Της Ελένης Μήτσου
Το 2007 κάηκε το 12% των ελληνικών δασών ενώ 75 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Δυο χρόνια αργότερα η κυβέρνηση δεν πήρε κανένα ουσιαστικό μέτρο για να μην επαναληφθεί η τραγωδία. Έτσι …
– Μέσα σε 3 μέρες κάηκαν 310.000 στρ. δασικής έκτασης και καλλιεργειών: Β.Α. Αττική, Εύβοια, Ζάκυνθος, κοκ.
– Από αυτά 212.000 στρέμματα βρίσκονταν στην Αττική. Φέτος, κάηκε μέσα σε 72 ώρες, όση έκταση είχε καεί συνολικά τα τελευταία 25 περίπου χρόνια στην Αττική.
– 1/3 των καμένων εκτάσεων έχει ξανακαεί στο πρόσφατο παρελθόν, πράγμα που σημαίνει πως η βλάστηση δεν μπορεί να αναγεννηθεί με φυσικό τρόπο. Το κόστος της απαιτούμενης τεχνητής αναδάσωσης εκτιμάται στα 120 εκ. ? (πιστεύει κανείς ότι η κυβέρνηση είτε της ΝΔ είτε μια μελλοντική κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ θα δώσει αυτά τα χρήματα για αναδάσωση;).
– Η απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων δάσους στη Β.Α. Αττική συνεπάγεται την αύξηση της θερμοκρασίας ολόκληρου του Λεκανοπεδίου κατά περίπου 2ο C και σημαντική αύξηση των ρύπων που αναπνέουμε καθημερινά και μας δημιουργούν μια σειρά μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα υγείας (από πονοκεφάλους και κόπωση μέχρι σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα ακόμα και καρκινοπάθειες).
Πως να σβήσει μια φωτιά…
… Όταν στην Πυροσβεστική:
– 3.800 από τις 12.700 οργανικές θέσεις παραμένουν κενές. Αντί δηλαδή να γίνουν μαζικές προσλήψεις, λείπει ακόμα και το απολύτως απαραίτητο προσωπικό.
– δεν δίνονται χρήματα για την αγορά πυροσβεστικών οχημάτων, αεροπλάνων και λοιπών μέσων. Τα τελευταία 10 χρόνια οι ελληνικές κυβερνήσεις ξόδεψαν 96,9 ευρώ δις για όπλα αλλά μόνο 300 εκ. ευρώ για πυροσβεστικό εξοπλισμό!
– οι συμβασιούχοι πυροσβέστες, που αποτελούν τη μισή δύναμη της πυροσβεστικής και που κάθε χειμώνα απολύονται για να επαναπροσληφθούν το επόμενο καλοκαίρι, όχι μόνο δεν εκπαιδεύονται επαρκώς, αλλά συχνά δεν έχουν καν τον κατάλληλο βασικό εξοπλισμό για να μπουν στις φωτιές (μάσκες με φίλτρα, κράνος, γάντια, κοκ).
– και η κατάσταση επιδεινώνεται καθώς συχνά οι επικεφαλείς διορίζονται όχι με βάση τις γνώσεις και τις ικανότητες τους, αλλά με βάση τις εντολές των κομματικών μηχανισμών και τα «βύσματα». Λανθασμένες εντολές και η έλλειψη συντονισμού έχουν σαν αποτέλεσμα να χαθούν επανειλημμένα ζωές πυροσβεστών, εθελοντών, πολιτών και να καούν πολλά περισσότερα στρέμματα δασών.
να μην ξεσπάσει και να μην ξεφύγει μια πυρκαγιά όταν…
…στη δασική υπηρεσία, που είναι υπεύθυνη για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών:
– 55% των οργανικών θέσεων των δασοφυλάκων είναι κενές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κατάστασης είναι το γεγονός ότι η Πεντέλη φυλάσσεται από μόνο 2 δασοφύλακες, ενώ ο Υμηττός από 1!
– 30% των οργανικών θέσεων των δασοπόνων και 70% των οργανικών θέσεων των δασολόγων είναι επίσης κενές.
– δεν δίνονται χρήματα για τα έργα πρόληψης των πυρκαγιών: αντιπυρικές ζώνες, δίκτυο πυροσβεστικών κρουνών, υδατοδεξαμενές, δασικοί δρόμοι, κοκ.
– Την ίδια στιγμή πολλά από τα κονδύλια που αντιστοιχούν στη δασική υπηρεσία δίνονται πλέον στους Δήμους, όπου οι τοπικοί άρχοντες τα χρησιμοποιούν συχνά για να κλείσουν άλλες τρύπες του τοπικού προϋπολογισμού ή για να κάνουν «έργα» βιτρίνας.
Γιατί τόσες ελλείψεις;
…Όταν οι κυβερνήσεις έρχονται αντιμέτωπες με ερωτήματα για τις ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό, η απάντηση είναι πάντα μία: δεν υπάρχουν λεφτά. Πρόκειται για ξεδιάντροπο ψέμα.
– Κάθε λίγα χρόνια μειώνουν τη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων (από 45% επί των κερδών πού ήταν στη δεκ. του 90 σήμερα έχει φτάσει στο 25%) ενώ ακόμα συχνότερα τους χαρίζουν τεράστια ποσά μέσω συγκεκριμένων φοροαπαλλαγών, επιδοτήσεων κοκ (για να τους δώσουν υποτίθεται αναπτυξιακά κίνητρα)…
– Όταν το κρίνουν αναγκαίο βρίσκουν χρήματα με διαδικασίες αστραπή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα 28 δις για τη «διάσωση» των ελληνικών τραπεζών (ή πιο σωστά των ελλήνων τραπεζιτών) από την κρίση.
– Και βέβαια σε κάθε προϋπολογισμό προβλέπουν υπέρογκα κονδύλια για τους πολεμικούς εξοπλισμούς…
Λεφτά επομένως υπάρχουν. Μόνο που δεν τα δίνουν για την προστασία και τη διάσωση του περιβάλλοντος… γιατί το περιβάλλον δεν αποφέρει κέρδη. Οι εκάστοτε κυβερνώντες κυριολεκτικά θυσιάζουν στο βωμό του κέρδους, το περιβάλλον και την ποιότητα της ζωής μας.
Εμπρηστική πολιτική
Για κάθε 10 στρέμματα δάσους που καίγονται, αναδασώνεται μόνο το 1!
– Το περίφημο «δασολόγιο» (καταγραφή και χαρτογράφηση των ελληνικών δασών) ακόμα να καταρτιστεί.
Την ίδια στιγμή, ανά τακτά χρονικά διαστήματα,
– χιλιάδες στρέμματα (καμένων και άκαυτων) δασικών εκτάσεων αποχαρακτηρίζονται και στη συνέχεια χτίζονται (οι οικισμοί στη Β.Α. Αττική είναι στην πλειοψηφία τους αποτέλεσμα τέτοιων πρακτικών) ή «αξιοποιούνται» από τους μεγαλοεπιχειρηματίες (π.χ. δημιουργία ΧΥΤΑ στο Γραμματικό, δημιουργία βιομηχανικού «πάρκου» στη Πάρνηθα, κοκ).
– Γι’ αυτό το σκοπό το 2001 οι κυβερνώντες αναθεώρησαν ακόμα και τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος (επιτρέποντας σε επιχειρήσεις να «αξιοποιούν» δασικές εκτάσεις), ενώ το 2003 (η ίδια κυβέρνηση, Σημίτη), με το νόμο 3208/2003, άλλαξε την έννοια του δάσους (π.χ. ως δασική έκταση χαρακτηρίζεται πλέον μια περιοχή όταν καλύπτεται σε ποσοστό 25% από δέντρα αντί 15% που ίσχυε παλιότερα), με αποτέλεσμα τον αυτόματο αποχαρακτηρισμό του 1/3 των δασικών εκτάσεων της χώρας.
– χιλιάδες αυθαίρετα μέσα σε δασικές εκτάσεις νομιμοποιούνται. Συγκεκριμένα, σήμερα υπάρχουν περίπου 150.000 αυθαίρετα στα ελληνικά δάση. Έτσι τελικά οι εκάστοτε καταπατητές και εμπρηστές όχι μόνο δεν τιμωρούνται, αλλά επιβραβεύονται.
Η πολιτική των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών όσον αφορά στα δάση δεν είναι ούτε αφελής, ούτε αμελής. Είναι εγκληματική!
Απαιτούμε:
– Nα καλυφθούν άμεσα οι κενές οργανικές θέσεις στην πυροσβεστική και τη δασική υπηρεσία, να μονιμοποιηθούν οι συμβασιούχοι και να γίνουν επιπλέον προσλήψεις (με παράλληλη καλή εκπαίδευση και διαρκή επιμόρφωση).
– Να αυξηθούν δραστικά οι δαπάνες για τον εξοπλισμό της πυροσβεστικής.
– Να αυξηθούν δραστικά οι δαπάνες για τα έργα πρόληψης που πρέπει να φέρει σε πέρας η δασική υπηρεσία (αντιπυρικές ζώνες, δασικοί δρόμοι, δίκτυο κρουνών και υδατοδεξαμενών, καθαρισμοί κοκ).
– Να δημιουργηθεί ενιαίος φορέας δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης απ’ τις δυο υπηρεσίες.
– Να καταρτιστεί άμεσα δασολόγιο κάτω από συνθήκες διαφάνειας και ελέγχου όπου αποφασιστικό λόγο θα έχουν οι περιβαλλοντικές και εθελοντικές οργανώσεις, οι συνδικαλιστικoί φορείς (π.χ. των πυροσβεστών, των δασοφυλάκων κοκ) και οι τοπικές κοινωνίες, έτσι ώστε να μην «εξαφανιστούν» τα μισά δάση κατά τη διάρκεια της χαρτογράφησης από τους διάφορους επιτήδειους.
– Να αναδασωθούν όλες οι καμένες δασικές εκτάσεις από τη δασική υπηρεσία (και όχι από εργολάβους που θυσιάζουν την ποιότητα στο όνομα των κερδών). Αναδάσωση σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών επιστημόνων και όχι για λόγους εντυπώσεων, διαφήμισης ή κερδοσκοπίας.
– Να καταργηθούν όλοι οι δασοκτόνοι νόμοι (π.χ. 1734/1978, 998/1979, Συνταγματική Αναθεώρηση του 2001, 3208/2003, κοκ)
– Να κατεδαφιστούν όλα τα αυθαίρετα που υπάρχουν στα ελληνικά δάση (με αποζημίωση μόνο των φτωχών μικροϊδιοκτητών) καθώς και όλες οι αυθαίρετες επιχειρηματικές εγκαταστάσεις.
– Τα δάση είναι ένα φυσικό αγαθό που ανήκει σε όλους. Γι’ αυτό πρέπει να μετατραπούν σε δημόσια περιουσία. Οι μεγάλες ιδιωτικές δασικές εκτάσεις (π.χ. της εκκλησίας, των οικοδομικών συνεταιρισμών κοκ) να δημευτούν άμεσα και να απαγορευτεί οποιασδήποτε μορφής οικοδόμηση και «αξιοποίησή» τους.
– Να αποσυρθεί το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής του ΥΠΕΧΩΔΕ, το οποίο μεταξύ άλλων προωθεί τον αποχαρακτηρισμό και την τσιμεντοποίηση χιλιάδων στρεμμάτων δάσους.
– Να αποσυρθεί το νέο Προεδρικό Διάταγμα για τον Υμηττό που μετατρέπει το δάσος σε περιαστικό πάρκο καθώς και το σχέδιο για τους νέους αυτοκινητόδρομους που θα καταστρέψουν το βουνό.
– Να τεθούν υπό απόλυτο καθεστώς προστασίας όλα τα δάση και οι ορεινοί όγκοι της Ελλάδας.
Ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε η ΝΔ δεν πρόκειται να δώσουν λύσεις στα προβλήματα που αφορούν το περιβάλλον. Για να γίνουν όλα τα παραπάνω πραγματικότητα χρειάζεται να αγωνιστούμε. Χρειάζεται το εργατικό και το νεολαιίστικο κίνημα, να βάλει στην «ατζέντα» του την προστασία του περιβάλλοντος και μαζί με τις εθελοντικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις – αυτές που ενδιαφέρονται πραγματικά για το περιβάλλον, που έχουν ανεξαρτησία από τους κυβερνώντες και τις επιχειρήσεις και η ύπαρξή τους δεν εξυπηρετεί συμφέροντα επιχειρηματικών ομίλων ή των κομματικών μηχανισμών του κεφαλαίου – να ξεκινήσουν έναν αγώνα για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος. Έναν αγώνα που θα έρθει σε σύγκρουση με το κεφάλαιο και με τους πολιτικούς του εκπροσώπους. Έναν αγώνα που ξεκινώντας από τη λογική «το περιβάλλον και οι ζωές μας πάνω από τα κέρδη», στο τέλος του δρόμου δεν μπορεί παρά να θέτει το ζήτημα και να παλεύει για την ανατροπή του συστήματος που καταστρέφει όχι μόνο τα δάση, αλλά ολόκληρο τον πλανήτη και τις ζωές μας.
