Της Σύνταξης του «Ξ»
Φέτος οι… «παροχές της ΔΕΘ» ήρθαν λίγο νωρίτερα σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να στρέψει τη συζήτηση μακριά από το έγκλημα των Τεμπών, το σκάνδαλο γύρω από την «Ομάδα Αλήθειας», αλλά και τη συσσωρευμένη κοινωνική οργή για την ακρίβεια, τη φτωχοποίηση, τη διάλυση της Υγείας, της Παιδείας, των συγκοινωνιών, κλπ.
Έτσι, κι ενώ δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι απ’ την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για το πλεόνασμα-μαμούθ του 2024 που έφτασε τα 11,4 δισ. ευρώ ή το 4,8% του ΑΕΠ (σχεδόν διπλάσιο απ’ την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για 2,5% του ΑΕΠ), ο Μητσοτάκης έσπευσε να εξαγγείλει μέτρα ενίσχυσης συνταξιούχων, ΑΜΕΑ και ενοικιαστών, λέγοντας ότι… «τα κέρδη επιστρέφουν στην κοινωνία».
***
Πως όμως δημιουργήθηκε αυτό το τεράστιο πλεόνασμα και ποιος το έχει πραγματικά πληρώσει; Η κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι το πλεόνασμα είναι αποτέλεσμα της πάταξης της φοροδιαφυγής… Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
Καταρχήν, το μεγαλύτερο κομμάτι του πλεονάσματος έχει να κάνει με τη μείωση των δαπανών του προϋπολογισμού κι όχι με την αύξηση των εσόδων!
Συγκεκριμένα, από τα 4,8 δισ. Ευρώ, τα 2,75 δις, σχεδόν τα μισά, προέρχονται από τη μείωση των εξόδων και μόνο το 1,22 δισ. προέρχεται από αυξημένα έσοδα (πρόκειται για το σύνολο των εσόδων και όχι μόνο τα φορολογικά). Η τάση αυτή τείνει να συνεχιστεί και το 2025.
Χαρακτηριστικά, το πρώτο τρίμηνο του 2025 (στη λήξη του οποίου αναμένονται αντίστοιχα «πανηγυρικά» αποτελέσματα με αυτά του 2024) το 52% του ήδη γιγάντιου πλεονάσματος των 3,88 δισ. ευρώ, προέρχεται από περικοπές στα έξοδα.
Τα παραπάνω δεν προκαλούν έκπληξη αν δει κανείς τις διαρκείς περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες, στη διαρκή επιδείνωση της υποχρηματοδότησης τομέων όπως η Υγεία, η Παιδεία, κλπ.
Τι γίνεται όμως με τα έσοδα, και συγκεκριμένα από αυτά που προέρχονται από τη φορολογία;
Η «υπεραπόδοση» του προϋπολογισμού στα έσοδα από τη φορολογία βασίζεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό στην αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ και Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, που ασφαλώς δεν οφείλεται σε κάποιο… ράλι κατανάλωσης!
Οφείλεται στις τεράστιες αυξήσεις των τιμών λόγω του πληθωρισμού. Πρόκειται δηλαδή για «ματωμένα» πλεονάσματα, που προέρχονται απ’ τους πιο άδικους/ταξικούς έμμεσους φόρους.
***
Από την άλλη μεριά, τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, δηλαδή η επιστροφή ενός ενοικίου τον χρόνο και η ετήσια καταβολή 250 ευρώ σε χαμηλοσυνταξιούχους και ΑΜΕΑ, θα γίνουν δεκτά σαν μια μικρή «ανάσα» γι’ αυτά τα στρώματα, ιδιαίτερα μετά τις τρομακτικές αυξήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Δεν μπορούν όμως να ανατρέψουν τη μεγάλη εικόνα, αυτή των δεκαετιών λιτότητας, αλλά και της μαζικής φτωχοποίησης που έχει προκαλέσει η ανεξέλεγκτη άνοδος των τιμών βασικών ειδών τα τελευταία χρόνια. Όταν είχαμε 30% μείωση της αγοραστικής δύναμης την περίοδο 2009-2022 (που δεν περιλαμβάνει τα χρόνια 2023 και 2024!) και όταν η Ελλάδα έχει την 2η χειρότερη αγοραστική δύναμη στην ΕΕ μετά την Βουλγαρία, οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης προκαλούν οργή και αηδία.
Επιπλέον, τα επιδόματα δεν μπορούν να λύσουν το στεγαστικό πρόβλημα, το οποίο οφείλεται στο ότι υπάρχουν πολλοί ενοικιαστές για λίγα διαθέσιμα ακίνητα. Εάν δεν λυθεί αυτό το βασικό πρόβλημα, δηλαδή να αυξηθούν τα διαθέσιμα ακίνητα, τότε η στεγαστική κρίση θα συνεχίσει να διογκώνεται. Και το πρόβλημα δεν θα λυθεί εναποθέτοντας τις ελπίδες μας στην ιδιωτική πρωτοβουλία και τις δυνάμεις της αγοράς – αυτές μας έφεραν σ’ αυτή την κατάσταση, ας μην το ξεχνάμε. Θα γίνει μόνο μέσα από:
- Μαζικά προγράμματα κοινωνικής κατοικίας.
- Το να διετεθούν προς ενοικίαση χιλιάδες κλειστά ακίνητα.
- Τον περιορισμό της επιχειρηματικής βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Τέλος, ούτε καν όλο το «υπερ»-πλεόνασμα (το ποσό δηλαδή που ξεπέρασε τους στόχους) δεν θα «επιστραφεί» στην κοινωνία. Τα συνολικά μέτρα που εξαγγέλθηκαν αποτελούν το 10% του συνολικού πλεονάσματος.
***
Έχουν περάσει μόλις 2 μήνες από τον «σεισμό» της 28ης Φλεβάρη, όταν εκφράστηκε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η διάθεση των εργαζομένων, της νεολαίας και της πλειοψηφίας της κοινωνίας, εναντίον της κυβερνητικής συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών. Εκεί που φαίνεται να ποντάρει η ΝΔ είναι ότι όλη αυτή η οργή και η αγανάκτηση, δεν βρίσκει (για την ώρα) πολιτική έκφραση και εναλλακτική σε μαζικό επίπεδο. Αυτό είναι που την «κρατάει», παρά το έγκλημα των Τεμπών, παρά τα διαρκή σκάνδαλα και παρά το διαρκές κατρακύλισμα του βιοτικού επιπέδου της κοινωνίας που έχει φέρει τη μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου στα όρια των αντοχών της.
Αυτή η έλλειψη μαζικής πολιτικής εναλλακτικής είναι που πρέπει να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε για να μην ζούμε σε μια χώρα που από τη μια μεριά μας κλέβουν και από την άλλη μας ταΐζουν προπαγάνδα για να καλύψουν τα εγκλήματα τους.