Τον περασμένο Δεκέμβρη (2009) 110 αρχηγοί κρατών και αντιπρόσωποι 82 ακόμα χωρών συναντήθηκαν στην Κοπεγχάγη, στην «15η Διακυβερνητική Σύνοδο του ΟΗΕ για τις κλιματικές αλλαγές». Στόχος της Συνόδου ήταν η δημιουργία και η υπογραφή μιας νέας δεσμευτικής συμφωνίας για την περικοπή των Αερίων του Θερμοκηπίου (Α.Θ.) σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία θα διαδεχόταν το πρωτόκολλο του Κιότο (σημ. 1)μετά τη λήξη του το 2012.
Η Σύνοδος κόστισε συνολικά γύρω στα 143 εκ. ευρώ (μεταφορά, διαμονή, διατροφή με βιολογικά προϊόντα μόνο – τη στιγμή που στις χώρες τους η πλειοψηφία ψηφίζει νόμους υπέρ των γενετικά μεταλλαγμένων τροφίμων (!) – συνεδριακές εγκαταστάσεις, μισθοί υπαλλήλων κοκ) … όμως το αποτέλεσμα ήταν σκανδαλωδώς φτωχό.
Καμία νέα δεσμευτική συνθήκη δεν δημιουργήθηκε και δεν υπογράφτηκε για τον περιορισμό των Α.Θ. Και παρόλο που οποιαδήποτε νέα συνθήκη δεν θα μπορούσε παρά να μοιάζει με αυτή του Κιότο και άρα στην πραγματικότητα να είναι εντελώς αναποτελεσματική (όπως έχουμε προβλέψει σε προηγούμενα άρθρα μας) στην Κοπεγχάγη δεν κρατήθηκαν ούτε τα προσχήματα …
Οι «δημοκρατικές» διαδικασίες της Συνόδου
Τις τελευταίες μέρες της Συνόδου, οι μεγάλοι ρυπαντές του πλανήτη (ΗΠΑ, Ε.Ε., Κίνα, Ινδία, Βραζιλία και Νότια Αφρική) συνέταξαν το «Σύμφωνο της Κοπεγχάγης». Το Σύμφωνο αυτό, παρουσιάστηκε στη Σύνοδο την τελευταία μέρα. Στους αντιπροσώπους των υπόλοιπων χωρών (οι οποίοι μάλιστα περίμεναν στην αίθουσα της σύσκεψης 5 ώρες χωρίς κανείς τους ενημερώσει τι συμβαίνει), δόθηκε μόλις μια ώρα για να διαβάσουν το κείμενο, να πάρουν θέση και να κάνουν παρατηρήσεις!!
Στη συνέχεια, ο Δανός πρόεδρος της Συνόδου κήρυξε τη λήξη της διαδικασίας, χωρίς να δώσει δικαίωμα λόγου στους εκπροσώπους των χωρών που ήθελαν να μιλήσουν. Οι λίγοι σύνεδροι που κατάφεραν να τοποθετηθούν μετά την επίσημη «λήξη» της Συνόδου (π.χ. o πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες και της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβεζ) χρειάστηκε να κάνουν μεγάλη φασαρία για να καταφέρουν να πάρουν το λόγο.
Τελικά από τις 192 χώρες που συμμετείχαν στην Σύνοδο της Κοπεγχάγης, μόλις 29 υπέγραψαν το ομώνυμο Σύμφωνο, ενώ από τη λήξη της Συνόδου έχει ξεκινήσει ένας «αγώνας» από τους επικεφαλής του ΟΗΕ και τις χώρες που συνέταξαν το Σύμφωνο με στόχο να πιέσουν τις υπόλοιπες 163 χώρες να το υπογράψουν. Έτσι θα μπορούν να κρύψουν λίγο τη γύμνια τους ισχυριζόμενοι πως η Σύνοδος της Κοπεγχάγης είχε αποτέλεσμα …
Το «Σύμφωνο της Κοπεγχάγης»
Τα βασικά σημεία του «Συμφώνου της Κοπενχάγης» (σημ. 2) – ενός κειμένου τριών μόλις σελίδων – είναι τα εξής:
1. Αναγνωρίζεται πως η κλιματική αλλαγή είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της εποχής μας και πως οι εκπομπές Α.Θ. θα έπρεπε να περικοπούν τόσο, ώστε η θερμοκρασία του πλανήτη να μην αυξηθεί περισσότερο από 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.Το όριο των 2 βαθμών Κελσίου στην πραγματικότητα είναι ένα εντελώς αυθαίρετο όριο. Αρκεί να θυμηθούμε πως αν η θερμοκρασία του πλανήτη ανέβει κατά 1.5 βαθμό Κελσίου πολλά μικρά νησιωτικά κράτη όπως οι Μαλβίδες, τα Τουβαλού και άλλα, θα αποτελούν παρελθόν καθώς θα καλυφθούν από τη θάλασσα, της οποίας η στάθμη θα ανέβει. Επομένως με το κείμενο αυτό φανερώνεται για μια ακόμα φορά, η έλλειψη βούλησης για την λήψη πραγματικά αποφασιστικών μέτρων.
2. Δεν τίθεται κανένας συγκεκριμένος στόχος για την μείωση των εκπομπών Α.Θ. παγκόσμια.
Το κείμενο καλεί απλά τις χώρες που συμμετείχαν στη Σύνοδο να δηλώσουν μέχρι τις 31/1/2010, κατά πόσο και με ποιο τρόπο θα μειώσουν τις εκπομπές Α.Θ. τα επόμενα 10 χρόνια. Οι δηλώσεις, τα σχέδια και οι «υποσχέσεις» των εκάστοτε χωρών, δεν θα είναι όμως δεσμευτικές…όπως άλλωστε δεν είναι και το ίδιο το Σύμφωνο.
Με δυο λόγια, καμία χώρα δεν είναι στην πραγματικότητα υποχρεωμένη να υλοποιήσει τις υποσχέσεις που θα δηλώσει στη βάση του «Συμφώνου της Κοπενχάγης».
3. Οι αναπτυγμένες χώρες του πλανήτη θα χρηματοδοτήσουν έργα και δραστηριότητες στις πιο φτωχές χώρες που συνδέονται με την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, την διατήρηση των χαμηλών εκπομπών Α.Θ.(!), την προστασία των δασών κοκ.
Τα ποσά που αναφέρονται στο κείμενο του Συμφώνου είναι πραγματικά γελοία. Συνολικά οι πλούσιες χώρες υπόσχονται να δώσουν 30 δις $ στις φτωχές μέχρι το 2012 (να θυμηθούμε ότι μόνο η Ελληνική Κυβέρνηση έδωσε 28 δις ευρώ στους έλληνες τραπεζίτες για να «θωρακιστούν» απέναντι στην κρίση), ενώ μέχρι το 2020 θα δώσουν ακόμα 100 δις $. Πρόκειται για ψίχουλα… ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι τα τελευταία 2 χρόνια – λόγω της οικονομικής κρίσης – διοχετεύτηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο 14 τρισεκατομμύρια δολ (δηλ 14.000 δις!) σε τράπεζες, επιχειρήσεις, κοκ για να «σωθούν» από την χρεοκοπία. Ακόμα όμως και αυτά τα ψίχουλα δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα φτάσουν ποτέ στις φτωχές χώρες του πλανήτη καθώς, όπως είπαμε, το Σύμφωνο της Κοπεγχάγης δεν είναι δεσμευτικό …
Να σημειώσουμε εδώ πως με την εξαίρεση των αριστερών ηγετών της Λατινικής Αμερικής και κάποιων ηγετών από τα μικρά νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού Ωκεανού που απειλούνται άμεσα με εξαφάνιση, οι ηγέτες των φτωχών χωρών που έπεσαν θύματα των αντιδημοκρατικών διαδικασιών στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης και δεν υπέγραψαν το Σύμφωνο, διαμαρτυρήθηκαν μόνο για το γεγονός ότι το Σύμφωνο δεν εξασφάλιζε αρκετά χρήματα για τις χώρες τους. Δεν είπαν λέξη για την ανυπαρξία δεσμευτικής συμφωνίας για την μείωση των εκπομπών Α.Θ. Αυτό δείχνει την ηθελημένη εξάρτηση των άρχουσων τάξεων των φτωχών χωρών από τις ιμπεριαλιστικές μητροπόλεις και αντανακλά το γεγονός πως η ελάχιστη «βοήθεια» που πάει στις φτωχές χώρες σε μεγάλο βαθμό καταλήγει στις τσέπες των διεφθαρμένων καπιταλιστών που διοικούν.
Στους δρόμους της Κοπεγχάγης
100.000 ακτιβιστές που διεκδικούσαν ουσιαστικές αποφάσεις και λύσεις για την κλιματική αλλαγή βρέθηκαν τις μέρες της Διακυβερνητικής Συνόδου του ΟΗΕ στους δρόμους της Κοπεγχάγης.
Η CWI (Επιτροπή για μια εργατική διεθνή, στην οποία συμμετέχει το Ξεκίνημα) συμμετείχε ενεργά στις κινητοποιήσεις και στη διοργάνωση της αντι-συνόδου με αγωνιστές από το σουηδικό της τμήμα, Rattvisepartiet Socialisterna (RS) αλλά και από πολλά άλλα τμήματα ευρωπαϊκών χωρών. Πέρα από τη συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, η CWI μέσω του ευρωβουλευτή Τζο Χίγγινς (Σοσιαλιστικό Κόμμα Ιρλανδίας, ιρλανδικό τμήμα CWI) και της RS ξεκίνησαν καμπάνια διαμαρτυρίας ενάντια στις συλλήψεις των 1000 αγωνιστών, που έγιναν από τη δανέζικη αστυνομία στις 12/12/2009, ασκώντας πιέσεις για άμεση απελευθέρωση των συλληφθέντων.
Τα συνθήματα που ακούστηκαν στην κεντρική διαδήλωση στις 12/12/2009, όπως «διάσωση του πλανήτη και όχι των κερδών», αλλά και πολλές από τις ομιλίες στην αντι-σύνοδο που διοργανώθηκε από ακτιβιστές και επιστήμονες απ? όλο τον κόσμο έδειξαν πως η υπερθέρμανση του πλανήτη και η κλιματική αλλαγή δεν πρόκειται να αναχαιτιστεί από τις κυβερνήσεις του κεφαλαίου.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαία η δημιουργία ενός καλά οργανωμένου, διεθνούς, μαζικού και δυναμικού κινήματος από τους εργαζόμενους και του νέους σε ολόκληρη τη γη. Γιατί μόνο ένα τέτοιο μαζικό κίνημα μπορεί να αναγκάσει τους ρυπαντές του πλανήτη να λάβουν άμεσα ουσιαστικά μέτρα για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής. Την ίδια στιγμή, ένα τέτοιο κίνημα δεν μπορεί να φέρει ουσιαστικά και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αν δεν αμφισβητήσει ευθέως την εξουσία του κεφαλαίου και αν δεν προχωρήσει στην προβολή μιας εναλλακτικής σοσιαλιστικής κοινωνίας. Γιατί το αδίστακτο κυνηγητό του κέρδους, η αχόρταγη δίψα των καπιταλιστών για όλο και μεγαλύτερα κέρδη δεν έχει όρια και είναι ικανή να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στον πλανήτη, και σε όλους τους κατοίκους του.
Η χρεοκοπία της Κοπεγχάγης δείχνει πως οι καπιταλιστές είναι αδύνατο να πάρουν μέτρα, παρότι είμαστε όχι στο παρά 5 αλλά στο παρά 1! Η ανατροπή τους πρέπει να γίνει η βασική μας επιδίωξη. Κι αυτό απαιτεί ασφαλώς το χτίσιμο μαζικών κομμάτων της αριστεράς πιστών στις ιδέες του επαναστατικού μαρξισμού και μακριά από τις σάλτσες και τα ανούσια λόγια των ρεφορμιστών ή τους πομπώδεις αλλά κενούς περιεχομένου αφορισμούς των σταλινικών!
Ελένη Μήτσου
_________
Σημ. 1: Για το πρωτόκολλο του Κιότο δείτε τη Μπροσούρα της GreenAttack «Κλιματικές Αλλαγές: Η αντίστροφη μέτρηση για τον πλανήτη έχει ξεκινήσει»<br/>
Σημ. 2: Το «Σύμφωνο της Κοπεγχάγης»: <br/>http://unfccc.int/resource/docs/2009/cop15/eng/l07.pdf
Βασικές Πηγές: <br/>
Climate Research, 8/12/2009, "NewsTPA Report: The Cost of Copenhagen" <br/>
The Daily Mail, 8/12/2009, "Copenhagen climate change summit to produce as much CO2 as an African country" <br/>
COP15, 14/12/2009, "The taste of COP15 – The kitchens at the Bella Center serve up 15 tons of 65 pct. organic food every day." <br/>
BBC, 21/12/2009 "What did Copenhagen achieve?" <br/>
The Guardian, 23/12/2009, "Pressure on poor at Copenhagen led to failure, not diplomatic wrangling"