Σε άρθρο που δημοσιεύσαμε στο xekinima.org τις προηγούμενες μέρες αναφέραμε τις εξελίξεις γύρω από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της ομοσπονδίας των τραπεζοϋπαλλήλων (ΟΤΟΕ) και των τραπεζιτών για την υπογραφή νέας συλλογικής σύμβασης. Στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων αυτών η ΟΤΟΕ είχε καλέσει απεργία για την Τετάρτη 20 Μαρτίου.
Μια μέρα, όμως, πριν διεξαχθεί η απεργία, η ηγεσία του κλάδου (ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ-εργοδοτικοί) μας ανακοίνωσε ότι «βγήκε λευκός καπνός», ήτοι υπογράφηκε κλαδική «ιστορικής σημασίας», που δίνει «προοπτική» στον κλάδο, κτλ.
Τι έγινε, λοιπόν, και από την ανάλγητη, προκλητική, προσβλητική στάση των τραπεζιτών (όπως μας πληροφορούσε η ίδια η πλειοψηφία της ΟΤΟΕ) περάσαμε σε μια συμφωνία – πρότυπο;
***
Να θυμίσουμε ότι οι τραπεζίτες, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του «πολέμου» ενάντια στους εργαζόμενους/ες και την κοινωνία. Είναι οι βασικοί υπέρμαχοι των μνημονίων, των πολιτικών λιτότητας, της ελαστικοποίησης των σχέσεων εργασίας, της ιδιωτικοποίησης του δημοσίου πλούτου, κτλ. Ο ρόλος των τραπεζών στον έλεγχο της παγκόσμιας οικονομίας γίνεται όλο και πιο κυρίαρχος. Οι κύριοι της πλειοψηφίας της ομοσπονδίας προσπαθούν να μας πείσουν ότι τους νικήσαμε έτσι απλά; Οι τραπεζίτες λογικεύτηκαν ή μήπως τους πείσαμε με επιχειρήματα; Μάλλον κάποιοι νομίζουν ότι μας δουλεύουν.
Στο διά ταύτα. Στη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου της ΟΤΟΕ στις 18 Μαρτίου η πλειοψηφία της ΟΤΟΕ πρότεινε τη ματαίωση της απεργιακής κινητοποίησης και άμεση υπογραφή κλαδικής σύμβασης, τους όρους της οποίας παρουσίασαν προφορικά, χωρίς καν να μοιραστεί γραπτό σχέδιο. Μια κίνηση πρωτοφανής και αντιδημοκρατική. Η στάση αυτή καταγγέλθηκε από τους εκπροσώπους των αριστερών παρατάξεων και η πρόταση ψηφίστηκε μόνο από την γνωστή πλειοψηφία.
Σε σχέση με το περιεχόμενο της σύμβασης βρισκόμαστε πολύ πίσω ακόμα και από τους στόχους που είχε θέσει η ίδια η Ομοσπονδία. Η αποκατάσταση των απωλειών, που σωρευτικά φθάνει το 20%, κατέληξε σε συμφωνία για αύξηση 2,75% σε βάθος τριετίας. Δεν θέλουμε να πούμε βέβαια ότι μια αύξηση μισθών, ακόμα και μικρή, μετά από μια δεκαετία πτώσης, είναι ασήμαντη. Το γεγονός ότι οι τραπεζίτες την έδωσαν είναι στην ουσία ένδειξη ότι έχουμε δύναμη ως εργαζόμενοι, που δυστυχώς δεν την άξιοποιουμε. Γιατί αν την αξιοποιούσαμε θα μπορούσαμε να πετύχουμε μια μεγαλύτερη αύξηση.
Η πολυδιαφημιζόμενη μείωση του ωραρίου που υποτίθεται ότι πέτυχε η ΟΤΟΕ, αναφέρεται σε μείωση του ωραρίου συναλλαγών και όχι στο ωράριο εργασίας. Όχι βέβαια ότι η μείωση του ωραρίου συναλλαγών δεν είναι σημαντική για τον κλάδο, αλλά αυτή προήλθε ύστερα από πίεση διαφόρων σωματείων αλλά και των προστίμων της Επιθεώρησης Εργασίας, καθώς τα τελευταία χρόνια έχουν συσσωρευτεί χιλιάδες απλήρωτες ώρες υπερωρίας.
***
Τώρα, πάμε, ίσως, στο πιο σημαντικό. Η προστασία της απασχόλησης (η «ναυαρχίδα» υποτίθεται της διαπραγμάτευσης) δεν καλύπτεται με σαφή ρήτρα απαγόρευσης των απολύσεων, αλλά επαφίεται στην καλή θέληση των τραπεζιτών. Ας δούμε, λοιπόν, πόσο σοβαρά παίρνουν αυτή τη δέσμευση. Τη μέρα που η πλειοψηφία της ΟΤΟΕ «πάσχιζε» στη διαπραγμάτευση με τους τραπεζίτες, μεγαλοστελέχη της τράπεζας Πειραιώς ενημέρωναν συναδέλφους σε κεντρικό κτίριο της τράπεζας ότι εντάσσονται στην θυγατρική εταιρεία RBU με στόχο την απόσχιση. Το μέλλον για αυτούς αβέβαιο.
Επιπλέον η κλαδική που υπογράφηκε δεν περιλαμβάνει καμία θεσμική πρόβλεψη για διαβούλευση και συμμετοχή της πλευράς των εργαζομένων στις διαδικασίες της ψηφιοποίησης, που μονόπλευρα αξιοποιείται από τους τραπεζίτες για μείωση των θέσεων εργασίας και διάλυση των εργασιακών σχέσεων. Ενώ, ταυτόχρονα, προχωρά σε αναγνώριση των ποσοτικών στόχων ως στοιχεία της ατομικής αξιολόγησης με θολή αναφορά στην υποτιθέμενη «ομαδική» στοχοθεσία.
***
Προφανώς η ύπαρξη συλλογικών συμβάσεων εργασίας είναι μια πολύ μεγάλη κατάκτηση των εργαζομένων. Το ίδιο και η οργανωμένη συνδικαλιστική δράση. Παρόλα αυτά η συγκεκριμένη σύμβαση είναι πολύ πιο πίσω από αυτά που θα μπορούσε να πετύχει ο κλάδος με μια αποφασιστική πίεση και απεργιακή δράση. Προσφέρει στους τραπεζίτες εργασιακή ειρήνη, τους αφήνει χώρο να αναμορφώσουν το σκηνικό στις τράπεζες αποκλειστικά με τους δικούς του όρους και φυσικά ενάντια σε εργασιακές σχέσεις και δικαιώματα, ενώ οι ίδιοι δεν δίνουν παρά ψίχουλα σε σχέση μ’ αυτά που κερδίζουν.
Είναι φανερό ότι οι σημερινές συνδικαλιστικές ηγεσίες είτε είναι πλήρως αποκομμένες από τη βάση των εργαζομένων, είτε συνειδητά παίζουν το παιχνίδι της εξυπηρέτησης των συμφερόντων των εργοδοτών μέσα στο εργατικό κίνημα.
Είναι, επομένως, κρίσιμο και επιβεβλημένο να αλλάξουν οι συσχετισμοί
τόσο πρωτοβάθμια όσο και σε επίπεδο ομοσπονδίας. Οι αγωνιστικές δυνάμεις
οφείλουν να συντονίσουν το βηματισμό τους και να πάρουν κοινές
πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση, για σωματεία μαχητικά και
δημοκρατικά.
