Η έκρυθμη κατάσταση που δημιουργήθηκε στα τέλη Φλεβάρη-αρχές Μάρτη, με την κυβέρνηση της Τουρκίας να διαδίδει πως τα ευρωπαϊκά σύνορα άνοιξαν, είχε σαν αποτέλεσμα χιλιάδες πρόσφυγες να προσπαθήσουν να περάσουν από τα σύνορα στον Έβρο και στα νησιά. Τότε, η ελληνική κυβέρνηση και τα ΜΜΕ έκαναν λόγο για «εισβολείς» και έδειξαν πλήρη ανοχή στις ένοπλες περιπολίες κατοίκων στον Έβρο, την Λέσβο κ.α. με την συμμετοχή και φασιστών όπως ο Λαγός, καθώς και στις ρατσιστικές επιθέσεις και τις πορείες ενάντια στους πρόσφυγες.
Παράλληλα η κυβέρνηση συνεχίζει να μην παίρνει ουσιαστικά μέτρα ανακούφισης των προσφύγων, να μην αντιμετωπίζει τον υπερπληθυσμό στα κέντρα στα νησιά και να μην οργανώνει την απαραίτητη ολοκληρωμένη προφύλαξη τους από την πανδημία. Έτσι καταλήγει να ενισχύει τα ρατσιστικά αντανακλαστικά και την ξενοφοβία σε ένα κομμάτι της κοινωνίας. Γι΄αυτό παρότι σε συνθήκες καραντίνας, έχουν κάνει την εμφάνισή τους και περιστατικά «αυτοδικίας», ενώ είναι φανερό πως ακροδεξιές δυνάμεις συσπειρώνονται με αφορμή το προσφυγικό ζήτημα.
Κυνηγώντας πρόσφυγες σαν να είναι θηράματα
Στη 1 Απριλίου, ένας 48χρονος Έλληνας στην Χίο, πυροβόλησε με την κυνηγετική του καραμπίνα δύο 16χρονους πρόσφυγες επειδή τους βρήκε στο θερμοκήπιό του. Τα δύο παιδιά μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο με τραύματα στην πλάτη και στα πόδια, ενώ ο δράστης συνελήφθη και αργότερα έγινε γνωστό πως πριν δύο χρόνια είχε χρησιμοποιήσει και πάλι το όπλο του, χωρίς να υπάρξουν τραυματισμοί.
Στις 24 Απριλίου, ένας κάτοικος Μυτιλήνης, πυροβόλησε με την κυνηγετική του καραμπίνα τέσσερις πρόσφυγες, δύο Αφγανούς και δύο Ιρανούς που είχαν βγει για περπάτημα, στέλνοντας τραυματισμένους στο νοσοκομείο τους δύο Αφγανούς.
Δύο περιστατικά σε διαφορετικά νησιά, με απόσταση λιγότερη του ενός μήνα, αποδεικνύουν πως όταν «ημι-επίσημα» έχουν υποστηριχθεί οι ένοπλες περιπολίες για την «προστασία της χώρας από τους εισβολείς», το επόμενο αναπόφευκτο βήμα είναι τα πιο αντιδραστικά στοιχεία να περάσουν στην «προστασία» του νησιού τους, χωραφιού τους, της ιδιοκτησίας τους, πυροβολώντας πρόσφυγες σαν να είναι θηράματα.
«Να μη γίνουμε άλλη μία Λέσβος»
Την ίδια ώρα, οι ακροδεξιές φωνές προσπαθούν να γίνουν δυνατότερες και να οργανωθούν. Έτσι, στα Χανιά κυκλοφόρησε μία ηλεκτρονική αφίσα που καλεί τους Κρητικούς «να γίνουν μία γροθιά και να πουν όχι στην αποβίβαση λαθρομεταναστών» για «να μη γίνουν άλλη μια Λέσβος». Το «ραντεβού» είναι για τη Δευτέρα 4 Μαΐου, στο λιμάνι της Σούδας και σκοπεύει στο να στείλει ένα μήνυμα ενάντια στην προβλεπόμενη αποβίβαση προσφύγων από τη Λιβύη σε λιμάνια της Κρήτης.
Οι συνθήκες που βιώνουν οι πρόσφυγες και οι ντόπιοι σε νησιά όπως η Λέσβος είναι όντως δύσκολες και κανένας λογικός άνθρωπος δε θέλει να τις δει να επαναλαμβάνονται σε κανένα άλλο νησί. Φυσικά, στο παραπάνω κάλεσμα δεν αντικατοπτρίζονται τα συναισθήματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς –που έχουν επιδείξει πολλοί κάτοικοι της Λέσβου και των υπολοίπων νησιών- απέναντι σε ξεριζωμένους και ταλαιπωρημένους ανθρώπους, αλλά ένα εθνικιστικό παραλήρημα που παρομοιάζει τον αγώνα των προσφύγων για επιβίωση με «εισβολή». Αυτή η φρασεολογία και προπαγάνδα μπόρεσε να καρποφορήσει πιο εύκολα ακριβώς γιατί ακούστηκε πρώτα από στόματα κυβερνητικών εκπροσώπων, τα δελτία ειδήσεων κοκ.
Αγώνας ενάντια στον ρατσισμό, αλληλεγγύη στους πρόσφυγες
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει εντυπωσιακά δείγματα αλληλεγγύης και στήριξης των προσφύγων που ρισκάρουν τις ίδιες τους τις ζωές για να περάσουν στην Ευρώπη για να επιβιώσουν. Την ίδια στιγμή όμως, οι κυβερνήσεις τόσο με δηλώσεις όσο και με πράξεις, δημιουργούν γόνιμο έδαφος για να καρποφορήσουν ρατσιστικές αντιλήψεις και ξενοφοβία.
Ενώ οι ρατσιστικές συγκεντρώσεις κατοίκων ενάντια στους πρόσφυγες, οι «αγανακτισμένοι κάτοικοι» κλπ έχουν πολύ περισσότερη κάλυψη από τα ΜΜΕ από ότι οι πορείες αλληλεγγύης και οι ντόπιοι που στέκονται στο πλευρό των προσφύγων.
Απέναντι σε αυτό το «παιχνίδι εντυπώσεων», το αντιρατσιστικό κίνημα και η Αριστερά πρέπει να απαντήσουν με τα δικά τους όπλα: την αλληλεγγύη, την στήριξη των δημοκρατικών δικαιωμάτων των προσφύγων και την δημιουργία γεφυρών για κοινούς αγώνες για μία καλύτερη κοινωνία, μία κοινωνία ισότητας, χωρίς πολέμους, χωρίς φτώχεια, μία κοινωνία που δε θα εξαναγκάζει ανθρώπους να ξεριζωθούν για να καταφέρουν να επιβιώσουν.