Μετάφραση – προσαρμογή άρθρων από το worldsocialist.net
Μια ιστορική συνάντηση της Διεθνούς Εκτελεστικής Επιτροπής της CWI (Επιτροπή για μια Εργατική Διεθνή- η διεθνής οργάνωση στην οποία ανήκει το Ξεκίνημα) πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο από τις 12 ως τις 16 Αυγούστου. Αντιπρόσωποι από 25 χώρες (με την απουσία συντρόφων από τη Νιγηρία και το Σουδάν λόγω προβλημάτων με τη βίζα τους) συναντήθηκαν και συζήτησαν τις διεθνείς εξελίξεις και τη δράση των επαναστατικών δυνάμεων.
Ήταν μια ζωντανή και γεμάτη αυτοπεποίθηση συνάντηση, με βασικό ζητούμενο να αξιολογήσει την κατάσταση μετά από μια ιστορική κρίση στις γραμμές της CWI και να ξεκινήσει τη διαδικασία της συζήτησης η οποία θα ολοκληρωθεί στο παγκόσμιο συνέδριο της CWI στις αρχές του 2020.
Οι αναγνώστες μας θα γνωρίζουν για τη διάσπαση των δυνάμεων της CWI πριν λίγους μήνες (διαβάστε αναλυτικά εδώ) που προκάλεσε μια μειοψηφία της διεθνούς οργάνωσης γύρω από την ηγεσία. Η ομάδα αυτή δυστυχώς χρησιμοποίησε την ηγετική της θέση για να αποσπάσει με αντιδημοκρατικό τρόπο το όνομα, την ιστοσελίδα και τους πόρους της CWI. Παρόλο που η κίνηση αυτή αποτελεί ένα πλήγμα για τις επαναστατικές δυνάμεις, η πλειοψηφία των τμημάτων της CWI είναι αποφασισμένη να συνεχίσει το χτίσιμο της διεθνούς οργάνωσης στη νέα περίοδο που ανοίγεται.
Διαβάστε παρακάτω ένα ρεπορτάζ από τη συζήτηση γύρω από τις παγκόσμιες εξελίξεις.
Η συνάντηση της Διεθνούς Εκτελεστικής Επιτροπής (IEC) της CWI ξεκίνησε με μια ζωντανή συζήτηση γύρω από τις παγκόσμιες εξελίξεις και προοπτικές. Τρία στοιχεία ανέδειξε η συζήτηση ως τα πιο σημαντικά στη σημερινή διεθνή κατάσταση: τη συνεχιζόμενη οικονομική επιβράδυνση που απειλεί την παγκόσμια οικονομία με μια νέα διεθνή ύφεση, τη δραματική όξυνση των ενδο-ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών με σημαντικότερο στοιχείο τον νέο «Ψυχρό Πόλεμο» ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, και τους μαζικούς κοινωνικούς ξεσηκωμούς σε μια σειρά από χώρες και ειδικά στη Β. Αφρική, το Χόνγκ Κονγκ και το Πουέρτο Ρίκο.
Το πώς θα εξελιχθούν οι παραπάνω διεργασίες και ο αντίκτυπος που θα έχουν στη διεθνή πολιτική σκηνή και τη συνείδηση εκατομμυρίων ανθρώπων, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ταξικής πάλης τους επόμενους μήνες και χρόνια.
Νέα διεθνής οικονομική επιβράδυνση
Η διεθνής οικονομία ήδη επιβραδύνεται. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η Κίνα αναπτύσσεται με τον χαμηλότερο ρυθμό εδώ και 30 χρόνια, ενώ στην Ευρώπη, η Γερμανία, η Ιταλία και η Βρετανία είτε βρίσκονται επίσημα σε ύφεση είτε οδεύουν προς τα εκεί.
Το νέο αυτό κύμα της οικονομικής κρίσης θα έχει ένα χαρακτηριστικό μοναδικό στην ιστορία, με την έννοια ότι θα είναι η πρώτη κρίση που θα έχει πυροδοτηθεί από γεωπολιτικούς παράγοντες. Ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, αλλά και σχετικά μικρότερης σημασίας παράγοντες όπως το Brexit, έχουν παραλυτικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και δείχνουν τη στενή διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην πολιτική και την οικονομία. Είναι επίσης μια σκληρή επιβεβαίωση του πως οι ενδογενείς αντιθέσεις του καπιταλισμού, όπως οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στις διαφορετικές εθνικές αστικές τάξεις, μπαίνουν εμπόδιο στην οικονομική πρόοδο.
Μεγάλο μέρος της συζήτησης στο IEC καταπιάστηκε με το χαρακτήρα της επερχόμενης οικονομικής κρίσης και το ποιος θα είναι ο αντίκτυπος που θα έχει. Ενώ οι γεωπολιτικοί παράγοντες αποτελούν τον πυροκροτητή, ο μηχανισμός της κρίσης παραμένει ουσιαστικά ο ίδιος με το 2007/2008: παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού στην παραγωγή και την κερδοφορία. Αυτή η κρίση αντανακλάται στο κεφαλαιώδες ζήτημα του χρέους, που έχει επιδεινωθεί σε σχέση με το 2008, καθώς και στη χρόνια απουσία παραγωγικών επενδύσεων η οποία με τη σειρά της τρέφει τις κερδοσκοπικές φούσκες.
Τονίστηκε επίσης ότι η νέα κρίση θα χτυπήσει μια παγκόσμια οικονομία η οποία δεν έχει ανακάμψει πλήρως από την προηγούμενη παγκόσμια ύφεση. Πολλά από τα «εργαλεία» που χρησιμοποιήθηκαν από τις αστικές τάξεις διεθνώς, όπως η μείωση των επιτοκίων και οι συντονισμένες παρεμβάσεις των κυβερνήσεων που ήταν κρίσιμης σημασίας, είναι πολύ λιγότερο διαθέσιμα σήμερα για να αντιμετωπίσουν την νέα οικονομική επιδείνωση.
Επίσης, ο αντίκτυπος που θα έχει η νέα κρίση στη συνείδηση της εργατικής τάξης, της νεολαίας και όλων των καταπιεσμένων θα είναι διαφορετικός από ότι το 2007/08. Οι εμπειρίες από τις αντιλαϊκές επιθέσεις, τη φτωχοποίηση και τους αγώνες τα τελευταία 10 χρόνια δεν έχουν ξεχαστεί. Παρότι μια νέα οικονομική κρίση, μαζί με την ανεργία και την ανασφάλεια που θα επιφέρει, ίσως προσωρινά να παγώσει τη διάθεση για αγώνα στο εργασιακό – συνδικαλιστικό πεδίο, στο πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο θα βαθύνει τη ριζοσπαστικοποίηση που γεννήθηκε την τελευταία δεκαετία και θα προκαλέσει περισσότερες επαναστατικές εκρήξεις.
Ο νέος «ψυχρός πόλεμος» ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ
Στη σφαίρα των διεθνών σχέσεων, αναπτύσσεται μια οξεία και κλιμακούμενη σύγκρουση ανάμεσα στις δυο πιο ισχυρές παγκόσμιες δυνάμεις. Αυτή η ιστορική σύγκρουση, η οποία είναι βαθύτερη από έναν «εμπορικό πόλεμο», βρίσκεται στο επίκεντρο των παγκόσμιων πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων. Αναπτύσσεται η τάση προς μια οικονομική, πολιτική και τεχνολογική «διαίρεση» του πλανήτη, ανάμεσα σε δυο στρατόπεδα που να επιδιώκουν να συγκροτήσουν κλειστές σφαίρες επιρροής και ισχύος.
Στη συζήτηση αναδείχθηκαν πολλά σχετικά παραδείγματα από αυτές τις διεργασίες στην Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική, την Αυστραλία και την Αφρική. Ένα ενδεικτικό και πολύ χτυπητό παράδειγμα είναι η κρίση γύρω από τον Κινέζικο τεχνολογικό γίγαντα Huawei. Η κρίση αυτή σχετίζεται με την ανάπτυξη της τεχνολογίας δικτύου 5G, που έχει κρίσιμες επιπτώσεις τόσο στην παραγωγή όσο και στον στρατιωτικό τομέα.
Δεν πρόκειται για μια επανάληψη του προηγούμενου «Ψυχρού Πολέμου» (μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ) που στη βάση του ήταν μια σύγκρουση ανάμεσα σε δυο θεμελιακά διαφορετικά πολιτικά και οικονομικά συστήματα. Ο σύγχρονος «Ψυχρός Πόλεμος» αποτελεί την ιστορική αναμέτρηση ανάμεσα στην υπάρχουσα παγκόσμια υπερδύναμη (τις ΗΠΑ) και την ανερχόμενη ανταγωνίστρια υπερδύναμη (την Κίνα). Βέβαια, όπως και κατά τον προηγούμενο «Ψυχρό Πόλεμο», αναπτύσσεται η διαίρεση όλου του κόσμου σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα και αυτό αποτελεί το βασικό στοιχείο των διεθνών σχέσεων.
Ο «ψυχρός» χαρακτήρας της σύγκρουσης δε μειώνει καθόλου τη σοβαρότητά της. Πράγματι, σε οποιαδήποτε προηγούμενη ιστορική εποχή, πριν τη διάδοση των πυρηνικών όπλων (κάτι που στις σημερινές συνθήκες κάνει τις μεγάλες δυνάμεις να απορρίπτουν την προοπτική ενός νέου Παγκόσμιου Πολέμου), ο σημερινός ανταγωνισμός ΗΠΑ/Κίνας πιθανότατα θα είχε ήδη προκαλέσει μια «θερμή» στρατιωτική σύγκρουση και πόλεμο.
Και παρότι τα επόμενα χρόνια ο ανταγωνισμός αυτός θα περάσει από φάσεις έξαρσης και υποχώρησης, καμία διεθνής συμφωνία ή συμβιβασμός δε θα μπορέσει μακροπρόθεσμα να επιλύσει τις θεμελιώδεις αντιφάσεις και τις αιτίες που προκαλούν την αντιπαράθεση αυτή.
Επιπλέον, οι εξελίξεις αυτές αντανακλούν και διεργασίες στο εσωτερικό της κάθε υπερδύναμης. Η αμερικανική οικονομία συνεχίζει να έχει χαμηλούς μεν, αλλά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, είναι όμως φανερό ότι «ξεμένει από καύσιμα», σε συνθήκες που αυξάνονται οι απεργιακοί αγώνες των εργαζομένων και συνεχίζει να αναπτύσσεται ένα κύμα «σοσιαλιστικής» ριζοσπαστικοποίησης. Η τάση αυτή αντανακλάται στην καμπάνια του Μπέρνι Σάντερς για τις νέες προκριματικές εκλογές αλλά και στη δημοσιότητα που έχουν πάρει οι προτάσεις της Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές. Στο Σιάτλ, οι σύντροφοι της Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής (τμήμα της CWI στις ΗΠΑ) δίνουν τη μάχη για την επανεκλογή της σ. Σάμα Σαγουάντ στο Συμβούλιο της πόλης κόντρα στον πιο πλούσιο άνθρωπο του κόσμου, τον ιδιοκτήτη της Amazon Τζεφ Μπέζος, που έχει ρίξει απίστευτη χρηματοδότηση για να βγει «οποιοσδήποτε εκτός της Σάμα» (διαβάστε περισσότερα εδώ).
Το ιστορικό κίνημα στο Χονκ Κονγκ
Την τελευταία περίοδο είχαμε το ιστορικό κίνημα που συγκλονίζει το ΧΚ. Οι μάζες βρίσκονται σε διαρκή κίνηση εδώ και 14 εβδομάδες και τουλάχιστον μια διαδήλωση εκατοντάδων χιλιάδων πραγματοποιείται κάθε εβδομάδα.
Οι εκπρόσωποι των αστικών τάξεων διεθνώς συζητάνε ανοιχτά το ενδεχόμενο η Κινεζική άρχουσα τάξη να επέμβει στρατιωτικά και να κάνει το Χονκ Κόνγκ μια νέα «Τιεν Αν Μεν» (η σφαγή του μαζικού επαναστατικού κινήματος στην πλατεία Τιεν Αν Μεν τον Αύγουστο του 1989). Οι σύντροφοι μας στην περιοχή εξήγησαν ότι αν και αυτό είναι μάλλον απίθανο σε αυτή τη φάση, αυτή η δημόσια συζήτηση δείχνει το βάθος της κρίσης με την οποία είναι αντιμέτωπο το Κινέζικο καθεστώς το οποίο τρέμει κάθε επαναστατική αναταραχή.
Σε συνθήκες όπου το κίνημα αναπτύσσεται χωρίς μια συγκροτημένη κεντρική ηγεσία, κάτι που αντανακλά την καχυποψία των μαζών απέναντι στα κόμματα της δημοκρατικής αστικής αντιπολίτευσης (προς το Κινέζικο καθεστώς), χρειάζεται η ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης και ότι αυτό είναι κεντρικής σημασίας ζήτημα, όπως είναι και η ανάγκη οι κινητοποιήσεις να εξαπλωθούν στην ενδοχώρα της Κίνας.
Το μαζικό αυτό κίνημα συμπίπτει χρονικά με ένα κύμα αγώνων και ριζοσπαστικοποίησης στην ενδοχώρα της Κίνας. Ο ασφυκτικός έλεγχος πάνω στα ΜΜΕ, η λογοκρισία και η συστηματική παραπληροφόρηση που παρουσιάζει τις κινητοποιήσεις στο ΧΚ ως ένα αντιδραστικό κίνημα που υποκινείται από τη Δύση, περιορίζουν τις δυνατότητες για διαδηλώσεις αλληλεγγύης στην ενδοχώρα. Όμως, στη σημερινή κατάσταση, είναι υπαρκτή η πιθανότητα οι εργατικοί και κοινωνικοί αγώνες που αναπτύσσονται το τελευταίο διάστημα στην Κίνα να κλιμακωθούν και να συνενωθούν με το συνεχιζόμενο κίνημα στο ΧΚ.
Επαναστατικά κινήματα στην Αφρική
Μαζικοί επαναστατικοί αγώνες συντάραξαν το Σουδάν και την Αλγερία μέσα στη χρονιά ανατρέποντας δυο δικτάτορες που είχαν για πολλά χρόνια την εξουσία. Τα κινήματα αυτά, που βρίσκονται σε εξέλιξη, έπιασαν στον ύπνο πολλούς αστούς αναλυτές, προκάλεσαν τρόμο στις αστικές τάξεις της περιοχής και την ίδια ώρα αποτέλεσαν έμπνευση για εκατομμύρια εργαζόμενους και νεολαίους. Η σημασία αυτών των κινημάτων είναι ακόμη μεγαλύτερη δεδομένης της βαρβαρότητας με την οποία επιβλήθηκε η αντεπανάσταση σε ορισμένες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Β. Αφρικής τα τελευταία χρόνια (μετά τα επαναστατικά γεγονότα της «Αραβικής Άνοιξης» του 2011).
Ειδικά ο αγώνας στο Σουδάν είναι ένα από τα πιο προχωρημένα μαζικά επαναστατικά κινήματα της εποχής μας. Είδαμε την πλατιά εξάπλωση στη βάση της κοινωνίας επιτροπών αντίστασης, οι οποίες αποτέλεσαν την καρδιά των κινητοποιήσεων. Η σφαγή στην οποία προχώρησαν, στις 3 Ιουνίου, οι ένοπλες δυνάμεις του Στρατιωτικού Συμβουλίου που βρίσκεται στην εξουσία, αντί να κάμψουν την επανάσταση προκάλεσαν με ακόμη μεγαλύτερη αντεπίθεση μέσα από μια 3ήμερη γενική απεργία και διαδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν εκατομμύρια άνθρωποι στις 30 Ιουνίου.
Δυστυχώς, η επαναστατική ορμή που επέδειξαν οι σουδανικές μάζες δε βρήκε την ανάλογη ανταπόκριση από την ηγεσία του κινήματος. Οι «Δυνάμεις για τη Διακήρυξη της Ελευθερίας και της Αλλαγής», όπου ραχοκοκαλιά είναι η «Σουδανική Επαγγελματική Ένωση» (συνδικάτα, επαγγελματικές και επιστημονικές οργανώσεις, κτλ), υπέγραψαν συμφωνία με την οποία μοιράζονται την εξουσία με το Στρατιωτικό Συμβούλιο.
Όμως, ένα όλο και πιο μαζικό στρώμα ανθρώπων αντιτίθεται σε αυτή την προδοτική συμφωνία, η οποία είναι πιθανό να καταρρεύσει κάτω από την πίεση των γεγονότων. Η διεφθαρμένη άρχουσα κλίκα εφαρμόζει έναν όλο και πιο ασφυκτικό έλεγχο στην οικονομία ενώ μεγαλώνει την εμπλοκή των Σουδανικών στρατιωτικών δυνάμεων στον πόλεμο στην Υεμένη τον οποίο διεξάγει η Σαουδική Αραβία, τη στιγμή που οι σουδανικές μάζες υποφέρουν από τις ελλείψεις σε τρόφιμα, καύσιμα και φάρμακα. Αυτές οι συνθήκες προετοιμάζουν νέες επαναστατικές αναμετρήσεις.
Καμία πολιτική σταθερότητα για τον καπιταλισμό
Η όλο και μεγαλύτερη πιθανότητα να υπάρξει Brexit χωρίς συμφωνία μέσα στους επόμενους μήνες είναι η πιο ξεκάθαρη απόδειξη της ατελείωτης πολιτικής αστάθειας που ταλανίζει τον Ευρωπαϊκό καπιταλισμό, ο οποίος αποδείχθηκε εντελώς ανίκανος να αποκαταστήσει κάποια πολιτική ισορροπία μετά την κρίση του 2008. Η πολιτική αστάθεια και η πόλωση πλέον αγκαλιάζει ακόμη και τον σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα χωρών όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Αυστρία κοκ.
Παρότι τόσο ο Βρετανικός όσο και ο Ευρωπαϊκός καπιταλισμός δε θέλουν ένα «άτακτο» Brexit, τα πράγματα δείχνουν να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Με τον Μπόρις Τζόνσον στην εξουσία και τους Εργατικούς και τους Τόριδες σε βαθιά κρίση, ο βρετανικός καπιταλισμός φαίνεται έχει ξεμείνει από πολιτικούς εκπροσώπους ικανούς να προσφέρουν μια διέξοδο που να διασφαλίζει τα κεφαλαιώδη συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Το Ευρωπαϊκό κατεστημένο, όντας το ίδιο διαιρεμένο και νευρικό με την υπαρξιακή κρίση της ΕΕ, αισθάνεται υποχρεωμένο να κρατήσει σκληρή στάση απέναντι στη Βρετανία.
Οι ευρωεκλογές, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από τη μεγαλύτερη πόλωση ως τώρα και την άνοδο των «Πρασίνων», έδειξαν ότι οι άρχουσες τάξεις έχουν αποτύχει να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη (του κόσμου) προς το δοκιμασμένο αστικό πολιτικό προσωπικό, τη στιγμή που η ήπειρος βαδίζει προς μια νέα περίοδο οικονομικής αστάθειας.
Ανάλογες είναι οι διεργασίες και στη Λατινική Αμερική όπου μια σειρά από δεξιές κυβερνήσεις εκλέχτηκαν σε χώρες κλειδιά τα τελευταία χρόνια. Ούτε οι κλασικοί νεοφιλελεύθεροι (όπως ο Μάκρι στην Αργεντινή), ούτε οι ακροδεξιοί λαϊκιστές (όπως ο Μπολσονάρου στη Βραζιλία) βίωσαν περίοδο «χάριτος» και σταθερότητας, παρά τις προσδοκίες των μεγάλων εταιριών.
Ο Μπολσονάρου συγκεντρώνει τα χειρότερα ποσοστά αποδοχής που είχε νεοεκλεγείς πρόεδρος μετά τη δικτατορία ενώ η κυβέρνηση του βουλιάζει στις εσωτερικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα στις διαφορετικές πολιτικές κλίκες συντηρητικών, νεοφιλελεύθερων και στρατιωτικών. Ο Μάκρι αντιμετωπίζει ένα κύμα κινητοποιήσεων των εργαζομένων και του γυναικείου κινήματος και υπέστη μια μεγάλη ήττα στις πρόσφατες προκριματικές εκλογές στις οποίες ήρθε 2ος με 15% διαφορά από τον αντίπαλο του Αλμπέρτο Φερνάντες.
Στο Μεξικό, ένα κύμα αγώνων της εργατικής τάξης έχει ξεσπάσει μετά τον πολιτικό σεισμό της εκλογής του αριστερού Λόπεζ Ομπραδόρ (AMLO) πριν από ένα περίπου χρόνο.
Η επόμενη περίοδος θα είναι ένα τεστ για τις κυβερνήσεις όλων των πολιτικών αποχρώσεων. Καθήκον των επαναστατικών δυνάμεων σε όλες τις συνθήκες είναι να αναδεικνύουν τη δύναμη ενός ενωμένου κινήματος των εργαζομένων και όλων των καταπιεσμένων. Μόνο ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός της κοινωνίας μπορεί να βάλει τέλος στις χρόνιες κρίσεις, την καταπίεση και το καπιταλιστικό χάος και να προσφέρει ένα δρόμο για την ανάπτυξη της οικονομίας, της ζωής και του βιοτικού επιπέδου της συντριπτικής κοινωνικής πλειοψηφίας, και την ίδια ώρα να προστατέψει τον πλανήτη.
Οι σύντροφοι και φίλοι που ενδιαφέρονται μπορούν να διαβάσουν στα αγγλικά τα εξής κείμενα:
- Τη διακήρυξη της Διεθνούς Εκτελεστικής Επιτροπής της CWI εδώ
- Το κείμενο που ψηφίστηκε για τις εξελίξεις στη διεθνή οικονομία εδώ
- Το κείμενο που ψηφίστηκε για τις εξελίξεις στη Β. Αφρική εδώ
- Το ρεπορτάζ για την ειδική συζήτηση για το περιβαλλοντικό κίνημα εδώ
- Το ρεπορτάζ για την συζήτηση για την παρέμβαση στο γυναικείο κίνημα εδώ
- Ένα γενικό ρεπορτάζ όλων των συζητήσεων εδώ
