Οι δημοτικές εκλογές στη Δήμο Θεσσαλονίκης (ΔΘ) φέτος είχαν πολλές ιδιαιτερότητες και «εκπλήξεις».
Μιλάμε για τον 2ο μεγαλύτερο δήμο της χώρας, όπου με πληθυσμό 325.000 κατοίκους (εκ των οποίων 250.000 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι) κατέβηκε ο αριθμός ρεκόρ των 19 ψηφοδελτίων! Που αρχικά ήταν 22, πριν το πρωτοδικείο κόψει 3 ψηφοδέλτια (ανάμεσα τους και της Χρυσής Αυγής) επειδή είχαν κάνει διαδικαστικά λάθη κατά την κατάθεση τους. Στις προηγούμενες εκλογές του 2014 στο ΔΘ είχαν κατέβει 11 ψηφοδέλτια, δηλαδή τα μισά από όσα αρχικά κατατέθηκαν!
Αυτή η μεγάλη αύξηση των ψηφοδελτίων οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους: από την μια στην διάλυση της παράταξης του Μπουτάρη που μέχρι πρότινος διοικούσε το Δήμο, και από την άλλη στο νέο σύστημα της απλής αναλογικής, που έδινε την δυνατότητα σε διάφορους παράγοντες της πόλης να κατέβουν προκειμένου να ενταχθούν σε μια «πλειοψηφία» του δημάρχου, προφανώς με τα σχετικά ανταλλάγματα.
Νέα πλειοψηφία
Στο 2ο γύρο ο Κ. Ζέρβας έκανε την ανατροπή, περνώντας τον νικητή του 1ου γύρου Ν. Ταχιάο, και εξασφαλίζοντας έτσι την δημαρχία, παρόλο που έχει μόνο 7 από τους 49 δημοτικούς συμβούλους. Ο Ζέρβας κατάφερε αυτή την νίκη γιατί… δεν έλεγε τίποτα. Στους δεξιούς εμφανιζόταν ως δεξιός παρόλο που η ΝΔ έδωσε το χρίσμα στον Ταχιάο. Στους Μπουταρικούς εμφανιζόταν σαν η συνέχεια του Μπουτάρη παρόλο που είχε αποστασιοποιηθεί από τη διοίκηση. Στους προοδευτικούς εμφανιζόταν ως πιο προοδευτικός από τον Ταχιάο και πιο «πολιτισμένος». Για τους εθνικιστές εμφανιζόταν ως υπερασπιστής του ονόματος της Μακεδονίας. Και φυσικά χρησιμοποίησε την σχέση του με τον ΠΑΟΚ για να πάρει ψήφους από εκείνο το χώρο. Και όλα αυτά με ένα πρόγραμμα που όσοι δημοσιογράφοι και αν έψαξαν… κυριολεκτικά δεν το βρήκαν.
Αντίστοιχα, το πως θα συγκροτηθεί μια πλειοψηφία στο Δήμο είναι ακόμα αρκετά ανοιχτό. Η μια πιθανότητα είναι να συγκροτήσουν μπλοκ οι προερχόμενοι από τη ΝΔ (Ζέρβας, Ταχιάος, Ορφανός) που συγκεντρώνουν μαζί 25 δημοτικούς συμβούλους. Από την άλλη πριν λίγες μέρες έγινε συνάντηση του Ζέρβα με την Νοτοπούλου του ΣΥΡΙΖΑ στην οποία συζητήθηκε η συγκρότηση ενός «προοδευτικού πόλου». Τέλος, υπάρχουν όλοι αυτοί που θα μπορούσαν να δώσουν την ψήφο τους σε μια πλειοψηφία- είτε «δεξιά» είτε «προοδευτική», αν οι ίδιοι καταλάβουν κάποιες θέσεις στο Δήμο (Βούγιας, Ψωμιάδης, Λεκάκης, Κυριζίδης, Αηδονόπουλος, Κουριανίδης, Νασιούλας, Μωυσίδης). Βέβαια, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να μην είναι σταθερή η πλειοψηφία και να αλλάζουν οι συσχετισμοί ανάλογα με τα μέτρα που περνάνε.
Ένα είναι το σίγουρο: ότι από τη μια θα συνεχίσει η νεοφιλελεύθερη πολιτική που εφάρμοσε ο Μπουτάρης στο Δήμο, και που είχε έντονα τεχνοκρατικό, αντεργατικό και αντιλαϊκό χαρακτήρα, και από την άλλη, η ισχυρή παρουσία δεξιών και ακροδεξιών ψηφοδελτίων και δημοτικών συμβούλων θα τείνει να σπρώχνει τα πράγματα σε μια συντηρητική κατεύθυνση, έστω και αν ο Ζέρβας πουλάει αυτή τη στιγμή ένα «μετριοπαθές» προφίλ.
Τα αποτελέσματα της Αριστεράς
Όλες αυτές οι τοπικές ιδιαιτερότητες πρέπει να προστεθούν στο γενικότερο κλίμα που αποτυπώθηκε και στις ευρωεκλογές, με κεντρικά χαρακτηριστικά την γενικευμένη απογοήτευση από την υποταγή του ΣΥΡΙΖΑ και την ένταξη του στο κάδρο των κομμάτων του κατεστημένου, καθώς και την αδυναμία των βασικών δυνάμεων της Αριστεράς να προτείνουν μια εναλλακτική λύση και να δώσουν διέξοδο.
Το ΚΚΕ στο Δήμο πήρε 4,5% και 5.500 ψήφους, ποσοστό χαμηλότερο από τις ευρωεκλογές και με μεγάλη πτώση σε σχέση με τις προηγούμενες δημοτικές του ‘14 που είχε πάρει 6,25% και 8.250 ψήφους.
Τα δύο άλλα μέτωπα της Αριστεράς, ΛΑΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν κατέβηκαν ενιαία στο Δήμο. Όσον αφορά τη ΛΑΕ, το Αριστερό Ρεύμα δεν συμμετείχε καθόλου, ενώ ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ και ΔΕΑ συμμετείχαν στο ενωτικό σχήμα «Η Πόλη Ανάποδα». Στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΣΕΚ πήρε τον έλεγχο της παράταξης «Ανταρσία στη Θεσσαλονίκη για την ανατροπή» επιβάλλοντας επικεφαλής τον δικό του υποψήφιο Γ. Κούτρα, ενώ το ΝΑΡ δημιούργησε νέα παράταξη με το όνομα «Δύναμη Ανατροπής» και κατέβηκε σε ψηφοδέλτιο συνεργασίας με την «Πόλη Ανάποδα».
Σε αυτό το τοπίο δημιουργήθηκε το ενωτικό σχήμα «Η Πόλη Ανάποδα», που μαζί με την «Δύναμη Ανατροπής» πήρε 2.153 ψήφους και 1,75%, ενώ έλαβε μία έδρα στο νέο δημοτικό συμβούλιο. Επιπλέον, εκλέγει από έναν σύμβουλο στην 1η, 3η και 5η κοινότητα. Αθροιστικά στις 4 κοινότητες έλαβε σχεδόν 4.000 ψήφους με ποσοστά που κυμαίνονται από 3,4%-5,6%.
Σε αυτό το σημείο δεν μπορούμε να μην μιλήσουμε για την άθλια στάση του ΣΕΚ, που κατέβηκε σε ξεχωριστό ψηφοδέλτιο, μόνο και μόνο για να έχει τον δικό του επικεφαλής, ενώ αν είχε κατέβει με όλους τους υπόλοιπους θα μπορούσε το ενιαίο σχήμα να αναπτύξει ακόμα μεγαλύτερη δυναμική.
Λίγα λόγια για την Πόλη Ανάποδα
Η Πόλη Ανάποδα δημιούργησε μια δυναμική στον χώρο της Αριστεράς, δυναμική που θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν μεγαλύτερη από το εκλογικό αποτέλεσμα που πήρε.
Το ιστορικό της κίνησης μπορεί να αναζητηθεί στην κοινή σύσκεψη οργανώσεων της Αριστεράς που έγινε με πρωτοβουλία της ομάδας «Αναμέτρηση» πέρσι το καλοκαίρι. Σε αυτή τη σύσκεψη συμμετείχαν αρκετές οργανώσεις της ανατρεπτικής Αριστεράς της πόλης, και σαν «Ξ» είχαμε καταθέσει από τότε την πρόταση για νέο δημοτικό σχήμα. Οι οργανώσεις αυτές μέσα στην χρονιά είχαμε έναν κινηματικό συντονισμό, με κοινές ανακοινώσεις και κοινή παρουσία σε πορείες και κινηματικά γεγονότα. Σε αυτό τον κινηματικό συντονισμό έγινε μια πρώτη αναγνωριστική επαφή. Στην συνέχεια υιοθετήθηκε και από άλλες δυνάμεις η πρόταση μας για νέο δημοτικό σχήμα και στις αρχές του ‘19 έγιναν οι πρώτες συζητήσεις και ανοιχτές συσκέψεις. Έτσι προέκυψε η Πόλη Ανάποδα.
Τα βασικά χαρακτηριστικά που κατά τη γνώμη μας έδωσαν σε αυτή την κίνηση την δυναμική που είχε ήταν:
- Υπήρχε ενότητα ενός σημαντικού κομματιού της Αριστεράς. Συμμετείχαν από την ΛΑΕ οι ΑΡΑΝ, η ΑΡΑΣ και η ΔΕΑ, συμμετείχε από το χώρο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ η «Αναμέτρηση», αλλά και οργανώσεις που δεν ανήκουν σε κανένα μέτωπο της Αριστεράς όπως το Ξεκίνημα και η «Συνάντηση». Το εγχείρημα στήριξε και η ομάδα «Κόκκινο Νήμα», ενώ τελικά έγινε και εκλογική η συνεργασία με το ΝΑΡ. Στην πραγματικότητα δηλαδή, συσπειρώθηκε το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεων της Αριστεράς- πλην του ΚΚΕ «φυσικά»
- Το πρόγραμμα της Πόλης Ανάποδα ήταν ριζοσπαστικό και αντικαπιταλιστικό, όχι όμως με έναν γενικόλογο τρόπο, αλλά γειωμένο στα ζητήματα που απασχολούν τον κόσμο, με συγκεκριμένες θέσεις ρήξης
- Οι διαδικασίες της Πόλης Ανάποδα είχαν το στοιχείο της δημοκρατίας, λαμβάνοντας υπόψη και την ύπαρξη οργανώσεων αλλά δίνοντας χώρο και στους ανένταχτους αγωνιστές να εκφραστούν, ενώ όλες οι σημαντικές αποφάσεις πάρθηκαν μέσα από διαδικασίες μαζικών συνελεύσεων
- Ο χαρακτήρας και το στίγμα του σχήματος ήταν δυναμικός, κινηματικός και μαχητικός, με φρέσκα χαρακτηριστικά και λόγο. Ξεχωριστό ρόλο σε αυτό έπαιξε η επιλογή να μην υπάρχει ένας επικεφαλής αλλά συλλογική ηγεσία, καθώς και η δέσμευση για εναλλαγή όλων των εκλεγμένων κάθε 18 μήνες.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι μεγάλη μερίδα του αριστερού κόσμου σε όλη την Ελλάδα είχε τα μάτια στραμμένα στο «πείραμα» της Θεσσαλονίκης, καθώς η δυναμική που ανέπτυξε ξεχώρισε και έδωσε χαρά και αισιοδοξία σε εκατοντάδες αγωνιστές και αγωνίστριες.
Τα στοιχήματα της επόμενης μέρας
Το μεγάλο στοίχημα για την Πόλη Ανάποδα από εδώ και πέρα είναι να μπορέσει την δυναμική που ανέπτυξε να την μετατρέψει σε χρήσιμη δύναμη για το κίνημα και την Αριστερά.
Η θέση στο δημοτικό συμβούλιο πρέπει να αξιοποιηθεί:
- για να διαχέεται η ενημέρωση σχετικά με ζητήματα που αφορούν τους πολίτες
- για να ακούγεται η φωνή των κινημάτων, των σωματείων και τον συλλόγων πολιτών μέσα στο δημοτικό συμβούλιο
- για να παρθούν πρωτοβουλίες γύρω από τοπικά ζητήματα όπου να μετατραπούν σε εκστρατείες ενημέρωσης και κινητοποίησης της τοπικής κοινωνίας
- για να ξεκινήσουν να παίρνουν μορφή σκέψεις για τοπικές συνελεύσεις που να φέρνουν κοντά τους κατοίκους για να συζητήσουν και να δράσουν γύρω από τοπικά προβλήματα
- για να εμπεδωθεί η κουλτούρα της συνεργασίας και της κοινής δράσης της Αριστεράς, τουλάχιστον πάνω σε τοπικά ζητήματα
Πολύ δυναμική η εκστρατεία του «Ξ»
Το «Ξεκίνημα» από την πρώτη στιγμή συμμετείχε ενεργά στην δημιουργία και την συγκρότηση της «Πόλης Ανάποδα». Επιχειρήσαμε με συστηματικό τρόπο να συμβάλλουμε έτσι ώστε το πολιτικό αλλά και το οργανωτικό στίγμα της παράταξης να είναι θελκτικό για τον κόσμο της εργασίας, τη νεολαία και όσους αναζητούν έναν δρόμο αντίστασης και αλληλεγγύης.
Παράλληλα, ξεδιπλώσαμε και τη δική μας εκστρατεία στην πόλη εστιάζοντας στην 4η και την 5η κοινότητα, όπου ζει και εργάζεται η πλειοψηφία των κατοίκων της Θεσσαλονίκης (100.000 στην Τούμπα, 150.000 στην περιοχή Χαριλάου-Φάληρο-Ντεπώ). Μοιράσαμε περισσότερες από 36.000 προκηρύξεις με την ανάλυση, τις θέσεις και τις προτάσεις μας (δείτε εδώ) και δώσαμε 230 εφημερίδες σε ανθρώπους που ενδιαφέρθηκαν για τις ιδέες μας.
Κάναμε μαζικό μοίρασμα φυλλαδίων σε γραμματοκιβώτια, συζητήσαμε με εκατοντάδες ανθρώπους, επισκεφτήκαμε πάνω από 30 εργασιακούς χώρους και βρεθήκαμε σε διάφορα σημεία στα ανατολικά της πόλης σε κεντρικούς δρόμους, καταστήματα και λαϊκές αγορές προκειμένου να έρθουμε σε επαφή με όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Προφανώς, στις συζητήσεις που κάναμε κυριαρχούσε η απαισιοδοξία και η αίσθηση αδυναμίας απέναντι στις κυρίαρχες πολιτικές. Φυσικά, το κλίμα δεν είχε σχέση με την περίοδο του δημοψηφίσματος, όπου η κοινωνία με συλλογική ορμή και εκπληκτικό θάρρος δήλωσε ότι επιθυμεί έναν διαφορετικό δρόμο. Παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι η κουβέντα που γίνεται στην Αριστερά για συντηρητική στροφή της κοινωνίας απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Διαπιστώσαμε ότι όταν η Αριστερά παρουσιάζει ένα μαχητικό, ριζοσπαστικό, γειωμένο και ενωτικό σχέδιο μπορεί να βρει ακροατήριο και ανθρώπους διατεθειμένους να δώσουν τη μάχη.
Οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες που εκπροσώπησαν το «Ξεκίνημα» στο ψηφοδέλτιο είχαν μια πολύ καλή καταγραφή. Ο Θανάσης Μαρίνης ήρθε 5ος με 93 ψήφους, ο Γιάννος Νικολάου 11ος με 70 και η Κατερίνα Κλείτσα 24η με 55, σε σύνολο 71 υποψηφίων. Η Ρένα Μεζιλτσόγλου ήρθε πρώτη στην δημοτική ενότητα Τριανδρίας με 143 σταυρούς. Ακόμα, ο Δημήτρης Χατζηκώστας 8ος στο τοπικό ψηφοδέλτιο της Α’ κοινότητας με 45 ψήφους, ενώ ο Πάνος Γιακουμίδης 6ος στους 16 στην Δ’ με 55.
Το πιο σημαντικό για μας είναι ότι χτίσαμε στενές σχέσεις με αρκετούς ανθρώπους στις γειτονιές όπου παρεμβήκαμε, σχέσεις που θα επιδιώξουμε να αναπτύξουμε το επόμενο διάστημα για να αντιμετωπίσουμε συλλογικά και μαχητικά τις προκλήσεις των καιρών.
Η παρουσία μας στην «πόλη ανάποδα» θα συνεχίσει να είναι ενεργή και δημιουργική, επιδιώκοντας με αυτόν τον τρόπο να βάλουμε κι εμείς το λιθαράκι μας στην αναδιοργάνωση του κινήματος και της Αριστεράς, αλλά και στον αγώνα για βελτίωση της ποιότητας ζωής στην πόλη μας.
