Σχόλιο από το «Ξ»
Ακόμα ένα χτύπημα ενάντια σε ότι έχει απομείνει από τη Δημόσια και Δωρεάν Εκπαίδευση έρχεται να δώσει η απόφαση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών να ιδρύσει προπτυχιακό πρόγραμμα με δίδακτρα, σε συνεργασία με το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος. Πρόκειται για μια απόφαση-πρόκληση, καθώς μετά την καθιέρωση των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, πλέον ανοίγει ο δρόμος για δίδακτρα και στον πρώτο κύκλο σπουδών των δημοσίων πανεπιστημίων.
24.000 ευρώ από «ξένους» για να μάθουν την Ελληνική Ιστορία…
Πρόκειται για το αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα (τύπου Bachelor) που αφορά στην «Αρχαιολογία, την Ιστορία και τη Φιλολογία της Αρχαίας Ελλάδας» και απευθύνεται σε πολίτες χωρών εκτός ΕΕ, οι οποίοι καλούνται να καταβάλουν 6.000 ευρώ το χρόνο για 4 έτη σπουδών.
Το πρόγραμμα άρχισε να σχεδιάζεται αρκετό καιρό πριν, και ενώ είχαν ανακοινωθεί τα πρώτα σχέδια το 2018 (επί υπουργίας Γαβρόγλου του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έβλεπε θετικά το εγχείρημα), σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ δεν το στηρίζει απλά στα λόγια, αλλά με απόφαση της υπουργού παιδείας Νίκης Κεραμέως, επιχορηγεί το πρόγραμμα με 50.000 ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για διαφήμιση στο εξωτερικό.
Η εμπειρία των μεταπτυχιακών
Το ζήτημα των διδάκτρων στα δημόσια πανεπιστήμια ξεκίνησε πριν χρόνια σε επίπεδο μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Αρχικά εφαρμόστηκαν «πιλοτικά» σε κάποια τμήματα, ενώ απέναντι στο φοιτητικό και εκπαιδευτικό κίνημα που αντιδρούσε στη διαφαινόμενη κατάργηση των δωρεάν σπουδών, το «επιχείρημα» των υποστηρικτών τους βασίζονταν στην «αυτοχρηματοδότηση» αυτών των προγραμμάτων – δηλαδή ότι «με τα δίδακτρα θα καλύπτονται τα έξοδα των νέων μεταπτυχιακών» και ότι «ο στόχος δεν είναι να μπουν παντού δίδακτρα».
Αυτό που συνέβη βέβαια στην πράξη ήταν το ακριβώς αντίθετο! Σήμερα λειτουργούν πάνω από 1.140 μεταπτυχιακά εκ των οποίων μόνο τα 273 δεν έχουν δίδακτρα, με την πλειοψηφία των διδάκτρων να κυμαίνονται μεταξύ 2.000 και 4.000 ευρώ. Ως αποτέλεσμα, οι φοιτητές που προέρχονται από φτωχές εργατικές και λαϊκές οικογένειες έχουν ακόμα ένα εμπόδιο να αντιμετωπίσουν στην εξέλιξη των σπουδών τους. Από την άλλη, τα μεσαία και υψηλά οικονομικά στρώματα έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο, αποδεικνύοντας ότι η καραμέλα της κυβέρνησης περί «αριστείας» τελικά καταλήγει στο ότι αυτοί που έχουν περισσότερα λεφτά έχουν και περισσότερες ευκαιρίες.
Και όλα αυτά συμβαίνουν παρόλο που το Σύνταγμα (άρθρο 16) ορίζει πως «Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια»…
Αυτό λοιπόν είναι το μέλλον που προδιαγράφεται και για τις προπτυχιακές σπουδές συνολικά, εάν δεν κινητοποιηθεί και βάλει φρένο το φοιτητικό κίνημα και οι πανεπιστημιακοί καθηγητές που αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που υπάρχει.
Όχι σε κάθε είδους Δίδακτρα!
Βέβαια το ΕΚΠΑ δε θα πρωτοτυπήσει με τη θέσπιση διδάκτρων σε προπτυχιακό πρόγραμμα δημοσίου πανεπιστημίου. Την αρχή έκανε πριν 2 δεκαετίες περίπου το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ). Ακόμα, είναι πολύ πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών Γ. Πανέτσου, ο οποίος απέναντι στο πρόβλημα της υποχρηματοδότησης του τμήματος, πρότεινε την εισαγωγή «τέλους φοίτησης» – δηλαδή διδάκτρων.
Απέναντι στη συνεχή υποχρηματοδότηση και υποβάθμιση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, απέναντι στους φραγμούς που μπαίνουν στη φοίτηση των λαϊκών στρωμάτων, το φοιτητικό και εκπαιδευτικό κίνημα πρέπει να παλέψει μέσα από τις συνελεύσεις του και μαζικές δράσεις για:
- Κατάργηση των διδάκτρων στα δημόσια πανεπιστήμια – να σταματήσει κάθε προσπάθεια επέκτασής τους
- Να μπει τέλος στο καθεστώς των κάθε είδους συμβασιούχων καθηγητών, ακαδημαϊκών/πανεπιστημιακών «υποτρόφων» κλπ – προσλήψεις μόνιμου διδακτικού προσωπικού με σταθερές σχέσεις εργασίας
- Πραγματικά Δημόσια και Δωρεάν Τριτοβάθμια εκπαίδευση για όλους και όλες
- Γενναία αύξηση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων από τον κρατικό προϋπολογισμό, στο ύψος των αναγκών τους
- Εκπαίδευση και επιστημονική έρευνα για τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι για τα συμφέροντα των επιχειρήσεων
