Η δολοφονία της Μπούτο βάθυνε ακόμη περισσότερο την πολιτική κρίση που διαπερνά το Πακιστάν από τις 3 Νοέμβρη 2007, οπότε ο στρατηγός Μουσάραφ επέβαλε το στρατιωτικό νόμο. Οι τελευταίες εξελίξεις είναι μεγάλης σημασίας. Όχι μόνο γιατί το Πακιστάν είναι μια χώρα 160 εκ. ανθρώπων, εξοπλισμένη με πυρηνικά όπλα, διαιρεμένη σε πολλές διαφορετικές εθνότητες, με ολόκληρες περιοχές να ελέγχονται από τους Ταλιμπάν, στα πρόθυρα της έκρηξης. Αλλά πάνω από όλα γιατί το Πακιστάν είναι για τις ΗΠΑ πολύ σημαντικός σύμμαχος στον «πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία» καθώς συνορεύει με το Αφγανιστάν και οι Ταλιμπάν έχουν πολύ ισχυρές βάσεις στη χώρα. Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν την αποτυχία των σχεδίων του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού για έλεγχο της Μ. Ανατολής και της Ν. Ασίας.
Η συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε στο σ. Ν. Αναστασιάδη από το Χαλίντ Μπάτι1 στις αρχές Δεκέμβρη, πριν τη δολοφονία της Μπούτο.
Ερ: Ποια είναι η κατάσταση μετά την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου από το καθεστώς Μουσάραφ;
Απ: Ο Μουσάραφ επέβαλλε στρατιωτικό νόμο (ενάντια στο δικαστικό σύστημα και τα ΜΜΕ) για να ισχυροποιήσει την θέση του. Ο φόβος του ήταν ότι το ανώτατο δικαστήριο δεν θα του επιτρέψει να είναι υποψήφιος. Πρόκειται για μια επιθετική κίνηση ενός μέρους της αστικής τάξης που έχει την εξουσία ενάντια σε τμήματα της που διεκδικούν αναβαθμισμένο ρόλο. Σήμερα υπάρχει διάσπαση στις γραμμές των καπιταλιστών και στον κρατικό μηχανισμό. Η κρίση αυτή αποδεικνύει ότι στα πλαίσια του καπιταλισμού δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική, ομαλή κατάσταση.
Ερ: Ποιος είναι ο ρόλος της Μπεναζίρ Μπούτο;
Απ: Τώρα παίζει τον πιο βρώμικό ρόλο. Σε συνεργασία με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό έδωσε υποστήριξη επί της ουσίας στον Μουσάραφ. Οι ΗΠΑ θέλουν μια συνεργασία μεταξύ του Μουσάραφ και της Μπούτο. Η Μπούτο για να εδραιώσει την θέση της μιλάει συνεχώς για τον κίνδυνο μιας ισλαμικής επανάστασης στο Πακιστάν και προσπαθεί να δώσει διαβεβαιώσεις στους ιμπεριαλιστές ότι θα είναι η πιο αποτελεσματική στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Έτσι, έχει χάσει μεγάλο μέρος της δημοτικότητας της μετά τη συμφωνία της με τον Μουσάραφ.
Ερ: Η βάση λοιπόν της κρίσης είναι η ύπαρξη δυο διαφορετικών τακτικών στις γραμμές της αστικής τάξης;
Απ: Ναι. ένα κομμάτι της αστικής τάξης (το αντιπροσωπεύουν και οι δικαστές) θέλει κάποιες δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις για να αποφύγουν τις κοινωνικές εκρήξεις που βλέπουν ότι έρχονται, βλέπει την ένταση και θέλει να την εκτονώσει. Από την άλλη η ηγεσία του στρατού φοβάται ότι αν γίνουν έστω και μικρές μεταρρυθμίσεις θα ξεκινήσει μια χιονοστιβάδα και θα τα χάσουν όλα.
Ερ: Ο Μουσάραφ εξακολουθεί να κινείται με βάση τις επιταγές των ΗΠΑ ή έχει φύγει από τον έλεγχο τους;
Απ: Ο Μουσάραφ εξακολουθεί να τηρεί την γραμμή του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, απλά θέλει να επιβάλει την παρουσία του στην αρχηγία του κράτους. Με τον στρατιωτικό νόμο επί της ουσίας λέει στους ιμπεριαλιστές ότι αν με θέλετε να εφαρμόζω τις πολιτικές σας πρέπει να δεχτείτε την δική μου απόλυτη ηγεμονία στην χώρα. Οι ΗΠΑ τον προειδοποίησαν να μην προκαλέσει αναταραχές, και γι’ αυτό τώρα έχει προκηρύξει εκλογές. Είναι καθαρό ότι δεν μπορεί να λειτουργεί χωρίς την συναίνεση τους.
Ερ: Ποια ήταν η αντίδραση του κόσμου και των συνδικάτων στην κήρυξη στρατιωτικού νόμου;
Απ: Στην αρχή ο κόσμος ήταν σοκαρισμένος. Υπάρχει οργή, αλλά αυτή δεν μετατράπηκε σε συμμετοχή σε διαδηλώσεις κατά του στρατιωτικού νόμου. Ο λόγος για αυτό ήταν ότι τα συνδικάτα έλεγαν «Είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε αλλά γιατί; Για να βγει η Μπούτο και να εφαρμόσει την ίδια πολιτική;». Στην ουσία, ενώ υπάρχει οργή και μίσος για το στρατιωτικό καθεστώς, δεν υπάρχει υποστήριξη της αντιπολίτευσης. Δεν υπάρχει η οργανωμένη πολιτική φωνή της εργατικής τάξης για να προβάλει μια εναλλακτική.
Ερ: Ποιος είναι ο ρόλος του ισλαμικού φονταμενταλισμού και των οργανώσεων του;
Απ: Υπάρχουν δυο τάσεις στο κομμάτι του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Από την μία, τα καθιερωμένα ισλαμικά κόμματα που ο κόσμος τα βλέπει σαν κομμάτι του κατεστημένου. Από την άλλη υπάρχουν νέες ένοπλες ομάδες, με σχέσεις με την Αλ-Κάιντα που αυξάνουν την δύναμη τους όλο και περισσότερο, καταλαμβάνοντας ακόμα και ολόκληρες περιοχές. Έχουν χιλιάδες ένοπλους μαχητές (σχεδόν μισό εκατομμύριο) και επί της ουσίας διοικούν περιοχές στο μέγεθος της Κροατίας.
Ερ: Πως μπορεί να αντισταθεί η εργατική τάξη σε όλα αυτά;
Απ: Αυτό που χρειάζονται οι εργαζόμενοι είναι ένα μαζικό εργατικό κόμμα, με δημοκρατικές διαδικασίες, που να παλεύει για το σοσιαλισμό και την σχεδιασμένη οικονομία. Το εργατικό κίνημα είναι ακόμα αδύναμο, αλλά σχηματίζονται όλο και περισσότερο καινούρια συνδικάτα, ενώ έχει ανοίξει μια συζήτηση για την ανάγκη ενός κόμματος των εργαζομένων που θα παλεύει για τα δικαιώματα τους. Για μας ο καπιταλισμός έχει αποδείξει ότι δεν μπορεί να λύσει τα βασικά προβλήματα του κόσμου, και ο μόνος δρόμος για τις μάζες είναι ο σοσιαλισμός.
__________
Ακολουθεί άρθρο του σ. Νίκου Κανελλή για τις εξελίξεις στην περιοχή
Η δολοφονία της Μπενανζίρ Μπούτο, ηγέτιδας του κυριότερου αντιπολιτευτικού κόμματος PPP2 , ανοίγει μια νέα περίοδο κρίσης και αστάθειας για το Πακιστάν αλλά και την ευρύτερη περιοχή. Το γεγονός συνέβη λίγες μόνον ημέρες (27/2/07) πριν τις εθνικές εκλογές της 8ης Γενάρη, ενώ είχε γίνει και άλλη απόπειρα εναντίον της ζωής στις 18 Οκτώβρη στο Καράτσι. Η δολοφονία αυτή προκάλεσε βίαιες ταραχές σε ολόκληρη τη χώρα, με 10άδες νεκρούς, ειδικά στην επαρχία Σίντ, γενέτειρα της Μπούτο και «κάστρο» του PPP. Οι εκλογές αναβλήθηκαν και θα διεξαχθούν στις 18 Φλεβάρη. Την προεδρία του PPP ανέλαβε ο 19χρονος γιος της, Μπελαουάλ, όμως την ουσιαστική ηγεσία θα έχει ο πατέρας του και άντρας της Μπούτο Αζίφ Ζαρντάρι.
Οι υποστηριχτές της Μπούτο και του PPP ζητούν από τον ΟΗΕ να διεξάγει έρευνα για να βρεθούν οι ένοχοι της δολοφονίας, κάτι που ο Μουσάραφ αρνείται. Ισλαμιστές φονταμενταλιστές και πολέμαρχοι Ταλιμπάν, που σχετίζονται με την Αλ-Κάιντα, έχουν αναλάβει την ευθύνη για την επίθεση αυτοκτονίας. Όμως αυτές οι ομάδες έχουν στενές σχέσεις με κομμάτια του στρατού και του κράτους. Άλλωστε ήταν οι μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν που δημιούργησαν αρχικά τις ομάδες αυτές, σε μια προηγούμενη φάση. Η Μπούτο είχε γίνει στόχος τους λόγω της φιλοαμερικάνικης στροφής της, της ανίερης συμμαχίας με το Μουσάραφ και της εναντίωσής της στους ένοπλους εξτρεμιστές ισλαμιστές.
Προβλήματα για τα σχέδια των ΗΠΑ
Σήμερα, ένα είναι σίγουρο. Πως το σχέδιο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού για μια ελεγχόμενη ομαλή μετάβαση σε ένα πιο «δημοκρατικό» καθεστώς, με λιγότερους κινδύνους, μέσα από μια συμφωνία Μπούτο- Μουσάραφ ανατράπηκε. Η επιβολή του στρατιωτικού νόμου από το στρατηγό Μουσάραφ τον Νοέμβρη είχε προκαλέσει τους πρώτους πονοκεφάλους. Όμως η δολοφονία της Μπούτο δημιουργεί ένα τεράστιο κενό στην πολιτική σκηνή της χώρας και στερεί τις ΗΠΑ από μια εναλλακτική λύση.
Οι εκλογές και οι προοπτικές του PPP
Βέβαια, το PPP φαίνεται να κερδίζει μεγαλύτερη λαϊκή υποστήριξη ενόψει εκλογών, από ευρύτερα στρώματα που είναι αντίθετα στο στρατιωτικό καθεστώς. Κι αυτό γιατί ο βίαιος θάνατος της Μπούτο την έκανε σύμβολο αντίστασης στη δικτατορία. Έτσι η πιο πιθανή προοπτική είναι το PPP να κερδίσει την πλειοψηφία στις επερχόμενες εκλογές. Η νέα ηγεσία του κόμματος θα επιδιώξει να διευρύνει την λαϊκή υποστήριξη και να την αξιοποιήσει για να κλείσει μια νέα συμφωνία με το στρατιωτικό κατεστημένο.
Όμως είναι αδύνατο για το PPP να ξανακερδίσει τη μαζική υποστήριξη των εργαζομένων που είχε στο παρελθόν. Γιατί, αν γίνει κυβέρνηση, το PPP θα έρθει αντιμέτωπο με τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα και θα αποδειχθεί ανίκανο να τα αντιμετωπίσει. Στην πραγματικότητα δεν έχει διαφορετικό πρόγραμμα από αυτό που εφάρμοζε ο Μουσάραφ. Θα εφαρμόσει τις ίδιες πολιτικές υπέρ της ελεύθερης αγοράς όπως έκανε και όταν ξανακυβέρνησε στο παρελθόν. Ακόμη, θα διατηρήσει τη φιλοαμερικάνικη γραμμή συνεχίζοντας τον «πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία». Όμως είναι ακριβώς αυτές οι πολιτικές που διαιωνίζουν τη φτώχεια, την εξαθλίωση και τα υπόλοιπα εκρηκτικά προβλήματα των μαζών και αυτά τα προβλήματα με τη σειρά τους αποτελούν τη βάση του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Δηλαδή αυτές οι πολιτικές εξασφαλίζουν τη συνέχιση της κρίσης.
Έτσι η όποια κοινωνική υποστήριξη για το PPP θα είναι προσωρινή. Η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων δεν εμπιστεύεται πλέον το PPP καθώς έχει βγάλει συμπεράσματα από τις προηγούμενες κυβερνήσεις του κόμματος και την πρόσφατη πορεία της Μπούτο. Τόσο η ίδια όσο και ο άντρας της άλλωστε είχαν μπλεχτεί σε τεράστια οικονομικά σκάνδαλα πολλών εκατομμυρίων δολαρίων την περίοδο που κυβερνούσαν3.
Ποια είναι η διέξοδος;
Η μόνη διέξοδος βρίσκεται στα χέρια της εργατικής τάξης του Πακιστάν. Οι εργαζόμενοι έχουν βγάλει σημαντικά συμπεράσματα από την πορεία του PPP. Την τελευταία περίοδο αυξάνονται οι εργατικοί αγώνες και οι απεργίες αλλά και οι διεργασίες στο συνδικαλιστικό κίνημα, με την ίδρυση νέων συνδικάτων. Η ανεξάρτητη πολιτική οργάνωση των εργαζομένων, η δημιουργία ενός νέου μαζικού αριστερού κόμματος με ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα είναι πλέον απολύτως αναγκαία.
Ο ιδρυτής του PPP και πατέρας της Μπενανζίρ, Ζαλφιγκαρ Αλι Μπούτο4, έγραφε μέσα από το κελί της φυλακής του λίγο πριν τον απαγχονισμό του: «Περιμένω την εκτέλεσή μου σε αυτό το κελί, γιατί προσπάθησα να συμβιβάσω τις δυο αντιμαχόμενες τάξεις – την εργατική και την άρχουσα τάξη. Κανένας συμβιβασμός δεν μπορεί να γίνει ανάμεσα σε αυτές τις αντίπαλες τάξεις. Αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει μόνο με την αποφασιστική ήττα της μιας από τις δύο. Αυτό είναι το συμπέρασμα από την τωρινή μου κατάσταση». Αντί για τη μεταρρύθμιση της χώρας ο πατέρας Μπούτο δυνάμωσε το καθεστώς. Η Μπενανζίρ αντί να διδαχθεί από το συμπέρασμα αυτό, προσπάθησε ξανά να φτάσει σε ένα συμβιβασμό με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή της. Οι εργαζόμενες μάζες δεν πρέπει να κάνουν το ίδιο λάθος. Γιατί ο αγώνας ενάντια στον ισλαμικό φονταμενταλισμό, τη φεουδαρχική βαρβαρότητα, τη δικτατορία και τον έλεγχο από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό είναι ενιαίος και αποτελεί τελικά αγώνα ενάντια στην κυριαρχία του καπιταλισμού για το χτίσιμο της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
