Για άλλη μια φορά η πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου στην Αθήνα μετατρέπεται σε πεδίο συγκρούσεων ανάμεσα σε ΜΑΤ και ομάδες «αντιεξουσιαστών». Φέτος κυριάρχησαν δύο εικόνες: από την μια η εντελώς αναίτια και απρόκλητη επίθεση της αστυνομίας σε διαδηλωτές στη Λ. Αλεξάνδρας. Από την άλλη, τα εντελώς αναίτια μπάχαλα στο Πολυτεχνείο μετά το τέλος της πορείας στην Αθήνα (αλλά και τη Θεσσαλονίκη).
Τα μέσα ενημέρωσης βέβαια κάνουν πάρτι, περιγράφοντας με γλαφυρότητα τα σπασίματα, τις φωτιές, τον πετροπόλεμο, τα δακρυγόνα. Όπως σχεδόν κάθε χρόνο, η αστυνομία επιδίδεται σε ένα ρεσιτάλ καταστολής, ενώ οι «αντιεξουσιαστές», ή μπάχαλοι, εκφράζουν την «επαναστατικότητά» τους με επιθέσεις σε λεωφορεία, στάσεις, φανάρια, τις υποδομές των πανεπιστημίων, ενίοτε και σε καμιά τζαμαρία τράπεζας, η οποία όμως πολύ σπάνια πια τους δίνει τη χαρά να σπάσει.
Οι συζητήσεις που ακολουθούν αυτές τις εικόνες, είναι συνήθως οι ίδιες: Ξεκίνησαν πρώτοι οι «αντιεξουσιαστές» επιτιθέμενοι στην αστυνομία ή η αστυνομία έπνιξε το κέντρο της Αθήνας στα δακρυγόνα χωρίς λόγο. Όλα τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει να συμβαίνουν και τα δύο. Άλλοτε χωρίς καμία πρόκληση, τα ΜΑΤ ραντίζουν ολόκληρες ειρηνικές διαδηλώσεις με χημικά, συλλαμβάνουν αναίτια ανθρώπους που δεν έχουν κάνει τίποτε πέρα από το να διαδηλώνουν, χτυπάνε αδιάκριτα οποιονδήποτε βρεθεί μπροστά τους. Άλλοτε πάλι, «αντιεξουσιαστές» αποφασίζουν να επιτεθούν με λύσσα στον προαιώνιο ταξικό εχθρό: καρτοτηλέφωνα, τρόλει, πεζοδρόμια, κλπ. Ότι από τα δύο κι αν ισχύει, σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Πλατιά στρώματα της κοινωνίας βλέπουν αυτή την εικόνα είτε αηδιασμένα, είτε φοβισμένα, είτε και τα δύο. Πολύς κόσμος που τα βλέπει όλα αυτά παίρνει τις αποστάσεις του. Η πορεία στερείται όλο και περισσότερο μαζικότητας και περιορίζεται στις οργανωμένες δυνάμεις της Αριστεράς.
***
Η απόλυτα ανεύθυνη στάση μερίδας του «αντιεξουσιαστικού» χώρου δίνει το καλύτερο άλλοθι για την ένταση της καταστολής, τη δυσφήμηση των κινημάτων, κλπ. Την ίδια ώρα, η ένταση της καταστολής με τη σειρά της τροφοδοτεί φυσικά τα «μπάχαλα». Πρόκειται για μια αλληλοτροφοδοτούμενη φαρσοκωμωδία σε βάρος του κινήματος.
Εξάλλου, δε χρειάζεται να είναι κανείς ιστορικός για να καταλάβει ότι η εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπως και όλα τα πραγματικά μαζικά εργατικά και κοινωνικά κινήματα δεν έχουν καμία σχέση με τα μπάχαλα.
***
Φέτος είχαμε και κάτι διαφορετικό. Είχαμε για πρώτη φορά τη χρήση της περίφημης «αύρας» (οχήματος για εκτόξευση νερού υπό υψηλή πίεση κατά των διαδηλωτών) από την «αριστερή» υποτίθεται κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Η συγκεκριμένη ενέργεια έχει κατ’ αρχήν έναν ισχυρό συμβολισμό: οι αύρες είχαν χρησιμοποιηθεί κατά την περίοδο μετά τη χούντα από το σκληρό κράτος της δεξιάς για καταστολή διαδηλώσεων. Είχε καταργηθεί η χρήση τους το ’81, ενώ αγοράστηκαν ξανά το 2004 και είχαν χρησιμοποιηθεί μόνο από την κυβέρνηση Σαμαρά.
Αλλά και σε πρακτικό επίπεδο αποτελούν ένα ακραίο κατασταλτικό μέσο, καθώς έχουν οδηγήσει ακόμα και σε θανάτους διαδηλωτών.
Τύφλωση διαδηλωτή από αύρα, σε διαδηλώσεις στη Στουτγκάρδη της Γερμανίας το 2010
Οι «αύρες» έρχονται να προστεθούν στο οπλοστάσιο της «αφοπλισμένης» αστυνομίας, των «απαγορευμένων» δακρυγόνων και των «καταργημένων» ΜΑΤ που είχε υποσχεθεί ο ΣΥΡΙΖΑ.
***
Η κυβέρνηση όμως προκάλεσε το κοινό αίσθημα όχι μόνο με την «αύρα», αλλά και με την παρουσία στελεχών της τόσο στο χώρο του Πολυτεχνείου, όσο και στην πορεία. Σε μια μέρα όχι μόνο μνήμης για τους νεκρούς του χθες, αλλά και τιμής των αγώνων για το σήμερα, αυτοί που επέλεξαν να συμβιβαστούν και να βυθίσουν ολόκληρη την κοινωνία στη φτώχεια και την απελπισία, αυτοί που αμαυρώνουν το όνομα της Αριστεράς και των κινημάτων, αυτοί που έχουν γίνει τα τσιράκι των αμερικάνων, αν είχαν τσίπα θα αντιλαμβάνονται μόνοι τους ότι δεν έχουν καμία θέση.
Δυστυχώς βέβαια, τσίπα δεν υπάρχει στα κυβερνητικά στελέχη.
Από την άλλη όμως, οι βίαιες αντιπαραθέσεις για το σε «ποιόν ανήκει η μνήμη της εξέγερσης» δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα στο κίνημα. Η πολιτική αποδοκιμασία με συνθήματα και η αποκάλυψη του ρόλου του κάθε κυβερνητικού στελέχους είναι η καλύτερη μέθοδος ώστε να οδηγηθούν στην πολιτική απομόνωση και ταυτόχρονα να μην έχουν κανένα επιχείρημα να παριστάνουν τα θύματα.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό είναι μικρές ομάδες να αποφασίζουν μόνες τους σε ποιους «ανήκει το Πολυτεχνείο». Γιατί αυτό που τελικά αποφασίζουν είναι ότι ανήκει μόνο σ’ αυτές. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο το Πολυτεχνείο έχει χάσει την αίγλη του και δεν συγκινεί την κοινωνία όπως παλιά.
Όποιος θέλει να απαγορεύσει την είσοδο κάποιων συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων στο χώρο του Πολυτεχνείου, έχει την ευχέρεια να το κάνει απευθυνόμενος στο κίνημα και τις οργανώσεις του, στις συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων κλπ, κι εκεί να προσπαθήσει να πείσει την πλειοψηφία.
***
Ο μόνος δρόμος για τα κινήματα και την Αριστερά, είναι το χτίσιμο μαζικών αγώνων και μαζικών κινημάτων, αντί για εύκολα ξεσπάσματα που δεν οδηγούν πουθενά, παρά μόνο στην ενίσχυση των κατασταλτικών μηχανισμών και την αποξένωση στρωμάτων της κοινωνίας από την ιστορική μνήμη, αλλά και τις σύγχρονες μάχες.
