Φέτος τον Οκτώβρη θα συμπληρωθούν τέσσερα χρόνια από την πρωτόδικη καταδίκη της Χρυσής Αυγής (ΧΑ) και των ηγετικών στελεχών για εγκληματική οργάνωση. Όπως έχουμε γράψει και παλιότερα, το αποτέλεσμα αυτό ήταν και είναι μια τεράστια νίκη του αντιφασιστικού κινήματος. Το αντιφασιστικό κίνημα πέτυχε αυτή την νίκη κόντρα στα τάγματα εφόδου της ΧΑ και το κλίμα τρομοκρατίας που προσπάθησαν να δημιουργήσουν. Αλλά και κόντρα στο ίδιο το σύστημα, που ακόμα και μετά τις δολοφονίες της ΧΑ, προσπάθησε να καλύψει τους φασίστες για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο μέσω της προπαγάνδας υπέρ της από τα ΜΜΕ, όσο και από την ανοιχτή βοήθεια της αστυνομίας.
Σήμερα, πρέπει να αντλήσουμε συμπεράσματα από την εμπειρία των αγώνων της περιόδου εκείνης, καθώς είναι εμφανές πως δεν έχουμε ξεμπερδέψει ούτε με την Ακροδεξιά που αναπτύσσεται ανησυχητικά σε διεθνές επίπεδο, ούτε όμως και με τους φασίστες και τους νεοναζί. Όλα τα τελευταία χρόνια, φασιστικές ομάδες κάνουν σοβαρές προσπάθειες ανασυγκρότησης στον δρόμο. Οι επιθέσεις των τελευταίων χρόνων φαίνεται να αποκτούν όλο και πιο ανησυχητικά χαρακτηριστικά, αφού παρατηρείται (για ακόμα μια φορά) όλο και μεγαλύτερη επιθετικότητα και καλύτερη οργάνωση από την πλευρά τους.
Στόχος η νεολαία
Χαρακτηριστικές ήταν οι επιθέσεις στη δυτική Θεσσαλονίκη, τον Σεπτέμβρη του 2021 στη Σταυρούπολη και στις αρχές του 2022 στον Εύοσμο. Η πρώτη είχε ως στόχο αριστερούς φοιτητές, οι οποίοι πήγαν να μοιράσουν ενημερωτικό υλικό για την ελάχιστη βάση εισαγωγής και η δεύτερη έβαλε στο στόχαστρο μαθητή πρόσφυγα που φοιτούσε σε σχολείο της περιοχής. Το πιο επικίνδυνο κοινό χαρακτηριστικό των δύο αυτών επιθέσεων είναι ότι σε αυτές συμμετείχαν μαθητές των σχολείων, επηρεασμένοι από το φασιστικό μίσος. Ήταν αυτές οι επιθέσεις που έκαναν τόσο φανερό ότι οι φασιστικές ομάδες προσπαθούν να ανασυνταχθούν αναζητώντας υποστηρικτές ανάμεσα στα στρώματα της νεολαίας.
Από τότε μέχρι σήμερα, έχουμε δει μια σειρά από αντίστοιχες επιθέσεις, όπου συμμετέχουν κυρίως νέοι φασίστες, ακόμα και ανήλικοι, πολλές φορές με εξαιρετική βιαιότητα. Η επίθεση στο σταματημένο βαγόνι του ηλεκτρικού στο Μοναστηράκι, όπου ομάδα φασιστών της Pro Patria επιτέθηκε σε μικρό αριθμό αντιφασιστών που επέστρεφε από την (πολύ σημαντική) συγκέντρωση που ακύρωσε το πανευρωπαϊκό φασιστικό κάλεσμα στην Αθήνα την 1η Νοέμβρη του ’23, η επίθεση του όχλου που αποτελούνταν από περίπου 150 άτομα ενάντια σε δύο τρανς άτομα, τα οποία απλώς περπατούσαν στην πλατεία Αριστοτέλους, στο κεντρικότερο σημείο της πόλης, το κάλεσμα του Ιερού Λόχου στη Θεσσαλονίκη σε συγκέντρωση για να ακυρωθεί η προβολή του ντοκιμαντέρ «Αδέσποτα Κορμιά» στα πλαίσια του φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, είναι ενδεικτικά.
Από όλα τα παραπάνω και ακόμα περισσότερο από τις τελευταίες επιθέσεις, είναι φανερό ότι οργανωμένες φασιστικές δυνάμεις έχουν μπει και παρεμβαίνουν στα σχολεία, ειδικά στις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές της Θεσσαλονίκης, αλλά όχι μόνο. Σαν αποτέλεσμα έχουν δημιουργηθεί πυρήνες ανήλικων φασιστών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται τόσο στις γειτονιές τους, όσο και σε «εξορμήσεις» στο κέντρο της πόλης. Έχει επίσης διαπιστωθεί από τις (όποιες) συλλήψεις έχουν γίνει σε βάρος των ομάδων αυτών, πως στους πυρήνες αυτούς εμπλέκονται άμεσα μέλη συνδέσμων οπαδών.
Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν σημαντικό κίνδυνο για ολόκληρη την κοινωνία, καθώς αυτό που γίνεται είναι μια πολύ έντονη προσπάθεια κανονικής στρατολόγησης νεαρών ατόμων σε πολύ σκληρούς πυρήνες που επιτίθενται, βανδαλίζουν και προσπαθούν να τρομοκρατήσουν.
Ενάντια στα γυναικεία και ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα
Είναι επίσης εμφανής και η νέα ατζέντα των φασιστών. Την προηγούμενη περίοδο της κρίσης, η ΧΑ έχτισε τις δυνάμεις της με την ρατσιστική / αντιμεταναστευτική προπαγάνδα, τις επιθέσεις και τα πογκρόμ ενάντια στους μετανάστες μικροπωλητές και φυσικά, στον Άγιο Παντελεήμονα στην Αθήνα όπου «αγανακτισμένοι κάτοικοι» διαμαρτύρονταν για την παρουσία μεταναστών, εκδιώκοντας τους από την πλατεία και δημιουργώντας ένα καθεστώς φόβου.
Πλέον παρατηρούμε μια «στροφή» με βασικό στόχο και εχθρό το φεμινιστικό και ΛΟΑΤΚΙ κίνημα, με επιθέσεις και προκλήσεις στις πορείες που αφορούν τα ζητήματα αυτά, όπως στα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το κάλεσμα μέλους των «Σπαρτιατών» του Ηλία Κασιδιάρη για αντισυγκέντρωση ενάντια στο πρώτο Αυτοοργανωμένο Pride Χανίων (στο οποίο μετά τη μαζική συγκέντρωση αλληλέγγυων δεν τόλμησαν καν να εμφανιστούν οι φασίστες), τα συνθήματα έξω από τα γραφεία της ΛΟΑΤΚΙ ομάδας Colour Youth, είναι χαρακτηριστικά της κατάστασης.
Στον λόγο τους, προβάλλουν έντονα ζητήματα της θρησκείας, της σεξουαλικής «κανονικότητας», της θέσης της γυναίκας και της μη-αυτοδιάθεσης του σώματός της κοκ. Οι αγώνες όλων των προηγούμενων χρόνων, έχουν ανοίξει πλατιά στην κοινωνία αυτά τα ζητήματα και παρά τις όποιες κατακτήσεις, εξακολουθούν να αποτελούν σημεία τριβής και σύγκρουσης. Σε αυτό το κλίμα προσπαθούν να πατήσουν τα υπολείμματα των παλιότερων φασιστικών μορφωμάτων, να προκαλέσουν την αναζωπύρωση συντηρητικών αισθημάτων της κοινωνίας ώστε να βρουν ακροατήριο, ειδικά νεαρά άτομα τα οποία βιώνουν μια όλο και μεγαλύτερη ματαίωση από τα αδιέξοδα στα οποία τους καταδικάζει το καπιταλιστικό σύστημα.
Μπροστά σε νέα καθήκοντα
Το αντιφασιστικό κίνημα βρίσκεται για ακόμα μια φορά μπροστά σε πολύ μεγάλες προκλήσεις. Μέχρι στιγμής έχουν φανεί αρκετά καλά τα αντανακλαστικά τόσο των ανθρώπων του κινήματος, όσο και πιο πλατιών στρωμάτων της κοινωνίας. Αξίζει να αναφερθούμε:
- στην άμεση ανταπόκριση του κόσμου και στις πορείες- απαντήσεις που δόθηκαν αμέσως μετά τις επιθέσεις στη δυτική Θεσσαλονίκη, με χιλιάδες να διαδηλώνουν στις γειτονιές που έγιναν αυτές.
- στη συγκέντρωση στο Ν. Ηράκλειο που ακύρωσε το φασιστικό κάλεσμα και έστειλε τους φασίστες και τους νεοναζί στις τρύπες τους, παρά την απαγόρευση της από την αστυνομία.
- στην άμεση πορεία πολλών χιλιάδων στη Θεσσαλονίκη μετά την επίθεση εκατόν πενήντα εναντίον δύο και την αποφασιστική απώθηση όποιου προσπάθησε να επιτεθεί στο σώμα της πορείας.
Πέρα από τα αντανακλαστικά που απαντούν στις προκλήσεις των φασιστών, για να αντιμετωπιστεί η φασιστική απειλή είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα. Την περίοδο της ανόδου της ΧΑ και ειδικά μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, αυτό που έδωσε ώθηση στον αντιφασιστικό αγώνα ήταν η ύπαρξη αντιφασιστικών επιτροπών σε γειτονιές, χώρους εργασίας, σχολεία και σχολές κοκ. Σήμερα, η ανάγκη για χτίσιμο αντιφασιστικών επιτροπών που θα συμμετέχουν άνθρωποι από όλο το εύρος του αντιφασιστικού κινήματος και των ανθρώπων που αναγνωρίζουν τους κινδύνους ανάπτυξης των φασιστικών ομάδων, είναι και πάλι επιτακτική.
Οι επιτροπές αυτές πρέπει να είναι πλατιές και να χαρακτηρίζονται από διάθεση συνεργασίας των αριστερών οργανώσεων διαφορετικών ρευμάτων, αντιεξουσιαστών που αντιλαμβάνονται την σημασία της μαζικής δράσης, προοδευτικών ανθρώπων, τοπικών κινημάτων, φοιτητικών συλλόγων και 15μελών, συλλόγων γονέων και καθηγητών, εργατικών σωματείων κλπ. Οι επιτροπές αυτές πρέπει να έχουν όσο το δυνατόν πιο εξωστρεφή δράση, να οργανώσουν εκστρατείες, εκδηλώσεις, συζητήσεις και φεστιβάλ και να έρθουν σε επαφή με πλατιά στρώματα της κοινωνίας, αναδεικνύοντας τις έννοιες της αλληλεγγύης, της ισότητας και του σεβασμού κάθε «διαφορετικότητας» απέναντι στο φασιστικό μίσος.
Το φυσικό επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι ο συντονισμός αυτών των επιτροπών σε επίπεδο πόλεων αλλά και πανελλαδικά, στα βήματα του Αντιφασιστικού Συντονισμού Αθήνας Πειραιά, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην καταδίκη της ΧΑ και των στελεχών της. Μόνο μέσω της ενωτικής αντίληψης και του επίμονου και μαχητικού αγώνα θα καταφέρουμε μαζί με την πλειοψηφία του λαού να στείλουμε τους φασίστες εκεί που πρέπει… στον κάδο της ιστορίας.