Προκλητική είναι για άλλη μια φορά η Eldorado Gold, η καναδική εταιρεία που με αποικιοκρατικούς όρους θέλει να αρπάξει τον χρυσό της Χαλκιδικής και να αφήσει πίσω της μια τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή.
Σε πρόσφατο εξώδικο της προς το Ελληνικό Δημόσιο, δηλώνει ότι θα διεκδικήσει από το κράτος το ποσό των 783.211.000 ευρώ (μπράβο ακρίβεια!) για διαφυγόντα κέρδη, ενώ λέει ότι θα διεκδικήσει επίσης για κάθε μέρα (!) επιπλέον καθυστέρησης άλλα 680.000 ευρώ!
Θα μπορούσε να ήταν κακόγουστο αστείο, αλλά δεν είναι.
Έχει αποδειχτεί με τελεσίδικο τρόπο ότι η Eldorado διέπραξε απάτη σε βάρος του ελληνικού δημοσίου: Η μέθοδος με την οποία δεσμεύτηκε να παράξει καθαρά μέταλα (και η οποία αποτελεί απαράβατο όρο της σύμβασης!) αποδείχτηκε ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί γιατί τα πετρώματα της περιοχής έχουν πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε Αρσενικό!
***
Με βάση αυτήν την τελεσίδικη απόφαση μπορεί η κυβέρνηση να καταγγείλει την σύμβαση με την Eldorado με υπαιτιότητα της τελευταίας και να ζητήσει αποζημίωση για την ζημιά που έχει ήδη προκαλέσει στην περιοχή!
Όμως ο υπουργός Σταθάκης και η κυβέρνηση δεν προχώρησαν ποτέ σε αυτό το βήμα. Αντίθετα, ψάχνουν αγωνιωδώς για έναν «συμβιβασμό» με την Eldorado. Γι’ αυτό έκαναν την περιβόητη «διαιτησία» με σκοπό να τα βρούνε.
Όμως, οι αποκαλύψεις του κινήματος είναι τόσο ξεκάθαρες, που δυσκολεύουν πολύ μια τέτοια «συμφωνία». Και το γεγονός ότι υπάρχει πολύς κόσμος στην περιοχή και πανελλαδικά που παρακολουθεί τις εξελίξεις αυτές περιορίζει την δυνατότητα ελιγμών και της κυβέρνησης και την εταιρείας. Ιδιαίτερα καθώς έχουμε μπει σε μια προεκλογική περίοδο στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να κάνει ότι είναι δυνατό για να θυμηθεί λίγο από το αριστερό παρελθόν του με στόχο να συσπειρώσει όσο γίνεται τους παλιούς του ψηφοφόρους.
***
Η εταιρεία λέει ότι αν δεν ικανοποιηθούν τα (παράνομα!) αιτήματα της θα προσφύγει σε Διαιτησία για να διεκδικήσει αυτό το ποσό. Και αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιούν σαν φόβητρο και τα κυβερνητικά στελέχη προκειμένου να πείσουν τους υποστηρικτές τους στην περιοχή να μην αντιδρούν στην συμβιβαστική πολιτική της κυβέρνησης.
Κατ’ αρχήν, η Eldorado είναι τόσο βαθιά χωμένη στην απάτη, που οποιαδήποτε Διαιτησία είναι πολύ δύσκολο να την δικαιώσει.
Παρόλο που ο θεσμός της «διεθνούς διαιτησίας» ευνοεί γενικά τις πολυεθνικές επιχειρήσεις σε βάρος των εθνικών κρατών, αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι τέτοιο είναι δεδομένο. Με βάση στατιστικές του 2014 σχεδόν οι μισές από τις υποθέσεις διαμάχης κρατών με πολυεθνικές δεν φτάνουν καν στο δικαστήριο, αλλά κλείνουν με διακανονισμό.
Από αυτές που φτάνουν τελικά στο δικαστήριο (στη Διαιτησία) τα κράτη κερδίζουν διπλάσιες περιπτώσεις από τις πολυεθνικές! Ενώ στις περιπτώσεις που κερδίζουν οι πολυεθνικές, οι αποζημιώσεις που τελικά παίρνουν είναι κατά μέσο όρο το 10% από όσο ζητάνε!
Πρόσφατα μάλιστα είχαμε την δικαίωση του Ελ Σαλβαδόρ, μιας χώρας που σταμάτησε την εξόρυξη της εταιρείας Pacific Rim. Η εταιρεία αυτή κατέφυγε σε διεθνές δικαστήριο ζητώντας αποζημίωση 300 εκ δολάρια και έφαγε τα μούτρα της. Να πούμε εδώ στους κακόπιστους ότι το Ελ Σαλβαδόρ είναι μια χώρα μικρότερη και φτωχότερη από την Ελλάδα και, ακόμα, έχει δεξιά κυβέρνηση. Λοιπόν, εδώ οι «αριστεροί» γιατί δεν μπορούν να κάνουν μια αντίστοιχη κίνηση;
Επιπλέον, υπάρχουν περιπτώσεις κρατών που αγνοούν τις διαδικασίες διαιτησίας και δεν τις αναγνωρίζουν. Πρόσφατα παραδείγματα είναι η Ρωσία στη διαμάχη της με την Ολλανδία το 2013, η Κίνα στην πρόσφατη διαμάχη της με τις Φιλιππίνες το 2016, κα.
Ακόμα και αν δεχτούμε ότι ένα ιδιωτικό διαιτητικό σώμα θα δικαιώσει την Eldorado, δεν έχει κανένα τρόπο να επιβάλλει οποιοδήποτε πρόστιμο σε ένα κράτος. Η διαιτησία είναι ένα σώμα τριών συνήθως νομικών που η δύναμη της απόφασης τους καθορίζεται από το γεγονός ότι την αναγνωρίζουν τα συμβαλλόμενα μέρη. Η Ελλάδα μπορεί κάλλιστα να μην αναγνωρίσει μια τέτοια διαδικασία. Τι θα κάνουν, θα έρθουν να μας κατάσχουν κανένα νησί; Κανένας ιδιωτικός φορέας δεν μπορεί να αφαιρέσει περιουσία από ένα κράτος αν το κράτος αυτό δεν θέλει. Δεν είναι τυχαίο που κανένα πρόστιμο δεν έχει επιβληθεί σε χώρα που δεν αναγνώρισε την απόφαση.
***
Η Eldorado λοιπόν για άλλη μια φορά καταφεύγει στην γνωστή τακτική του εκβιασμού. Όταν στριμώχνεται επιδιώκει να επιβάλλει την θέληση της απειλώντας. Έτσι είχε κάνει και τον Αύγουστο του ’15, και τον Γενάρη του ’16 και τον Σεπτέμβρη του ’17: απειλές ότι θα απολύσει τους εργαζόμενους, ότι θα κλείσει τα έργα, ότι θα αποχωρήσει, κα, προκειμένου να εξαναγκάσει την κυβέρνηση να της δώσει αυτό που θέλει.
Ο κόμπος όμως κάπου φτάνει στο χτένι. Δεν είναι μόνο η περιβαλλοντική καταστροφή, το τεράστιο σκάνδαλο της μεταβίβασης, ο οικονομικός μαρασμός στον οποίο θα οδηγηθούν όλα τα υπόλοιπα επαγγέλματα, οι συνθήκες κοινωνικού «εμφυλίου». Είναι και η αποικιοκρατική συμπεριφορά των χρυσοθήρων που είναι πραγματικά εξοργιστική.
Αν η κυβέρνηση τιμούσε το όνομα της Αριστεράς το οποίο χρησιμοποιεί, είχε όλα τα μέσα στη διάθεση της για να διώξει την Eldorado και να διεκδικήσει και αποζημίωση. Δυστυχώς όμως αποδεχόμενη τον έναν συμβιβασμό μετά τον άλλο έχει απορρίψει αυτή την προοπτική. Το κίνημα των κατοίκων της περιοχής αλλά και όσοι αγωνίζονται για την σωτηρία του περιβάλλοντος πανελλαδικά είναι οι μόνοι που μπορούν να επιβάλουν μια τέτοια εξέλιξη.
