«Νομίζω ότι το μόνο πράγμα που είναι πιο τρομακτικό από ένα ακροδεξιό, ρατσιστικό κίνημα που αρνείται την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής, είναι ένα ακροδεξιό, ρατσιστικό κίνημα που δεν την αρνείται…»
Τα παραπάνω λόγια της Ναόμι Κλάιν σε συνέντευξή της το 2019 αποτελούν μια σύντομη περιγραφή του κινδύνου που αποτελεί το ρεύμα του «οικοφασισμού» που αναπτύσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία χρόνια, αφήνοντας πίσω τους πιο «παραδοσιακούς» ακροδεξιούς αρνητές της κλιματικής αλλαγής.
Οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται ότι η κλιματική κρίση και συνολικότερα η υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι αποτέλεσμα της μεγάλης αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού –βασικά του μη λευκού πληθυσμού– και των μεταναστευτικών ροών.
Αυτή η θεωρία συνοδεύεται, ή και ταυτίζεται σε πολλά σημεία με τη θεωρία της «μεγάλης αντικατάστασης», σύμφωνα με την οποία κάποια σκοτεινά κέντρα εξουσίας έχουν σχεδιάσει τη μείωση του λευκού πληθυσμού στον ανεπτυγμένο κόσμο και τη σταδιακή αντικατάστασή του από πληθυσμούς μεταναστών από χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Νότιας Αμερικής.
Κατά την άποψη των ακροδεξιών συνωμοσιολόγων, αυτό θα οδηγήσει τις χώρες τους σε πολιτισμική αλλοίωση, ενώ ταυτόχρονα θα τις επιβαρύνει περιβαλλοντικά, καθώς οι μεγάλοι πληθυσμοί μεταναστών θα ρυπαίνουν και θα καταναλώνουν τους φυσικούς πόρους που προορίζονται υποτίθεται για τους ντόπιους.
«Αγάπη» για το περιβάλλον, μίσος για τους ανθρώπους
Στις ΗΠΑ, ανάμεσα στις ακροδεξιές και νεοφασιστικές οργανώσεις που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια, ξεχωρίζουν αυτές που έχουν αναφορές στον «οικοφασισμό».
Πολλές από αυτές τις ομάδες, αλλά και μεμονωμένοι υποστηρικτές αυτών των «ιδεών» δεν αρκούνται στο να καταγγέλλουν τη μαζική εισροή μεταναστών από τη Νότια στη Βόρεια Αμερική, αλλά πραγματοποιούν βίαιες επιθέσεις όπως αυτή σε πολυκατάστημα του Τέξας το 2019 με 23 νεκρούς, ή αυτή σε σούπερ μάρκετ της πόλης Μπάφαλο το 2022 με δέκα νεκρούς.
Στην πρώτη περίπτωση, ο δράστης επιχείρησε να εξηγήσει τα κίνητρά του γράφοντας ότι η επίθεση ήταν μια
«…απάντηση στην ισπανική εισβολή στο Τέξας» και ότι «αν καταφέρουμε να ξεφορτωθούμε αρκετούς ανθρώπους, τότε ο τρόπος ζωής μας μπορεί να γίνει πιο βιώσιμος».
Παρόμοια ήταν τα κίνητρα και του δράστη της δεύτερης επίθεσης, που αυτοαποκαλείται οικοφασίστας και έγραψε ανάμεσα σε άλλα ότι θέλει να σκοτώσει όσο περισσότερους μαύρους γίνεται.
Πέρα από τις ΗΠΑ, ο «οικοφασισμός» αναπτύσσεται και σε περιοχές του κόσμου που δύσκολα θα φανταζόταν κανείς. Το 2019, στην πόλη Κράισττσερτς (Christchurch) της Νέας Ζηλανδίας, άλλος ένας «οικοφασίστας» πραγματοποίησε επίθεση σε δύο μουσουλμανικά τεμένη σκοτώνοντας 51 ανθρώπους. Ανάμεσα σε άλλα, ο δράστης της μαζικής ρατσιστικής δολοφονικής επίθεσης αναφερόταν στην ανάγκη «διατήρησης της φύσης» και της «φυσικής τάξης».
Από ιδεολογική άποψη, πολλοί από αυτούς είναι θαυμαστές του Μάντισον Γκράντ, συγγραφέα του βιβλίου «Ο θάνατος της Μεγάλης Φυλής, ή η φυλετική βάση της ευρωπαϊκής ιστορίας», τον οποίο εξάλλου θαύμαζε και ο ίδιος ο Χίτλερ.
Ο Γκραντ ήταν Αμερικανός «περιβαλλοντιστής», που κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα δημιούργησε στις ΗΠΑ μεγάλα πάρκα και καταφύγια άγριας ζωής, ενώ παράλληλα έπαιξε ρόλο στην προσπάθεια περιορισμού της μετανάστευσης από τη Νότια Ευρώπη και προπαγάνδιζε τον κίνδυνο εξαφάνισης των σκανδιναβικών λαών, τα βιολογικά χαρακτηριστικά των οποίων έπρεπε, κατά τη γνώμη του, να κυριαρχήσουν ως πιο «ευγενή».
Περιβαλλοντικά εγκλήματα, απληστία και πόλεμοι
Σήμερα οι υποστηρικτές των ίδιων ιδεών προσπαθούν να πείσουν πως αν μπει φρένο στις μεταναστευτικές ροές από τον «παγκόσμιο νότο», ο ανεπτυγμένος κόσμος θα καταφέρει να διατηρήσει τα δικά του εδάφη καθαρά και ανεπηρέαστα από την περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Ο παραπάνω ισχυρισμός δεν είναι απλά μια τεράστια ανοησία, καθώς το περιβάλλον αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο και δεν υπάρχει τρόπος να καταστραφεί μια περιοχή αφήνοντας ανεπηρέαστη κάποια άλλη, αλλά επιπλέον συμπυκνώνει το θράσος και την αλαζονεία με την οποία αντιμετωπίζει η Δύση τον αναπτυσσόμενο κόσμο εδώ και αιώνες.
Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου και τα αντίστοιχα της νοτιοανατολικής Ασίας καταστρέφονται μαζικά τις τελευταίες δεκαετίες. Ο βασικός λόγος έχει να κάνει με την ανάγκη της βιομηχανίας αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων να αποκτήσει νέα εδάφη για καλλιέργειες ζωοτροφών και για κτηνοτροφικές μονάδες που να ανταποκρίνονται στο αδιέξοδο διατροφικό μοντέλο που έχει χτίσει το σύστημα του κέρδους.
Αυτές τις καταστροφές θα τις υποστούν οι κάτοικοι της Βραζιλίας και των γειτονικών χωρών, της Μαλαισίας, της Ινδονησίας, κλπ, ενώ τα προϊόντα που θα παραχθούν στα εδάφη που κάποτε ήταν τροπικά δάση απευθύνονται κυρίως στους καταναλωτές του ανεπτυγμένου κόσμου (όχι βέβαια με δική τους ευθύνη) και τα κέρδη θα πάνε σε μια χούφτα εταιρειών που ελέγχουν τη διατροφή στον πλανήτη.
Η Νιγηρία, πληρώνει εδώ και δεκαετίες τις επιπτώσεις της ρύπανσης του Δέλτα του Νίγηρα που έχει μετατραπεί σε μια γιγάντια πετρελαιοκηλίδα με βασική υπεύθυνη την ολλανδική πολυεθνική Shell.
Μια σειρά χώρες της Ανατολικής Αφρικής, αλλά και η Μοζαμβίκη, η Ναμίμπια, η Μποτσουάνα, κ.α., απειλούνται από νέα καταστροφικά σχέδια εξόρυξης και μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μεγάλο μέρος αυτών των κοιτασμάτων προορίζονται για την αγορά της Δύσης και βέβαια θα τα εκμεταλλευτούν επιχειρήσεις όπως η Total, η Exxonmobil, η BP, η CNOOC κα.
Όσο για τα απόβλητα που παράγει ο ανεπτυγμένος κόσμος, σπάνια προτιμάει να τα κρατήσει στα εδάφη του, αφού συνήθως έχει τη δυνατότητα να τα στείλει κάπου αλλού με πενιχρά ανταλλάγματα. Για αρκετές δεκαετίες, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη εξάγουν τα (κυρίως πλαστικά) απόβλητά τους σε χώρες της Νότιας Αμερικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας. Συχνά μάλιστα, οι χώρες αυτές κατηγορούνται για τη ρύπανση των ωκεανών με πλαστικά απόβλητα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που πραγματικά τους αναλογεί, καθώς είναι οι αποδέκτες, αλλά όχι και οι παραγωγοί μεγάλου μέρους αυτών των αποβλήτων.
Στο μεταξύ οι στρατιωτικές δραστηριότητες σε ολόκληρο τον πλανήτη ευθύνονται για το 5,5% των συνολικών εκπομπών αερίων ρύπων, χωρίς να περιλαμβάνονται αυτές που παράγονται στα ενεργά πολεμικά μέτωπα. Αν ήταν χώρα, η αγαπημένη δραστηριότητα των απανταχού εθνικιστών και ακροδεξιών θα βρισκόταν ανάμεσα σε αυτές με την κορυφαία «συνεισφορά» στην κλιματική αλλαγή.
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε τις εμπόλεμες ζώνες του πλανήτη, η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δραματική. Μόνο ο πόλεμος στην Ουκρανία υπολογίζεται πως έχει δημιουργήσει 120 εκατομμύρια τόνους αερίων του θερμοκηπίου μέσα στον πρώτο του χρόνο, αν συνυπολογιστούν οι εκπομπές που προκαλούνται άμεσα από τις ίδιες τις μάχες (κίνηση οχημάτων, πυρκαγιές, κλπ) αλλά και από την απαραίτητη αποκατάσταση κατεστραμμένων υποδομών και βέβαια τη μαζική επιστροφή στα ορυκτά καύσιμα και κυρίως στον άνθρακα (που είναι βασικά συνέπεια της προσπάθειας της Δύσης να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο).
Ποιος κερδίζει;
Μόνοι κερδισμένοι από τις ακροδεξιές θεωρίες σύμφωνα με τις οποίες οι πληθυσμοί των χωρών του αναπτυσσόμενου κόσμου και κυρίως οι μετανάστες ευθύνονται για την καταστροφή του περιβάλλοντος, είναι αυτοί που το καταστρέφουν πραγματικά: οι μεγάλες επιχειρήσεις ενέργειας, εξορύξεων, τροφίμων, προϊόντων τεχνολογίας, η πολεμική βιομηχανία, αυτοί που ελέγχουν την παραγωγή και τον πλούτο του πλανήτη. Την ώρα που κάποιοι από τους φτωχούς κατηγορούν κάποιους ακόμη φτωχότερους, το σύστημα του κέρδους ξεζουμίζει τους φυσικούς πόρους της γης, ρυπαίνει και απορρυθμίζει το κλίμα. Όσο για την Ακροδεξιά, παρά τις πατριωτικές και αντισυστημικές κορώνες έχει ένα κοινό σημείο σε ολόκληρο τον κόσμο: στηρίζει και δίνει άλλοθι σε αυτό το σύστημα, υπάρχει για να εξυπηρετεί τον καπιταλισμό.
σχετικά άρθρα:
