Άρθρο του σ. Ζήση Σούρλα, φοιτητή του τμ. Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών, το οποίο δημοσιεύτηκε στο τεύχος #565 της εφημερίδας «Ξεκίνημα» που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 2 Δεκέμβρη.
Η χθεσινή δολοφονική επίθεση της ΕΛΑΣ εναντίον του 16χρονου Ρομά στη Θεσσαλονίκη, δείχνει ότι καθόλου δεν έχουμε ξεμπερδέψει με την βίαιη, ανεξέλεγκτη και εγκληματική στάση σημαντικών τμημάτων της αστυνομίας – γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη για οργανωμένη και μαζική πάλη ενάντια στην κρατική καταστολή και βία. Διαβάστε εδώ σχετικό σχόλιο του Antinazi Zone.
Είναι 6 Δεκέμβρη 2008. Μια παρέα μαθητών βρίσκεται στα Εξάρχεια όταν δέχεται φραστική επίθεση από δύο ειδικούς φρουρούς. Τα όσα ακολούθησαν, σημάδεψαν μια ολόκληρη γενιά. Οι δύο ειδικοί φρουροί, Κορκονέας και Σαραλιώτης, επιστρέφουν πεζοί στο σημείο και ο πρώτος πυροβολεί δύο φορές προς την παρέα των μαθητών. Η μια σφαίρα βρίσκει τον μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλο στην καρδιά. Ο θάνατος του είναι ακαριαίος και αποτελεί τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι μιας κοινωνίας που σιγόβραζε.
Για τις επόμενες δύο εβδομάδες οι δρόμοι ανήκουν στο νεολαιίστικο κίνημα. Από την επόμενη κιόλας ημέρα διοργανώνονται μαζικότατες διαμαρτυρίες με μπροστάρηδες μαθητές και μαθήτριες. Παίρνονται αποφάσεις για καταλήψεις σε σχολεία και πανεπιστήμια, οι μαθητές περικυκλώνουν τα αστυνομικά τμήματα, απεργίες καλούνται από την ΟΛΜΕ, την ΟΙΕΛΕ, τη ΔΟΕ, την Ομοσπονδία Πανεπιστημιακών κ.α. ενώ ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ καλούν σε γενική απεργία. Το κίνημα, το οποίο έχει αποκτήσει πλέον χαρακτηριστικά εξέγερσης απλώνεται σε όλη την επικράτεια. Αν και οι κινητοποιήσεις θα εξασθενήσουν μετά από δύο περίπου εβδομάδες και θα τελειώσουν μετά την περίοδο των γιορτών, η εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 θα μείνει στη συνείδηση των αγωνιζόμενων ανθρώπων τόσο για τη μαζικότητα και τη δυναμική της όσο και για την αδυναμία της να θέσει και να επιτύχει πολιτικούς στόχους.
Τι προηγήθηκε του Δεκέμβρη;
Ο Δεκέμβρης του ‘08 δεν αποτέλεσε προϊόν μόνο της οργής την νεολαίας απέναντι στην δολοφονία Γρηγορόπουλου. Αυτή ήρθε ως το αποκορύφωμα μιας περιόδου διαρκούς όξυνσης της καταστολής από την τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. Αυτή η περίοδος συμπίπτει επίσης με την αρχή της οικονομικής κρίσης, με τη νεολαία να αντιμετωπίζει ένα μέλλον ανασφάλειας, ανεργίας και φτώχειας. Παράλληλα σχολεία και πανεπιστήμια όπως και σήμερα αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα υποχρηματοδότησης και έλλειψης προσωπικού ενώ η κυβέρνηση προσπαθούσε να εφαρμόσει μια σειρά μέτρων προς την ιδιωτικοποίηση των Πανεπιστημίων. Μέσα σε αυτό το κλίμα ξέσπασε η εξέγερση του Δεκέμβρη, η ουσία της οποίας συμπυκνώνεται σε ένα από τα βασικά συνθήματα της περιόδου: «Στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες, ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες!».
Τα όρια του κινήματος
Η μαζικότητα του κινήματος και η δυναμική που φάνηκε να αναπτύσσει, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές επιτυχίες,ακόμα και στην πτώση της κυβέρνησης, αν το κίνημα ήταν οργανωμένο και έπαιρνε πρωτοβουλίες συντονισμού του αγώνα. Η οργή της νεολαίας εκφράστηκε με «πετροπολέμους» έξω από τα αστυνομικά τμήματα, ανάμεσα σε μαθητές/τριες και δυνάμεις καταστολής αλλά δεν κατάφερε να μετουσιωθεί σε οργανωμένο κίνημα με εσωτερική δημοκρατία, συγκεκριμένους στόχους και καθορισμένες μορφές πάλης.
Ευθύνες γι’ αυτό φέρει κυρίως ένα κομμάτι του αντιεξουσιαστικού χώρου, το οποίο ανήγαγε τα «μπάχαλα» και τη σύγκρουση σε αυτοσκοπό χωρίς να βάζει κάποια πολιτική κατεύθυνση. Ευθύνες φέρει επίσης και ένα μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς το οποίο είτε ήταν αμέτοχο (ΚΚΕ) είτε δεν προσπάθησε ουσιαστικά να ασκήσει κριτική στη λογική των «μπάχαλων» και να στρέψει το κίνημα στην κατεύθυνση της οργανωμένης και σχεδιασμένης μαζικής πάλης (δυνάμεις γύρω από τα ΕΑΑΚ αλλά και το αριστερό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ εκείνης της εποχής). Αποτέλεσμα αυτού ήταν το κίνημα να χάσει σταδιακά την υποστήριξη της κοινωνίας, να μην καταφέρει την απαραίτητη σύνδεση με το εργατικό κίνημα και τελικά να υποχωρήσει εντελώς μετά από ένα περίπου μήνα.
Για να μη θρηνήσουμε άλλο Γρηγορόπουλο
Εν έτει 2022 η κατάσταση δεν απέχει και πολύ από τις συνθήκες του 2008. Η καταστολή, η αστυνομική βία και αυθαιρεσία, η κρατική τρομοκρατία οξύνονται μέρα με τη μέρα. Η κυβέρνηση έχει εξαπολύσει μια επίθεση στα δημοκρατικά δικαιώματα την ίδια στιγμή που ενισχύει διαρκώς τις δυνάμεις καταστολής. Οι υποθέσεις του Νίκου Σαμπάνη και του Βασίλη Μάγγου μας θυμίζουν πως οι επίδοξοι νέοι «Κορκονέες» είναι παρόντες στην ελληνική αστυνομία. Την ίδια στιγμή η απελευθέρωση του ίδιου του δολοφόνου Κορκονέα μας δείχνει πως το σύστημα δε ξεχνάει τα παιδιά του και πως όταν του το επιτρέψουν οι συνθήκες τα φροντίζει πρόθυμα. Η πραγματικότητα είναι πως μέσα στο κλίμα ατιμωρησίας και αναλγησίας των αστυνομικών το αν και πότε θα θρηνήσουμε ένα νέο θύμα είναι μάλλον θέμα τύχης και χρόνου.
Παράλληλα η ενεργειακή κρίση και η αύξηση των τιμών κάνουν τη ζωή εξαιρετικά δύσκολη για τα λαϊκά στρώματα. Ταυτόχρονα τα σχολεία και τα πανεπιστήμια συνεχίζουν να υποχρηματοδοτούνται με τα δεύτερα να σπρώχνονται όλο και περισσότερο στην αγκαλιά των ιδιωτών. Η μόνη απάντηση της κυβέρνησης απέναντι στην οργή τη κοινωνίας γι’ αυτά τα φαινόμενα θα είναι περισσότερη καταστολή.
Για αυτούς ακριβώς του λόγους είναι ανάγκη στο σήμερα να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε από την εξέγερση του ‘08. Να χρησιμοποιήσουμε την επέτειο της 6ης Δεκέμβρη ως ένα βήμα ενάντια στις πολιτικές της κυβέρνησης, ενάντια στην καταστολή και τη φτωχοποίηση της κοινωνίας και της νέας γενιάς. Γιατί αυτή η πολιτική θα παράξει αναπόφευκτα νέα κινήματα της νεολαίας και όχι μόνο. Για να μπορέσουν αυτά να νικήσουν, η Αριστερά θα πρέπει να μπει μπροστά εμπνεόμενη από τη δύναμη του Δεκέμβρη αλλά μαθαίνοντας ταυτόχρονα από τις αδυναμίες του.