Δημοσιεύουμε ανακοίνωση του Αριστερού Ριζοσπαστικού Σχήματος στον Δήμο Θεσσαλονίκης «Η πόλη ανάποδα», στο οποίο συμμετέχει το Ξεκίνημα
Στην Ελλάδα της κρίσης, της μαζικής ανεργίας, της αποβιομηχάνισης, της αποψίλωσης της παραγωγικής βάσης, της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και της συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους, παρατηρούμε μια φιλότιμη προσπάθεια να τεθεί το συνεταιριστικό/συνεργατικό κίνημα σε νέες βάσεις. Αγροτική παραγωγή, χειροτεχνία, μεταποίηση, κοινωνικοί καταναλωτικοί συνεταιρισμοί – παντοπωλεία, υγεία, εκπαίδευση, ειδική αγωγή, κοινωνική ένταξη, αλλά και εστιατόρια, καφέ, βιβλιοπωλεία, εκδόσεις, αθλητικά σωματεία, ακόμα και εργοστάσια που λειτουργούν κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Αντανακλά την προσπάθεια κομματιού της κοινωνίας να αναζητήσει λύσεις και διεξόδους πέρα από τα ασφυκτικά πλαίσια λιτότητας που ορίζει το κυρίαρχο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο.
Τα συνεργατικά εγχειρήματα και οι ανακτημένες επιχειρήσεις που λειτουργούν κάτω από τον έλεγχο των εργαζομένων, σαν ιδέες και πρακτικές, προδιαθέτουν σε πρώτη φάση κάτι θετικό. Η παράκαμψη των κάθε λογής εκμεταλλευτών που κερδοσκοπούν πάνω στη δουλειά άλλων και η λειτουργία τους σ΄ ένα δημοκρατικό συνεργατικό πλαίσιο είναι παράγοντες που μπορούν να προσφέρουν πολλά σε εργαζόμενους/ες και τοπικές κοινωνίες. Εκτός από τα οικονομικά οφέλη, το συνεργατικό κίνημα μπορεί να έχει θετική επίδραση και στο επίπεδο της ιδεολογίας. Έχει τη δυνατότητα να καλλιεργήσει τη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη και την κοινωνική ευθύνη των συνεταιριστών και να διαπαιδαγωγήσει κομμάτι της κοινωνίας στη διοίκηση και διεύθυνση ενός τμήματος της οικονομίας.
Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι το ζήτημα της ανεργίας μπορεί να λυθεί απλά και ως δια μαγείας. Πρωτίστως, απαιτούνται μαζικές δημόσιες επενδύσεις πάντα με σεβασμό προς το περιβάλλον, σχεδιασμός της οικονομίας με βάση τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου και μαζικές προσλήψεις εργαζομένων με σταθερές σχέσεις εργασίας.
Βέβαια, έχουμε υπόψη μας και αρνητικά παραδείγματα. Ο εκφυλισμός των αγροτικών συνεταιρισμών τις προηγούμενες δεκαετίες, λόγω της γραφειοκρατικής τους αντίληψης και εξαιτίας της λειτουργίας τους με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, είχε ως αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί η γη και η αγροτική παραγωγή σε λίγους μεγαλοαγρότες.
Και πιο πρόσφατα παραδείγματα. Ο συνεταιρισμός «ΘΕΣ ΓΑΛΑ», αφού πρώτα λειτούργησε με βάση τους νόμους της αγοράς, προχωρώντας σε συνεχείς καθυστερήσεις μισθών, μη καταβολή επιδομάτων ακόμα και απολύσεις, έφτασε σήμερα να κηρύξει πτώχευση και να ξεκινήσει διαδικασίες αναζήτησης ιδιώτη «επενδυτή». Μια εξέλιξη εξαιρετικά αρνητική τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τους τους παραγωγούς – συνεταιριστές.
Ταυτόχρονα, γνωρίζουμε πολύ καλά και τον ρόλο της ΕΕ, που επιχειρεί να θέσει υπό τον έλεγχό της τα συνεργατικά εγχειρήματα υποτάσσοντας τα στους νόμους της αγοράς. Η υποτιθέμενη στήριξή της στην «κοινωνική οικονομία» και τις ΜΚΟ και οι αναφορές της σε «συνδυασμό κερδοφορίας και αλληλεγγύης» μόνο σαν κακόγουστη φάρσα μπορούν να εκληφθούν. Και δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας «μοντέρνος» τρόπος εμπορευματοποίησης μια σειράς κοινωνικών παροχών, διαχείρισης και ανακύκλωσης της ανεργίας, ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων και εν τέλει καλλιέργειας της αυταπάτης για την ύπαρξη ενός καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο.
Για ποια συνεργατικά/συνεταιριστικά εγχειρήματα παλεύουμε
Επομένως, θέλουμε συνεταιρισμούς παραγωγών που να λειτουργούν δημοκρατικά, με διαφάνεια, ισότητα και κοινωνικό έλεγχο παράγοντας ποιοτικά αγαθά σε λογικές τιμές χωρίς εμπλοκή μεσαζόντων. Θέλουμε συνεταιρισμούς εργαζομένων με τη συμμετοχή και τη κινητοποίηση της κοινωνίας όπου η συνεταιριστική εργασία θα είναι αξιοπρεπής και σεβαστή.
Θέλουμε οι συνεταιρισμοί να δημιουργήσουν ένα δίκτυο συνεργασίας και να ενταχθούν σ’ ένα σχέδιο, ώστε από τη μία να στηρίζει ο ένας τον άλλο, από την άλλη να μην μείνουν περιθώρια στην αγορά να επιβάλλει τους «σιδερένιους» νόμους της, αυτούς του άκρατου ανταγωνισμού και της συσσώρευσης του πλούτου σε όλο και λιγότερα χέρια. Θέλουμε πίεση στο δημόσιο τομέα και στην τοπική αυτοδιοίκηση ώστε να στηρίζει τους συνεταιρισμούς και όχι το μεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο.
Δεν αρκεί, όμως, μόνο η δημοκρατική εσωτερική τους λειτουργία. Τα συνεργατικά εγχειρήματα προκειμένου να επιβιώσουν μπορούν και πρέπει να ενταχθούν στον αγώνα για ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές ανατροπές. Στον αγώνα για ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και πέρασμα της στα χέρια των εργαζομένων και της κοινωνίας.
Προτάσεις του αριστερού ριζοσπαστικού σχήματος στο Δήμο Θεσσαλονίκης «Η πόλη ανάποδα»
Ως δημοτικό σχήμα παλεύουμε για έναν Δήμο που θα στηρίζει έμπρακτα τις ανακτημένες επιχειρήσεις, αυτές δηλαδή που έχουν κλείσει και περνούν στα χέρια των εργαζομένων, τα συνεργατικά εγχειρήματα και τις συλλογικές δομές εργασίας. Πιο συγκεκριμένα διεκδικούμε:
- 1 Απορρόφηση των προϊόντων τους από το Δήμο και τις δομές του.
- 2 Παροχή κοινών πόρων -όπως κτίρια και άδειες- για παραγωγή και διάθεση των προϊόντων τους.
- 3 Περιορισμό δημοτικών τελών και φόρων.
- 4 Ο Δήμος να συμβάλει αποφασιστικά στο να μετατρέψουν οι συνεταιρισμοί αγροτών και βιοκαλλιεργητών τους τοπικούς σπόρους και ποικιλίες και γενικά το φυσικό γενετικό υλικό, πάλι σε «κοινά» αγαθά, που θα ανήκουν σε όλους και όχι στις εταιρείες σποροπαραγωγής.
- 5 Δεσμευτικό σύμφωνο ποιότητας, με την εγγύηση και τον έλεγχο του Δήμου, για τις τοπικές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα τις τουριστικές επιχειρήσεις εστίασης και στέγασης, το οποίο θα τις κατευθύνει (μεταξύ άλλων):
- στην απορρόφηση τοπικών, ποιοτικών προϊόντων μικρών και συνεργαζόμενων παραγωγών, με στόχο τη διάχυση του οφέλους από τον τουρισμό στις τοπικές κοινωνίες,
- στην προστασία των εργατικών δικαιωμάτων,
- στον αυστηρό περιορισμό του περιβαλλοντικού κόστους (κατανάλωση ενέργειας και νερού, παραγωγή απορριμμάτων).
- Ταυτόχρονα ο Δήμος να διακόψει οποιαδήποτε συνεργασία με επιχειρήσεις που καταπατούν εργασιακά δικαιώματα.
Στηρίζουμε/συμμετέχουμε στις εκδηλώσεις και τις δράσεις που διεξάγονται στα πλαίσια των 6ων γενεθλίων της ΒΙΟΜΕ το Σάββατο και την Κυριακή 23-24 Φεβρουαρίου 2019
