Με αφορμή την αρχή επανιδιωτικοποίησης του ΟΑΣΘ
Στα μέσα Οκτώβρη ο Υπουργός Μεταφορών Κ. Καραμανλής ήρθε σε συμφωνία με τον πρόεδρο του ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης Στ. Τσόλη για την εκχώρηση 25 γραμμών του ΟΑΣΘ στα ΚΤΕΛ. Η εκχώρηση αυτή έρχεται σε συνέχεια της εκχώρησης 6 γραμμών του ΟΑΣΘ από την προηγούμενη κυβέρνηση στις 22 Μαΐου.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αφού «κρατικοποίησε» τον ΟΑΣΘ και διαφήμιζε υποκριτικά τον κοινωνικό του χαρακτήρα, ψήφισε τον Οκτώβρη του 2018 μια τροπολογία που επέτρεπε εκχώρηση έργου του ΟΑΣΘ στα ΚΤΕΛ, ανοίγοντας τον δρόμο για την επανιδιωτικοποίηση του. Υπενθυμίζουμε ότι το ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης (στο οποίο εκχωρείται κομμάτι έργου του ΟΑΣΘ) ήταν μεγαλομέτοχος του ΟΑΣΘ. Η δε ΝΔ η οποία είχε καταψηφίσει τότε την τροπολογία, συνεχίζει σήμερα το έργο της επανιδιωτικοποίησης βασισμένη σε αυτήν.
Επιδοτήσεις στους ιδιώτες αντί για χρηματοδότηση στις δημόσιες συγκοινωνίες
Η εκχώρηση του συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτες παρουσιάζεται σαν τη μοναδική λύση για να παρέχεται αξιοπρεπές συγκοινωνιακό έργο. Αυτό που αποσιωπάται συνήθως από τη συζήτηση όμως είναι ότι σε αντίθεση με τους δημόσιους οργανισμούς που υποχρηματοδοτούνται οι ιδιώτες επιδοτούνται αδρά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όσο ο ΟΑΣΘ ήταν ιδιωτικός λάμβανε 4πλάσια επιδότηση ανά λεωφορείο σε σχέση με τον ΟΑΣΑ. Συγκεκριμένα το 2014 κάθε λεωφορείο αστικής συγκοινωνίας στην Αθήνα επιδοτούνταν με περίπου 55.000 ευρώ το χρόνο, ενώ κάθε λεωφορείο στη Θεσσαλονίκη επιδοτούνταν με 210.000 ευρώ. Παρόλα αυτά η ποιότητα της αστικής συγκοινωνίας στη Θεσσαλονίκη (συχνότητα δρομολογίων, έκταση δικτύου, κλπ) ήταν χειρότερη από της Αθήνας.
Ενώ ο ιδιωτικός ΟΑΣΘ λάμβανε τουλάχιστον 100 εκατομμύρια επιδότηση το χρόνο, ο «κρατικoποιημένος» ΟΑΣΘ επιδοτείται πλέον με λιγότερα από 50 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Την ίδια στιγμή τα ΚΤΕΛ για να λειτουργήσουν τις 31 γραμμές του ΟΑΣΘ που τους εκχωρούνται θα επιδοτούνται με 22,3 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο!
Το ελάχιστο που μπορεί κανείς να πει όταν στον ΟΑΣΘ δίνονται 48 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο για το σύνολο του συγκοινωνιακού έργου της Θεσσαλονίκης και στα ΚΤΕΛ 22,3 εκατομμύρια για 31 γραμμές είναι ότι πρόκειται για σκάνδαλο! Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι τον πραγματικό λογαριασμό θα τον δούμε στο τέλος γιατί όλες οι συμβάσεις ιδιωτών-κράτους αναθεωρούνται στην πορεία της σύμβασης προς τα πάνω.
Να πούμε ακόμα ότι με 67 εκατομμύρια (αυτό είναι το κόστος της 3ετούς σύμβασης που έχει συνάψει η κυβέρνηση με τα ΚΤΕΛ) θα μπορούσαν να αγοραστούν 250 λεωφορεία σύγχρονης τεχνολογίας και να ανανεωθεί κατά το 1/3 περίπου ο στόλος του ΟΑΣΘ που είναι υπό κατάρρευση.
Τα «έξοδα» των νοικοκυραίων του Καραμανλή
Οι ιδιώτες στους οποίους εκχωρείται η αστική συγκοινωνία δεν λαμβάνουν όμως μόνο μεγαλύτερες επιδοτήσεις. Ο νόμος για την προμήθεια λεωφορείων στο Δημόσιο μέσω διαγωνισμού είναι συγκεκριμένος και πολύ αυστηρός ως προς τα χρονοδιαγράμματα. Από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες μέχρι να παραληφθούν τα λεωφορεία περνάνε κατά μέσο όρο 4 χρόνια. Για τους ιδιώτες όμως δεν υπάρχει κανένας περιορισμός. Έτσι μας ανήγγειλαν ότι στα μέσα Γενάρη (ναι καλά διαβάζετε) τα ΚΤΕΛ θα είναι έτοιμα να παρέχουν συγκοινωνιακό έργο! Θα έχουν φέρει 121 λεωφορεία!
Επιπλέον την ίδια στιγμή που οι δημόσιοι φορείς υποχρεούνται (και σωστά) να αγοράζουν καινούρια λεωφορεία τα ΚΤΕΛ έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν και να χρησιμοποιήσουν μεταχειρισμένα.
Μέχρι 10 έτη μεταχειρισμένα και με πολλές εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα θα φέρουν στη Θεσσαλονίκη οι «σύγχρονοι νοικοκυραίοι» του Καραμανλή για να παράξουν εξασφαλισμένο και καλοπληρωμένο συγκοινωνιακό έργο. Θα μαζέψουν όλα τα σαπάκια από τις χωματερές της Βόρειας Ευρώπης και θα τα βάψουν (τους υποχρεώνει ο υπουργός) στα ένδοξά χρώματα των ΚΤΕΛ για να μας δείχνουν πιο είναι το μέλλον. Αυτό που δεν έχει μαθευτεί ακόμα είναι εάν οι μέτοχοι των ΚΤΕΛ θα επιδοτηθούν για αυτή την αγορά ή θα δανειστούν. Όπως και να ‘χει σίγουρα θα τους κοστίσει ελάχιστα.
Προσπαθώντας να προλάβουν τις όποιες αντιδράσεις οι μέτοχοι των ΚΤΕΛ έσπευσαν να διαφημίσουν ότι θα προσλάβουν 350 εργαζόμενους τους οποίους θα πληρώνουν με μισθούς των 600 ευρώ! Είναι τουλάχιστον προκλητικό οι μόνιμα επιδοτούμενοι και ευνοούμενοι της συγκοινωνίας ανά την επικράτεια να διαφημίζουν ότι θα δίνουν το βασικό μισθό, δηλαδή ψίχουλα, στους εργαζόμενους που τραβάνε το κουπί της συγκοινωνίας, ενώ την ίδια στιγμή δημιουργούνται ερωτήματα για τις αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας των υπαρχόντων εργαζομένων στα ΚΤΕΛ.
Αγώνας για δημόσιες και ποιοτικές αστικές συγκοινωνίες
Δυο καθηγητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συνέταξαν μια γνωμοδότηση σύμφωνα με την οποία η απευθείας ανάθεση έργου του ΟΑΣΘ στο ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης (και στα ΚΤΕΛ Σερρών, Κιλκίς και Χαλκιδικής στα οποία το ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης θα εκμισθώσει μέρους του έργου για να μην μείνει κανένας νοικοκυραίος παραπονεμένος σε αυτές τις σημαντικές για τη ΝΔ εκλογικές περιφέρειες) είναι παράνομη.
Αυτό το στοιχείο μπορεί να βοηθήσει ώστε να κερδηθεί χρόνος για να αναπτυχθεί ένα κοινό κίνημα εργαζομένων και επιβατών που να διεκδικεί η αστική συγκοινωνία της Θεσσαλονίκης να παραμείνει δημόσια, με πέρασμα του συνόλου της περιουσίας του ΟΑΣΘ στο κράτος (πράγμα που δεν έχει προχωρήσει) αλλά και με δραστική αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για να ανανεωθεί και να μεγαλώσει ο στόλος των λεωφορείων (τα οποία θα πρέπει να λειτουργούν με πράσινες τεχνολογίες) και για να επεκταθεί το δίκτυο και να αυξηθεί κατακόρυφα η συχνότητα των δρομολογίων. Οι αστικές συγκοινωνίες είναι κοινωνικό αγαθό και δεν πρέπει να γίνονται μέσο κερδοσκοπίας λίγων. Την εποχή δε που η κλιματική αλλαγή απειλεί τον πλανήτη οι μαζικές επενδύσεις στις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες είναι επιβεβλημένη.
