Σχολιάζοντας την πρόσφατη δέσμευση των G7 (ομάδα των επτά ισχυρότερων χωρών του πλανήτη – Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες) ότι θα εξασφαλίσουν 4,5 δισ. δολάρια για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, η φιλανθρωπική οργάνωση Oxfam καταγγέλλει πως παρά τις υποσχέσεις, οι ηγέτες του πλανήτη αφήνουν εκατομμύρια ανθρώπους να πεθαίνουν από την πείνα. Τα στοιχεία για την κατάσταση της πείνας στον κόσμο που δίνει η Oxfam, είναι πράγματι συγκλονιστικά:
- 323 εκατομμύρια άνθρωποι (όσο περίπου ο πληθυσμός της 3ης μεγαλύτερης χώρας, των ΗΠΑ) βρίσκονται στα πρόθυρα της ασιτίας, αριθμός που αποτελεί νέο ρεκόρ.
- Τα 4,5 δισ. που ανακοίνωσαν οι G7 για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης είναι πολύ πίσω σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες, καθώς όπως αναφέρει η Oxfam απαιτούνται τουλάχιστον 28,5 δισ. δολάρια επιπλέον, συνολικά 33 δισ. δολάρια, για την ενίσχυση του επισιτιστικού προγράμματος του ΟΗΕ και για επενδύσεις στη γεωργία.
- Για κάθε δολάριο ανθρωπιστικής βοήθειας που χορηγείται στις φτωχές χώρες, αυτές είναι υποχρεωμένες να επιστρέφουν 2 δολάρια στους πιστωτές τους, λόγω των υπέρογκων χρεών που έχουν προς τις τράπεζες των οικονομικά ισχυρών χωρών.
- Την ίδια ώρα οι εταιρείες ενέργειας και τροφίμων αποκομίζουν τεράστια κέρδη, ενώ τους προηγούμενους 24 μήνες έχουν δημιουργηθεί περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι απ’ ότι τα τελευταία 23 χρόνια αθροιστικά.
- Παράλληλα, στο μέτωπο της πανδημίας, μόνο το 18% των κατοίκων των φτωχότερων χωρών είναι σήμερα πλήρως εμβολιασμένο, καθώς το κόστος των εμβολίων παραμένει απαγορευτικό για τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, ενώ το καθεστώς των πατεντών δεν επιτρέπει στις χώρες αυτές να παράξουν τα δικά τους, φτηνά εμβόλια.
Η δραματική κατάσταση στις φτωχότερες χώρες
Η ανακοίνωση της Oxfam αναφέρεται επίσης σε στοιχεία του FAO (Παγκόσμιου Οργανισμού Γεωργίας και Τροφίμων) για την κατάσταση διατροφικής ασφάλειας στον κόσμο. Σύμφωνα με αυτά, τα 615 εκατομμύρια των πεινασμένων του πλανήτη το 2015, έχουν αυξηθεί σε 950 εκατομμύρια το 2022. Αναφέρει επίσης συγκεκριμένα στοιχεία για τις χειρότερα χτυπημένες από την επισιτιστική κρίση περιοχές του κόσμου:
- Η Δυτική Αφρική βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με τη χειρότερη επισιτιστική κρίση των τελευταίων δέκα χρόνων, με συνολικά 27 εκατομμύρια πεινασμένους, που εκτιμάται ότι μπορεί σύντομα να φτάσουν τα 38 εκατομμύρια αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
- Στην Ανατολική Αφρική, σε χώρες όπως η Αιθιοπία, η Κένυα και η Σομαλία που μαστίζονται από την ξηρασία, υπολογίζεται ότι ένας άνθρωπος πεθαίνει από την πείνα κάθε 48 δευτερόλεπτα.
- Στην Υεμένη, πάνω από τον μισό πληθυσμό, δηλαδή περισσότεροι από 17 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκή τροφή, ενώ σε κάποιες περιοχές της χώρας επικρατούν συνθήκες λιμού.
- Στη Συρία, 6 στους 10 κατοίκους (δηλαδή 12,4 εκατομμύρια άνθρωποι) δυσκολεύονται να βρουν τροφή σε καθημερινή βάση.
Η Oxfam κατηγορεί τους G7 ότι θα μπορούσαν να έχουν πάρει μέτρα ανακούφισης των πεινασμένων σε πολλά επίπεδα: από τη χρηματοδότηση του επισιτιστικού προγράμματος του ΟΗΕ, τη διαγραφή των χρεών των χωρών του τρίτου κόσμου, μέχρι την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των φαινομένων ξηρασίας, της επένδυσης στην αγροτική παραγωγή στις φτωχότερες χώρες, κλπ. Αντί γι’ αυτό, οι ισχυροί του πλανήτη προστατεύουν τα κέρδη των εταιρειών τροφίμων και ενέργειας, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους να ζουν σε συνθήκες πείνας, ή να πεθαίνουν εξαιτίας της. Την ίδια στιγμή βέβαια ξοδεύουν αμύθητα ποσά στη νέα παγκόσμια κούρσα εξοπλισμών.
Αύξηση της φτώχειας
Στο μεταξύ, ακόμη και αυτοί που εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε επαρκή ποσότητα τροφής, γίνονται όλο και φτωχότεροι.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (PNUD) μέσα σε μόλις 3 μήνες δημιουργήθηκαν άλλα 71 εκατομμύρια φτωχοί στον κόσμο, κυρίως στις χώρες που έτσι κι αλλιώς είχαν τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Ο βασικός λόγος της εκτίναξης του αριθμού των φτωχών έχει να κάνει με τις μεγάλες αυξήσεις στην ενέργεια και τα βασικά είδη πρώτης ανάγκης και εντοπίζεται κυρίως σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας όπως η Γκάνα, η Κένυα, η Ρουάντα, η Αιθιοπία, το Μάλι, η Νιγηρία, η Σρι Λάνκα, το Ουζμπεκιστάν, το Πακιστάν, η Υεμένη, κ.α.
Τα παραπάνω νέα δεν προκαλούν ιδιαίτερη έκπληξη στην Ελλάδα, όπου η άνοδος των τιμών κάνει καθημερινά την κατάσταση αφόρητη για όλο και περισσότερους ανθρώπους, με τον πληθωρισμό του Ιούνη να σπάει άλλο ένα ρεκόρ, φτάνοντας το 12,1% (ξεπερνώντας το 12% για πρώτη φορά μετά από 29 χρόνια). Τα νούμερα βέβαια, απλά συμπληρώνουν την εικόνα της όλο και δυσκολότερης καθημερινότητας για τον μέσο εργαζόμενο, που αδυνατεί πλέον να αποκτήσει βασικά είδη πρώτης ανάγκης. Είναι ενδεικτικό ότι ανάμεσα στις πρόσφατες αυξήσεις έχουμε: 70% αύξηση στο ηλεκτρικό ρεύμα, 65,1% στο πετρέλαιο θέρμανσης, 12,6% σε διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά.
Προκλητικές ανισότητες
Την ίδια ώρα, όπως διαπιστώνει η Oxfam, αλλά και αμέτρητοι άνθρωποι στον κόσμο που επιβιώνουν με όλο και μεγαλύτερη δυσκολία, οι κυβερνήσεις και οι θεσμοί που έχουν δημιουργήσει για την καταπολέμηση –υποτίθεται– της φτώχειας δεν παίρνουν κανένα απολύτως μέτρο σε αυτή την κατεύθυνση. Αντίθετα, προστατεύουν τους δισεκατομμυριούχους που όλο και αυξάνονται και όλο και αυξάνουν τα κέρδη και τις περιουσίες τους, σε βάρος εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Δεν πρόκειται βέβαια για κανένα τρομερό νέο. Απλά για τα πιο πρόσφατα δεδομένα σε μια γνωστή εικόνα: αυτή του καπιταλιστικού συστήματος που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη και εξοντώνει καθημερινά χιλιάδες από τους κατοίκους του.
