«Στα 38 χρόνια λειτουργίας του Νταβός ποτέ άλλοτε η υπόληψη του καπιταλισμού δεν βρισκόταν τόσο χαμηλά»
Wall Street Journal – Ελευθεροτυπία 28.1.09
«Το 40% του παγκόσμιου πλούτου χάθηκε σε διάστημα πέντε τριμήνων. Είναι ασύλληπτο το νούμερο»
Στέφεν Σβάρτσμαν, πρόεδρος της εταιρείας δανεισμού ιδιωτικών κεφαλαίων Blackstone Group.
«Η σημερινή κρίση είναι μεγαλύτερη από αυτή του 1929»
Τζ. Σόρος
-Στο 0.5% προβλέπει την παγκόσμια ανάπτυξη το 2009 το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, από 2,2% που ήταν η τελευταία πρόβλεψη του το Νοέμβριο
-Στην ευρωζώνη το ΔΝΤ αναμένει συρρίκνωση της οικονομίας κατά 2% κατά το τρέχον έτος, ενώ η ανάπτυξη το 2010 εκτιμάται στο 0.2%
-Η Κομισιόν προβλέπει ύφεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς σε 11 από τα 16 κράτη – μέλη της Ευρωζώνης και σε 18 από τα 27 κράτη –μέλη της ΕΕ θα σημειωθούν αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης
-Η παγκόσμια οικονομία ενδεχομένως να απολέσει έως και 51 εκατ. θέσεις εργασίας μέχρι τα τέλη του 2009, ως αποτέλεσμα της επιβράδυνσης της οικονομικής ανάπτυξης, επισημαίνεται στην έκθεση «Παγκόσμιες Τάσεις Απασχόλησης 2009», την οποία έδωσε στη δημοσιότητα η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO)
Ποτέ άλλοτε οι επιτελείς του κεφαλαίου δεν ήταν πιο απαισιόδοξοι και ανήσυχοι. Τα πιο «λαμπρά» μυαλά, οι πιο «σπουδαίοι» οικονομολόγοι, οι βραβευμένοι με Νόμπελ για τις οικονομικές τους αναλύσεις μιλούν με τα πιο μελανά χρώματα για το καπιταλιστικό σύστημα το οποίο μέχρι πρόσφατα εκθείαζαν και το οποίο τους αμείβει πλουσιοπάροχα για να κάνουν προβλέψεις. Και όμως η σημερινή κρίση –με ελάχιστες εξαιρέσεις- τους έπιασε στον ύπνο. Και στο ερώτημα του πόσο θα κρατήσει η κρίση κανείς τους δεν τολμά να δώσει απάντηση.
____________________
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη χρεοκοπίας του καπιταλισμού όταν οι ίδιοι οι αστοί οικονομολόγοι αναγκάζονται να προτείνουν σοσιαλιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης.
«Η εθνικοποίηση τραπεζών είναι η μόνη λύση». Δήλωση όχι κάποιου σοσιαλιστή, αλλά του γνωστού για την κριτική του στάση στην κυρίαρχη ιδεολογία της Ουάσιγκτον, νομπελίστα οικονομολόγου και πρώην συμβούλου του Κλίντον, Τζόζεφ Στίγκλιτς.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην «Ντόιτσε Βέλε», απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο Στίγκλιτς θεωρεί ως λύση του τραπεζικού προβλήματος τις εθνικοποιήσεις («Ελευθεροτυπία» – 10/02/2009).
«Είναι γεγονός ότι οι τράπεζες βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ρίξει δισεκατομμύρια δολάρια με πολύ μικρό αποτέλεσμα. Είναι πολύ καθαρό ότι οι τράπεζες απέτυχαν», τονίζει ο Αμερικανός οικονομολόγος, που τιμήθηκε με Νόμπελ το 2001 και ο οποίος έχει διατελέσει μεταξύ άλλων και σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον. «Οι Αμερικανοί πολίτες έχουν γίνει μέτοχοι της πλειοψηφίας σε έναν πολύ μεγάλο αριθμό μεγάλων τραπεζών. Αλλά δεν έχουν τον έλεγχο. Σε οποιοδήποτε σύστημα στο οποίο υπάρχει διαχωρισμός της ιδιοκτησίας και του ελέγχου, είναι συνταγή για την καταστροφή. Η εθνικοποίηση είναι η μόνη λύση. Οι τράπεζες αυτές στην πραγματικότητα έχουν χρεοκοπήσει» υποστηρίζει ο Στίγκλιτς.
Ο Στίγκλιτς, είναι ένας από τους πολλούς αστούς οικονομολόγους και αναλυτές, διεθνώς, που προτείνουν την εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος σαν μόνη διέξοδο. Κι όμως στη χώρα μας υπάρχουν πολλοί αριστεροί, μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ, που παλεύουν με «νύχια και δόντια» ενάντια σε κάθε αναφορά σε εθνικοποιήσεις.
____________________
Κοινωνικές εκρήξεις παντού
Οι κοινωνικές εκρήξεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της κρίσης. Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, πτώση κυβέρνησης Ισλανδία, Ελλάδα πρόσφατα. Στη Γαλλία είχαμε 2.500.000 διαδηλωτές σε πάνω από 200 διαδηλώσεις σε μια από τις μεγαλύτερες γενικές απεργίες των τελευταίων χρόνων στις 29 Γενάρη. Μεγάλες κινητοποιήσεις σε Ιταλία και Ισπανία.
Γενικές απεργίες σε χώρες οι οποίες μέχρι πρόσφατα δεν είχαν ξαναζήσει παρόμοια κατάσταση (π.χ Γουαδελούπη και Μαρτινίκα)
Εκρηκτική κατάσταση στην Κίνα (βλ. www.xekinima.org, 13/2/09) και μεγάλη αστάθεια σε όλη την Ασία.
Στη Λ. Αμερική υπάρχουν εδώ και χρόνια εξεγέρσεις και πολιτικές ανατροπές σε όλες τις χώρες ενώ έχουν ανέβει στην εξουσία αριστερές ριζοσπαστικές κυβερνήσεις σε Βενεζουέλα, Βολιβία, Ισημερινό.
Η εφημερίδα «Μοντ» έχει ήδη δώσει πρόσφατα το στίγμα της κατάστασης με τον κεντρικό πρωτοσέλιδο τίτλο της: «Η πολιτική εξουσία τρέμει ένα μεγάλο κοινωνικό κίνημα» υπογράμμιζε χωρίς περιστροφές. «Πώς να γλιτώσει κανείς ώστε η επιδείνωση του κοινωνικού κλίματος, με την αφορμή ενός ολισθήματος ή μιας σκληρής τοπικής σύγκρουσης να μη μετατραπεί σε μια από εκείνες τις εκρήξεις, των οποίων η Γαλλία κατέχει το μυστικό;»
Ελλάδα – ποιος θυμάται τον Αλογοσκούφη;
«Είδατε τι έγινε στην Ελλάδα! Υπάρχει και εδώ μια κοινωνική βόμβα έτοιμη να εκραγεί!» προειδοποιεί από τις στήλες του «Εκόνομιστ» ο Ζορζ Μαρτέν, συνδικαλιστικό στέλεχος που δουλεύει στην Πεζό 33 ολόκληρα χρόνια.
Η ελληνική οικονομία θεωρείται ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης. Οι προβλέψεις μιλούν για 0.2% -1% ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2009 που ουσιαστικά σημαίνει ύφεση και 80 -120.000 νέους ανέργους. Η βιομηχανική και αγροτική παραγωγή σημειώνουν ραγδαία πτώση. Το ίδιο και κλάδοι όπως η οικοδομή, ο τουρισμός κτλ. Οι λιανικές πωλήσεις υφίστανται καθίζηση. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να εκτοξευτεί στα 260 δις ευρώ και μόνο για το 2009 πρέπει να δώσουμε 47 δις ευρώ για την εξυπηρέτηση του χρέους (στοιχεία από εκπομπή ΑΝΑΤΡΟΠΗ 16.2.09)
Το νέο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση στην ΕΕ, 1½ μόνο μήνα μετά τον προϋπολογισμό Αλογοσκούφη, προβλέπει 3 χρόνια νέα λιτότητα μετά τα προηγούμενα 23 χρόνια συνεχούς λιτότητας. Οι «αυξήσεις» θα είναι 0.60 τη μέρα στους μισθούς και 0.70 τη μέρα στις συντάξεις. Για τους υπαλλήλους του δημοσίου θα είναι από 19-26 ευρώ το μήνα.
Αν αναλογιστούμε ότι μετά από 15 χρόνια συνεχούς αύξησης του ΑΕΠ (και μάλιστα με ρυθμούς 4 – 5 %, από τους πιο ψηλούς της Ευρώπης) είχαμε 2 εκατ. φτωχούς, 350 χλ (επίσημα) άνεργους (500.000 ανεπίσημα), 94% του ΑΕΠ δημόσιο χρέος και τεράστια ελλείμματα, εύλογα προκύπτει το ερώτημα τι χειρότερο πρόκειται να συμβεί τώρα με την ύφεση;
Τα λεγόμενα κοινωνικά παντοπωλεία σε πόλεις (π.χ Καβάλα κτλ) και η επανεμφάνιση του φαινομένου της μετανάστευσης Ελλήνων σε άλλες χώρες είναι μερικά μόνο δείγματα του μέλλοντος.
Οι χιλιάδες απολύσεις και οι εργασιακές συνθήκες μεσαίωνα (3 μέρες δουλειά με μισό μισθό, ενοικιάσεις εργαζομένων, συμβάσεις μιας μέρας κ.α) που προτείνουν ο Μίχαλος (πρόεδρος του ΕΒΕΑ), ο Αθανασόπουλος (διοικητής της ΔΕΗ) αλλά και η ίδια η Κομισιόν αποτελούν πρόκληση, ιδιαίτερα αν εκτός των άλλων αναλογιστούμε τους μισθούς και τα μπόνους που παίρνουν αυτοί οι κύριοι.
Συντονισμός, κλιμάκωση, αντεπίθεση!
Μόνο οι μαζικοί, μαχητικοί και συντονισμένοι αγώνες των εργαζομένων, των αγροτών και της νεολαίας μπορούν να σταματήσουν την επίθεση του κεφαλαίου.
Και η κοινωνία έχει συσσωρεύσει μεγάλη οργή και έχει διάθεση για σκληρούς αγώνες. Το έδειξε η νεολαία με την εξέγερση του Δεκέμβρη και το φοιτητικό κίνημα του 2006-7.
Το έδειξαν οι αγρότες με τα 10.000 τρακτέρ και τα 43 μπλόκα πανελλαδικά.
Το δείχνουν οι εργαζόμενοι με τις 150.000 (στην Αθήνα) που συμμετείχαν στην πορεία της περσινής γενικής απεργίας για το ασφαλιστικό και την πρόσφατη μαζική συμμετοχή στην απεργία της 10ης Δεκέμβρη. Με τους μαχητικούς αγώνες των εργοστασίων που κλείνουν ή απολύουν μαζικά (π.χ. ΛΑΡΚΟ, Λαναράς κτλ).
Το δείχνουν τα περιβαλλοντικά κινήματα που ξεπηδούν ολοένα και πιο συχνά ολοένα και πιο μαζικά. Είτε πρόκειται για τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας, είτε για τους ελεύθερους χώρους (πάρκο Κύπρου και Πατησίων, Ελαιώνας, κ.α.), είτε για το λιθάνθρακα όπου ματαιώθηκαν τα σχέδια της κυβέρνησης. Αυτό που λείπει είναι ο συντονισμός όλων αυτών και η κοινή πολιτική στόχευση. Αν τις μέρες του Δεκέμβρη, είχαμε ταυτόχρονα και τα αγροτικά μπλόκα και επαναλαμβανόμενες γενικές απεργίες η κυβέρνηση δεν θα άντεχε ούτε μία μέρα.
Η αριστερά και το εργατικό κίνημα
Ασφαλώς σε ένα τέτοιο κίνημα η πολιτική απάντηση στην πτώση της κυβέρνησης δεν θα μπορούσε να είναι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που η ηγεσία του είναι το alter ego του Καραμανλή.
Θα έπρεπε να είναι η κυβέρνηση της αριστεράς πάνω στη βάση ενός σοσιαλιστικού ταξικού προγράμματος για έξοδο από την κρίση. Με την εθνικοποίηση των μεγαλύτερων επιχειρήσεων που ελέγχουν τους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας κάτω από εργατικό και κοινωνικό έλεγχο και διοίκηση να είναι η βασική απάντηση στις ιδιωτικοποιήσεις, τις απολύσεις και τα κλεισίματα των επιχειρήσεων.
Αυτή την προοπτική χρειάζεται η αριστερά για να μπει στη μάχη και να την δώσει μέχρι τη νίκη.
Κοινό στοιχείο όλων σχεδόν των δημοσκοπήσεων είναι η δυσαρέσκεια για ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Μόνο 16 & 17% αντίστοιχα δηλώνουν ικανοποιημένοι από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και 49% απαντάει «κανένας» στο ερώτημα ποιος εκ των 2 μπορεί να λύσει τα μεγάλα προβλήματα της χώρας στην τελευταία δημοσκόπηση της Public Issue στην «Κυριακάτικη Καθημερινή», 15.2.09
Σε άλλη δημοσκόπηση (ΒΗΜΑ της Κυριακής 15.2.09) η αριστερά ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ συγκεντρώνει σχεδόν 25% (μαζί με τους Οικολόγους 30%) στην πρόθεση ψήφου για τις ευρωεκλογές στην Β΄ Αθήνας που αποτελεί την μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της χώρας.
Η δημοσκοπική «πτώση» του ΣΥΡΙΖΑ και το αντι-ΣΥΡΙΖΑ παραλήρημα της ηγεσίας του ΚΚΕ δεν πρέπει να μας κάνει να χάσουμε το δάσος πίσω από το δέντρο. Και το δέντρο στην προκειμένη περίπτωση είναι το γεγονός ότι μόνο η συνεργασία της αριστεράς στη βάση ενός σοσιαλιστικού προγράμματος μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για μαζικό απεγκλωβισμό από το δικομματισμό και το άνοιγμα ενός πραγματικού νέου δρόμου για την ελληνική κοινωνία. Μόνο η συνεργασία της αριστεράς μπορεί να επιβάλει μεγάλες εσωτερικές ανακατατάξεις στο συνδικαλιστικό κίνημα και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μεγάλους εργατικούς και κοινωνικούς αγώνες που να επιφέρουν πολιτικές και κοινωνικές ανατροπές. Όσοι αρνούνται αυτή τη συνεργασία και την πάλη για ένα ταξικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα, είναι υπεύθυνοι για την επιβίωση και αναπαραγωγή του δικομματισμού. Όλα τα άλλα είναι λόγια.
