Του Νίκου Αναστασιάδη
Αυτές τις μέρες το ερώτημα που πλανάται πάνω από τη Θεσσαλονίκη είναι: τι είναι χειρότερο τελικά, να βασανίζεσαι όταν λειτουργεί ο ΟΑΣΘ ή να βασανίζεσαι επειδή δεν λειτουργεί;
Μια απεργία, μα τι απεργία;
Σε απεργίες και επίσχεση εργασίας προχωράει αυτές τις μέρες το σωματείο εργαζομένων στα λεωφορεία της Θεσσαλονίκης, δημιουργώντας προφανώς «κυκλοφοριακό έμφραγμα» (που λένε και στα δελτία) στην πόλη, μιας και το λεωφορείο είναι το μοναδικό μας μέσο μεταφοράς.
Το σωματείο εργαζομένων ζητάει τα δεδουλευμένα που χρωστάει ο Οργανισμός, βασικά όμως δεν στρέφεται κατά του ΟΑΣΘ αλλά κατά της κυβέρνησης, με το επιχείρημα ότι η κυβέρνηση χρωστάει λεφτά στον ΟΑΣΘ και γι αυτό η Διοίκηση δεν τους πληρώνει.
Η αλήθεια είναι ότι έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια να γίνεται μια αντίστοιχη κινητοποίηση κάθε τόσο. Ο ΟΑΣΘ δεν πλήρωνε τους εργαζόμενους ζητώντας να πάρει λεφτά από το κράτος, οι εργαζόμενοι βγαίναν σε απεργία, οι επιβάτες δημιουργούσαν πίεση και η εκάστοτε κυβέρνηση έδινε τα λεφτά στον ΟΑΣΘ.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Ο ιδιωτικός ΟΑΣΘ και το κακό δημόσιο
Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και στη Θεσσαλονίκη, νομίζουν ότι ο ΟΑΣΘ είναι δημόσιος. Δεν είναι. Είναι μια ιδιωτική εταιρεία που μονοπωλιακά έχει αναλάβει τις συγκοινωνίες της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ελλάδας, και επιδοτείται από το κράτος.
Η διαφορά με την Αθήνα ανάγεται ιστορικά στον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκαν οι συγκοινωνίες σε κάθε πόλη. Παλιά σε όλες τις πόλεις οι μεταφορές γίνονταν κυρίως από μεμονωμένους ιδιοκτήτες λεωφορείων που συνήθως ήταν και οδηγοί (όπως π.χ. συμβαίνει ακόμα με πολλά φορτηγά οχήματα και νταλίκες). Όταν οι συγκοινωνίες επεκτάθηκαν και έπρεπε να οργανωθούν, το κράτος παρέμβηκε. Στην Αθήνα αγόρασε όλα τα λεωφορεία και έκανε κρατικό φορέα, αποζημιώνοντας και προσλαμβάνοντας τους μέχρι τότε οδηγούς. Στη Θεσσαλονίκη οι οδηγοί-ιδιοκτήτες δημιούργησαν τον ΟΑΣΘ και το κράτος έκανε σύμβαση μαζί τους.
Τόσο καιρό ΜΜΕ και παρατρεχάμενοι μας έχουν ζαλίσει για το «κακό δημόσιο» και τον «καλό ιδιωτικό τομέα». Ε, λοιπόν στις συγκοινωνίες είναι πεντακάθαρο ότι οι ιδιώτες μας κοστίζουν πολύ περισσότερο!
Η ετήσια επιδότηση που παίρνει ο ΟΑΣΘ είναι μεγαλύτερη από αυτή που παίρνει η Ο.ΣΥ., η οποία έχει τριπλάσιο συγκοινωνιακό έργο, πολύ περισσότερα οχήματα, επιβάτες και χιλιόμετρα! Κάθε όχημα της Ο.ΣΥ. λαμβάνει επιδότηση περίπου 55.000 ευρώ το χρόνο, ενώ κάθε όχημα του ΟΑΣΘ επιδοτείται με 210.000 ευρώ το χρόνο!
Ο ΟΑΣΘ είναι μια ιδιωτική επιχείρηση που έχει εξασφαλισμένη πελατεία (δεν υπάρχει άλλο Μέσο Μαζικής Μεταφοράς στην πόλη) και εξασφαλισμένο κέρδος από το ελληνικό δημόσιο (καταθέτει προϋπολογισμό εσόδων-εξόδων και η κυβέρνηση αναλαμβάνει να πληρώσει το προβλεπόμενο από τους ίδιους κέρδος!) με βάση τη σύμβαση που έχει υπογραφεί!
Παρόλα τα χρήματα που δίνουμε και ως φορολογούμενοι και ως επιβάτες, η μετακίνηση είναι σκέτο βάσανο, με αραιά δρομολόγια, λίγα λεωφορεία (με συνέπεια να ταξιδεύεις σχεδόν πάντα με τη μασχάλη ενός άλλου για παρέα), με συχνές βλάβες, κτλ.
Και οι εργαζόμενοι;
Μα οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να πληρωθούν; Φυσικά και πρέπει, και σε αυτό δεν διαφωνούν ούτε η κυβέρνηση ούτε η Διοίκηση του ΟΑΣΘ. Η κυβέρνηση όμως λέει ότι έχει δώσει τα λεφτά και ευθύνεται η διοίκηση του ΟΑΣΘ, ενώ η διοίκηση του ΟΑΣΘ λέει ότι η κυβέρνηση της χρωστάει λεφτά και γι αυτό δεν πληρώνει τους εργαζόμενους. Με βάση τον τρόπο που λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια ο ΟΑΣΘ είναι λίγο δύσκολο να τους πιστέψουμε…
Το ενδιαφέρον είναι η στάση που κρατάει το σωματείο εργαζομένων, το οποίο ταυτίζεται πλήρως με τη διοίκηση του ΟΑΣΘ όλα αυτά τα χρόνια, αλλά ακόμα και σήμερα παρά την ανταλλαγή αγωγών μεταξύ τους, που φαντάζει περισσότερο σαν στάχτη στα μάτια του κόσμου.
Σίγουρα υπάρχουν αρκετοί απλοί εργαζόμενοι που δουλεύουν για το μεροκάματο και δεν συμμετέχουν στο παιχνίδι που έχει στηθεί τόσα χρόνια στις πλάτες μας. Η ηγεσία του σωματείου όμως, με την υποστήριξη μιας μερίδας εργαζομένων, έχει δυστυχώς να επιδείξει πολύ κακό έργο:
α) Όλα αυτά τα χρόνια έχει ταυτιστεί με τη διοίκηση και βάζει τους εργαζόμενους να λειτουργούν απλά σα μέσο πίεσης για να ικανοποιούνται οι επιδιώξεις των μετόχων. Πολλοί εργαζόμενοι είναι μέτοχοι ατομικά, ενώ έχουν συστήσει και συνεταιρισμό που έχει αγοράσει μετοχές. Ο πρόεδρος του σωματείου συμμετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΑΣΘ και λειτουργεί ως εκπρόσωπος του οργανισμού.
β) Το σωματείο είχε βγάλει καταγγελία ενάντια στους πολίτες που διαμαρτύρονταν για την αύξηση του εισιτηρίου και που είχαν δημιουργήσει το κίνημα «δεν πληρώνω» (Επιβάτες Θεσσαλονίκης).
γ) Στις γενικές απεργίες, το σωματείο καλεί τα τελευταία χρόνια σε 24ωρη απεργία, αποκλείοντας έτσι πολλούς εργαζόμενους που θέλουν να κατέβουν στην απεργία αλλά δεν έχουν όχημα. Παλιότερα υπήρχε κάλεσμα για απεργία αλλά λειτουργούσαν λεωφορεία τις ώρες που κατέβαινε ο κόσμος την πορεία και μετά που τελείωνε.
δ) Το σωματείο λειτουργεί σαν σωματοφύλακας της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας του προέδρου του Εργατικού Κέντρου Τσαραμπουλίδη. Μάλιστα όταν είχαν κατέβει σε απεργιακή συγκέντρωση οι υπάλληλοι της Eldorado Gold και απομονώθηκαν από το κίνημα, οι μόνοι που ακολούθησαν τη θλιβερή εργοδοτική πορεία ήταν οι διοικήσεις των σωματείων του ΟΑΣΘ και της ΕΛΒΟ.
ε) Το σωματείο δεν πήρε καμία απόφαση και κατά βάση κάλυψε τον χρυσαυγίτη οδηγό του 26 που καταδικάστηκε τελεσίδικα για ρατσιστική συμπεριφορά απέναντι σε επιβάτες.
στ) Το σωματείο αρνήθηκε να υποστηρίξει εργαζόμενο ο οποίος τραυματίστηκε σε εργατικό ατύχημα [1]
ζ) Ο πρόεδρος του σωματείου έκανε ρατσιστικές δηλώσεις ενάντια στον ιστορικό ηγέτη του εργατικού κινήματος της Θεσσαλονίκης Αβραάμ Μπεναρόγια και γενικά ενάντια στους Εβραίους. [2]
Προφανώς όλα τα παραπάνω είναι τελείως ξένα στις παραδόσεις του πραγματικού εργατικού κινήματος, και η Αριστερά δεν πρέπει να «κάνει την πάπια» [3] κρύβωντας αυτό που όλοι βλέπουν: ότι δηλαδή υπάρχουν «συνδικαλιστές» που αμαυρώνουν κάθε έννοια εργατικού αγώνα με τη στάση τους. Οι εργαζόμενοι στον ΟΑΣΘ που θέλουν πραγματικά να παλέψουν ενάντια σε όλη αυτή τη σαπίλα πρέπει να δουν αυτή την εικόνα κατάματα, να διαχωρίσουν τη θέση τους και να προχωρήσουν σε μια ανεξάρτητη ταξική θέση και πορεία.
Εθνικοποίηση του ΟΑΣΘ άμεσα!
Με βάση όλα τα στοιχεία που υπάρχουν (δες [1] και [4], [5], [6]) η μόνη λύση για να έχουμε σοβαρές και ποιοτικές συγκοινωνίες με χαμηλό κόστος είναι η άμεση εθνικοποίηση του ΟΑΣΘ (να περάσει δηλαδή στα χέρια του κράτους) με κοινωνικό και εργατικό έλεγχο και διαχείριση.
Οι συγκοινωνίες είναι από τις πιο σοβαρές δραστηριότητες που αφορούν την καθημερινότητα εκατομμυρίων πολιτών και δεν μπορεί να αφεθούν να λειτουργούν για το συμφέρον μιας χούφτας μεγαλομετόχων και του σάπιου κυκλώματος του ΟΑΣΘ.
Αν η κυβέρνηση ήταν όντως μια αριστερή κυβέρνηση (που δυστυχώς δεν είναι ούτε κατά διάνοια), αν όντως ήθελε να καταπολεμήσει τα προβλήματα που προκύπτουν από τη διαφθορά του ΟΑΣΘ (και όλο αυτό δεν είναι πάλι ένα επικοινωνιακό τζαρτζάρισμα για το θεαθήναι που θα καταλήξει σε έναν ακόμα «ανέντιμο συμβιβασμό») θα έπρεπε:
- Να δημοσιοποιήσει άμεσα το μετοχολόγιο του ΟΑΣΘ, ώστε να ξέρουμε ποιοί μας πίνουν το αίμα τόσα χρόνια
- Να κάνει διαχειριστικό έλεγχο, ώστε να δούμε που πήγαν οι κρατικές επιδοτήσεις όλα αυτά τα χρόνια. Μέσω αυτής της διαδικασίας είναι σίγουρο ότι θα βρεθούν άμεσα τα λεφτά για να πληρωθούν τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.
- Προκειμένου να περάσει ο ΟΑΣΘ στα χέρια της κοινωνίας, η κυβέρνηση θα έπρεπε να καταγγείλει τη σύμβαση με τον Οργανισμό και να κάνει τον ΟΑΣΘ κρατικό, με αποζημίωση μόνο των μικρομετόχων. Τα λεφτά που τσεπώνουν τόσα χρόνια ως κέρδη οι μέτοχοι θα πρέπει να αξιοποιηθούν για την ανανέωση και επέκταση του στόλου.
- Για να μην υπάρχει η κακοδιαχείριση που χαρακτηρίζει το σημερινό δημόσιο ο ΟΑΣΘ θα έπρεπε να λειτουργεί κάτω από καθεστώς κοινωνικού και εργατικού ελέγχου, όπου στη Διοίκηση του οργανισμού να συμμετέχουν με αποφασιστικό χαρακτήρα Επιτροπές Επιβατών, περιβαλλοντικές κινήσεις, σωματεία, αντιπροσωπείες από τους Δήμους, οι εργαζόμενοι, κ.α.
- Και φυσικά θα έπρεπε να ανοίξει μια γενικότερη συζήτηση για τις μετακινήσεις στη Θεσσαλονίκη, την πόλη με ελάχιστο πράσινο (3 τ.μ. ανά κάτοικο!) με τεράστια ρύπανση, με μετρό που λόγω καθυστερήσεων και προβλημάτων τίθεται διαρκώς εν αμφιβόλω, με ποδηλατόδρομους καρμανιόλες, για το πως θα έχουμε περιβαλλοντικά φιλικές, φτηνές και ποιοτικές μετακινήσεις.
Διαβάστε σχετικά άρθρα:
Το «κακό» δημόσιο, ο «υγιής» ιδιωτικός τομέας και η υποκρισία της κυβέρνησης…
Το δικαίωμα στην απεργία και ο ΟΑΣΘ!
Επιτροπή Αγώνα Θεσ/νίκης, σχετικά με την παρουσία των σωματείων της Eldorado στην απεργία
Θεσ/νίκη: Τελεσίδικη καταδίκη για τον φασίστα οδηγό του ΟΑΣΘ!
