Βασισμένο σε άρθρο της σύνταξης από το νέο τεύχος του «Ξ» (Τ 592) που κυκλοφορεί
Η εκτόξευση τουλάχιστον 320 πυραύλων και drones από το Ιράν με στόχο ισραηλινά εδάφη αποτελεί μια από τις πιο πολυσυζητημένες ειδήσεις των τελευταίων μηνών. Δεν συνέβη βέβαια το ίδιο με την επίθεση του Ισραήλ στην πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό δεκαπέντε μέρες νωρίτερα (την 1η Απρίλη) κατά την οποία σκοτώθηκαν δύο υψηλόβαθμα στελέχη των «Φρουρών της Επανάστασης» και αρκετοί ακόμη Ιρανοί αξιωματούχοι, όπως και Σύριοι πολίτες.
Η επίθεση του Ιράν αναχαιτίστηκε από τον ισραηλινό στρατό και τους συμμάχους του στην περιοχή και έτσι το αποτέλεσμά της ήταν πολύ λίγες υλικές ζημιές, ενώ δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες. Ήταν όμως μια ενέργεια χωρίς προηγούμενο στη διαμάχη δεκαετιών μεταξύ των δύο χωρών, καθώς το Ιράν πρώτη φορά επιτίθεται ευθέως στο Ισραήλ. Ήταν σχεδιασμένη να «στείλει ένα μήνυμα» και όχι να προκαλέσει μεγάλες ζημιές, καθώς ανακοινώθηκε με το που ξεκίνησε (οι πύραυλοι χρειάστηκαν μερικές ώρες για να φτάσουν και άρα εξουδετερώθηκαν εύκολα) και συνοδευόταν από τη δήλωση ότι «το Ιράν θεωρεί το περιστατικό λήξαν». Παρόλα αυτά, ο πλανήτης ξεκίνησε να παρακολουθεί στενά τη σύγκρουση με τα σενάρια για ευρύτερη ανάφλεξη να φουντώνουν.
Σήμερα το πρωί (19 Απρίλη) ανακοινώθηκε ότι το Ισραήλ προχώρησε σε κάποιου είδους επίθεση με πυραύλους στο Ιράν, χωρίς να είναι ακόμα ξεκάθαρο το μέγεθος της επίθεσης ούτε αν θα συνεχιστεί.
Το Ισραήλ ο βασικός υπεύθυνος για την κλιμάκωση
Αν και η επίθεση του Ιράν σε ισραηλινά εδάφη είναι μια πρωτοφανής για τα δεδομένα ενέργεια, στην πραγματικότητα ήταν κάτι το αναμενόμενο με βάση τη «λογική» με την οποία λειτουργούν οι σχέσεις μεταξύ των κρατών στο πλαίσιο του συστήματος των ανταγωνισμών και του κέρδους. Μια επίθεση στην πρεσβεία ενός άλλου κράτους, ισοδυναμεί με επίθεση στο έδαφός του. Όταν μάλιστα αυτή η επίθεση έχει νεκρούς κρατικούς αξιωματούχους, τότε είναι πολύ δύσκολο να μην υπάρξει σοβαρή αντίδραση.
Ενδεικτική ως προς αυτό είναι η παραδοχή του Βρετανού Υπουργού Εξωτερικών Ντ. Κάμερον, που σε ερώτηση δημοσιογράφου για το πως θα αντιδρούσε η Βρετανία σε περίπτωση που μια άλλη χώρα ισοπέδωνε μια πρεσβεία της, απάντησε ότι «θα αντιδρούσε πολύ δυναμικά». Στη συνέχεια ωστόσο ισχυρίζεται ότι η αντίδραση του Ιράν ήταν πιο έντονη από όσο θα έπρεπε…
Τα σενάρια για τη συνέχεια
Τα σενάρια που συζητάνε τα διεθνή ΜΜΕ μετά την εκτόξευση των ιρανικών πυραύλων για το ποια θα είναι η επόμενη κίνηση της ισραηλινής κυβέρνησης, ξεκινάνε από μικρής κλίμακας αντίποινα κυρίως σε συμμαχικές δυνάμεις του Ιράν (π.χ. την Χεζμπολάχ στον Λίβανο, τους Χούθι στην Υεμένη, κλπ) και φτάνουν μέχρι πολύ ισχυρότερες επιθέσεις με στόχο το ίδιο το Ιράν, κάτι που θα έχει απρόβλεπτες επιπτώσεις για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Φαίνεται ότι το Ισραήλ και οι σύμμαχοι του δεν έχουν ακόμη καταλήξει στο είδος της απάντησης και υπάρχουν διχογνωμίες.
Χαρακτηριστικά, από τη μια μεριά ο υπουργός εθνικής ασφάλειας Μπεν Γκβιρ δηλώνει ότι το Ισραήλ πρέπει να «απασφαλίσει» (“Israel should go crazy”!), και ότι «οι έννοιες της αυτοσυγκράτησης και της αναλογικότητας πέθαναν στις 7 Οκτώβρη». Από την άλλη ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Κούπερβάσερ δηλώνει ότι η προτεραιότητα είναι η Γάζα και η διατήρηση καλών σχέσεων με τους συμμάχους. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως το 74% των Ισραηλινών δηλώνει σε γκάλοπ πως διαφωνεί με την απάντηση στο Ιράν αν αυτή προκαλέσει σχίσμα με τους συμμάχους της χώρας.
Ωστόσο φωνές που ζητάνε να πληρώσει πολύ ακριβά το Ιράν προκειμένου να «μπει στη θέση του» δεν ακούγονται μόνο στο εσωτερικό του Ισραήλ. Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ και Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας επί προεδρίας Τραμπ, Τζον Μπόλτον, μιλώντας στο BBC χαρακτήρισε το γεγονός ότι το Ιράν κατάφερε να εξαπολύσει τη συγκεκριμένη επίθεση «μεγάλη αποτυχία» για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Είπε επίσης ότι η απάντηση του Ισραήλ δεν πρέπει να είναι ανάλογη της επίθεσης που δέχτηκε αλλά πολύ ισχυρότερη, υποδεικνύοντας ως καλύτερο στόχο τις εγκαταστάσεις του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Πάντως αυτό που φαίνεται μέχρι στιγμής είναι πως ούτε το Ιράν, ούτε οι Δυτικοί πατρόνες του Ισραήλ (τουλάχιστον οι πιο σοβαροί εκπρόσωποι των κυβερνήσεων της Δύσης) θέλουν μια κλιμάκωση της κατάστασης, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Το Ιράν καταλαβαίνει πως στρατιωτικά ένας πόλεμος με το Ισραήλ θα είναι κασταστροφικός, και μπορεί να το μετατρέψει σε νέα «Ουκρανία». Οι Δυτικοί από την άλλη, καταλαβαίνουν πως ένα νέο πολεμικό μέτωπο θα τεντώσει τις δυνάμεις τους πέρα από τις δυνατότητες τους, καθώς ήδη με τον πόλεμο στην Ουκρανία και με την βοήθεια στο Ισραήλ για την Γάζα έχουν φτάσει οικονομικά και στρατιωτικά στα όρια τους. Το καθεστώς του Ισραήλ όμως δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να ελεγχθεί. Ο Νετανιάχου και οι υπόλοιποι ακροδεξιοί σύμμαχοί του έχουν να αντιμετωπίσουν μια τεραστία εσωτερική κρίση (με τεράστια πίεση να παραιτηθούν) και εντάσεις στις σχέσεις τους με τους συμμάχους τους καθώς η σφαγή στην Γάζα προκαλεί αντιδράσεις και είναι φανερό ότι δεν μπορεί να πετύχει τον στόχο της «διάλυσης της Χαμάς».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ολόκληρη η περιοχή έχει μπει σε μια νέα φάση αβεβαιότητας, με βασικό υπαίτιο τη «μοναδική δημοκρατία» στην περιοχή, όπως αποκαλούν οι δυτικές κυβερνήσεις το καθεστώς Νετανιάχου. Οι δυτικοί σύμμαχοι του Ισραήλ ζητάνε«αυτοπεριορισμό» και «αυτοσυγκράτηση» φοβούμενοι το που μπορεί να οδηγήσει μια γενικότερη ανάφλεξη στην περιοχή. Είναι ωστόσο καθαρό ότι η μέχρι τώρα κλιμάκωση αποτελεί σε μεγάλο βαθμό και δική τους ευθύνη, καθώς εδώ και δεκαετίες στηρίζουν το Ισραήλ σε κάθε δολοφονική επιδρομή εναντίον των Παλαιστινίων, αλλά και σε κάθε μικρότερη ή μεγαλύτερη επίθεση εναντίον γειτονικών αραβικών χωρών, που σήμερα πλέον έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.
Η σφαγή στη Γάζα συνεχίζεται
Στο μεταξύ η σφαγή στη Γάζα συνεχίζεται με τον επίσημο αριθμό των νεκρών να πλησιάζει τις 34.000, ενώ κανείς δεν ξέρει πόσοι ακόμη είναι θαμμένοι κάτω από τα ερείπια που αφήνει πίσω του ο ισραηλινός στρατός από όπου περνάει. Η προσπάθεια των κατοίκων της βόρειας Γάζας να επιστρέψουν σε ό,τι έχει απομείνει από τις περιοχές και τα σπίτια τους αντιμετωπίζεται με νέες επιθέσεις και δολοφονίες αμάχων από τον ισραηλινό στρατό, που δείχνει όλο και πιο ξεκάθαρα ότι δεν έχει σκοπό απλά να εξαφανίσει τη Χαμάς όπως ισχυρίζεται ο Νετανιάχου, αλλά και να ερημώσει ολοκληρωτικά την περιοχή από τους παλιούς της κατοίκους. Το σύνολο του πληθυσμού της Γάζας βρίσκεται αντιμέτωπο με ακραία πείνα και δίψα, καθώς η ανθρωπιστική βοήθεια εξακολουθεί να φτάνει με το σταγονόμετρο.
Όσο για τη Δυτική Όχθη, οι επιθέσεις των εποίκων εναντίον παλαιστινιακών χωριών κλιμακώνονται μετά την ανακάλυψη του πτώματος ενός νεαρού Ισραηλινού που αγνοούνταν και που ο θάνατός του αποδίδεται σε «Παλαιστίνιους τρομοκράτες». Στα μέσα του Απρίλη, Ισραηλινοί έποικοι κάψανε σπίτια, τραυμάτισαν δεκάδες Παλαιστίνιους και σκότωσαν τουλάχιστον έναν σε σειρά επιδρομών σε παλαιστινιακά εδάφη.
Δύση: υποκρισία και αυταρχισμός
Την ίδια ώρα η Δύση συνεχίζει να αναποδογυρίζει την πραγματικότητα, αποκαλώντας «αντισημιτισμό» και «ρητορική μίσους» οποιαδήποτε αναφορά στα δικαιώματα των Παλαιστινίων και οποιαδήποτε κριτική στο δολοφονικό κράτος του Ισραήλ. Αντισημιτικές αντιδράσεις θεωρούνται ακόμη και οι κινητοποιήσεις των χιλιάδων Εβραίων που ζουν στην Ευρώπη και την Αμερική και παίζουν κεντρικό ρόλο στο κίνημα για τον τερματισμό της σφαγής στη Γάζα.
Η πρόσφατη διάλυση συνεδρίου για την Παλαιστίνη στο Βερολίνο από τη γερμανική αστυνομία και η απαγόρευση της εισόδου στη χώρα για δύο Παλαιστίνιους επιστήμονες και για τον πρόεδρο του ΜΕΡΑ25 Γ. Βαρουφάκη είναι ενδεικτική. Αυτά είναι τα νέα επίπεδα στα οποία έχει φτάσει ο αυταρχισμός και η φίμωση ενάντια στο κίνημα υπεράσπισης των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων. Ιδιαίτερα η κατηγορία για «αντισημιτισμό» είναι εξοργιστική, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς πως έχει γίνει κομμάτι της επίσημης προπαγάνδας των εκπροσώπων ενός συστήματος που με τις πολιτικές του στρώνει τον δρόμο της ανόδου της ακροδεξιάς διεθνώς, που σε πολλές περιπτώσεις «χαϊδεύει» ή κάνει τα στραβά μάτια απέναντι ακόμη και σε ανοιχτά φασιστικές/ναζιστικές ομάδες και οργανώσεις.
Μόνη ελπίδα απέναντι σε αυτή τη διαρκώς κλιμακούμενη σύγκρουση είναι η δράση του αντιπολεμικού κινήματος διεθνώς, οι μαζικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων και της νεολαίας από τον αραβικό κόσμο και το Ισραήλ μέχρι τη Δύση, που απαιτούν να σταματήσει τώρα η γενοκτονία στη Γάζα και να μπει τέλος στην κλιμάκωση της επιθετικότητας. Οι κοινοί αγώνες όλων των λαών στη Μέση Ανατολή και διεθνώς είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να εξασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.
