Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα της Τρίτης 28 Φλεβάρη, ανέδειξε το που οδηγεί η συνειδητή υποβάθμιση και ιδιωτικοποίηση των τρένων από πλευράς κυβέρνησης και η εγκληματική διαχείρισή τους από μια ιδιωτική εταιρεία.
Από χθες το πρωί, σχεδόν η μόνη συζήτηση που υπάρχει στις παρέες, στους χώρους εργασίας, στο διαδίκτυο, στα ΜΜΕ κλπ έχει να κάνει με αυτό το θέμα. Η κυβέρνηση δια στόματος Μητσοτάκη αναφέρει ξεδιάντροπα ότι υπάρχει μόνο ένας υπεύθυνος (ο σταθμάρχης), οπότε το δυστύχημα οφείλεται σε «ανθρώπινο λάθος», όταν έχουν κυκλοφορήσει δεκάδες ανακοινώσεις, εξώδικα, καταγγελίες εργαζομένων και σωματείων που προειδοποιούσαν για την τραγική κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου και τις ελλείψεις.
Με αυτήν την αφορμή, αναδημοσιεύουμε σχετικό άρθρο του σ. Κυριάκου Χάλαρη, που είχε αναρτηθεί αρχικά ακριβώς 1 χρόνο πριν, στις 28 Φλεβάρη του 2022.
Τη Δευτέρα 21/2/22 κυκλοφόρησε η είδηση ότι το πολυδιαφημισμένο «Ασημένιο Βέλος», ένα –υποτίθεται– υπερσύγχρονο τρένο, πιστοποιήθηκε από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων και μπορεί πλέον να ενταχθεί στον στόλο του ΟΣΕ (Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας). Παρά το προβληματικό παρελθόν του μοντέλου ETR-470 (βλάβες, ατυχήματα, κλπ) που έχει κυκλοφορήσει πλατιά στα μέσα ενημέρωσης το τελευταίο διάστημα, το «Ασημένιο Βέλος» αναμένεται να ξεκινήσει δρομολόγια στις αρχές Απρίλη.
«Μακριά από αυτά τα τρένα»
Αφού απομακρύνθηκε από τον ελβετικό σιδηρόδρομο, το ETR-470 έφτασε μέσω Ιταλίας στον ΟΣΕ. Εδώ να θυμίσουμε ότι ο ΟΣΕ είχε ξεπουληθεί το 2017, επί ΣΥΡΙΖΑ, στην ιταλική κρατική εταιρεία σιδηροδρόμων «Ferrovie dello Stato Italiane» για μόλις 45 εκατομμύρια ευρώ – όντας μια επιχείρηση που η αξία της υπολογίζονταν στα 300 εκ. ευρώ.
Σε έρευνα του «Investigate Europe», ειδικοί των σιδηροδρόμων προειδοποιούν ότι τα συγκεκριμένα τρένα είναι επικίνδυνα, λέγοντας μάλιστα «μείνετε μακριά».
Σε μια κοινή τους ανακοίνωση το 2011, οι Ελβετοί οδηγοί τρένων και οι εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους, έλεγαν πως το ETR 470 πρέπει να αντικατασταθεί άμεσα, ότι το συγκεκριμένο μοντέλο δεν έχει πάψει να παρουσιάζει τεχνικά προβλήματα, τα οποία μάλιστα δεν μπορούν να λυθούν, ότι συχνά τα τρένα «μένουν» κατά τη διάρκεια της διαδρομής και ότι είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους διαμαρτύρονται οι επιβάτες.
Επιπλέον, τα συγκεκριμένα τρένα έχουν σε αρκετές περιπτώσεις πάρει φωτιά εν κινήσει.
Αυτά τα περιστατικά οδήγησαν τα σωματεία των εργαζομένων στους ελβετικούς σιδηροδρόμους στην απαίτηση να υπάρχουν άλλοι δύο εκπαιδευμένοι σιδηροδρομικοί υπάλληλοι πέρα από τον οδηγό σε κάθε περίπτωση που ένα τέτοιο τρένο θα διέσχιζε τούνελ (για να μπορούν να απεγκλωβίσουν τους επιβάτες σε περίπτωση φωτιάς). Και στην Ιταλία από όπου πέρασε, το συγκεκριμένο τρένο θεωρήθηκε ότι δεν διαθέτει επαρκή εξοπλισμό πυρασφάλειας προκειμένου να μπορεί να μπει χωρίς κίνδυνο σε σήραγγες μεγαλύτερες των 500 μέτρων. Στην Ελλάδα ωστόσο, το «Ασημένιο Βέλος» προορίζεται για τη διαδρομή Αθήνα – Θεσσαλονίκη, η οποία έχει πολλά τούνελ αρκετών χιλιομέτρων.
Ο «σύγχρονος» ΟΣΕ που κόλλησε στο χιόνι
Στο μεταξύ, δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την κακοκαιρία «Ελπίδα» που συνέβη τον Γενάρη του ’22, κατά τη διάρκεια της οποίας πέντε αμαξοστοιχίες του ΟΣΕ κόλλησαν στα χιόνια (σε μία περίπτωση μάλιστα είχαμε σύγκρουση με ακινητοποιημένο βαγόνι). Ο «υπερσύγχρονος» ΟΣΕ που πουλήθηκε για ψίχουλα εξασφαλίζοντας μεγάλα κέρδη στους αγοραστές του, άφησε τους περίπου 700 επιβάτες, όπως και τους οδηγούς και τους υπόλοιπους υπαλλήλους του για πολλές ώρες χωρίς ρεύμα και θέρμανση, χωρίς τρόφιμα και νερό, εγκλωβισμένους στην κακοκαιρία.
Επιπλέον, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ αδιαφόρησε ακόμη και για αυτούς που τραυματίστηκαν από τη σύγκρουση της αμαξοστοιχίας με το σταθμευμένο βαγόνι, που κανονικά θα έπρεπε να μεταφερθούν άμεσα στο νοσοκομείο.
Παρά τις εξαγγελίες για αποζημίωση 1.000 ευρώ στον κόσμο που βρέθηκε αντιμέτωπος με την ταλαιπωρία που περιγράφουμε, το Υπουργείο Μεταφορών αποφάσισε τελικά την εξαίρεση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από την υποχρέωση να καταβάλει τις αποζημιώσεις για το χάος που προκλήθηκε στις μετακινήσεις κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας.
Υποβάθμιση, ξεπούλημα και πάλι υποβάθμιση
Οι σιδηροδρομικές υποδομές και υπηρεσίες της χώρας πουλήθηκαν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με πρόσχημα τη διαγραφή προστίμων ύψους 750 εκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που κατηγόρησε το ελληνικό δημόσιο για παράνομες κρατικές ενισχύσεις στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Στην πραγματικότητα βέβαια, το σχέδιο ξεπουλήματος τόσο του ΟΣΕ, όσο και του συνόλου σχεδόν των δημόσιων υπηρεσιών της χώρας είναι πολύ παλιότερο.
Και όπως συνηθίζεται, πριν από κάθε ξεπούλημα έχουμε μακρόχρονη, συνειδητή υποβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών, προκειμένου να ακούγεται πειστικό το επιχείρημα «να το πουλήσουμε σε κάποιον που θα μπορεί να βάλει τάξη». Έτσι, πριν από περίπου είκοσι χρόνια τα δρομολόγια άρχισαν σταδιακά να μειώνονται (όπως συνέβη και με το προσωπικό) ενώ η χρηματοδότηση για τη συντήρηση των υποδομών περιορίστηκε δραστικά, υποχρεώνοντας τον ΟΣΕ να στραφεί σε δανεισμό και έτσι να βρεθεί καταχρεωμένος.
Υποδομές για την κοινωνία
Από τις συγκοινωνίες μέχρι την ενέργεια και από το νερό μέχρι τα σχολεία και τα νοσοκομεία, η σημερινή κυβέρνηση προσπαθεί να χαρίσει σε ιδιώτες ό,τι έχει μέχρι σήμερα παραμείνει δημόσιο. Στην πραγματικότητα οι υποδομές και οι υπηρεσίες που σχετίζονται με βασικές ανθρώπινες ανάγκες όπως οι παραπάνω, μπορούν να λειτουργήσουν προς όφελος της κοινωνίας μόνο αν περάσουν στον έλεγχο και την ιδιοκτησία της.
Αν θέλουμε ασφαλή, ποιοτικά και φτηνά τρένα, ο ΟΣΕ πρέπει να περάσει στα χέρια της κοινωνίας και των εργαζομένων του. Πρέπει να λειτουργεί με ασφαλείς, φιλικές προς το περιβάλλον υποδομές και μορφές ενέργειας και να επιδοτείται από το δημόσιο (όπως ισχύει με όλες τις συγκοινωνίες σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες) προκειμένου το τρένο να είναι προσιτό και ελκυστικό για το επιβατικό κοινό.
Όλα αυτά βέβαια δεν πρόκειται να τα κάνει μια κυβέρνηση που βρίσκεται στην υπηρεσία των συμφερόντων των μεγαλοεπιχειρηματιών και των πολυεθνικών. Για αυτόν και για πολλούς ακόμη λόγους, η σύγκρουση μαζί της και με τα συμφέροντα που υπηρετεί είναι μονόδρομος για τους εργαζόμενους και την κοινωνία.
