Το παρακάτω κείμενο είναι βασισμένο στην τοποθέτηση του σ. Βαρόλ Τσελικέρ στην συζήτηση «Ελληνοτουρκικές σχέσεις: ο ανταγωνισμός, τα γεωτρύπανα και η απειλή του πολέμου» που έγινε στα πλαίσια του 25ου κάμπινγκ AntinaziZone-YRE. Ο Β. Τσελικέρ είναι μέλος του Yeni Enternasyonalist Sol, αδερφή οργάνωση του «Ξ» στη Β. Κύπρο.
Στη Βόρεια Κύπρο, όλοι οι κρατικοί θεσμοί μας είναι συνδεδεμένοι με την Τουρκική Κυβέρνηση. Ο στρατός, η αστυνομία, η πυροσβεστική, ακόμη και η πολιτική άμυνα, συνδέονται άμεσα με τον τουρκικό στρατό, ενω το 60-70% των δημοσίων υπαλλήλων πληρώνονται από την Τουρκική Κυβέρνηση. Η κεντρική τράπεζα της βόρειας Κύπρου συνδέεται με την Τουρκική κεντρική τράπεζα και με αυτό τον τρόπο η οικονομία μας ελέγχεται από την Τουρκική Κυβέρνηση.
Κάθε χρόνο υπογράφεται ένα πρωτόκολο μεταξύ της τουρκικής και της τουρκοκυπριακής κυβέρνησης. Αυτά τα πρωτόκολλα είναι κάτι αντίστοιχο με τα μνημόνια που υπέγραψε η Ελλάδα με την Τρόικα.
Σε αυτά τα πρωτόκολλα, η τουρκική κυβέρνηση υπαγορεύει και η τουρκοκυπριακή κυβέρνηση εφαρμόζει, ειδικα από την περίοδο 2009-2011 νεοφιλελεύθερα μέτρα, όπως περικοπές στους μισθούς, περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, στην παιδεία, την υγεία, αλλά και ιδιωτικοποιήσεις. Ήδη ιδιωτικοποιήθηκε το αεροδρόμιο και το νερό, και τώρα σχεδιάζουν να ιδιωτικοποιηθεί και το ρεύμα. Αυτά τα μετρα, σε συνδυασμό με την υποτίμηση που έχει δεχτεί το τελευταίο διάστημα η Τουρκική Λίρα, έχουν κάνει την ζωή των κατοίκων του βορειου κομματιού του νησιού πολύ δύσκολη.
Τα δεξιά κόμματα βέβαια, πάντα στηρίζουν τα μέτρα που επιβάλει η Τουρκία. Ακόμα όμως και τα κόμματα που παραδοσιακά θεωρούνταν αριστερά, το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα (CTP), και το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα Κοινοτικής Δημοκρατίας (TDP), τα οποία ειναι αυτή τη στιγμή στην κυβέρνηση, έχουν ψηφίσει τα πρωτόκολλα. Έχουν αρχίσει να αντιπροσωπεύουν ένα κομμάτι της τουρκοκυπριακής άρχουσας ελίτ, που θέλει να ειναι συνδεδεμένη με την Τουρκία, αντί να εκπροσωπούν τον κόσμο, που αντιδράει σε έναν τέτοιο σφιχτό εναγκαλισμό. Υπάρχουν κάποια αριστερά κόμματα και συνδικάτα τα οποία εναντιώνονται σε αυτά τα μέτρα αλλά δυστυχώς έχουν μικρές δυνάμεις.
Άλλωστε, το 60% του πληθυσμού δεν είναι ευχαριστημένο με τα μέτρα που επιβάλει η Τουρκική Κυβέρνηση. Σε αυτό το ποσοστό συμπεριλαμβάνονται Τουρκοκύπριοι, αλλά και μετανάστες που ήρθαν από την Τουρκία μετα το 1974 (οι λεγόμενοι έποικοι). Το πρόβλημα όμως είναι ότι όλος αυτός ο κόσμος δεν έχει κάποια εναλλακτική πολιτική εκπροσώπηση, ούτε υπάρχει κάποιος πολιτικός φορέας που να τους προτείνει μια λύση για το πώς μπορεί να επιβιώσουν στο νησί χωρίς την Τουρκία αλλά συνυπάρχοντας ειρηνικά με τους Ελληνοκύπριους.
***
Ένα καθοριστικό θέμα αφορα την ελευθερία του τύπου στη βόρεια Κύπρο. Δεν υπάρχει θεωρητικά περιορισμός σε αυτό το δικαίωμα. Η ελευθερία αυτή βέβαια ισχύει μέχρι να υπάρξουν δημοσιεύματα που ενοχλούν την Τουρκική Κυβέρνηση.
Πριν κάποιους μήνες οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις πήραν μέρος στην στρατιωτική επέμβαση στην Αφρίν της Συρίας. Την ίδια μερα η εφημερίδα «Αφρίκα», η οποία εκδίδεται στην βόρεια Λευκωσία, βγήκε με πρωτοσέλιδο τίτλο «άλλη μια κατοχή από την Τουρκία». Ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, αναφέρθηκε στον τιτλο αυτό λέγοντας «πιστεύω οι αδελφοί μας στην Βόρεια Κύπρο, θα δώσουν στην Αφρίκα την απάντηση που της αξίζει». Η δήλωση αυτή ήταν στην ουσία κάλεσμα για επίθεση στην εφημερίδα.
Έτσι την επόμενη μέρα περίπου 300 φασίστες, εξοπλισμένοι με πέτρες και ρόπαλα, επιτέθηκαν στα γραφεία της Αφρίκα. Οι δημοσιογράφοι της Αφρίκα μετα βίας κατάφεραν να φύγουν για να μην τους λιντσάρουν. Η αστυνομία ήταν εκεί, αλλά μόνο παρακολουθούσε την επίθεση. Αργότερα οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας ήρθαν και επενέβησαν. Κάποιοι από τους φασίστες συλλήφθηκαν, και μπήκαν στη φυλακή αλλά με την πίεση του γενικού εισαγγελέα, αποφυλακίστηκαν γρήγορα.
Η αντίδραση του κόσμου στην επίθεση αυτή ήρθε σύντομα. Πέντε μέρες μετά την επίθεση, πραγματοποιήθηκε μια πορεία, και παρόλο που έβρεχε καταρρακτωδώς, 5.000 άτομα συμμετείχαν στην κινητοποίηση. Αν αναλογιστούμε τον πληθυσμό της βόρειας Κύπρου, που είναι γύρω στις 200 – 300.000, αυτός ο αριθμός είναι αρκετά μεγάλος. Στην πορεία συμμετείχαν οικογένειες με παιδιά, Τούρκοι μετανάστες, Κούρδοι, φοιτητές, και φυσικά πολλοί Τουρκοκύπριοι. Η συμμετοχή ήταν πολύ μαζική και επικρατούσε μια καταπληκτική ατμόσφαιρα.
***
Στις διαπραγματεύσεις για το φυσικό αέριο που γινόταν ανάμεσα στον Αναστασιάδη, και στον πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείας Κύπρου, Μουσταφά Ακιντζί, δεν είχαμε κανένα αποτέλεσμα. Γινεται για άλλη μια φορά φανερό ότι οι ηγέτες αυτοί δεν είναι ικανοί να φέρουν την ειρήνη, εκπροσωπούν τα συμφέροντα των αρχουσών ελίτ και όχι του κόσμου.
Με την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων κάποιοι υπουργοί της Τουρκικής Κυβέρνησης έχουν αρχίσει να λένε ότι η βόρεια Κύπρος είναι η 82η περιφέρεια της Τουρκίας. Φυσικά τα δεξιά κόμματα στην βόρεια Κύπρο συμφωνούν με αυτό το σχέδιο ενσωμάτωσης. Μια τέτοια προοπτική σε αυτή τη φάση είναι πολύ δύσκολο όμως να υλοποιηθεί από την Τουρκία, παρόλο που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τους κινδύνους που εγκυμονεί ένα τέτοιο σχέδιο.
Σαν να μην έφτανε λοιπόν το Κυπριακό πρόβλημα, τώρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και το ζήτημα του φυσικού αερίου. Ο Ακιντζί δήλωσε ότι «έχουμε κι εμείς δικαιώματα στο φυσικό αέριο που βρέθηκε στο νότο του νησιού». Ο Αναστασιάδης δηλώνει ότι «θα έχουν και οι Τουρκοκύπριοι δικαιώματα πάνω στο φυσικό αέριο», όμως ο Ακιντζί δεν θεωρεί ότι τέτοιες δηλώσεις ειναι ειλικρινείς. Κι αυτό γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία κάνει συμφωνίες με την Ελλάδα και το Ισραήλ για να μεταφέρει το φυσικό αέριο της Κύπρου στην Ευρώπη μέσω Κρήτης. Για αυτό το λόγο ο Ακιντζί και η Τουρκική Κυβέρνηση κατηγορούν την Κυπριακή Δημοκρατία ότι λειτουργει μονομερώς.
Έτσι η Τουρκική Κυβέρνηση απειλεί την Κυπριακή Δημοκρατία ότι θα ξεκινήσει να κάνει διερευνητικές εξορύξεις στο βόρειο κομματί του νησιου, και επίσης κατέβασε και τουρκικά πολεμικά πλοία στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή ήταν μια πολύ επικίνδυνη πράξη, καθώς θα μπορούσε να εξελιχθεί σε θερμό επεισόδιο ή και μια νέα γενικευμένη αντιπαράθεση. Δυστυχώς η σημερινή κυβέρνηση της ΤΔΒΚ, παρόλο που αποτελείται από το παραδοσιακά αριστερό κόμμα το CTP, το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα TDP και το Λαικό Κόμμα, συμφώνησε με τον ερχομό των πολεμικών πλοίων και τις διερευνητικές γεωτρήσεις στο βορρά.
***
Οπότε πώς μπορούν όλα αυτά τα προβλήματα να λυθούν; Η κοινή εκτίμηση ειναι ότι θα πρέπει να εγκαθιδρύσουμε μια ομοσπονδία. Όμως πώς θα γίνει αυτό; Υπάρχει ακόμη φόβος, μίσος και έλλειψη εμπιστοσύνης ανάμεσα στους τουρκόφωνους και τους ελληνόφωνους κύπριους. Υπάρχουν ακόμη αγνοούμενοι και από τις δύό κοινότητες. Οι δολοφόνοι των σφαγών που έγιναν από το 1960 ώς και το 1974 δεν έχουν ακόμη καταδικαστεί. Και οι δύο κοινότητες δεν έχουν ακόμη αποδεχτεί τα λάθη τους και δεν έχουν απολογηθεί η μία στην άλλη. Σε αυτή την κατάσταση σας ρωτώ, πώς θα μπορέσει να λειτουργήσει ένα ομοσπονδιακό κράτος στην κύπρο;
Ειναι φανερό ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει στον καπιταλισμό. Τα συγκρουόμενα συμφέροντα των αρχουσών τάξεων δεν μπορούν να συμβιβαστούν. Αυτά τρέφουν τον εθνικισμό. Η Αριστερά πρέπει να το καταλάβει αυτό και να κινηθεί αναλόγως.
Ο κόσμος έχει μπουχτίσει με την κατάσταση. Ειδικά όσοι Τουρκοκύπριοι, Ελληνοκύπριοι, και Τούρκοι μετανάστες θέλουν τη λύση, δεν έχουν καμία πολιτική εκπροσώπηση.
Η παραδοσιακή Αριστερά έχει μετατραπεί σε μικροαστικά κόμματα, έτσι ακόμη κι αν λένε στα λόγια ότι στηρίζουν την ομοσπονδία και την λύση, με τις πράξεις τους αναπαράγουν το στάτους κβο.
Χρειαζόμαστε νέους πολιτικούς φορέις, χρειαζόμαστε ένα μέτωπο της αριστεράς με τα συνδικάτα και τον κόσμο στο νότο και στο βορρά του νησιού, στην Ελλάδα και την Τουρκία που θα παλεύει για μια σοσιαλιστική ομοσπονδιακή Κύπρο, με πολιτική ισότητα, για να φύγουν όλοι οι στρατοί από την Κύπρο, για πραγματική ανεξαρτησία και ειρήνη.
