Μόνος δρόμος ένα μαζικό ενωτικό κίνημα
Η κατάσταση στην Πετρούπολη και τις υπόλοιπες γειτονιές της Δυτικής Αθήνας με την ρύπανση από τον γειτονικό ΧΥΤΑ Φυλής, γίνεται κάθε μέρα και πιο απελπιστική. Η βρώμα έχει γίνει πια μέρος της καθημερινότητάς μας, ενώ προστέθηκε και η μυρωδιά του καμένου από την καλοκαιρινή πυρκαγιά στο Ποικίλο –που έκαψε την περιοχή γύρω από το λατομείο Μουσαμά– κάνοντας τη ζωή μας ανυπόφορη.
Η δυσωδία αυτή, που μόνο αθώα δεν είναι, χειροτερεύει τις ήδη εφιαλτικές συνέπειες της ρύπανσης του εδάφους.1 Σύμφωνα με τους ειδικούς μάλιστα, ευθύνεται για την αύξηση του ποσοστού των θανάτων από νεοπλασίες (καρκίνο) στη Δυτική Αττική κατά 26,5%, έναντι 12,6% στη υπόλοιπη Περιφέρεια Αττικής, για την περίοδο 1999-2018! 2
Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι γνωστό ότι αποτελεί χρυσοφόρα επένδυση για τους εργολάβους και τα μεγάλα συμφέροντα που αυτοί εξυπηρετούν, αλλά ακόμα και για κάποιες δημοτικές αρχές, όπως αυτή του Δήμου Φυλής, που έχει λάβει τεράστια ποσά για αντισταθμιστικά (σ.σ. 39,67 εκατ. ευρώ το 2020). 3
Υπάρχει μάλιστα στις τοπικές κοινωνίες διάχυτος ο φόβος, ότι η καλοκαιρινή πυρκαγιά στο λατομείο Μουσαμά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τα γνωστά συμφέροντα των απορριμμάτων, προκειμένου να παρακαμφθεί η ανάγκη περιβαλλοντικών μελετών και να αλλάξει η χρήση του χώρου. Ας μην ξεχνάμε πως μέχρι πριν λίγο καιρό το παλιό λατομείο Μουσαμά προοριζόταν για να γίνει χώρος ταφής σκουπιδιών, ως επέκταση της εγκατάστασης της Φυλής.
Δισεκατομμύρια στους εργολάβους, ρύπανση και καύση για εμάς
Η διοίκηση Πατούλη στην Περιφέρεια Αττικής, συνεχίζοντας τα πεπραγμένα της προηγούμενης διοίκησης Δούρου, έχει βάλει στόχο τη διαιώνιση του «εγκλήματος» στην Φυλή ενάντια στους κατοίκους της Δυτικής Αθήνας.
Το σχέδιο κυβέρνησης και Περιφέρειας Αττικής, όπως αποτυπώνεται στο νέο ΠΕ.Σ.Δ.Α. (Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων), που δόθηκε στη δημοσιότητα τέλη Νοέμβρη, μιλά για δημιουργία έξι μεγάλων εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική. Για λόγους προπαγάνδας, οι εγκαταστάσεις αυτές ονομάζονται «Πάρκα Κυκλικής Οικονομίας». Ως χώροι όμως αυτών των εγκαταστάσεων αναφέρονται μόνο οι τρεις ήδη γνωστοί (Φυλή, Σχιστό, Γραμματικό), κάτι που μας υποψιάζει πως μπορεί να σηκώσουν τελικά όλο το βάρος της… «νέας» διαχείρισης.
Πουθενά δεν υπάρχει δέσμευση και χρονοδιάγραμμα για κλείσιμο του ΧΥΤΑ στη Φυλή, αναφέρεται μόνο ο στόχος για περιορισμό της ταφής στο 10% του σημερινού όγκου απορριμμάτων, το 2030. Αλλά δεν έχει καμιά αξιοπιστία, καθώς τον περασμένο Ιούνη το Υπ. Περιβάλλοντος νομιμοποίησε νέο κύτταρο ταφής, χωρητικότητας 4.300.000 κυβικών μέτρων, που στη μια πλευρά του για να μην καταρρεύσει το σκουπιδοβουνό, κατασκευάζεται τείχος στήριξης μήκους 1.500 μέτρων!
Ενώ μέχρι τέλη Δεκέμβρη θα ολοκληρωθεί και ο διαγωνισμός αναβάθμισης για τα επόμενα 23 χρόνια του Αποτεφρωτήρα επικίνδυνων νοσοκομειακών αποβλήτων στην Φυλή, του μοναδικού που καλύπτει όλα τα νοσοκομεία της χώρας!
Ένας βασικός στόχος του νέου ΠΕ.Σ.Δ.Α. είναι η εισαγωγή της καύσης του υπολείμματος των σκουπιδιών, με την τελική ευθύνη σχεδιασμού και χωροθέτησης των μονάδων «θερμικής επεξεργασίας και ενεργειακής αξιοποίησης» να την έχει το Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Το κείμενο είναι ασαφές για το τι θα συμβεί μέχρι να χωροθετηθούν οι χώροι καύσης, αλλά όλα δείχνουν ότι θα υιοθετηθεί το μοντέλο χρήσης τσιμεντοβιομηχανιών, όπως στο Βόλο με τις καταστροφικές συνέπειες για την υγεία των Βολιωτών, αλλά και σε άλλες περιοχές (Μηλάκι Εύβοιας, Ευκαρπία Θεσσαλονίκης, Καμάρι Βοιωτίας). Ήδη έχει αδειοδοτηθεί ιδιωτικό ΚΔΑΥ (Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών) στα Μέγαρα για καύση σκουπιδιών, όπως επίσης συζητιέται έντονα και το παλιό εργοστάσιο της ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗΣ στον Ασπρόπυργο. Επίσης, δε μπορεί ν’ αποκλειστεί το να γίνεται καύση μέσα ή δίπλα στα «Πάρκα Κυκλικής Οικονομίας», παρότι ο Πατούλης το αρνείται κατηγορηματικά. Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που τα έργα του θα διαψεύδουν τα λόγια του…
Οι συνέπειες της καύσης
Για πολλούς δημότες της Πετρούπολης και των άλλων δήμων της Δυτικής Αθήνας, η καύση ακούγεται ως κάτι που θα μπορούσε να μας γλιτώσει από τον εφιάλτη της βρώμας από τον ΧΥΤΑ Φυλής.Την αντίληψη αυτή καλλιεργούν έντεχνα και τα μεγάλα συμφέροντα, μέσα από δήθεν «αθώες» προπαγανδιστικές αναρτήσεις σε τοπικά μέσα και social media. Δυστυχώς, η πραγματικότητα θα είναι τελείως διαφορετική, αν επιτρέψουμε στο εφιαλτικό αυτό σενάριο να πραγματοποιηθεί.
Το παράδειγμα του Βόλου, όπου ο Ιατρικός Σύλλογος Μαγνησίας κρούει το καμπανάκι κινδύνου με τις αναπνευστικές παθήσεις να έχουν εκτοξευθεί, πρέπει να μελετηθεί από τις τοπικές κοινωνίες της Δυτικής Αθήνας. 4
Όχι μόνο η ατμοσφαιρική ρύπανση (φουράνια, διοξίνες, βαρέα μέταλλα και άλλες καρκινογόνες ουσίες) θα είναι μεγαλύτερη από τη σημερινή, αλλά και οι επιπτώσεις στο έδαφος και στον υδροφόρο ορίζοντα αναμένονται τραγικότερες. Αυτό δείχνει το παράδειγμα της Λωζάννης στην Ελεβετία, όπου ανακαλύφθηκε πρόσφατα η μόλυνση του εδάφους με τοξικές χημικές ουσίες λόγω της πολύχρονης λειτουργίας εργοστασίου καύσης σκουπιδιών. 5
Ανάγκη για ενωτικό μαζικό κίνημα αντίστασης
Υπάρχει ελπίδα; Είναι δυνατόν να υπονομεύεται το μέλλον μας και η ποιότητα ζωής των επόμενων γενιών στη Δυτική Αθήνα και να είμαστε ανήμποροι να αντιδράσουμε;
Για εμάς δεν υπάρχει αδιέξοδο. Η λύση έχει «ονοματεπώνυμο»: μαζικό ενωτικό κίνημα διαρκείας.
Όταν οι πολυεθνικές και τα μεγάλα εγχώρια συμφέροντα κερδοσκοπούν στην πλάτη μας, χρειάζεται να θυμηθούμε τι συνέβη σε κινητοποιήσεις της περιόδου που διανύουμε που πέτυχαν νίκες.
Πώς κατάφεραν για παράδειγμα να νικήσουν οι εργαζόμενοι στην E-FOOD;
Ένα στοιχείο που έπαιξε κομβικό ρόλο ήταν ότι σωματεία και κινήσεις (ΣΒΕΟΔ και Σωματείο Επισιτισμού Τουρισμού Ξενοδοχείων) με επιρροή από διαφορετικούς πολιτικά χώρους, φιλο-αναρχικοί, ΠΑΜΕ/ΚΚΕ, κατάφεραν να συντονίσουν ενωτικές κινητοποιήσεις. Η ενότητα στη δράση προκάλεσε την μαζικοποίηση του αγώνα στη βάση των εργαζομένων και τη δυναμική κλικάκωση. Αυτό τράβηξε την προσοχή της κοινωνίας που έδειξε μαζικά αλληλεγγύη. Όλα αυτά έδωσαν αέρα νίκης και υποχρέωσαν την πολυεθνική να πάρει πίσω τα σχέδια της.
Η 29η Μάη και η ευκαιρία που χάθηκε
Κάτι αντίστοιχο χρειάζεται να συμβεί κι εδώ. Αυτό προτείνεται και γίνεται πράξη από την κίνηση πολιτών «ΧΩΜΑΤΕΡΗ STOP πολίτες εν δράσει» –στην οποία συμμετέχουν τα μέλη του «Ξ» Πετρούπολης– που στηρίζει και συμμετέχει σε όλες τις κινητοποιήσεις, ανεξαρτήτως από το ποιος τις καλεί. 6
Η πετυχημένη διαδήλωση στην Πετρούπολη στις 29 Μάη (πανελλαδική μέρα δράσης ενάντια στην καύση), που διοργανώθηκε από την εν λόγω κίνηση και τον Βοτανικό Κήπο Πετρούπολης, το «Support Earth», τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών «Ηρώ Κωνσταντοπούλου» και άλλες συλλογικότητες, έδειξε τις δυνατότητες μιας διαδήλωσης μέσα στις γειτονιές μας.
Δυστυχώς όμως, τόσο το Δυτικό Μέτωπο όσο και η Συντονιστική Επιτροπή Σωματείων Και Φορέων Δυτικής Αττικής (ΚΚΕ) επέλεξαν να απέχουν από τη διοργάνωση και την κινητοποίηση. Με τη στάση τους αυτή στέρησαν από τους κατοίκους της Πετρούπολης την ευκαιρία να υπάρξει εκείνη τη μέρα μια πολύ μεγάλη διαδήλωση, αφετηρία ενός πραγματικά μαζικού ενωτικού κινήματος, που να πιέσει αφόρητα τις δημοτικές αρχές, την Περιφέρεια και την κυβέρνηση.
Όμως τίποτα δεν έχει τελειώσει, οφείλουμε όλοι μας να αναλάβουμε τις ευθύνες μας στο άμεσο μέλλον.
Προτάσεις μάχης
Ένα πραγματικά ρεαλιστικό σχέδιο για την αποτροπή όσων εφιαλτικών μας επιφυλάσσουν, θα περιλάμβανε όχι μόνο κοινές πορείες από όλες τις τοπικές κινήσεις, αλλά και ένα τοπικό πανεκπαιδευτικό μέτωπο, με εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές στο δρόμο της διεκδίκησης. Επίσης τοπικές απεργιακές κινητοποιήσεις σε συντονισμό με τους εργαζόμενους στην αποκομιδή σκουπιδιών των δήμων μας, που πρώτοι βιώνουν τις συνέπειες και τους κινδύνους από τον υπερκορεσμό της εγκατάστασης της χωματερής. Και ακόμα και μια τοπική γενική απεργία, όπως συνέβη στην Τήνο. 7
Τέτοιες προτάσεις μάχης θα μπορούσαν να τις υιοθετήσουν και δημοτικές αρχές, αν ήθελαν. Όπως επίσης θα μπορούσαν να αναλάβουν άλλες πρωτοβουλίες, όπως τη διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων ενάντια στην καύση σκουπιδιών και για να κλείσουν οι εγκαταστάσεις του ΧΥΤΑ Φυλής, ώστε να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία για την βούληση των ίδιων των κατοίκων. Όλα όμως δείχνουν πως δεν θέλουν! Γι΄αυτό και δεν προβάλλουν καμιά αντίσταση ή κάποιες διοικήσεις στηρίζουν απροκάλυπτα τις πολιτικές που εφαρμόζει κυβέρνηση και Περιφέρεια.
Από την πλευρά μας θα στηρίζαμε και προτάσεις αγώνα με χρήση νομικών μέσων. Όμως η δικαστική οδός δεν αρκεί! Ακόμα και σε περιπτώσεις που δικαστικές διαμάχες καταλήγουν υπέρ των κοινωνιών, έχει υπάρξει μαζικό κίνημα αντίστασης που τις επέβαλε, όπως για παράδειγμα με την ακύρωση της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στο Νυμφαίο της Φλώρινας. 8
Η Πετρούπολη αλλά και όλες οι γειτονιές των δυτικών προαστίων της Αθήνας, έχουν βιώσει ιστορικούς αγώνες, χωρίς τους οποίους η καθημερινότητά μας θα ήταν εντελώς διαφορετική. Οι κινητοποιήσεις για τη μη μεταφορά της λυματολάσπης στον ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων το 2005, για το κλείσιμο των λατομείων στο Ποικίλο, η εξέγερση του κάρβουνου το 1956 και τόσοι άλλοι, είναι ιστορική παρακαταθήκη που χρειάζεται να μεταφερθεί και στις επόμενες γενιές, δείχνοντας τον δρόμο: Τίποτα δεν χαρίζεται, κατακτιέται μόνο με αγώνα.
Όλοι μαζί, είναι ανάγκη να κινηθούμε τώρα για το χτίσιμο του κινήματος αντίστασης ενάντια στις επεκτάσεις των εγκαταστάσεων της Φυλής και την καύση σκουπιδιών. Πριν να είναι αργά.
Παραπομπές:
1 efsyn.gr: Βόμβες… αέρος, εδάφους, υπεδάφους στον ΧΥΤΑ Φυλής
2 aftodioikisi.gr: Έρευνα: Θερίζει ο καρκίνος στη δυτική Αττική
3 efsyn.gr: Ο Δήμος Φυλής ζητά και τα ρέστα…
4 docs.wixstatic.com: Ιατρικός Σύλλογος Μαγνησίας: Οι επιπτώσεις στην Υγεία από την καύση απορριμμάτων και των παραγώγων τους (RDF και SRF) για παραγωγή ενέργειας
5 euronews.com: Γεμάτο διοξίνες το έδαφος της Λωζάνης
6 xekinima.org: Πετρούπολη – Χωματερή STOP: Όχι στο νέο ΠΕΣΔΑ και την καύση των απορριμμάτων!
7 euro2day.gr: Γενική απεργία στην Τήνο για τις ανεμογεννήτριες
8 efsyn.gr: Νίκησαν οι κάτοικοι του «Μπλόκου Νυμφαίου»
