Οι 130.000 εκπαιδευτικοί της δημόσιας εκπαίδευσης, οι γονείς των 1.350.000 μαθητών σε όλες τις βαθμίδες και οι ίδιοι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μαθητές, λίγες μέρες πριν το άνοιγμα των σχολείων αναρωτιόντουσαν: Θα ανοίξουν όντως τα σχολεία στις 7 Σεπτέμβρη; Πως ακριβώς θα λειτουργήσουν; Θα είναι επαρκή τα μέτρα υγιεινής κι ασφάλειας; Ποιες αλλαγές έρχονται;
Το απόγευμα της Δευτέρας 24 Αυγούστου, η Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως παραχώρησε συνέντευξη τύπου, χωρίς να δίνει επαρκείς απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, ενώ μεγάλο μέρος της ομιλίας της έμοιαζε περισσότερο με έκθεση ιδεών παρά με στοχευμένες δράσεις για την καταπολέμηση της πανδημίας. Στο κρίσιμο ζήτημα του αριθμού των μαθητών ανά τάξη, εφαρμόζοντας δημιουργική λογιστική, ανέφερε ότι ο πανελλαδικός μέσος όρος είναι 17 μαθητές/τάξη, άρα είμαστε καλά. Λες και πρόκειται για ζήτημα μέσου όρου, όταν υπάρχουν χιλιάδες τμήματα μαθητών με πάνω από 20 άτομα/τάξη…
Δυστυχώς, το Υπουργείο παιδείας και η κυβέρνηση της Ν.Δ., δεν θεώρησαν προτεραιότητα τους τον έγκαιρο σχεδιασμό και την ενημέρωση της εκπαιδευτικής κοινότητας. Γιατί είχαν άλλες προτεραιότητες. Εξάντλησαν χρόνο και ενέργεια για να περάσει το αντι-εκπαιδευτικό πολυνομοσχέδιο της Κεραμέως, ο νόμος «δώρο» στους σχολάρχες της ιδιωτικής εκπαίδευσης, η διάταξη για τις κάμερες στις τάξεις, κάτι που ενισχύει τον αντιδραστικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης και φυσικά το άνευ όρων «άνοιγμα» στον τουρισμό.
Έτσι για το άνοιγμα των σχολείων, τα μέχρι στιγμής μέτρα που έχουν ανακοινωθεί, είναι πιο πίσω κι από αυτά που εφαρμόστηκαν τον Ιούνη που μας πέρασε, όταν το μέγεθος των τμημάτων ήταν 15 μαθητές και υπήρχε εκ περιτροπής λειτουργία. Και είναι ακόμα πιο πίσω συγκριτικά με όσα εφαρμόζουν πολλές κυβερνήσεις διεθνώς. Χωρίς υπερβολή, η εφαρμογή της ρύθμισης του πολυνομοσχεδίου για αύξηση των μαθητών ανά τμήμα Νηπιαγωγείου και Δημοτικού, από 22 σε 25, αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία κυβέρνησης που εν καιρώ πανδημίας νομοθετεί την ενίσχυση του σχολικού συνωστισμού!
Το άνοιγμα των ελληνικών σχολείων ως διεθνές αντι-παράδειγμα
Για τους ειδικούς η καταπολέμηση του συνωστισμού είναι ο πιο στοιχειώδης κανόνας, μαζί με το τακτικό πλύσιμο των χεριών, την χρήση μάσκας και την γενική καθαριότητα. Και αποτελεί το νούμερο ένα μέτρο σε όλα τα ανοίγματα σχολείων διεθνώς.
Στην Ελβετία σε όλες τις σχολικές τάξεις τοποθετήθηκαν αυτοκόλλητες ταινίες για να τηρούνται οι αποστάσεις μεταξύ των θρανίων και εφαρμόστηκε το μέτρο της περικοπής κατά 50% του αριθμού των μαθητών ανά τάξη. Στην Ιαπωνία εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα εναλλαγής των διαφορετικών τμημάτων σε διαφορετικές μέρες. Στην Δανία εφαρμόζουν την μέθοδο που είναι γνωστή ως «προστατευτικές φούσκες», δηλ. χωρίζουν τις τάξεις σε γκρούπ των 10-12 μαθητών που διδάσκονται χωριστά, τρώνε χωριστά, προαυλίζονται χωριστά, ώστε να μπορούν να ιχνηλατηθούν και να απομονωθούν ευκολότερα τα όποια κρούσματα του covid 19. Στην Γαλλία τα τμήματα θα λειτουργούν με 15 παιδιά ανά τάξη. Στην Ισπανία η κυβέρνηση έκανε σύσταση για να υπάρχει μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσα στους μαθητές και να χρησιμοποιηθούν οι βιβλιοθήκες, τα εργαστήρια, τα γυμναστήρια και οι χώροι εστίασης των μαθητών ως αίθουσες διδασκαλίας.
Το πιο εντυπωσιακό όμως παράδειγμα είναι η γειτονική Ιταλία. Η κυβέρνηση Κόντε αντιλαμβανόμενη την μηδενική κοινωνική ανοχή εξαιτίας του αριθμού ρεκόρ θανάτων στο πρώτο κύμα, προσπαθεί να αποφύγει μια νέα παταγώδη αποτυχία στον χώρο της εκπαίδευσης. Έτσι ήδη από τον Ιούνη ανακοίνωσε πως ο αριθμός των παιδιών ανά τμήμα δεν θα υπερβαίνει τα 15. Εξού και δημιούργησε 4.000 νέα τμήματα. Παράγγειλε μάλιστα μονοθέσια πλαστικά θρανία, με μικρές ρόδες για να μπορούν να τηρούν τα παιδιά πιο εύκολα τις αποστάσεις και να μοιράζονται σε μικρές ομάδες. Και η πολύ χαρακτηριστική δήλωση της Υπουργού παιδείας, Λουτσία Ατζολίνα, πως «θα βάλουμε τέλος στις τάξεις-κοτέτσια», κατέλαβε τα πρωτοσέλιδα των ΜΜΕ.
Προφανώς υπάρχουν και χώρες που δεν έχουν ακόμα ανακοινωμένα σχέδια ανοίγματος των σχολείων, ή που το έχουν μεταθέσει χρονικά, όπως το Μαυροβούνιο ή η Κένυα που θα τα ανοίξουν τον Οκτώβρη ή η Αίγυπτος και το Σαλβαδόρ που θα τα ανοίξουν τον Γενάρη του ‘21. Ακόμα κι έτσι όμως, η κυβέρνηση της ΝΔ, κατάφερε να δημιουργήσει ένα διεθνές αντι-παράδειγμα αυτή την φορά.
Και η αιτία δεν είναι χωροταξική. Ιδέες για να χρησιμοποιηθούν χώροι ώστε να αυξηθούν τα τμήματα και να μειωθεί το μέγεθος τους, έχουν ακουστεί. Όπως η χρήση κενών αιθουσών ή εργαστηρίων, ή των Σχολικών Μονάδων που έκλεισαν στην 10ετία των μνημονίων (περισσότερες από 2.000). Ακόμα θα μπορούσαν κατ’ εξαίρεση, για μια χρονιά, τα σχολεία να λειτουργήσουν σε πρωϊνή και απογευματινή βάρδια. (σ.σ. Ας σημειωθεί ότι οι αναγκαίες προσαρμογές θα αφορούσαν τα μεγάλα αστικά κέντρα και όχι τις περισσότερες επαρχιακές πόλεις όπου τα τμήματα είναι έτσι κι αλλιώς πιο μικρά).
Δεν λείπουν λοιπόν οι χώροι στην κυβέρνηση. Απλά δεν θέλουν! Αφενός γιατί έτσι θα αναγκαστούν να «παγώσουν» το πολυνομοσχέδιο τους, που μόλις ψήφισαν και θα δικαιώσουν όλες τις καταγγελίες του εκπαιδευτικού και του γονεϊκού κινήματος. Αφετέρου γιατί τα μικρότερα και τα περισσότερα σχολικά τμήματα απαιτούν προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού και μεγαλύτερες κρατικές δαπάνες –ένα ανατριχιαστικό σενάριο για την νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της ΝΔ και για τον ελληνικό καπιταλισμό σε αυτό το νέο σπιράλ κρίσης. Και βέβαια, ποντάρουν ότι με αυτά τα ημίμετρα θα γλυτώσουν την ακόμα μεγαλύτερη εξάπλωση του κορονοϊού στην Ελλάδα, ενώ έχουν έτοιμο και ένα «Plan b» σε περίπτωση αποτυχίας: να τα φορτώσουν στην κοινωνία και την «ατομική ευθύνη».
Έχοντας αναφέρει τα παραπάνω, πρέπει να πούμε ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δεν είναι η μόνη σ’ όλο τον κόσμο που ακολουθεί αυτήν την τακτική. Η βιασύνη να ανοίξουν τα σχολεία σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ τις ανάγκασε να τα ξανακλείσουν λόγω κρουσμάτων, ο Μπόρις Τζόνσον καλεί τους γονείς να μην φοβηθούν να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο χωρίς να έχει πάρει δραστικά μέτρα, ενώ στην Σκωτία οι μαθητές επιστρέφουν στις τάξεις χωρίς μάσκες.
Αλλού υπάρχουν «λεφτόδεντρα»;
Τα μεγάλα πακέτα διάσωσης και ο ενισχυμένος κρατικός παρεμβατισμός, βρίσκεται στην ημερήσια ατζέντα πολλών χωρών, ως αποτέλεσμα της πρωτοφανούς κρίσης με την οποία είναι αντιμέτωπος ο καπιταλισμός διεθνώς.
Έτσι για παράδειγμα η περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλονίας θα προσλάβει 5.000 επιπλέον εκπαιδευτικούς προκειμένου να μειωθεί το μέγεθος των τμημάτων. Η Ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόσληψη 50.000 έκτακτων εκπαιδευτικών και την χρηματοδότηση της δωρεάν διανομής, κάθε μέρα, 11 εκατομμυρίων προστατευτικών μασκών σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και βοηθητικό προσωπικό. Το κονδύλι που ανακοίνωσαν για την εφαρμογή αυτών των μέτρων είναι 2,9 δις ευρώ. Σε κάποια Γερμανικά κρατίδια γίνονται δωρεάν τεστ covid 19 σε μαθητές σε τακτική βάση. Ακόμα και στην Ρουμανία η κυβέρνηση ανακοίνωσε τη δωρεάν διανομή 500.000 τάμπλετ ή φορητών υπολογιστών στα νοικοκυριά που δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Αλλά η κυβέρνηση της ΝΔ δεν σκοπεύει να ταράξει την μνημονιακή πεπατημένη των προσλήψεων με το σταγονόμετρο και των κοινωνικών δαπανών. Έτσι ακόμα και για αυτές τις τρεις προστατευτικές μάσκες που με το τσιγκέλι ανακοίνωσε ο Υπουργός εσωτερικών, Τ. Θεοδωρικάκος, θα δοθεί στους δήμους κονδύλι 5,2 εκατομμυρίων ευρώ! Όταν στα ΜΜΕ για την σκανδαλώδη ενημερωτική καμπάνια «Μένουμε Σπίτι» δόθηκαν 20 εκατομμύρια ευρώ και στην ιδιωτική υγεία για τη διενέργεια τεστ covid 19 δόθηκαν 30 εκατομμύρια ευρώ (ενώ θα μπορούσαν να γίνουν πολύ πιο φτηνά σε δημόσια ιδρύματα)!
Η δικαιολογία για τις τρεις μάσκες είναι ότι θα είναι υφασμάτινες και άρα επαναχρησιμοποιούμενες, όμως θα έπρεπε να δίνονται χειρουργικές οι οποίες αν και μιας χρήσης, παρέχουν υψηλότερη προστασία.
Μάσκα «συκής»
Με αυτά και με αυτά, η καθολική χρήση της μάσκας από εκπαιδευτικούς και μαθητές παρουσιάστηκε τελικά από την κυβέρνηση ως το απόλυτο «υπερόπλο». Αλλά για άλλη μια φορά κατάφερε να συμφωνήσει μόνο με τον εαυτό της… ΟΛΜΕ και ΔΟΕ, Ενώσεις Γονέων, επιστημονικοί φορείς, αλλά και οι ειδικοί, εξήγησαν σε όλους τους τόνους ότι η μάσκα δεν μπορεί να αποτελεί το μοναδικό ούτε το πρώτο μέσο και μέτρο για την αποφυγή μετάδοσης του covid 19 στα σχολεία.
Οι εκπαιδευτικοί πάλι από την μεριά τους έκαναν καθαρό πως αδυνατούν να παράξουν εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό έργο για 25 μαθητές και παράλληλα να είναι «μασκοφύλακες» και ασπίδα απέναντι σε όποιους γονείς αρνητές του κορονοϊού και της μάσκας.
Από την μεριά μας να πούμε ότι η άρνηση της χρήσης της μάσκας θα αποβεί τελικά εις βάρος της υγείας των παιδιών των εργαζομένων και των οικογενειών τους. Για αυτό θεωρούμε ότι σ’ αυτή τη φάση της πανδημίας, η χρήση της είναι απαραίτητη. Συνυπογράφουμε λοιπόν το αίτημα όλων των εκπαιδευτικών ενώσεων για δωρεάν χορήγηση επαρκούς αριθμού μασκών για το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας, για τους ίδιους λόγους που διεκδικούμε δωρεάν μάσκες για όλους τους εργαζόμενους σε ευαίσθητους χώρους εργασίας και συνωστισμού. Αλλά δεν μένουμε εκεί. Κόντρα σε «μασκομάχους» και «μασκολάτρες» πιστεύουμε πως το εκπαιδευτικό κίνημα πρέπει να οριοθετήσει το δικό του πρόγραμμα διεκδικήσεων για ένα ασφαλές σχολείο.
Μόνο η εκπαιδευτική κοινότητα μπορεί να σώσει την εκπαιδευτική κοινότητα
Καθηγητές, δάσκαλοι, μαθητές, Σύλλογοι Γονέων, πρέπει να μπουν μπροστά για να ενημερώσουν πλατιά και να διεκδικήσουν ουσιαστικά μέτρα για την λειτουργία των σχολείων:
- Να βρεθούν οι κατάλληλοι χώροι ώστε κανένα τμήμα να μην έχει πάνω από 15 μαθητές.
- Έκτακτη χρηματοδότηση για την πρόσληψη όσων εκπαιδευτικών απαιτούνται για την υλοποίηση του παραπάνω μέτρου.
- Πρόσληψη του αναγκαίου αριθμού μόνιμων εργαζομένων στην καθαριότητα των σχολείων, ώστε να διασφαλίζονται οι υγειονομικοί όροι και τα πρωτόκολλα. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε 9.000 προσλήψεις (στην ουσία αλλαγή του καθεστώτος των σημερινών συμβασιούχων έργου που προϋπήρχαν της πανδημίας). Να γίνουν όσες απαιτούνται για τον αποτελεσματικό καθαρισμό και απολύμανση των σχολείων.
- Εξασφάλιση όλων των κονδυλίων που απαιτούνται για μάσκες, μέσα ατομικής προστασίας, είδη καθαρισμού κτλ.
- Απελευθέρωση χρημάτων ώστε να δοθούν δωρεάν τάμπλετ-υπολογιστές, σε όσα παιδιά με οικονομική αδυναμία βρεθούν σε καθεστώς καραντίνας ή προσβληθούν λόγω covid 19, έτσι ώστε να μπορούν να παρακολουθήσουν τμήματα τηλεκπαίδευσης.
- Η πιο αποτελεσματική πολιτική θα ήταν να διενεργηθούν μαζικά τεστ σε εκπαιδευτικούς και μαθητές πριν επιστρέψουν στα σχολεία και στη συνέχεια τακτικοί έλεγχοι σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα ώστε να παρακολουθείται η διάδοση του ιού.
- Κατάργηση της διάταξης για τις κάμερες και όλων των αντιεκπαιδευτικών ρυθμίσεων.
Να μην ανεχθούμε την κυβερνητική ανευθυνότητα εις βάρος της υγείας των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των εργαζόμενων οικογενειών τους!