Συνέντευξη της Βάσως Τσούνη, αντιπροέδρου της ΠΕΚΟΠ (Πανελλήνιας Ένωσης Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού), του σωματείου που είναι γραμματέας η Κωνσταντίνα Κούνεβα
Έχουμε κάτι νεότερο για την υγεία της Κωνσταντίνας;
Η κατάσταση είναι κρίσιμη και στάσιμη. Ελπίζουμε να γυρίσει σύντομα κοντά μας.
Τόσα χρόνια στο χώρο, έχετε ξαναδεί κάποια παρόμοια επίθεση;
Ποτέ. Μόνο με την υπόθεση Λαμπράκη μπορώ να συγκρίνω την ιστορία αυτή. Όπως ξέρουμε, έχει γραφτεί άλλωστε και στις εφημερίδες, η Κωνσταντίνα δεχόταν απειλές, τόσο για τη ζωή της, όσο και για τη ζωή του παιδιού της.
Ποια πιστεύετε πως είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα του κλάδου;
Από πού να ξεκινήσει και πού να τελειώσει κανείς. Πρώτα απ’ όλα, δεν υπάρχουν στην ουσία βαρέα ένσημα. Μόνο οι εργαζόμενες σε νοσοκομεία και πανεπιστήμια είναι σε καθεστώς βαρέων. Όλες οι υπόλοιπες, αν δουλεύουν κάτω από 30 ώρες τη βδομάδα, δεν παίρνουν βαρέα. Όπως καταλαβαίνετε, ακόμα και 35 ώρες να δουλεύουν κάποιες, αναγκάζονται να δηλώνουν πως δουλεύουν για 30 και να πληρώνονται τις υπόλοιπες ώρες «μαύρα», ώστε να μην παίρνουν βαρέα.
Τα προγράμματα stage και η μαύρη εργασία είναι νόμος. Για παράδειγμα, στον Ερυθρό Σταυρό, οι εργαζόμενες στην καθαριότητα πληρώνονται με 400 ευρώ για 12 ώρες δουλειάς. Ξέρω ότι παρόμοια πράγματα συμβαίνουν στο Σισμανόγλειο και αλλού.
Θα έπρεπε να υπάρχουν αναρτημένοι πίνακες, όπως υποχρεώνει τους εργοδότες ο νόμος σε κάθε χώρο δουλειάς, που να αναγράφονται οι εργαζόμενες και τα ακριβή ωράρια εργασίας τους. Έτσι θα μπορούσε η επιθεώρηση εργασίας να κάνει τους ελέγχους της και να ανακαλύπτει τις παρανομίες των εργοδοτών. Δυστυχώς, τέτοιοι πίνακες δεν υπάρχουν πουθενά, έτσι βγαίνει η δουλειά με το μισό προσωπικό, οι εργολάβοι βάζουν στην τσέπη τα λεφτά και κανείς δεν ενδιαφέρεται για τα δικά μας δικαιώματα.
Σε ποιο βαθμό είναι μέλη του σωματείου οι εργαζόμενες στην καθαριότητα;
Όχι σε μεγάλο βαθμό. Αυτό θέλουμε να πετύχουμε στην ΠΕΚΟΠ, να εγγράψουμε κάθε καθαρίστρια, κι ας δουλεύει σε σπίτια ή οπουδήποτε. Στον κλάδο υπάρχει πολύς φόβος λόγω της μεγάλης προσφοράς εργατικού δυναμικού. Ειδικά οι μετανάστριες-εργαζόμενες φοβούνται όχι μόνο για τη δουλειά τους αλλά και για την παραμονή τους στην Ελλάδα και δεν διεκδικούν πάντα τα δικαιώματά τους.
Συνεργάζεστε με άλλα σωματεία, επιχειρησιακά ή κλαδικά; Τι λες για διάφορες φήμες που ακούγονται, ακόμα και για την ύπαρξη εργοδοτικών σωματείων;
Πάντα συνεργαζόμαστε με όσους θέλουν να συνεργαστούμε. Κάποια σωματεία όμως, δυστυχώς, δεν στέκονται στο ύψος των περιστάσεων. Ακούγονται πολλά για το σωματείο της ΟΙΚΟΜΕΤ (της εργολαβικής επιχείρησης στην οποία δούλευε η Κούνεβα ως νοικιαζόμενη εργαζόμενη στον ΗΣΑΠ) αλλά και για το σωματείο εργαζομένων του ΗΣΑΠ. Εγώ δεν ξέρω αν ένα σωματείο είναι εργοδοτικό, ούτε θα κάτσω να ασχοληθώ. ’λλωστε, είναι συνηθισμένο φαινόμενο κάποιοι, για μικροκομματικούς λόγους, να συκοφαντούν ως εργοδοτικό κάποιο σωματείο, μπορεί όμως και να ισχύει σε κάποιες περιπτώσεις. Θεωρώ όμως, ότι το σωματείο των εργαζομένων του ΗΣΑΠ θα έπρεπε να κάνει κάτι δυναμικότερο για το θέμα. Η προκήρυξη απλά μιας 2ωρης στάσης εργασίας τη μέρα της πορείας για την Κούνεβα είναι προκλητική. Αυτό που συνέβη στην Κωνσταντίνα θα μπορούσε να συμβεί σε οποιονδήποτε άλλο μέσα στον ΗΣΑΠ, ας το καταλάβουν όλοι καλά αυτό.
Ποιο είναι το κύριό σας αίτημα, πέρα από τους συστηματικούς ελέγχους από την επιθεώρηση εργασίας;
Απαιτούμε να πιαστούν οι δράστες της επίθεσης στην συνάδελφό μας και να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Επίσης ζητάμε να σταματήσουν οι εργολαβίες στις δημόσιες υπηρεσίες και οι εργαζόμενες στην καθαριότητά τους να πληρώνονται από το δημόσιο, χωρίς μεσάζοντες. Αυτό θα συνέφερε και εμάς, που θα πληρωνόμασταν κανονικά και όχι 400 ευρώ το 12ωρο, αλλά και το κράτος, αφού θα κοστίζαμε πολύ λιγότερο στους φορολογούμενους απ’ ότι κοστίζουμε τώρα. Πρέπει να σταματήσουν να υπάρχουν οι μεσάζοντες, που θυμίζουν δουλεμπόρους. Ας παλέψουμε για αυτό, το χρωστάμε στην Κωνσταντίνα.
__________
Συνέντευξη με τη Μαριάνα Αράπογλου, μέλος της προσωρινής διοικούσας του σωματείου εργαζομένων εστίασης και καθαριότητας κλάδου Υγείας Αττικής (Σισμανόγλειο)
Ποια είναι τα βασικά προβλήματα στο χώρο σας;
Τα ένσημα που δεν έχουμε. Έχουμε πάρει μόνο 5 ένσημα για το Σεπτέμβρη του 08 και δεν ξέρουμε τι θα γίνει.
Ο μισθός μας. Άλλα υπογράφουμε άλλα παίρνουμε. Εγώ υπογράφω ότι παίρνω 880 καθαρά και στο χέρι παίρνω 620 ευρώ. Το ίδιο συμβαίνει με όλες τις συναδέλφισσες
Όταν υπογράφουμε τις συμβάσεις δεν αφήνουν να διαβάσουμε τι λένε. Βάζουν σκόπιμα μπροστά ένα βιβλίο ή το χέρι τους για να μη βλέπουμε τα ποσά. Λένε ότι παίρνουμε 1170 μεικτά-880 καθαρά και εμείς παίρνουμε 620.
Δουλεύουμε 7 ώρες κάθε μέρα και δεν ξέρουμε τι ωράρια γράφουν στις συμβάσεις.
Επικρατεί καθεστώς τρομοκρατίας από την εταιρεία με βρισιές και απειλές.
Είχαμε 8 απολύσεις πριν τον Δεκέμβρη. Εμένα με απολύσαν γιατί πήγα στο ΙΚΑ να ρωτήσω για τα ένσημα. Μου είπαν ότι προσβάλλω την εταιρεία.
Πως είναι το κλίμα μετά τη δημιουργία σωματείου στο χώρο σας;
Πολύ καλύτερα για όλους μας. Το σωματείο φτιάχτηκε το Νοέμβρη. Και πριν ένα χρόνο περίπου είχε γίνει προσπάθεια να φτιαχτεί αλλά λόγω του φόβου δεν έγινε.
Τώρα τα καταφέραμε και το σωματείο έχει 50 μέλη σε σύνολο 70 περίπου εργαζομένων. Όλες οι απολύσεις πάρθηκαν πίσω μόλις κάναμε την πρώτη μας κινητοποίηση στο νοσοκομείο που κράτησε μισή μέρα. Πήγαμε με μέλη του σωματείου του Σισμανόγλειου και της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων στη διοίκηση του νοσοκομείου και στην εταιρεία και όλα ήταν μέλι γάλα.
Ξέρουμε ότι τους ενοχλεί το σωματείο. Στην επόμενη γενική συνέλευσή μας θα δούμε το πώς θα προχωρήσουμε.
__________
Συνέντευξη από εργαζόμενη στο χώρο της καθαριότητας, ανώνυμη για ευνόητους λόγους
Σε ποιο χώρο δουλεύεις;
Δουλεύω στην υπηρεσία καθαριότητας του αεροδρομίου, σε έναν μεγαλοεργολάβο του χώρου.
Ποιες είναι οι συνθήκες εργασίας σου;
Όπως είναι σε όλο τον κλάδο. Αυτή η δουλειά είναι κάτεργο. Πληρωνόμαστε κάθε 3 μήνες, και είμαστε και ευχαριστημένες. Ο συγκεκριμένος εργολάβος που δουλεύουμε, έχει πολλές άλλες δουλειές, έτσι μας μετακινεί από υπηρεσία σε υπηρεσία, χωρίς να νοιάζεται για το αν μπορούμε να πάμε, αν είναι μακριά από τα σπίτια μας. Αν δεν θέλουμε να δουλέψουμε, μας διώχνει και προσλαμβάνει καινούριες καθαρίστριες, που λόγω της ανεργίας, παρακαλάνε για δουλειά.
Πόσες εργαζόμενες μπορεί να απασχολεί ένας εργολάβος;
Κάποιοι μεγαλοεργολάβοι, με σχέσεις με ανθρώπους της εξουσίας, που παίρνουν τις μεγάλες δουλείες (νοσοκομεία, ΜΕΤΡΟ, ΗΣΑΠ,) μπορεί να απασχολούν ακόμα και 200-300 εργαζόμενες. Βέβαια, στις συμβάσεις που υπογράφουν, αλλά δεν τηρούν, βρίσκονται τα μεγάλα υπερκέρδη τους. Αν για παράδειγμα η σύμβαση αναφέρει πως πρέπει σε έναν χώρο να υπάρχουν 50 καθαρίστριες αλλά υπάρχουν 30 που βγάζουν τη δουλειά των 50, τότε ο εργολάβος έχει τεράστια κέρδη, που κανείς δεν ελέγχει.
Είσαι σε καθεστώς βαρέων;
Ναι, είμαι. Όμως, δεν είναι όλες. Παρά το ότι αισθάνομαι να δουλεύω σε μεσαιωνικές συνθήκες, ακούω από άλλους συναδέλφους πολύ χειρότερες καταστάσεις, έτσι ώστε εγώ να αισθάνομαι τυχερή. Για παράδειγμα, έχω φίλη στο Αττικό Νοσοκομείο, που δουλεύει 8ωρο με 560 ευρώ. Ξέρω ότι οι γυναίκες που δουλεύουν στα βαγόνια του ΟΣΕ, δεν έχουν καν βαρέα ένσημα.
Τα εργατικά ατυχήματα είναι συχνά στον χώρο σας;
Από το 1973 που δουλεύω σε αυτόν τον χώρο έχω δει πολλά ατυχήματα, καθαρίστριες να πέφτουν από σκάλες και να χτυπάνε άσχημα ακόμα και στο κεφάλι.
Πόσες φορές έχεις δει την επιθεώρηση εργασίας να κάνει έλεγχο όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύεις;
Μια δυο φορές, και μάλιστα οι έλεγχοι ήταν αναμενόμενοι και στημένοι. Οι μεγαλοεργολάβοι αυτοί καταφέρνουν να είναι πάντα νόμιμοι και τυπικοί, κανείς δεν μπορεί να τους πειράξει. Αν χρειαστεί, εκβιάζουν τις εργαζόμενες να δηλώσουν πως παίρνουν τα νόμιμα σε μισθούς και υπερωρίες, αλλιώς θα τις διώξουν.
Τι σε ενοχλεί περισσότερο σε αυτή τη δουλειά;
Με ενοχλεί κυρίως το πώς μας φέρονται τα αφεντικά μας. Μας μεταχειρίζονται σαν σκουπίδια, σαν τα απορρίμματα που πετάμε στους κάδους των αχρήστων. Οι καθαρίστριες, μετά και από την επίθεση στη συνάδελφό μας την Κούνεβα, έχουν πολλή οργή μαζεμένη. Όλα αυτά που τραβάμε τόσα χρόνια, οι εξευτελισμοί, οι αγγαρείες, βγαίνουν τώρα στην επιφάνεια. Η Κούνεβα μας έδειξε πως δεν πρέπει να φοβόμαστε να παλέψουμε για το δίκιο μας, αυτό είναι η μεγαλύτερη απόδειξη πως αυτό που έπαθε έπιασε τόπο.
