Το παρακάτω άρθρο γράφεται με αφορμή την εκδήλωση «Control or be controlled?» που έγινε την Δευτέρα 18 Δεκέμβρη στο Art Garage, και διοργανώθηκε από τις ιστοσελίδες xekinima.org, Barikat, radical-youth.gr, Red NoteBook, Yabasta.gr.
Στις 14 Δεκέμβρη η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών στις ΗΠΑ, υπό την νέα ηγεσία που διόρισε ο Τράμπ, ψήφισε με 3 υπέρ και 2 κατά την κατάργηση της λεγόμενης «ουδερότητας του διαδικτύου» (Net Neutrality). Αυτή η απόφαση θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην χρήση του διαδικτύου (ή αλλιως ίντερνετ) από όλους μας.
Τι είναι η «ουδετερότητα του διαδικτύου»
Η «ουδετερότητα του διαδικτύου» αναφέρεται στον κανόνα που υπήρχε μέχρι τώρα στην λειτουργία του διαδικτύου, και σήμαινε ότι όλα τα δεδομένα αντιμετωπίζονται με ισότιμο τρόπο. Δηλαδή, όταν κάποιος έχει μια σύνδεση, μπορεί να έχει πρόσβαση σε όλες τις ιστοσελίδες με τον ίδιο τρόπο.
Η «ισοτιμία» αυτή είναι ένα βασικό στοιχείο για την επιτυχία του διαδικτύου, καθώς με ελάχιστα μέσα και κόστος μπορεί κάποιος να φτιάξει μια ιστοσελίδα την οποία μπορεί να επισκεφτεί πολύ μεγάλος αριθμός ατόμων. Το ίδιο ισχύει και με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter, κτλ) όπου πια μπορεί ο κάθε χρήστης να γίνει πομπός πληροφοριών – σε αντίθεση με αυτό που επικρατούσε πριν μερικά χρόνια όπου οι πομποί της πληροφορίας (ΜΜΕ) ήταν ελάχιστοι.
Πως μπορεί να επηρεάσει την ζωή μας η κατάργηση της «ουδετερότητας του διαδικτύου»;
- Μπορεί η πρόσβαση σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες να είναι τόσο αργή που ο χρήστης να παρατάει την προσπάθεια να συνδεθεί. Αυτό πχ γίνεται αυτή τη στιγμή στο Ιράν με το Facebook. Δεν απαγορεύεται, αλλά είναι τόσο αργό που στην πραγματικότητα δε μπορείς να μπεις.
- Μπορεί οι εταιρείες-πάροχοι να αυξήσουν την τιμή που χρεώνουν σε ενημερωτικές ιστοσελίδες. Κάτι τέτοιο θα μειώσει τον αριθμό των ανεξάρτητων ιστοσελίδων, και θα αυξήσει την κυριαρχία των μεγάλων μέσων.
- Μπορεί στις μηχανές αναζήτησης να εμφανίζονται μόνο τα αποτελέσματα από σελίδες που θεωρούνται «έγκυρες» ή «πιστοποιημένες» και άρα να μην εμφανίζονται στις αναζητήσεις ανεξάρτητες ιστοσελίδες
- Το Facebook θα μπορεί να εμφανίζει μόνο «κερδοσκοπικό» περιεχόμενο και όχι ειδήσεις από πολιτικές ιστοσελίδες ή ανεξάρτητα μέσα
Αν όλα αυτά σας θυμίζουν λογοκρισία, ή αλλιως περιορισμό της ελευθερίας πρόσβασης στο διαδίκτυο, έχετε απόλυτο δίκιο!
Σημασία του διαδικτύου για τα κινήματα
Τα τελευταία χρόνια το διαδίκτυο και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτίωσης παίζουν ένα όλο και πιο σημαντικό ρόλο στην οργάνωση των κινημάτων και στη διάδοση εναλλακτικών ιδεών.
Από το κίνημα των Αγανακτισμένων στην Ελλάδα μέχρι την Αραβική Άνοιξη και το κίνημα της πλατείας Ταξίμ στην Τουρκία, το ίντερνετ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για να έρθουν σε επαφή χιλιάδες άνθρωποι μεταξύ τους, και αυτό εμπεριέχει τη δικιά του δυναμική. Γι’ αυτό φυσικά και βρέθηκε στο στόχαστρο της εξουσίας (πχ κλείσιμο του Twitter από τον Ερντογάν στο μεγάλο κίνημα της πλατείας Ταξίμ).
Ταυτόχρονα, το γεγονος ότι πολλοί άνθρωποι έχουν στα χέρια τους ένα κινητό με κάμερα και σύνδεση στο ίντερνετ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποκαλυφθούν περιπτώσεις καταστολής.
Ενδεικτικά στην πρόσφατη ιστορική αθώωση των κατηγορουμένων διαδηλωτών του Jobstown, έπαιξε ρόλο ότι υπήρχαν και βρέθηκαν βίντεο που διαψεύσανε στο δικαστήριο τους ισχυρισμούς της αστυνομίας και αποδείξανε ότι η όλη υπόθεση ήταν στημένη από τις κορυφές της αστυνομίας.
Ακόμα, έχει δώσει τη δυνατότητα σε εργαζομένους που κινητοποιούνται ενάντια σε αφεντικά που δεν τηρούν την εργατική νομοθεσία να διαδίδουν πληροφορίες για την υπόθεση πιέζοντας τις εταιρείες μέσω της αρνητικής δημοσιότητας που υπάρχει για το όνομά τους (πχ η περίπτωση του «Ελιά Λεμόνι» στη Θεσσαλονίκη).
Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά, αρκεί βέβαια το ίντερνετ να χρησιμοποιείται σαν μέσο που βοηθάει την κινητοποίηση με φυσική παρουσία προκειμένου να διεκδικηθούν τα δικαιώματα μας και να μην αναπτύσσεται η αντίληψη της υποκατάστασης του κινήματος με τη διαδικτυακή παρουσία.
Η ελεύθερη πρόσβαση στο ίντερνετ είναι δικαίωμα
Το διαδίκτυο είναι μια τεχνολογική πρόοδος που βασίζεται στην επιστημονική μελέτη χιλιάδων ανθρώπων, στην χειρονακτική εργασία πολλών ακόμα, καθώς και σε κρατικές επιχορηγήσεις της έρευνας – το ίντερνετ, το GPS, οι οθόνες αφής και οι φωνητικές εντολές είναι τεχνολογίες που είτε αναπτύχθηκαν από το κράτος είτε χρηματοδοτήθηκαν από αυτό (δείτε: newscientist.com).
Όμως, αξιοποιούνται από ιδιωτικές εταιρείες-κολοσούς που όχι μόνο βγάζουν αμύθητα κέρδη, αλλά συλλέγουν εκατομμύρια πληροφορίες για τους ανθρώπους – και φυσικά τις χρησιμοποιούν για τη αυξάνουν παραπέρα τα κέρδη τους.
Αυτή η ασύλληπτη δύναμη που έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους μια χούφτα εταιρείες προκαλεί αντιδράσεις ακόμα και στο αστικό στρατόπεδο. Πριν λίγο καιρό δημοσιεύτηκε άρθρο στον Γκάρντιαν, στο οποίο τίθεται το αίτημα για εθνικοποίηση των εταιρειών-κολοσσών του ίντερνετ (Google, Facebook, Amazon), οι οποίες έχουν αποκτήσει τόση εξουσία πάνω στις ζωές των ανθρώπων που δεν μπορεί να γίνει πια αποδεκτή.
Η συζήτηση λοιπόν έχει ανοίξει. Θα ήταν λάθος από την πλευρά της Αριστεράς να μην θέσει το αίτημα για το πέρασμα των εταιρειών παροχής ίντερνετ καθώς και των μεγάλων εταιρειών που διαχειρίζονται τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης στα χέρια της κοινωνίας, να γίνουν δηλαδή δημόσια ιδιοκτησία.
Κάτι τέτοιο θα πρέπει φυσικά να συνδιαστεί με διαδικασίες κοινωνικού και εργατικού ελέγχου και διαχείρησης προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι θα υπάρχει ελευθερία στο περιεχόμενο και την πρόσβαση. Και φυσικά μπορούν να βρεθούν τρόποι, με την μαζική εμπλοκή των χρηστών και την χρήση των νέων τεχνολογιών να γίνεται ασφαλής διαχείρηση του διαδικτύου προς το συμφέρον της κοινωνίας.
Όσο ιδιωτικές εταιρείες θα ελέχουν τη λειτουργία ενός τόσο σημαντικού μέσου, θα χρησιμοποιούν αυτή τη δύναμη για να κερδοσκοπούν σε βάρος της κοινωνίας. Αυτό πρέπει να το σταματήσουμε! Το ίντερνετ, όπως και όλες οι σημαντικές υποδομές (ενέργεια, μεταφορές-συγκοινωνίες, νερό, κτλ) πρέπει να ανήκουν στην κοινωνία!
Χρειάζεται κίνημα
Προκειμένου να ηττηθεί η ατζέντα του Τράμπ (που φυσικά θα επηρεάσει τις τάσεις παγκοσμίως) όσον αφορά την «ουδετερότητα του διαδικτύου» χρειάζεται ένα μαζικό κίνημα που να θέσει το αίτημα για ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφορία!
Υπάρχουν παραδείγματα όπου τέτοια κινήματα πέτυχαν νίκες, με πιο πρόσφατο αυτό της απόσυρσης της ACTA μετά την τεράστια πίεση που δέχτηκε το Ευρωκοινοβούλιο.
Όπως έχει γίνει και άλλες φορές, πρέπει να συνδιάσουμε μορφές δράσης στο διαδίκτυο και με την φυσική μας παρουσία και να διεκδικήσουμε να απολαμβάνουμε σαν ανθρωπότητα τους καρπούς της πνευματικής και χειρονακτικής εργασίας μας ελεύθερα, μακρυά από τη λογοκρισία και τον ιδιωτικό πλουτισμό σε βάρος μας.