Πάνος Γιακουμίδης,
εργαζόμενος στο συνεταιριστικό super market Βιος Coop
Στο πρόσφατο απαράδεκτο πολυνομοσχέδιο της κυβέρνησης μεταξύ άλλων υπάρχει διάταξη που επιτρέπει σε επιχειρήσεις μη κερδοσκοπικού σκοπού (πχ ΜΚΟ) και επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας (ΚΑΛΟ) να εξαιρούνται από τις εθνικές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Πρόκειται για ένα μέτρο που είναι βαθιά κατά των εργαζομένων σε αυτές τις επιχειρήσεις.
Σιγά το μεγάλο βασικό μισθό που μας δίνουν!
Η κυβέρνηση της ΝΔ θεωρεί πως αποτελεί «διευκόλυνση» για αυτές τις επιχειρήσεις να μη τηρούνται οι εθνικές και κλαδικές ΣΣΕ (Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας). Να πούμε εδώ ότι εθνική ΣΣΕ σήμερα είναι ο βασικός μισθός των 547 ευρώ (650 μικτά). Δηλαδή ψίχουλα! Κλαδικές ΣΣΕ δεν υπάρχουν παρά μόνο σε ορισμένους κλάδους και περιλαμβάνουν λίγο υψηλότερους μισθούς από το βασικό όταν βέβαια τηρούνται! Αυτά τα ψίχουλα, λοιπόν, η κυβέρνηση τα θεωρεί «μεγάλο εμπόδιο» για τη λειτουργία αυτών επιχειρήσεων και δίνει τη ανταγωνιστική «δυνατότητα» για ακόμα χαμηλότερους μισθούς! Η ιδιαίτερη περίπτωση των ΜΚΟ και των εργαζομένων σε αυτές μας απασχόλησε το προηγούμενο διάστημα καθώς οι καταγγελίες για παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας πληθαίνουν καθημερινά. Θα έλεγε κανείς, ότι τα Διοικητικά Συμβούλια αυτών των οργανισμών θα μπορούσαν να μπουν στο «πειρασμό» χρήσης της συγκεκριμένης διάταξης στο μέλλον…
Είναι όντως για ΚΑΛΟ;
Υπάρχουν συνεταιρισμοί και «συνεταιρισμοί». Υπάρχουν επιχειρήσεις κοινωνικής κι αλληλέγγυας οικονομίας που λειτουργούν δημοκρατικά, μη κερδοσκοπικά και σέβονται τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά υπάρχουν και επιχειρήσεις που είναι ΚΑΛΟ μόνο στα χαρτιά και αποτελούν μερικές ακόμα από τις σύγχρονες γαλέρες. Πρόκειται για επιχειρήσεις που εφαρμόζουν διαχρονικά αντεργατικές πολιτικές και αποτελούν επί της ουσίας ιδιόκτητες εταιρείες καλυμμένες πίσω από τη νομική μορφή ΚΑΛΟ. Η κυβέρνηση θέλει, προφανώς, να «διευκολύνει» τη δεύτερη κατηγορία!
Επιπλέον, το πολυνομοσχέδιο προβλέπει την εξαίρεση από τις συλλογικές συμβάσεις επιχειρήσεων που «αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα». Ας φανταστούμε το πρόσφατο παράδειγμα πτώχευσης του συνεταιρισμού ΘΕΣ ΓΑΛΑ που εφάρμοζε έτσι κι αλλιώς από πριν αντεργατικές πρακτικές. Πόσο μεγάλη «διευκόλυνση» θα έβλεπε σε αυτή τη διάταξη! Άρα, καταλαβαίνουμε πολύ εύκολα ότι ο συγκεκριμένος νόμος δεν ήρθε για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις ΚΑΛΟ και τους εργαζόμενους σ’ αυτές αλλά για να διευκολύνει κάποιους επιχειρηματίες να κάνουν «μπίζνες» στις πλάτες των εργαζομένων και της συνεταιριστικής ιδέας!
Υπάρχουν προβλήματα στο χώρο της κοινωνικής-αλληλέγγυας οικονομίας;
Από τους συνεταιρισμούς του ’80 έως τη σημερινή λεγόμενη κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, το συγκεκριμένο οικονομικό μοντέλο προτάσσει κάτι εναλλακτικό πέρα από τα στενά πλαίσια της καπιταλιστικής αγοράς. Προβλήματα υπήρχαν και στους συνεταιρισμούς του ’80, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να εκφυλιστούν, αλλά και σήμερα στο χώρο της ΚΑΛΟ. Η κακοδιαχείριση, η έλλειψη συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας, η απουσία δημοκρατικών διαδικασιών, ο μη σεβασμός των εργασιακών δικαιωμάτων, ο ανταγωνισμός με τις μεγάλες επιχειρήσεις, η έλλειψη χρηματοδότησης είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις ΚΑΛΟ. Αυτά δε λύνονται, σίγουρα, με τέτοιες κινήσεις-τρικλοποδιές από μια κυβέρνηση που υπηρετεί πιστά το μεγάλο κεφάλαιο.
Ιδού η Ρόδος…
Αν η κυβέρνηση ήθελε (λέμε τώρα) να βοηθήσει αυτές τις επιχειρήσεις, θα μπορούσε να περάσει ένα πακέτο μέτρων που θα περιλάμβανε τη μείωση της φορολογίας, την επαρκή χρηματοδότηση ώστε να υπάρχει ανάπτυξη της ΚΑΛΟ με νέες αλλά και υπάρχουσες ποιοτικές θέσεις εργασίας, τον έλεγχο της δημοκρατικής και διαφανούς λειτουργίας των επιχειρήσεων, την απαλλαγή από τα ποσά παρακράτησης των τραπεζών για τις πιστωτικές συναλλαγές και άλλες ευνοϊκές ρυθμίσεις. Αντί αυτών, επιλέγει να ενισχύσει τους κερδοσκόπους διαλύοντας κάθε υγιή μορφή οικονομίας και κάθε μορφή αντίστασης (βλέπε διατάξεις για συνδικάτα κλπ). Το βάρος πέφτει στους εργαζόμενους και στα ενεργά μέλη των φορέων ΚΑΛΟ που θα πρέπει να υπερασπιστούν τα εναλλακτικά αυτά εγχειρήματα, να συντονιστούν μεταξύ τους και με τα υπόλοιπα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας, σε ένα κοινό μέτωπο ενάντια στις επιθέσεις της κυβέρνησης και των συμμάχων της.