Στις 20 Οκτώβρη πραγματοποιήθηκε στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ κινητοποίηση τρανς και των αλληλέγγυών τους εργαζομένων του Netflix, ενάντια στις ομοφοβικές και τρανσφοβικές ατάκες που προβάλλονται στο σόου του κωμικού Ντέιβ Σαπέλ (Dave Chappelle).
Παράλληλα η διαμαρτυρία στράφηκε ενάντια και στις εκδικητικές πρακτικές της εταιρείας απέναντι σε τρανς εργαζομένους/ες της, όπως επίσης και στο γεγονός ότι στην πράξη δεν εφαρμόζει το φιλο-προοδευτικό προφίλ που προβάλλει μέσα από σειρές σε σχέση με ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φίλου, καθώς στήριξε τον Σαπέλ.
Ποιος είναι ο Ντέιβ Σαπέλ;
Ο Σαπέλ είναι ένας γνωστός κωμικός και ηθοποιός στις ΗΠΑ, με πολλές βραβεύσεις και διακρίσεις για τα σόου του, τα οποία από το 2016 και μετά «φιλοξενούνται» στο Netflix.
Ο Σαπέλ τα τελευταία χρόνια έχει γίνει γνωστός και για τα ομοφοβικά και τρανσφοβικά του «αστεία» κατά τη διάρκεια των σόου του. Στο παρελθόν έχει αναφερθεί στα ΛΟΑΤΚΙ* άτομα ως «αηδιαστικά» και «μπερδεμένα», έχει πει πως δε θα ήθελε μία «γυναίκα με πέος» να χρησιμοποιήσει ουρητήριο δίπλα του, ενώ κατά τη διάρκεια ενός σόου το 2017 εξέφρασε την «αηδία» του για την ιδέα της Κέιτλιν Τζένερ (Caitlyn Jenner, διάσημη τρανς γυναίκα) να ποζάρει γυμνή σε εξώφυλλο περιοδικού και υπερασπίστηκε την απαγόρευση του Ντόναλντ Τραμπ να κατατάσσονται τα τρανς άτομα στον στρατό.
Στη νέα του σαιζόν που ξεκίνησε τον Οκτώβρη στο Netflix, ο Σαπέλ συνέχισε να «δείχνει τα δόντια» του στα τρανς και ομοφυλόφιλα άτομα. Όντας ο ίδιος μαύρος σχολίασε πως
«Στη χώρα μας μπορείς να σκοτώσεις έναν νέγρο αλλά, το καλό που σου θέλω, μην πληγώσεις τα αισθήματα ενός γκέι».
Ενώ συνέχισε τη «σύγκριση» ανάμεσα στους μαύρους και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα σε σχέση με τα δικαιώματα που έχουν κατακτήσει λέγοντας πως
«Αν οι σκλάβοι έβαζαν πάνω τους λάδι και φορούσαν κοντά παντελόνια, ίσως να απελευθερωνόμασταν 100 χρόνια νωρίτερα». (“if slaves had oil and booty shorts on, we might have been free 100 years sooner.”)
Οργάνωση των τρανς στον εργασιακό τους χώρο
Ο Σαπέλ μέσα από τα λόγια και τη στάση του όλα αυτά τα χρόνια, κατάφερε να προκαλέσει μεγάλη οργή στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και όχι μόνο. Έτσι, ξεκίνησε μια εκστρατεία η οποία καλούσε τον κόσμο να κάνει μποϋκοτάζ και να μην παρακολουθήσει το σόου του Σαπέλ και το Netflix να «κατεβάσει» την εκπομπή από το κανάλι. Παράλληλα, ΛΟΑΤΚΙ και «σύμμαχοι» εργαζόμενοι στο Netflix αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική και αντικατοπτρίζει τη γενικότερη διάθεση συνολικά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων να αγωνιστούν για τα δικαιώματα τους τα τελευταία χρόνια και ειδικά των τρανς ατόμων που διεκδικούν να βγουν από το φάσμα της «αορατότητας» και να διεκδικήσουν τη θέση που τους αξίζει στην κοινωνία.
Σε αυτό το κλίμα, οι τρανς εργαζόμενοι/ες στο Netflix, μαζί με συναδέρφους/ισες τους που στέκονται στο πλευρό τους, αποφάσισαν να οργανώσουν στάση εργασίας, καταθέτοντας παράλληλα μία λίστα με αιτήματα στους εργοδότες τους.
Στη λίστα αυτή περιλαμβάνονται προτάσεις αφενός για καλύτερες συνθήκες εργασίας και ίσες ευκαιρίες για τους/ις τρανς εργαζόμενους/ες, αφετέρου για το περιεχόμενο των ταινιών, σειρών κλπ που προβάλλονται στο Netflix, έτσι ώστε να μειωθεί το τρανσφοβικό περιεχόμενο και να υπάρχει περισσότερη ορατότητα για τα τρανς άτομα.
Άλλο η θεωρία και άλλο η πράξη
Τα τελευταία χρόνια το Netflix έχει φιλοξενήσει ταινίες και σειρές που προβάλλουν έντονα το γυναικείο ζήτημα, τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, αντιρατσιστικά μηνύματα κλπ. Έτσι, έχει χτίσει ένα προοδευτικό προφίλ διεθνώς.
Στο πρόσωπο του Σαπέλ όμως, η θεωρία ήρθε σε σύγκρουση με την πράξη, με την επιχείρηση να αποφασίζει να συνεργαστεί μαζί του παρά τις ομοφοβικές και τρανσφοβικές του απόψεις. Ο λόγος βέβαια είχε να κάνει με το γεγονός ότι η συνεργασία ήταν επικερδής για την ίδια. Και απέδειξε έτσι τα στενά όρια που μπαίνουν στους καπιταλιστές όταν πρέπει να επιλέξουν τα κέρδη τους ή τις «προοδευτικές ιδέες».
Λίγες ημέρες πριν την προγραμματισμένη στάση εργασίας για τις 20 Οκτώβρη, έγινε γνωστό πως το Netflix απέλυσε ένα έγκυο τρανς άτομο το οποίο ανήκε στη βασική ομάδα που διοργάνωνε τη στάση εργασίας!
Η διοίκηση πρόβαλε σαν δικαιολογία πως το συγκεκριμένο άτομο διέρρευσε στον τύπο απόρρητες πληροφορίες σε σχέση με το σόου του Σαπέλ, όπως το πόσο πλήρωσε το Netflix για το σόου και πόσοι άνθρωποι το παρακολούθησαν – κάτι όμως που το ίδιο αρνήθηκε.
Προφανώς η αιτία ήταν πως τα τρανς άτομα, ειδικά αυτά που βρέθηκαν μπροστά στην οργάνωση των κινητοποιήσεων, ενόχλησαν πολύ την επιχείρηση, αφού αφενός αμφισβήτησαν το προοδευτικό της προφίλ, αφετέρου απείλησαν τα κέρδη της, καλώντας σε στάση εργασίας και στρέφοντας τα πυρά τους απέναντι σε ένα επικερδές σόου.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, η επιχείρηση είχε θέσει σε διαθεσιμότητα μία ακόμα τρανς εργαζόμενή της, επειδή είχε κάνει μία ανάρτηση στο twitter σε σχέση με το σόου του Σαπέλ, αναφέροντας πως για μία ακόμα φορά ο Σαπέλ επιτίθεται στα τρανς άτομα.
Παράλληλα και όσο οι διαμαρτυρίες για τον Σαπέλ αυξάνονταν ανάμεσα στους/ες εργαζόμενους/ες στο Netflix, διευθυντικά στελέχη έσπευδαν να πάρουν το μέρος του Σαπέλ και του σόου, επικαλούμενοι ούτε λίγο ούτε πολύ την ελευθερία έκφρασης των καλλιτεχνών!
Η στάση εργασίας
Μέσα σε αυτό το κλίμα εκφοβισμού, στις 20 Οκτωβρίου τρανς εργαζόμενοι/ες στο Netflix σταμάτησαν την εργασία τους και πραγματοποίησαν διαμαρτυρία έξω από τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στην Καλιφόρνια.
Μαζί τους βρέθηκαν και αλληλέγγυα άτομα, που θέλησαν να στηρίξουν τη διαμαρτυρία των εργαζόμενων. Περίπου 100 άτομα συμμετείχαν στη διαμαρτυρία, κρατώντας πλακάτ με συνθήματα όπως «Οι ζωές των τρανς μαύρων έχουν αξία» και «Η τρανσφοβία δεν είναι αστείο».
Την ίδια ώρα και στο ίδιο σημείο είχε καλεστεί και αντισυγκέντρωση με κόσμο να κρατάει πλακάτ με συνθήματα υπέρ του Σαπέλ, που έγραφαν: «Μας αρέσουν τα αστεία» και «Ο Ντέιβ είναι αστείος», αναπαράγοντας για μία ακόμα φορά την αντίληψη πως στο χιούμορ όλα επιτρέπονται.
Είναι όμως τουλάχιστον προφανές πως όταν μία ευάλωτη κοινωνικά ομάδα διαμαρτύρεται και κάποιος/α επιλέγει να καλέσει αντισυγκέντρωση στο ίδιο σημείο, δεν υπερασπίζεται ούτε το χιούμορ, ούτε τον Σαπέλ. Υπερασπίζεται τις αντιλήψεις που αναπαράγει ο Σαπέλ, αντιλήψεις που πληγώνουν και προσβάλλουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα ενώ παράλληλα διαιωνίζουν την τρανσφοβία, κάτι που τις κάνει εν δυνάμει επικίνδυνες.
Κάτι συμβαίνει στον χώρο της τεχνολογίας
Η πρώτη στάση εργασίας των τρανς εργαζόμενων στο Netflix είναι γεγονός, παρά τις προσπάθειες εκφοβισμού από μεριά της επιχείρησης. Αυτό από μόνο του είναι πολύ σημαντική εξέλιξη. Οι μεγάλες επιχειρήσεις τεχνολογίας όμως, έχουν πολλούς ακόμα λόγους να ανησυχούν.
Την ίδια εβδομάδα που οι εργαζόμενοι/ες στο Netflix οργάνωσαν στάση εργασίας, οργανώθηκαν διαμαρτυρίες και στην πλατφόρμα παράδοσης ειδών παντοπωλείου «Instacart» και στο Facebook από τους συντονιστές του περιεχομένου του.
Στα τέλη του καλοκαιριού αναπτύχθηκε η εκστρατεία Apple Too, εργαζόμενων στην Apple που κατήγγειλαν περιστατικά βίας και παρενόχλησης αλλά και το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες υπαλλήλους. Το 2018 οι εργαζόμενοι/ες της Google οργάνωσαν συντονισμένες δράσεις ενάντια στα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και στον τρόπο που τα αντιμετώπιζαν στελέχη της εταιρείας, αλλά και διεκδικώντας ίσους μισθούς.
Γενικά υπάρχουν μία σειρά από αντίστοιχες περιπτώσεις όπου οι εργαζόμενοι στον χώρο της τεχνολογίας έχουν οργανώσει απεργιακές κινητοποιήσεις, διαμαρτυρίες κλπ.
Τα παραπάνω παραδείγματα δείχνουν πως οι εργαζόμενοι στις ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις νέων τεχνολογιών, έχουν αρχίσει να βγάζουν σημαντικά συμπεράσματα τόσο για τον ρόλο που παίζουν οι εργοδότες τους απέναντι στα δικαιώματά τους, όσο και για τη δική τους δύναμη όταν οργανώνονται και διεκδικούν όλοι/ες μαζί αυτά τα δικαιώματα.
Στην κινητοποίηση των εργαζομένων του Netflix είδαμε ένα από τα πιο καταπιεσμένα στρώματα των εργαζομένων, αυτό των τρανς ανθρώπων να βγαίνει στον δρόμο της απεργίας, έχοντας απέναντί τους τον «Γολιάθ» της συνδρομητικής τηλεόρασης, μία πολυεθνική με τεράστια κέρδη.
Οι αγώνες που δόθηκαν από συναδέρφους τους σε άλλες επιχειρήσεις στις νέες τεχνολογίες σίγουρα αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τη δική τους κινητοποίηση, όπως και η δική τους κινητοποίηση θα ενδυναμώσει και άλλους/ες εργαζόμενους να αγωνιστούν για τα δικαιώματά τους στους χώρους εργασίας τους.
