Η 8η Μάρτη πλησιάζει. Για άλλη μια χρονιά, θα είναι μια μέρα διεκδίκησης του γυναικείου κινήματος σε ολόκληρο τον κόσμο, που τα τελευταία χρόνια μαζικοποιείται και παλεύει για την ισότητα στην εργασία, ενάντια στη σεξιστική βία και τη σεξουαλική παρενόχληση, για το δικαίωμα των γυναικών να μη φοβούνται να περπατήσουν στο δρόμο. Με αφορμή την 8η Μάρτη, το «Ξ» θα δημοσιεύσει τις επόμενες μέρες μια σειρά από σχετικά άρθρα. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε αναδημοσίευση παλιότερου άρθρου της Μαριάννας Τσακίρη σχετικά με την κουλτούρα του βιασμού.
Μπορείτε να διαβάστε το σύνολο της αρθρογραφίας μας για το γυναικείο ζήτημα εδώ
Τα επίσημα στοιχεία
Παγκοσμίως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, συμβαίνουν 1,3 βιασμοί το λεπτό!
Στην Ελλάδα το 2015, επίσημα, καταγράφηκαν 122 βιασμοί και 54 απόπειρες. Αντιστοιχούν δηλαδή σε 1 βιασμό ανά 3 ημέρες.
Αυτά είναι τα επίσημα στοιχεία. Τα νούμερα σε κάποιους μπορεί να φαίνονται σχετικά μικρά ή αντιμετωπίσιμα. Όμως αυτά τα νούμερα δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα! Πρέπει βέβαια να πούμε από την αρχή ότι για μας ούτε ένας βιασμός δεν είναι ανεκτός! Αλλά και πέρα από αυτό, τα παραπάνω νούμερα αντιπροσωπεύουν μόνο το 8% των βιασμών (στην καλύτερη περίπτωση) και είναι οι βιασμοί εκείνοι που φτάνουν στην αστυνομία και καταγγέλλονται!
Η κουλτούρα του βιασμού
Όταν μιλάμε για κουλτούρα του βιασμού, μιλάμε για όσα έχουμε ακούσει όλοι και όλες από την παιδική μας ηλικία, για όσα έχουν διαποτίσει το μεγάλωμα γενεών και γενεών:
«Δεν πρέπει να γυρνάς μόνη σου τα βράδια», «Μην δείχνεις τόσο πολύ δέρμα», «Άσε και κάτι στη φαντασία», «είχες πιει;», «φλέρταρες μαζί του;», «φορούσες κοντή φούστα;», «πως κάνεις έτσι, σε θέλει γι’ αυτό συμπεριφέρεται έτσι», «φέρσου σαν άντρας», «οι άντρες είναι άντρες», «άντρας είσαι βαλ’ την κάτω»…
και ο κατάλογος δεν έχει σταματημό. Οι γυναίκες μεγαλώνουμε μαθαίνοντας ότι φταίμε για όσα κάνουμε αλλά και όσα δεν κάνουμε.
Όταν μιλάμε για κουλτούρα του βιασμού, μιλάμε και για κάτι ακόμα. Για όσα ακούγονται μετά από ένα βιασμό που έγινε γνωστός, το ψάξιμο της ζωής μιας γυναίκας, την ευθύνη της, το πόσο προκαλούσε ή ενθάρρυνε…
Η απάντηση είναι μια και πρέπει να είναι ξεκάθαρη: Ότι και να φοράει μια γυναίκα, όσο και να πιει, ο βιασμός δεν είναι λογικός, δεν είναι φυσικός, δεν είναι αποδεκτός!
Ποιος φταίει
Για τους βιασμούς, δε φταίει η χώρα καταγωγής, δε φταίει η ψυχοπαθολογία, δε φταίει το ανδρικό γένος. Φταίει το σύστημα στο οποίο μεγαλώνουμε, η πατριαρχία, ο σεξισμός, η θρησκεία.
Γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε μέσα σε ένα σύστημα που μας φορά καθημερινά συγκεκριμένα έμφυλα χαρακτηριστικά, συγκεκριμένους ρόλους που πρέπει να παίξουμε και να ταιριάξουμε σε αυτούς.
Σχολείο, οικογένεια, ΜΜΕ… παντού υπάρχουν πρότυπα καταπιεστικά και για τα δύο φύλα τα οποία πρέπει να ακολουθήσουμε διαφορετικά δεν ταιριάζουμε και περιθωριοποιούμαστε.
Οι γυναίκες, γεννιόμαστε με την ταμπέλα του ωραίου φύλου, του ασθενούς, του αδύναμου. Και όπου υπάρχει αδυναμία υπάρχει και δύναμη που επιβάλλεται. Πρέπει να είμαστε ήσυχες, υπομονετικές, να καταλαβαίνουμε, να χαμηλώνουμε το βλέμμα, να μη φωνάζουμε γιατί τότε είμαστε υστερικές, να δεχόμαστε και να ανεχόμαστε, να φροντίσουμε εμάς και τους άλλους, να είμαστε όμορφες, προσεγμένες, αυτό το οποίο όταν ο άλλος γυρνά στο σπίτι να του αρέσει να το βλέπει, σαν ένα βάζο.
Οι άντρες γεννιούνται με την ταμπέλα του ισχυρού, του δυνατού, του «δεν κλαίω», «δε φοβάμαι», «δεν εκδηλώνομαι». Ζουν με το φόβο να μην υποτιμηθούν. Πρέπει να είναι απότομοι, δυναμικοί, να βγαίνουν μπροστά, να διεκδικούν ότι θέλουν και να το παίρνουν, να είναι ηγέτες, να είναι αρρενωποί… Μια ζωή πρέπει να δείχνουν τη δύναμη τους, να νικάνε ακόμα και με τη βία. Ο βιαστής δεν ερεθίζεται από τα ρούχα που φοράει ή δε φοράει μία γυναίκα, αλλά από το γεγονός ότι επιβάλλεται κυριαρχικά πάνω της. Νιώθει ανώτερος την ώρα που υποτάσσει το θύμα του. Το σύστημα ευνοεί τέτοιου είδους συμπεριφορές, μας αποξενώνει, μας μειώνει, μας υποτάσσει, μας μαθαίνει πως μόνο αν επιβληθούμε θα νικήσουμε.
Τι θέλουμε
Να ξεκαθαρίσουμε πως οι άντρες για μας δεν είναι απέναντι, δεν είναι εχθροί, τους θέλουμε μαζί μας στη συζήτηση, στον αγώνα για να αλλάξουμε αυτόν τον κόσμο. Aυτό που μας βιάζει, πρώτα απ’ όλα, είναι το ίδιο το σύστημα, και η συνειδητοποίηση αυτής της πραγματικότητας είναι ένα πρώτο βήμα.
Θέλουμε να παλέψουμε για μια κοινωνία στην οποία τα σώματα μας θα μας ανήκουν, όπου δεν θα έχουμε συγκεκριμένους ρόλους να τηρήσουμε, μια κοινωνία που δε θα είναι ο βιασμός κάτι λογικό και όταν θα υφίσταται, αν υφίσταται, θα είναι αυτονόητο το ποιος φταίει. Μια κοινωνία στην οποία οι ανάγκες μας δε θα παραβιάζονται, μια κοινωνία όπου τα σώματα μας δεν θα είναι αντικείμενα.
#8μάρτη
