Ζήσης Σούρλας, 1ο έτος Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών
Σε 1,5 τρισ. δολάρια ανέρχεται το συνολικό χρέος των 45 εκατομμυρίων Αμερικάνων που έχουν πάρει φοιτητικά δάνεια στις ΗΠΑ ενώ είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ιδιωτικό χρέος μετά τα στεγαστικά δάνεια! Μπορεί αυτό το ποσό να φαντάζει απίστευτο, είναι όμως ενδεικτικό του σημείου που έχει οδηγήσει το σύστημα όσους θέλουν να σπουδάσουν.
Ζεις και δουλεύεις για να πληρώνεις δάνεια
Το μέσο φοιτητικό δάνειο είναι γύρω στις 30.000 δολάρια ενώ η μέση δόση είναι περίπου 400 δολάρια το μήνα. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι η ζωή του μέσου Αμερικάνου όσο σπουδάζει και ταυτόχρονα αποπληρώνει το φοιτητικό του δάνειο είναι εξαιρετικά δυσβάσταχτη. Επιπλέον το βάσανο συνεχίζεται και μετά την αποφοίτηση, καθώς πολλοί αναγκάζονται να δουλεύουν δύο δουλειές προκειμένου να τα βγάλουν πέρα και δεν είναι περίεργο που μόνο το 27% των αποφοίτων με φοιτητικά δάνεια δηλώνει πως ζει μια άνετη ζωή.
Ένα πολιτικό σύστημα που αδιαφορεί
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει κάνει ελάχιστα προκειμένου να διορθώσει αυτή την κατάσταση. Οι Δημοκρατικοί είχαν λάβει κάποια μέτρα τα οποία, αντί να προσανατολίζονται στην βοήθεια προς τους φοιτητές και απόφοιτους, είχαν να κάνουν με φοροελαφρύνσεις σε επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν φοιτητές και απόφοιτους με φοιτητικά δάνεια. Καμία ουσιαστική ανακούφιση επί της ουσίας. Σαν να μην έφτανε αυτό, η κυβέρνηση Τραμπ προτείνει περικοπή 5,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τον προϋπολογισμό για την παιδεία, μέρος των οποίων θα πήγαινε για τη διαγραφή των δανείων όσων αποφοίτων εργάζονταν στο δημόσιο.
Μια δημοσιονομική φούσκα
Φυσικά το πρόβλημα δεν είναι μόνο κοινωνικό αλλά και οικονομικό. Πάρα πολλοί οφειλέτες αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις και δεν μπορούν να πληρώσουν τις δόσεις του δανείου τους. Εκτιμάται ότι γύρω στα 5 εκατομμύρια δανειολήπτες δεν έχουν κάνει καμιά πληρωμή για ένα τουλάχιστον έτος (στοιχεία του 2019), ενώ είναι πολλοί αυτοί που αρχίζουν την αποπληρωμή μετά τα 40 τους και πολλές φορές δεν την ολοκληρώνουν ποτέ. Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος του χρέους βρίσκεται στην κατοχή της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, τα φοιτητικά δάνεια μπορούν εύκολα να αποτελέσουν μια δημοσιονομική φούσκα, που όταν σκάσει θα οδηγήσει σε μια νέα οικονομική κρίση την οποία φυσικά θα κληθούν να πληρώσουν πάλι τα εργατικά και λαϊκά στρώματα, οι ίδιοι δηλαδή που αναγκάζονται να καταφύγουν στο δανεισμό.
Η κυβέρνηση της ΝΔ στα χνάρια των ΗΠΑ
Από την αρχή της διακυβέρνησής της, η κυβέρνηση της ΝΔ κατέστησε σαφές ότι προσανατολίζεται και αυτή σε ένα μοντέλο παρόμοιο με αυτό των ΗΠΑ. Μπορεί να μην κατάφερε να καταργήσει επισήμως το άρθρο 16 του Συντάγματος που απαγορεύει την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων αλλά πάραυτα πέρασε τον νόμο για την εξίσωση των πτυχίων των ιδιωτικών κολεγίων με αυτών των δημοσίων ΑΕΙ. Επιπλέον είδαμε το πρώτο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών με δίδακτρα (ξενόγλωσσο προς το παρόν) να δημιουργείται στο ΕΚΠΑ, ενώ έγιναν συζητήσεις για την επιβολή «συμβολικού» τέλους φοίτησης στην Αρχιτεκτονική Πατρών. Η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει σε κάθε τόνο πως σκοπός της είναι η ενίσχυση της παρουσίας των ιδιωτών σε κάθε κλάδο, ακόμα και σε αυτούς της Υγείας και της Παιδείας.
Η απάντηση μας
Η απάντηση της ανατρεπτικής αριστεράς και του φοιτητικού κινήματος πρέπει να είναι μία: Διασφάλιση και ενίσχυση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος! Το παράδειγμα των ΗΠΑ είναι χαρακτηριστικό του τι σημαίνει δίδακτρα στις σπουδές και ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Όχι μόνο δεν διασφαλίζει καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών, όπως ευαγγελίζεται η κυβέρνηση, αλλά φορτώνει κι άλλα βάρη στην εργατική τάξη η οποία προσπαθεί με νύχια και με δόντια να κρατήσει ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο. Το σύνθημά μας επομένως πρέπει να ‘ναι ένα: Ούτε δίδακτρα, ούτε ιδιωτικά Πανεπιστήμια, ποιοτική δωρεάν και δημόσια παιδεία για όλους/ες!
Πηγές:
- https://www.news247.gr/kosmos/foititika-daneia-vomva-chreoys-1-6-tris-apeilei-amerikaniki-oikonomia.7583002.html
- https://www.kathimerini.gr/1004313/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/se-15-tris-dolaria-ta-xrwstoymena-twn-amerikanwn-poy-phran-foithtiko-daneio
- https://tvxs.gr/news/kosmos/foititika-daneia-stis-ipa-ekei-opoy-oi-spoydes-ginontai-thilia-gia-mia-zoi