Της Άννας Κλείτσα – Φιλοσοφική ΑΠΘ
Μετά από χρόνια συζητήσεων για το θέμα, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να κατεβάσει προς ψήφιση νομοσχέδιο που αφορά την αξιολόγηση των Ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και τους όρους της. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει νέο νομοσχέδιο, αλλά από ότι φαίνεται οι αλλαγές που θα προσθέσει η νέα κυβέρνηση σε αυτό της προηγούμενης θα είναι μικρές.
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Διασφάλισης και Αξιολόγησης της Ποιότητας (Ε.Σ.Δ.Α.Π.) που θα αποτελείται από 13 μέλη, (τον πρόεδρο, καθηγητές Α.Ε.Ι-Τ.Ε.Ι. και 2 φοιτητές). Το Ε.Σ.Δ.Α.Π. είναι υπεύθυνο να ορίζει τους εξωτερικούς κριτές που θα αξιολογούν τα ιδρύματα, θα συντάσσουν την έκθεση της αξιολόγησης και θα υποδεικνύουν αλλαγές ανάλογα με τα συμπεράσματα τους.
Αλλά πού θα αποσκοπεί η αξιολόγηση αυτών των κριτών; Το δεδομένο διεθνώς είναι πως η αξιολόγηση στοχεύει στον εντοπισμό κερδοφόρων για τις εταιρίες ιδρυμάτων (κυρίως τεχνολογικών σχολών). Τα ιδρύματα αυτά θα διεξάγουν έρευνα και τα επιτεύγματα τους θα εφαρμόζονται στην αγορά, ενώ σχολές ανθρωπιστικών και θεωρητικών σπουδών που δε θεωρούνται χρήσιμες για το κεφάλαιο ουσιαστικά θα καταδικαστούν σε υποχρηματοδότηση άρα για να τα βγάλουν πέρα θα αναζητήσουν πόρους από δίδακτρα ή απλά θα υπολειτουργούν. Η μέχρι τώρα εμπειρία αξιολογήσεων σε ΑΕΙ ( π.χ. Αριστοτέλειο, Παν. Θεσσαλίας κτλ.) κατέληξαν σε προτάσεις ερήμην των φοιτητών και της πλειοψηφίας του εκπαιδευτικού προσωπικού, που κατέληγαν σε επιλεκτική χρηματοδότηση σχολών, μείωση των εισακτέων, κατακερματισμό των πτυχίων κτλ.
Η αξιολόγηση λοιπόν, φέρνει την κατηγοριοποίηση των σχολών και κατ’ επέκταση κατηγοριοποίηση των αποφοίτων και των εργασιακών τους δικαιωμάτων. Δεν πρόκειται όμως για ένα χτύπημα μόνο στη παιδεία και τα δικαιώματα των αποφοίτων. Ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι να παράγει την επιστημονική έρευνα που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι αυτή που παραγγέλνουν οι επιχειρήσεις με μόνο κριτήριο την αύξηση της κερδοφορίας τους.
Εμείς οφείλουμε, εφόσον βέβαια απορρίπτουμε τα σχέδιά τους, να έχουμε σαφείς θέσεις και αντιπροτάσεις σε όσα προσπαθούν να μας σερβίρουν.
Η κατάσταση στα πανεπιστήμια τόσο όσον αφορά τα προγράμματα σπουδών και τις υποδομές, όσο και τα εργασιακά δικαιώματα μετέπειτα δεν απαιτεί αξιολόγηση αλλά ριζική ανατροπή. Απαιτεί έναν διαφορετικό τρόπο διοίκησης των πανεπιστημίων, με την αποφασιστική συμμετοχή και τη δραστηριοποίηση των ίδιων των φοιτητών μέσα από τις γενικές τους συνελεύσεις, του εκπαιδευτικού προσωπικού αλλά και της ίδιας της κοινωνίας μέσα από συνδικάτα, κοινωνικές οργανώσεις και φορείς κτλ.
Η πανεπιστημιακή κοινότητα έχει προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων των ΑΕΙ και ΤΕΙ, ανάγκες που το κεφάλαιο και οι εκάστοτε κυβερνήσεις διαρκώς αποδεικνύουν πως δεν μπορούν και δε θέλουν να καλύψουν, ( αρκεί να δούμε τη μείωση των δαπανών, τις περικοπές των συμβασιούχων, τις υποδομές των Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι., την κατάσταση στις εστίες κτλ).
Ο αγώνας μας για την απόσυρση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου εντάσσεται στην πάλη για τη δημιουργία ενός συστήματος πολύ διαφορετικού από αυτό που προωθούν οι κυβερνήσεις και ονειρεύονται οι καπιταλιστές ανά τον κόσμο