Του Νίκου Κοκκάλη
Στα μέσα του Γενάρη, ιταλικό δικαστήριο καταδίκασε σε ισόβια φυλάκιση τους δικτάτορες του Περού και της Βολιβίας Φρανσισκο Μοράλες Μπερμούδες και Λουις Γκαρσία Μέσα, όπως και άλλους Λατινοαμερικάνους στρατιωτικούς, για την απαγωγή και τη δολοφονία δεκάδων ανθρώπων, εκ των οποίων πολλοί ήταν Αργεντίνοι ιταλικής καταγωγής.
Οι απαγωγές και οι δολοφονίες έλαβαν χώρα στην Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Χιλή τη Βραζιλία και την Ουρουγουάη και αποτελούσαν τμήμα του «Σχεδίου Κόνδωρ», δηλαδή της συνεργασίας των μυστικών υπηρεσιών των δικτατοριών αυτών των χωρών μεταξύ τους, αλλά και με τη CIA και Ιταλούς νεοφασίστες.
Στόχος της επιχείρησης «Κόνδωρ» που κράτησε ανάμεσα στο 1973 και στο 1978, ήταν η συλλογή πληροφοριών που οδήγησαν στη φυσική εξόντωση ή την εξαφάνιση αντιφρονούντων.
Ο Μπερμούδες κυβέρνησε στη δεύτερη φάση της δικτατορίας του Περού, ανάμεσα στο 1975 και το 1980. Ο Μέσα ήταν υψηλόβαθμος αξιωματικός της δικτατορίας του Ούγκο Μπάντσερ στη Βολιβία. Ανάμεσα στους συνεργάτες του ήταν διαβόητοι Ναζί, όπως ο Κλάους Μπάρμπι, Ιταλοί και Ισπανοί νεοφασίστες, πολλοί «εισαγμένοι» πράκτορες και βασανιστές, κυρίως από το καθεστώς του Βιντέλα στην Αργεντινή, αλλά και γνωστοί έμποροι ναρκωτικών!
Η καταδίκη υπήρξε αποτέλεσμα της μήνυσης που κατέθεσαν στο εν λόγω δικαστήριο οι μητέρες και οι σύζυγοι έξι εκ των θυμάτων το 1999.
Ο Μπερμούδες και άλλο δύο υψηλόβαθμοι αξιωματικοί του στρατού του Περού κρίθηκαν ένοχοι για δύο δολοφονίες. Οι άλλοι καταδικασθέντες είναι οι Χιλιανοί Ερνάν Χερόνιμο Ραμίρες και Ραφαέλ Αουμάδα Βαλντερράμα, ο Ουρουγουανός Χουαν Κάρλος Μπλάνκο και ο Βολιβιανός Λουις Άρσε Γκόμες.
Δεν είναι όμως η μόνη δίκη που γίνεται γύρω από το σχέδιο Κόνδωρ. Ο Μπερμούδες, ο οποίος παραμένει στο Περού, δικάζεται αυτόν τον καιρό και σε δικαστήριο της Λίμα για την απαγωγή και την παράνομη κράτηση 13 Περουβιανών, που συνελήφθησαν το 1978 και μεταφέρθηκαν μυστικά σε κέντρο κράτησης σε στρατόπεδο της Αργεντινής. Οι 13, που εκπροσωπούνται από ΜΚΟ που υπερασπίζεται πρώην πολιτικούς κρατουμένους και θύματα βασανιστηρίων, τελικά σώθηκαν μετά από διεθνή εκστρατεία και πιέσεις που ασκήθηκαν από τη διεθνή κοινή γνώμη στις κυβερνήσεις της Αργεντινής και του Περού.
Είχαν επίσης προηγηθεί κι άλλες καταδίκες το Μάη του 2016, από το Πρώτο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο του Μπουένος Άϊρες, ενάντια στον τελευταίο δικτάτορα της Αργεντινής, Ρεϊνάλντο Μπινιόνε και άλλους δεκατρείς ανώτατους αξιωματικούς για υποθέσεις που σχετίζονται με το «Σχέδιο Κόνδωρ».
Πρόκειται για σημαντικές εξελίξεις ως προς τη δικαίωση των θυμάτων των στυγερών δικτατοριών της Λατινικής Αμερικής, οι οποίες όμως έρχονται πολύ αργά. Κι αυτό γιατί οι βασικοί υπεύθυνοι για το «Σχέδιο Κόνδωρ», δηλαδή οι δικτάτορες της Χιλής (Πινοσέτ) της Αργεντινής (Βιντέλα) και της Παραγουάης (Στρέσνερ) έχουν ήδη πεθάνει από βαθιά γεράματα, χωρίς να λογοδοτήσουν ποτέ για τα εγκλήματά τους.
