Την τελευταία περίοδο οι αντάρτες Χούθι στην Υεμένη προχωρούν σε επιθέσεις ενάντια σε εμπορικά πλοία που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα. Σύμφωνα με τους Χούθι, στόχος των επιθέσεων είναι να διαταραχθεί το εμπόριο που κατευθύνεται στο Ισραήλ, προκειμένου να του επιφέρουν ένα οικονομικό πλήγμα, σαν απάντηση στη σφαγή που συντελείται στη Λωρίδα της Γάζας. Οι Χούθι επίσης δεν δίστασαν να επιτεθούν με πυραύλους και drone και στο Ισραήλ και σε αεροπλανοφόρα του Αμερικάνικου στρατού, αλλά οι επιθέσεις αυτές αναχαιτίστηκαν.
Οι επιθέσεις των Χούθι έχουν δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, καθώς το 12% του παγκόσμιου εμπορίου -συμπεριλαμβανομένου του 30% της παγκόσμιας διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων- και το 8% του υγροποιημένου φυσικού αερίου διέρχεται από τα στενά του Μπαμπ ελ Μαντέμπ (που ελέγχουν) στην Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα εταιρείες όπως η AP Moller-Maersk και η Hapag-Lloyd, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 1/4 της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως, να πάρουν απόφαση να σταματήσουν τις διελεύσεις των πλοίων τους από την Ερυθρά Θάλασσα. Ήδη τον Γενάρη οι διελεύσεις από την διώρυγα του Σουέζ μειώθηκαν κατά 42%, ποσοστό που μπορεί να συγκριθεί μόνο με την περίοδο του covid ή την περίοδο που είχε μπλοκάρει το πέρασμα το τάνκερ Ever Given. Η κίνηση στο ισραηλινό λιμάνι Ειλάτ στην Ερυθρά Θάλασσα έπεσε κατά 85%.
Η εναλλακτική διαδρομή γύρω από την Αφρική προσθέτει 2 εβδομάδες στο ταξίδι μεταξύ Ασίας και Ευρώπης και έτσι απαιτεί μεγαλύτερη κατανάλωση καυσίμων. Αυτή η κατάσταση από τη μια δημιουργεί αναταραχές στις παγκόσμιες αλυσίδες ανεφοδιασμού και από την άλλη το σημαντικό επιπλέον κόστος συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού. Με τις οικονομίες των Δυτικών χωρών να βρίσκονται σε πολύ εύθραυστη κατάσταση, το χτύπημα αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Έτσι, ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Ινδία, και ΕΕ έχουν ήδη στείλει πολεμικά πλοία και έχουν διεξάγει αεροπορικές επιθέσεις κατά των Χούθι. Μάλιστα, ο Μπάιντεν δήλωσε πως όσο οι Χούθι συνεχίζουν τις επιθέσεις στα πλοία που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα, τόσο θα συνεχίζουν να βομβαρδίζουν την Υεμένη.
Ποιοι είναι οι Χούθι και πως αναπτύχθηκαν;
Το κίνημα των Χούθι, γνωστό και ως Ανσάρ Αλλάχ (Υποστηρικτές του Θεού), είναι μια πολιτική-θρησκευτική κίνηση για την αναβίωση ενός τμήματος του σιιτικού Ισλάμ, που ονομάζεται Ζαϊνισμός. Ιδρύθηκε στην Υεμένη το 1990 και πήρε το όνομά της από την φυλή Χούθι, που αποτελεί πλειοψηφία σε κάποιες περιοχές της χώρας.
Τη δεκαετία του 2000, οι Χούθι ξεκίνησαν ένα διαρκή αγώνα κατά της κυβέρνησης της Υεμένης και του προέδρου Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ, ζητώντας αυτονομία και κατηγορώντας την κυβέρνηση για τον τρόπο που αντιμετώπιζε τους Σιίτες.
Η δημοτικότητα των Χούθι άρχισε να αυξάνεται όταν άρχισαν να οξύνουν την αντικυβερνητική τους ρητορική. Αποκορύφωμα της αγανάκτησης των Υεμενιτών απέναντι στην κυβέρνηση ήταν το γεγονός ότι ο Σάλεχ υποστήριξε την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003. Μετά από μήνες συγκρούσεων, η κυβέρνηση του Σάλεχ εξέδωσε ένταλμα σύλληψης του ηγέτη των Χούθι Χουσείν Μπαντρεντίν αλ-Χούθι, με αποτέλεσμα να δολοφονηθεί τον Σεπτέμβρη του 2004.
Η αντίσταση ενάντια στον Σάλεχ συνεχίστηκε το 2011, όταν πραγματοποιήθηκαν μαζικές διαδηλώσεις -εμπνευσμένες από την «Αραβική Άνοιξη» που αναπτυσσόταν εκείνη την περίοδο- με αφορμή την προσπάθεια του Σάλεχ να αλλάξει το σύνταγμα ώστε να του επιτραπεί να παραμείνει στην εξουσία. Αποτέλεσμα των μαζικών διαδηλώσεων ήταν οι Χούθι να πάρουν τον έλεγχο της βόρειας επαρχίας Σάαντα, ζητώντας ταυτόχρονα το τέλος του καθεστώτος Σάλεχ. Ο Σάλεχ κάτω από μεγάλη πίεση παρέδωσε την εξουσία στον αντιπρόεδρό του, Αμπντ-Ραμπούχ Μανσουρ Χαντί.
Το 2014, η απόφαση της κυβέρνησης να μειώσει τις επιδοτήσεις καυσίμων προκάλεσε νέες μαζικές αντιδράσεις, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ξανά διαμαρτυρίες. Η τιμή της βενζίνης εκτινάχθηκε κατά 60%, και του ντίζελ κατά 90%. Αυτό εκτόξευσε τις τιμές των τροφίμων, καθώς οι αγρότες δεν είχαν τη δυνατότητα να οργώσουν τα χωράφια τους.
Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2014 οι αντάρτες Χούθι είχαν καταλάβει τη Σαναά, την πρωτεύουσα της Υεμένης, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να φύγει, ενώ ο Χαντί βρήκε καταφύγιο στη Σαουδική Αραβία. Ενδιαφέρον έχει ότι ο ως τότε φιλοδυτικός Σάλεχ, το 2015 συνασπίστηκε με τους Χούθι, για να τα σπάσει ξανά μαζί τους το 2017 και να γυρίσει στην αγκαλιά των Δυτικών.
Η επίθεση της Σαουδικής Αραβίας με τη στήριξη των ΗΠΑ
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, με τους Χούθι να ελέγχουν ένα μεγάλο τμήμα της Υεμένης, η Σαουδική Αραβία σχημάτισε έναν συνασπισμό αραβικών κρατών, με την υποστήριξη της Δύσης, για να πολεμήσει τους Χούθι και να αποκαταστήσει το προηγούμενο καθεστώς.
Ο συνασπισμός αυτός απολαμβάνει την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ, με την παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού και πληροφοριών. Η Σαουδική Αραβία είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής όπλων από τις ΗΠΑ (το 24% των οπλικών συστημάτων που εξάγουν οι ΗΠΑ καταλήγει στην Σαουδική Αραβία).
Ενδεικτικά, κατά τη διάρκεια της θητείας του Ομπάμα, οι ΗΠΑ πούλησαν όπλα αξίας 117 δισ. δολαρίων στους Σαουδάραβες! Τα όπλα αυτά χρησιμοποιήθηκαν για την επίθεση σε μια χώρα που το 80% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Αυτά περί «ειρηνικών προθέσεων» και «ανθρωπιστικών προτεραιοτήτων» των Δυτικών κυβερνήσεων…
Υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας λοιπόν, και με την υποστήριξη σχεδόν όλων των κρατών της περιοχής εκτός από το Ιράν, εξελίχθηκε μια εκστρατεία αεροπορικών επιθέσεων που εκτός από στρατιωτικούς στόχους βομβάρδιζε και υποδομές, οδηγώντας σε μια ανθρωπιστική καταστροφή.
Ο αντίκτυπος του πολέμου
Η Υεμένη να βιώνει σήμερα μια από τις πιο σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις στον κόσμο, καθώς πάνω από 377.000 άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους από την αρχή του πολέμου μέχρι τον Μάρτη του 2022 και περισσότεροι από 16 εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν την ίδια περίοδο στα πρόθυρα του λιμού.
Παράλληλα, υπολογίζεται ότι πάνω από 4,5 εκατομμύρια έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, και 21,6 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν άμεση ανάγκη από ανθρωπιστική βοήθεια.
Επίσης, η Σαουδική Αραβία για να εντείνει ακόμα περισσότερο τη δυστυχία άσκησε πιέσεις στις ομάδες ανθρωπιστικής βοήθειας να εγκαταλείψουν τις περιοχές που ελέγχονται τους αντάρτες της Υεμένης, επικαλούμενη την ασφάλεια των εργαζομένων σε αυτές. Όμως, το καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας ήταν υπεύθυνο για τον βομβαρδισμό νοσοκομείου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα το 2016, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 15 ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και μέλη του προσωπικού της φιλανθρωπικής οργάνωσης.
Το καθεστώς των Χούθι
Αρχικά, οι Χούθι έγιναν δεκτοί με αισιοδοξία από πολλούς Υεμενίτες, που ήθελαν να ξεφορτωθούν το παλιό καθεστώς. Γρήγορα όμως άρχισαν να εδραιώνουν την κυριαρχία τους με τη χρήση βίας. Πρόκειται για ένα ακραία θεοκρατικό καπιταλιστικό καθεστώς.
Οι πολιτοφυλακές των Χούθι κατέστρεψαν στην Σαναά δεκάδες καταστήματα που πωλούσαν γυναικεία ρούχα «δυτικού τύπου» επειδή παραβιάζουν τα ισλαμικά ήθη.
Σύμφωνα με τον Economist, οι Χούθι ανακοίνωσαν ότι τα ιδιωτικά δημοτικά σχολεία πρέπει να επιβάλουν τον διαχωρισμό αγοριών και κοριτσιών -ένας διαχωρισμός που ήδη εφαρμόζεται στα δημόσια σχολεία.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι καθηγητές πανεπιστημίου και η αστυνομία υποχρεούνται να παρακολουθούν «πολιτιστικές συνεδριάσεις» σε εβδομαδιαία βάση, όπου πρέπει να ορκιστούν την πίστη τους στο κίνημα των Χούθι.
Επίσης, τον περασμένο Αύγουστο, δάσκαλοι στις περιοχές που ελέγχουν οι Χούθι προχώρησαν σε απεργία προκειμένου να πιέσουν το καθεστώς να πληρώσει τους μισθούς τους. Η απάντηση των Χούθι ήταν να προχωρήσουν σε απαγωγές δασκάλων -ανάμεσα τους και ο συνδικαλιστής δάσκαλος Μοχσεν Αλ-Νταρ- να τους ανακρίνουν και να τους κατηγορήσουν ότι εργάζονται για τη συμμαχία της Σαουδικής Αραβίας.
Κοινή πάλη των λαών
Ένα κομμάτι της κοινωνίας που παρακολουθεί με αγωνία τη σφαγή του παλαιστινιακού λαού από τον ισραηλινό στρατό, βλέπει με συμπάθεια τις επιθέσεις των Χούθι που προσπαθούν να πλήξουν το κράτος του Ισραήλ.
Οι επιθέσεις όμως αυτές δεν προέρχονται από μια κίνηση των λαών της περιοχής. Οργανώνονται και στηρίζονται από το καθεστώς του Ιράν, που προσπαθεί να χτίσει τον λεγόμενο «Άξονα της Αντίστασης» (και που περιλαμβάνει τις κυβερνήσεις της Συρίας και του Ιράν, την Χεζμπολάχ, την Χαμάς, τους Χούθι, κα). Η κίνηση αυτή του Ιράν να αμφισβητήσει πιο δυναμικά την κυριαρχία των Δυτικών ιμπεριαλιστών στην περιοχή αξιοποιεί φυσικά τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό ανάμεσα στο μπλοκ των Δυτικών δυνάμεων που βρίσκεται σε υποχώρηση και το μπλοκ Κίνας-Ρωσίας που βρίσκεται σε άνοδο. Τα όπλα των Χούθι προέρχονται κατά κύριο λόγο από το Ιράν, την Ρωσία και την Κίνα.
Οι λαοί της περιοχής δεν έχουν τίποτα καλό να προσμένουν από μια τέτοια κατά τα λεγόμενα της «αντι-ιμπεριαλιστική συμμαχία». Τα καθεστώτα αυτά είναι ακραία καταπιεστικά απέναντι σε κάθε φωνή που διεκδικεί δημοκρατικά δικαιώματα, και φυσικά απέναντι στα εργατικά συμφέροντα. Ο μόνος δρόμος για να σπάσει το δίπολο της σύγκρουσης μεταξύ διαφορετικών πτερύγων του καπιταλισμού είναι ο κοινός αγώνας των λαών της περιοχής. Ένας δρόμος δύσκολος αλλά αναγκαίος.
