Χθες, Τετάρτη 1 Ιούλη, ενώ όλος ο κόσμος περίμενε την ανακοίνωση της ισραηλινής κυβέρνησης ότι ξεκινάει τη διαδικασία προσάρτησης του 30% των εδαφών της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, αυτή τελικά ανακοίνωσε την αναβολή της. Το τι ακριβώς σημαίνει η αναβολή, το αν και πότε θα μπει τελικά το σχέδιο σε εφαρμογή, είναι κάτι που μένει να φανεί το επόμενο διάστημα. Το σενάριο πάντως να προχωρήσουν αυτοί οι προκλητικοί σχεδιασμοί, ακόμη και σε μικρότερη κλίμακα, θα αποτελέσει για εκατομμύρια Παλαιστίνιους βαρύ πλήγμα στα δικαιώματα τους, και ειδικά στο δικαίωμά τους να ζουν σε ένα δικό τους ανεξάρτητο κράτος. Παράλληλα, θα αποτελέσει ένα επιπλέον σοβαρό πλήγμα για την ειρήνη στην περιοχή και θα φέρει νέους κινδύνους για την ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων και από τις δύο πλευρές της εθνικής διαμάχης. Διαβάστε παρακάτω διασκευή άρθρου του Σαχάρ Μπενχορίν, από το «Κίνημα Σοσιαλιστικού Αγώνα», αδελφή οργάνωση του «Ξ» σε Ισραήλ – Παλαιστίνη.
Η απειλή για προσάρτηση εδαφών της Δυτικής Όχθης αποτελούσε πάντα αιτία σφοδρών αντιδράσεων, όχι μόνο για τις παλαιστινιακές μάζες, αλλά και για πολλούς Ισραηλινούς. Την ίδια ώρα, έχει επίσης πυροδοτήσει σημαντικές φάσεις κλιμάκωσης των εθνικών εντάσεων, ενώ έχει οδηγήσει το στρατό του Ισραήλ σε προετοιμασίες για «πολεμικές καταστάσεις». Κορυφαίοι αξιωματούχοι της Παλαιστινιακής Αρχής, τόσο από την πλευρά της Χαμάς, όσο και της Φατάχ, προειδοποιούν ότι ενδεχόμενη προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης θα οδηγήσει σε νέα γενικευμένη εξέγερση από την πλευρά των Παλαιστινίων, σε μια νέα Ιντιφάντα.
Η κατάσταση στην Παλαιστίνη
Στο εσωτερικό της Παλαιστίνης, η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη. Η οικονομία καταρρέει και η ύφεση επιδεινώνεται από τα μέτρα για τον έλεγχο της πανδημίας. Η Παγκόσμια Τράπεζα αναμένει η βουτιά του ΑΕΠ να φτάσει κάπου ανάμεσα στο 7,6% και το 11% αυτό το χρόνο. Ταυτόχρονα προβλέπει υπερδιπλασιασμό του επίσημου ποσοστού όσων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας (από 14% στο 30%). Στη Λωρίδα της Γάζας, αυτό το ποσοστό έχει εκτιναχθεί από το 53% στο 64%.
Η πρώτη διαδήλωση που κάλεσε η Παλαιστινιακή Αρχή στην Ιεριχώ στις 22/6 είχε μερικές χιλιάδες κόσμου σε συνθήκες «κοινωνικής αποστασιοποίησης». Στην περίπτωση προσάρτησης παλαιστινιακών εδαφών όμως, η οργή αναμένεται να πάρει εκρηκτικά χαρακτηριστικά.
Βίαιες επιθέσεις
Παράλληλα με την απειλή της προσάρτησης παλαιστινιακών εδαφών, έχουν ενταθεί οι επιθέσεις των ισραηλινών κρατικών δυνάμεων και των Ισραηλινών εποίκων ενάντια σε Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Η δολοφονία του 32χρονου Παλαιστίνιου με αυτισμό Εγιάντ αλ Χαλλάκ (Eyad al-Hallaq) στις 30 του Μάη από Ισραηλινούς συνοριοφύλακες στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της βαναυσότητας με την οποία εφαρμόζεται η ισραηλινή κατοχή στην περιοχή (που προσαρτήθηκε μετά τον πόλεμο του 1967).
Στις μικρές, αλλά σημαντικές διαδηλώσεις που ακολούθησαν τη δολοφονία, δε συμμετείχαν μόνο Παλαιστίνιοι, αλλά και Ισραηλινοί, ενώ ήταν κυρίαρχη η επιρροή από το κίνημα ενάντια στις δολοφονίες Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ. Ανάμεσα σε άλλα, στις διαδηλώσεις παραφράστηκε και το σύνθημα «Οι ζωές των μαύρων έχουν σημασία», σε «Οι ζωές των Παλαιστίνιων έχουν σημασία».
Συμμετείχαν επίσης Ισραηλινοί Αιθιοπικής καταγωγής, οι οποίοι σύγκριναν ευθέως τη σημερινή κατάσταση, με την αστυνομική βία που δέχτηκαν κάποιοι από τους ίδιους, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένα αυθόρμητο αντιρατσιστικό κίνημα τον Ιούλη του 2019. Το καθεστώς του Ισραήλ και ο ίδιος ο Νετανιάχου απάντησε στο κίνημα με κροκοδείλια δάκρυα για τη δολοφονία του νεαρού Παλαιστίνιου, φοβούμενος το ενδεχόμενο οι κινητοποιήσεις να επεκταθούν.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, μια ενδεχόμενη προσάρτηση νέων εδαφών θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερες αναταραχές.
Η ισραηλινή κοινωνία βιώνει έντονη πόλωση πάνω σε αυτό το ζήτημα. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, μόλις το 4% δήλωσε πως η προσάρτηση είναι το σημαντικότερο καθήκον που έχει μπροστά της η ισραηλινή κυβέρνηση, ενώ το 68% θεώρησε σημαντικότερη την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης (η ανεργία ξεπερνά το 20%). Στη δεύτερη θέση των προτεραιοτήτων ήταν η αντιμετώπιση της πανδημίας.
Όσο για την υποστήριξη στο σχέδιο προσάρτησης παλαιστινιακών εδαφών αυτό καθαυτό, τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα και κάθε φορά καθορίζονται από τον τρόπο με τον οποίο έχει διατυπωθεί το ερώτημα. Πάντως, οι δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν τη σύγχυση που επικρατεί, ενώ είναι φανερό ότι καθαρή υποστήριξη στο σχέδιο του Νετανιάχου δίνουν μόνο οι σταθεροί υποστηρικτές του και η ακροδεξιά.
Σε κάποιες δημοσκοπήσεις, το ποσοστό που υποστηρίζει την προσάρτηση δεν ξεπερνά το 25%.
Ο Τραμπ και η πολιτική κρίση
Η κυβέρνηση του Τραμπ έχει δώσει σημαντική ώθηση στην αυτοπεποίθηση των ακραίων σιωνιστικών δυνάμεων, των εποίκων που μεταφέρθηκαν στα κατειλημμένα παλαιστινιακά εδάφη και του τμήματος της ισραηλινής άρχουσας τάξης που υποστηρίζει το επεκτατικό σχέδιο «Μεγάλο Ισραήλ».
Περίπου ένα χρόνο μετά την άνοδό του Τραμπ στην εξουσία, το 2017, η Κεντρική Επιτροπή του κυβερνώντος Λικούντ, πρότεινε την «επιβολή της κυριαρχίας» του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη. Σύντομα ωστόσο, τα σκάνδαλα διαφθοράς της κυβέρνησης Νετανιάχου και οι αντιδραστικές πολιτικές που εφάρμοζε προκάλεσαν μια σειρά κινημάτων, όπως και σημαντική πόλωση στην ισραηλινή κοινωνία διαμορφώνοντας ένα αντιπολιτευτικό μπλοκ (από φιλοκαπιταλιστικές δυνάμεις) που αποτελούνταν από πρώην στρατηγούς και ανταγωνιστές του Νετανιάχου με διαφορετικές πολιτικές καταβολές – την «Κυανόλευκη» συμμαχία.
Η αντιπολιτευτική «Κυανόλευκη» συμμαχία έγινε ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον Νετανιάχου, δεν κατάφερε όμως να απευθυνθεί στη βάση του, με αποτέλεσμα την άνευ προηγουμένου πολιτική κρίση που οδήγησε στην αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης πλειοψηφίας, μετά από τρεις απανωτές εκλογικές διαδικασίες.
Ακόμη και στις τελευταίες εκλογές, αυτές του περασμένου Μάρτη, ο Νετανιάχου δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας και αναγκάστηκε να συνεργαστεί με τους «Κυανόλευκους». Από τότε, χρησιμοποιεί σταθερά το μαστίγιο του εθνικισμού, αξιοποιώντας όσο μπορεί περισσότερο τα δώρα που του εξασφάλισε η κυβέρνηση Τραμπ, ανάμεσα στα οποία η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως αποκλειστικής πρωτεύουσας του Ισραήλ και η υπόσχεση να βοηθήσει στην επέκταση της κυριαρχίας του στη Δυτική Όχθη.
Να σταματήσουμε την προσάρτηση
Μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα της υγειονομικής, αλλά και της οικονομικής κρίσης που βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν έχει επιτρέψει την ανάπτυξη σημαντικών κινημάτων αντίστασης στα σχέδια για προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών. Στη σύγχυση συμβάλει και το ερώτημα κατά πόσο ο Νετανιάχου θα προχωρήσει πράγματι στην απειλή. Αυτό βέβαια είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει τις επόμενες εβδομάδες, ανάλογα και με τις εξελίξεις.
Σήμερα όμως, το πιο σημαντικό καθήκον είναι η κινητοποίηση εργαζομένων και νεολαίας στην κατεύθυνση της άσκησης όσο μεγαλύτερης πίεσης είναι δυνατό, προκειμένου να μπει φρένο στα σχέδια της ισραηλινής κυβέρνησης, με μαζικές κινητοποιήσεις στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, στο Ισραήλ, σε όλη τη Μέση Ανατολή και τον υπόλοιπο κόσμο. Χρειαζόμαστε κοινές κινητοποιήσεις Εβραίων και Αράβων, Ισραηλινών και Παλαιστινίων, που να απευθυνθούν στα πλατιά στρώματα της εργατικής τάξης και να καλέσουν για γενικευμένους αγώνες ενάντια στην καταπιεστική, αντεργατική ατζέντα της κυβέρνησης.
