Αυτές τις μέρες, παράλληλα με την οικονομική κρίση, διεξάγεται στην Τουρκία ένας πολύ σημαντικός απεργιακός αγώνας, των διανομέων/ντελιβεράδων στην εταιρεία Yemek Sepeti. Πρόκειται για έναν αγώνα με επιθετικά αιτήματα, για αυξήσεις στους μισθούς και βελτίωση των εργασιακών όρων. Υπάρχουν ομοιότητες με τον νικηφόρο αγώνα που έδωσαν οι εργαζόμενοι της efood στην Ελλάδα, όπως το γεγονός ότι οι διανομείς καλούν τον κόσμο να δείξει την αλληλεγγύη στον αγώνα τους και ηλεκτρονικά, διαγράφοντας την αντίστοιχη εφαρμογή. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η Yemek Sepeti είναι θυγατρική της Delivery Hero, της ίδιας πολυεθνικής δηλαδή στην οποία ανήκει και η efood – μιας εταιρείας που έχει κατηγορηθεί πολλές φορές σε χώρες του εξωτερικού ότι ακολουθεί αθέμιτες πρακτικές και επιβάλει εργασιακό μεσαίωνα.
Διαβάστε στη συνέχεια άρθρο της σ. Ecehan Balta, από την οργάνωση «Σοσιαλιστική Εναλλακτική» (Sosyalist Alternatif) στην Τουρκία.
Η τουρκική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν διαρκή σεισμό. Ο επίσημος πληθωρισμός πλησίασε το 50% τον Ιανουάριο, ενώ στην πραγματικότητα το ποσοστό αυτό είναι πολύ υψηλότερο (πιθανά υψηλότερο και από 100%!). Οι τιμές έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, κυρίως λόγω της πτώσης της τιμής της τουρκικής λίρας και της αύξησης των τιμών στην ενέργεια, γεγονός που έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων της εργατικής τάξης. Τα χρήματα που έχουμε στην τσέπη μας χάνουν την αξία τους κάθε ώρα που περνάει!
Εάν συνδυάσουμε την κατάσταση της οικονομίας με τις επιπτώσεις της πανδημίας, οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των εργαζομένων γίνονται αφόρητες. Η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 50%, την οποία εφάρμοσε η κυβέρνηση προκειμένου να αποτρέψει ένα μαζικό ξέσπασμα οργής της κοινωνίας, εξαϋλώθηκε πριν καν μπει στις τσέπες των εργαζομένων. (Διαβάστε περισσότερα για την τουρκική οικονομία εδώ)
Κόκκινη παλίρροια
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι εργαζόμενοι στον τομέα των διανομών βρίσκονται αντιμέτωποι με ακραίες πιέσεις, γεγονός που έχει οδηγήσει σε σημαντικές κινητοποιήσεις και απεργίες το τελευταίο διάστημα.
Αυτές τις μέρες βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές απεργιακές δράσεις των διανομέων της εταιρείας Yemek Sepeti. Η Yemek Sepeti είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα παραγγελιών, που απασχολεί 6.200 εργαζόμενους. Είναι θυγατρική της γερμανικής πολυεθνικής Delivery Hero (στην οποία ανήκει και η εταιρεία διανομής Efood στην Ελλάδα).
Οι εργαζόμενοι της Yemek Sepeti είναι οργανωμένοι στο σωματείο Nakliyat İs, το οποίο ανήκει στην DİSK (Συνομοσπονδία Επαναστατικών Συνδικάτων Εργαζομένων).
Τα αιτήματα τους περιλαμβάνουν:
- Την αύξηση του καθαρού μισθού στις 5.500 τουρκικές λίρες (411 ευρώ) χωρίς τα επιδόματα
- Όχι στις απολύσεις των απεργών εργαζομένων
- Αλλαγή στο εργασιακό τους καθεστώς – να κατατάσσονται στον τομέα των μεταφορών και όχι των υπηρεσιών
- Ελευθερία της συνδικαλιστικής οργάνωσης και έκφρασης στους χώρους εργασίας
Ταυτόχρονα το σωματείο Nakliyat-İş κάνει έκκληση προς όλους τους καταναλωτές να μποϊκοτάρουν την πλατφόρμα Yemek Sepeti μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματά των εργαζομένων. Επιπλέον, στις 5 Φεβρουαρίου, οι εργαζόμενοι της Yemek Sepeti πραγματοποίησαν μαζικές διαμαρτυρίες σε διάφορες πόλεις της Τουρκίας, αλλά κυρίως στην Κωνσταντινούπολη, μπροστά από τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας.
Η τελευταία μεγάλη μάχη των εργαζομένων του χώρου ήταν το 2020, όταν μέσα από μαζικές κινητοποιήσεις κατάφεραν να κατακτήσουν Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
Μέχρι και την ώρα που γραφόταν το συγκεκριμένο άρθρο (7 Φεβρουαρίου) οι εργαζόμενοι δήλωναν ότι δεν θα δεχτούν την αύξηση 17% που τους πρόσφερε η εργοδοσία και ότι θα συνεχίσουν την απεργία, τις συγκεντρώσεις και την καθιστική διαμαρτυρία μπροστά από τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας.
Η αντίσταση των εργαζομένων
Ο αγώνας των ντελιβεράδων της Yemek Sepeti έχει αποκτήσει τεράστια δημοσιότητα και έχει προκαλέσει ένα κύμα αλληλεγγύης από πλατιά στρώματα της κοινωνίας και ιδιαίτερα της εργατικής τάξης.
Αυτό το διάστημα βρίσκονται σε εξέλιξη απεργίες και κινητοποιήσεις, άλλες μικρότερες, άλλες μεγαλύτερες σε μια σειρά εργασιακούς χώρους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων τους οδήγησαν σε μερική ή και πλήρη νίκη (για παράδειγμα στην κινεζική πλατφόρμα διαδικτυακών αγορών Trendyol, που ανήκει στην Alibaba).
Παράλληλα, λόγω της αύξησης των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος πάνω από 100%, αλλά και των διακοπών ρεύματος, οργανώθηκαν αυθόρμητες διαμαρτυρίες από πολίτες σε πολλές επαρχίες της χώρας.
Αν η μάχη του Yemek Sepeti –η οποία είναι η μεγαλύτερη από αυτές που δίνονται το τελευταίο το διάστημα– καταλήξει σε νίκη, είναι πολύ πιθανό να δούμε και άλλους εργαζόμενους να εμπνέονται, να παίρνουν θάρρος και να κινητοποιούνται, ειδικά στον τομέα των μεταφορών-διανομών, ο οποίος έχει αναπτυχθεί εξαιρετικά γρήγορα λόγω της πανδημίας.
Οι εργαζόμενοι της Yemek Sepeti αξίζουν την αλληλεγγύη και την υποστήριξή μας!
Τα παρακάτω είναι χαρακτηριστικά αποσπάσματα από δηλώσεις των ίδιων των εργαζομένων:
«Σύμφωνα με τις ίδιες τις ανακοινώσεις της εταιρείας η αξία της έχει αυξηθεί, αλλά συνεχίζει να μας δίνει τον κατώτατο μισθό (4.500 τουρκικές λίρες). Είναι σαν να μας λέει ότι “βγάζουμε κέρδη πάνω στις πλάτες σας”. Η σημερινή κατάσταση είναι το αποκορύφωμα των προβλημάτων που βιώνουμε εδώ και χρόνια».Δηλώσεις του διανομέα Mustafa Korkmaz στο πρακτορείο ειδήσεων Demirören (DHA)
«Η Yemek Sepeti μας δίνει τον κατώτατο μισθό και μας λέει, για παράδειγμα, ότι για να βγάλουμε 6.000 ή 7.000 λίρες τον μήνα, πρέπει να διανέμουμε 1.000 παραγγελίες. Για να καταφέρουμε να κάνουμε κάτι τέτοιο, πρέπει να αγνοήσουμε τον κώδικα κυκλοφορίας, να οδηγούμε με 100 χλμ/ώρα σε πολυσύχναστες λεωφόρους ανάμεσα σε αυτοκίνητα. αυτό θα σήμαινε να θέτουμε καθημερινά τη ζωή μας σε κίνδυνο».
Από την dailysabah.com: Pay raise standoff between Yemeksepeti, couriers enters 3rd day
«Δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε οικονομικά τις καθημερινές μας ανάγκες. Αν θέλουμε να ζήσουμε σαν άνθρωποι, χρειαζόμαστε υψηλότερους μισθούς. Αν δεν μας το δώσουν αυτό, θα συνεχίσουμε την απεργία».
Δηλώσεις του διανομέα Firat Diler, στο Reuters
