Του Βίνσεντ Κόλο, από το chinaworker.info,
κινέζικο σάιτ της CWI
Τρεις Κινέζοι ακτιβιστές κρατούνται και αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις έπειτα από μια μυστική έρευνα που έκαναν σχετικά με τις εργασιακές συνθήκες που επικρατούν σε δυο εργοστάσια που ανήκουν στον όμιλο Χουατζιάν, προμηθευτή υποδημάτων για την εταιρεία μόδας της Ιβάνκα Τραμπ, κόρης του προέδρου των ΗΠΑ.
Οι συλλήψεις έλαβαν χώρα μόλις μερικές βδομάδες αφότου η εταιρεία που ανήκει στη κόρη του προέδρου των ΗΠΑ εξασφάλισε τρία νέα αποκλειστικά εμπορικά σήματα στην Κίνα.
Στις 5 Ιουνίου το αμερικάνικο Υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε την απελευθέρωση των τριών κρατουμένων. Καμιά δήλωση ωστόσο δεν έχει εκδοθεί από την Ιβάνκα Τραμπ ή τον πατέρα της. Οι κινέζικες αρχές απέρριψαν αμέσως την έκκληση των ΗΠΑ, δηλώνοντας στις 6 Ιουνίου πως οι ξένες χώρες δεν έχουν δικαίωμα να «παρεμβαίνουν» στη δικαστική κυριαρχία και ανεξαρτησία της Κίνας. Πρόκειται για μια τυποποιημένη απάντηση από την κινέζικη δικτατορία που χρησιμοποιεί τον εθνικισμό για να αποφύγει τον βαθύτερο έλεγχο της αυξανόμενα κατασταλτικής εξουσίας της.
Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα από τότε που ήρθε στην εξουσία ο Ξι Τζινπίνγκ, έχουμε δει στην Κίνα μια ένταση της καταστολής ενάντια σε στους ακτιβιστές για τα εργατικά δικαιώματα, τους δικηγόρους, τις φεμινίστριες, τις ΜΚΟ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μια σειρά από νέοι νόμοι, στο όνομα της «κρατικής ασφάλειας», χρησιμοποιούνται για τη ποινικοποίηση ειρηνικών διαμαρτυριών και δράσεων που σκοπό έχουν την έκθεση των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των περιβαλλοντικών εγκλημάτων και των παραβιάσεων των νόμιμων δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Οι εξαφανίσεις, οι τηλεοπτικές «ομολογίες», η αρπαγή και ομηρία μελών της οικογένειας ή συναδέλφων και τα βασανιστήρια, είναι όλα χαρακτηριστικά αυτής της καταστολής.
Οι ΜΚΟ με «δεσμούς με το εξωτερικό» είναι ιδιαίτερα στοχοποιημένες, καθώς το καθεστώς του Ξι Τζινπίνγκ είναι πεπεισμένο πως θα μπορούσε σε κάποιο στάδιο να έρθει αντιμέτωπο με μια «έγχρωμη επανάσταση». Αυτός είναι ο όρος που χρησιμοποιεί για να περιγράψει την Αραβική Άνοιξη του 2011 και άλλες μαζικές εξεγέρσεις, υποστηρίζοντας ότι ομάδες που χρηματοδοτούνται από ξένους συνωμοτούν για την ανατροπή του. Στη πραγματικότητα, οι ξένες και εγχώριες ΜΚΟ δεν αμφισβητούν το δικτατορικό σύστημα της Κίνας. Οι δραστηριότητες τους συνδέονται με την επίτευξη σχετικά μετριοπαθών, τμηματικών βελτιώσεων.
15 ώρες δουλειά την ημέρα
Οι 3 κρατούμενοι – Λι Ζάο, Σου Χενγκ και Χούα Χαϊφένγκ – προσελήφθησαν από τη ΜΚΟ Παρατηρητήριο Εργασίας Κίνας (CLW) για να διερευνήσουν αναφορές για ακραία ωράρια εργασίας, χαμηλούς μισθούς και εκμετάλλευση της φοιτητικής εργασίας από τον όμιλο Χουατζιάν.
Μια επιστολή στην Ιβάνκα Τραμπ σταλμένη από τη CLW έγραφε ότι οι εργάτες στα δυο εργοστάσια εργάζονται τακτικά πάνω από 15 ώρες την ημέρα με μόλις δυο ρεπό το μήνα και υφίστανται λεκτική κακοποίηση από τους προϊσταμένους τους. Ο όμιλος Χουατζιάν παράγει περίπου το ένα τρίτο των παπουτσιών με το εμπορικό σήμα Ιβάνκα Τραμπ – πάνω από 100.000 ζευγάρια το χρόνο.
Η CLW δημοσίευσε στο παρελθόν εκθέσεις για κινέζικες εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμοποιούνται από τη Samsung, την Apple και τη Disney και περιλαμβάνουν παράνομες πρακτικές όπως η χρήση παιδικής εργασίας. Η ΜΚΟ κήρυξε συναγερμό αφότου έχασε την επαφή με τους τρεις ερευνητές της στα τέλη Μάη, περιγράφοντας την κράτηση και την ποινική τους δίωξη σαν «άνευ προηγουμένου». Η δύσκολη κατάσταση τους γίνεται όλο και πιο ζοφερή, καθώς οι κινέζικες αρχές –χρησιμοποιώντας ένα πλήρως ελεγχόμενο δικαστικό σύστημα– ανακοίνωσαν μια σειρά σοβαρών κατηγοριών με τις οποίες οι 3 κατηγορούμενοι θα μπορούσαν να βρεθούν αντιμέτωποι.
Με βάση τις αναφορές των κρατικών ΜΜΕ, οι 3 ακτιβιστές αντιμετωπίζουν κατηγορίες για χρήση «παράνομου εξοπλισμού παρακολούθησης» και «αποστολή βιομηχανικών μυστικών στο εξωτερικό». Ένας εκπρόσωπος της CLW αρνήθηκε τις κατηγορίες, ενώ τουλάχιστον ένας νομικός εμπειρογνώμονας αμφισβήτησε το κατά πόσον υπάρχει νόμος σχετιζόμενος με τη «χρήση παράνομου εξοπλισμού παρακολούθησης» στη Κίνα. Πιθανότατα, η δίωξη των ακτιβιστών από το κράτος βασίζεται στην κατοχή από μέρους τους smart phone και κάμερας – συσκευές που έχουν στη κατοχή τους 695 εκατομμύρια Κινέζοι.
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Χούα Τσουνάινγκ, δήλωσε στα αμερικάνικα ΜΜΕ ότι οι 3 κρατούνται υπό την «υποψία παρεμβολής στις συνήθεις δραστηριότητες και την παραγωγική διαδικασία της εταιρείας» – διατύπωση που υποδηλώνει ότι κάθε μορφή απεργίας από τους εργάτες θα αποτελούσε επίσης ποινικό αδίκημα.
Ο Λι, ο Σου και ο Χούα κρατούνται σύμφωνα με πληροφορίες στη πόλη Γκανζού της επαρχίας Τζιανγκξί, όπου βρίσκεται ένα από τα υπό έρευνα εργοστάσια. Η σύζυγος του Χούα δήλωσε ότι κρατείται σε ένα κελί με άλλους 20 κρατούμενους, τους οποίους έχουν διατάξει να μην του μιλάνε. Είναι αναγκασμένος να κοιμάται δίπλα στη λεκάνη της τουαλέτας.
Αλλαγή προτεραιοτήτων
Τα προηγούμενα χρόνια έχουν διεξαχθεί σε κινέζικα εργοστάσια δεκάδες τέτοιες μυστικές έρευνες, συμβάλλοντας στην αποκάλυψη άθλιων συνθηκών δουλειάς. Αυτές ήταν σε μεγάλο βαθμό ανεκτές από το κινέζικο καθεστώς στο παρελθόν, που τις έβλεπε σαν ένα τρόπο να εκτεθούν οι ιδιοκτήτες εργοστασίων, να σταματήσουν κάποιες από τις χειρότερες μορφές εκμετάλλευσης και έτσι να αποφευχθεί κάποια πιθανή αναταραχή στις τάξεις των εργαζομένων. Οι «συλλήψεις της Ιβάνκα» υποδηλώνουν μια μετατόπιση των προτεραιοτήτων του καθεστώτος – με τα κέρδη να συμπιέζονται και την οικονομία σε δύσκολη θέση, οι αρχές αγχώνονται περισσότερο για το πώς να αποθαρρύνουν τις απαιτήσεις των εργαζομένων.
Ως εκ τούτου, μπορούμε να μιλήσουμε για ένα νέο κεφάλαιο όσον αφορά τη κρατική καταστολή ενάντια στους υπερασπιστές των εργατικών δικαιωμάτων. Εκατοντάδες εργαζόμενοι έχουν συλληφθεί τον τελευταίο χρόνο επειδή οργάνωναν απεργίες και άλλες διαμαρτυρίες που είναι παράνομες στη Κίνα. Οι προβεβλημένες δίκες και οι τηλεοπτικές «ομολογίες» τριών εργαζόμενων ακτιβιστών στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ πέρσι, με αποτέλεσμα την αναστολή των ποινών φυλάκισης, ήταν μια περαιτέρω προσπάθεια να αναχαιτιστεί το αυξανόμενο απεργιακό κύμα.
Σε πλήρη αντίθεση με τις κραυγαλέες λεκτικές επιθέσεις του πατέρα Τραμπ στη Κίνα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του καμπάνιας (που τώρα απότομα σταμάτησαν για να κατευνάσουν το χρηματιστήριο της Wall Street) η Κίνα αποτελεί βασική αγορά και παραγωγική βάση για την εταιρεία της Ιβάνκα Τραμπ. Οι εισαγωγές στις ΗΠΑ των προϊόντων με το εμπορικό σήμα της Ιβάνκα αυξήθηκαν κατά 166% το 2016 – προϊόντων που σχεδόν όλα έχουν φτιαχτεί στη Κίνα. Τα ακαθάριστα κέρδη της εταιρείας αυξήθηκαν στα 840,9 εκατομμύρια δολάρια τον τελευταίο χρόνο.
Αναθέρμανση των σχέσεων
Τον Απρίλη, η εταιρεία της Ιβάνκα κέρδισε μονοπωλιακά δικαιώματα για την πώληση των κοσμημάτων, των τσαντών και των υπηρεσιών σπα της φίρμας της στη Κίνα. Με δεδομένους τους αδιαφανείς κανόνες του Πεκίνου όσον αφορά τα εμπορικά σήματα, αυτό αναπόφευκτα εγείρει ερωτήματα σχετικά με πιθανή πολιτική επιρροή που ασκήθηκε, ιδιαίτερα καθώς η συμφωνία για τα δικαιώματα εμπορικών σημάτων συνέπεσε με τη πρώτη συνάντηση του Ξι Τζινπίνγκ με τον Ντόναλντ Τραμπ και το ξαφνικό «ζέσταμα» των αρχικά παγωμένων σχέσεων τους.
Με το να γίνει προεδρικός σύμβουλος τους πατέρα της –ένας επίσημος κυβερνητικός ρόλος– η Ιβάνκα Τραμπ έχει επισήμως παραιτηθεί της καθημερινής διοίκησης της εταιρείας της για να αποφύγει τις κατηγορίες για σύγκρουση συμφερόντων, αλλά διατηρεί ακόμη τον πλήρη έλεγχο της εταιρείας.
Μετά τις συλλήψεις στη Κίνα η εταιρεία της Ιβάνκα Τραμπ προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από τον όμιλο Χουατζιάν, λέγοντας ότι η τελευταία φορά που έφτιαξε προϊόντα για αυτήν ήταν πριν 3 μήνες. Αλλά ένας εκπρόσωπος της CLW αποκάλυψε πως οι ερευνητές της είχαν βρει εμπορεύματα της Ιβάνκα Τραμπ μέσα στα εργοστάσια της εταιρείας τον Απρίλη και τον Μάη αυτού του χρόνου. Βρήκαν επίσης ένα χρονοδιάγραμμα παραγωγής που ανέφερε εκκρεμείς παραγγελίες για τα παπούτσια Ιβάνκα Τραμπ μέσα στον Μάη.
Το chinaworker.info ενώνει τη φωνή του με όλους όσους απαιτούν την απελευθέρωση των 3 ερευνητών. Η «ευαισθησία» του κινέζικου καθεστώτος σχετικά με τις σχέσεις της με την κυβερνώσα οικογένεια των ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτελεί επιπρόσθετο παράγοντα πίσω από αυτές τις συλλήψεις. Οι διεφθαρμένοι δεσμοί μεταξύ Δυτικών καπιταλιστών πολιτικών και του αυταρχικού καπιταλισμού της Κίνας πρέπει να αποκαλυφτούν. Όμως η βίαιη εκμετάλλευση και καταπίεση των Κινέζων εργαζομένων δεν μπορεί να ξεπεραστεί με την προσφυγή στην «ηθική» των αφεντικών της εταιρείας – των οποίων το μοναδικό ενδιαφέρον είναι το κέρδος. Μόνο οι γνήσιες και ανεξάρτητες οργανώσεις των εργαζομένων και ο μαζικός αγώνας με την στήριξη της διεθνούς εργατικής αλληλεγγύης μπορούν να αλλάξουν αυτές τις συνθήκες.
Σχετικά άρθρα
