Την Πέμπτη 1 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε στο κάμπινγκ Antinazizone–YRE συζήτηση με θέμα «Οι εγκληματικές πολιτικές ΕΕ και ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στους πρόσφυγες». Την συζήτηση άνοιξαν η Σοφία Χατζηφούντα και ο Παναγιώτης Κορολόγος. Οι εισηγήσεις ασχολήθηκαν από τη μια μεριά με τα ζητήματα των συμφωνιών που έχει κάνει η ΕΕ σε διεθνές επίπεδο και από την άλλη τις εφαρμογές των πολιτικών αυτών στην Ελλάδα από το 2015 έως σήμερα.
Οι εισηγήσεις
Τον περασμένο Μάιο ψηφίστηκε από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο το νέο «σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο». Το σύμφωνο ενισχύει τον χαρακτήρα της Ευρώπης – Φρούριο καθώς δημιουργείται μια ζώνη κράτησης έξω από τα σύνορα της ΕΕ, όπου θα σταματάει η διέλευση προσφύγων στο εσωτερικό της.
Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η εξαγορά της υποχρέωσης αποδοχής μετεγκαταστάσεων από τις χώρες της ΕΕ έναντι της καταβολής του αντιτίμου των 20.000 ευρώ ανά πρόσφυγα ετησίως σε μια «δεξαμενή αλληλεγγύης». Τα ποσά που θα συγκεντρωθούν δεν θα διατεθούν για να στηρίξουν τις ζωές των προσφύγων, αλλά τα κράτη που θα τους υποδεχτούν, ώστε να τα διαθέσουν όπως εκείνα νομίζουν. Αυτό δίνει μια πολύ ξεκάθαρη εικόνα για τη διαχείρισή του προσφυγικού από την πλευρά της ΕΕ, όπως και για τις προθέσεις της, οι οποίες ούτως ή άλλως εφαρμόζονται με μια σειρά πρακτικά μέτρα: κέντρα κράτησης, φράχτες στα σύνορα, δολοφονίες και καταστολή. Ταυτόχρονα καλλιεργεί την εικόνα ότι τα δικαιώματα έχουν μια «τιμή», και οι ζωές των προσφύγων ένα «κόστος»…
Επίσης ενισχύεται ο «εργοληπτικός» ρόλος τρίτων χωρών. Χώρες εκτός ΕΕ, με ασταθείς οικονομίες, με απουσία κοινωνικών παροχών κλπ., θα έχουν οικονομικά κίνητρα και χρηματοδότηση για να διαχειριστούν την υποδοχή των προσφύγων, χωρίς να απαιτείται/προβλέπεται να παρέχουν εργασία, πρόσβαση σε δομές υγείας, συνολικά κοινωνική πρόνοια για τους νέους πληθυσμούς.
Στο στόχαστρο μπαίνουν ακόμη και τα παιδιά από 6 ετών, στα οποία θα πραγματοποιούνται έλεγχοι, θα μπορούν να φακελώνονται και να φυλακίζονται κατά τη συνοριακή διαδικασία. Μικρά παιδιά δηλαδή θα αντιμετωπίζονται σαν εν δυνάμει εγκληματίες και θα κρατούνται μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία καταγραφής τους.
Το νέο σύμφωνο δεν ήρθε από τον ουρανό. Αντλεί την έμπνευσή του από εγκληματικές συμφωνίες που έχουν ήδη εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια. Μεταξύ τους η, τροποποιημένη πλέον, συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας,η συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Λιβύης, Αλβανίας και Ιταλίας, ΕΕ και Αιγύπτου κα.
Στην ίδια κατεύθυνση συντάσσεται και η Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια, ιδιαίτερα κατά την περίοδο των μεγάλων προσφυγικών ροών του 2015. Στο εφιαλτικό κέντρο κράτησης της Μόριας, άνθρωποι κυριολεκτικά πέθαιναν λόγω των συνθηκών κράτησης. Αυτή η πολιτική δεν ήταν τυχαία. Η κακοποίηση των αιτούντων άσυλο είχε σκοπό να στείλει ένα σαφές μήνυμα σε όσους σκέφτονταν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους αναζητώντας ασφαλείς συνθήκες διαβίωσης. Το μήνυμα ήταν ότι αυτές τις συνθήκες δεν θα τις έβρισκαν εδώ, ότι στην Ελλάδα η κατάσταση θα ήταν ακόμη χειρότερη από αυτή που επικρατούσε στις χώρες τους. Για τον ίδιο λόγο δεν δίσταζαν να δημοσιοποιούν τις τραγικές συνθήκες. Στελέχη της ΝΔ όπως ο Θ. Πλεύρης δήλωναν:
«Το θέμα είναι να τους κόψουμε να μην έρχονται. Συνεπώς, όταν βρίσκεσαι εδώ πέρα, όχι μόνο κοινωνική παροχή δεν θα έχεις, δεν θα μπορείς να φας, δεν θα μπορείς να πιείς, δεν θα μπορείς να πας στο νοσοκομείο (…) στη ζωή τους η κόλαση να φαντάζει παράδεισος σε σχέση με αυτό το οποίο θα ζουν εδώ πέρα».
Χαρακτηριστικός ήταν και ο ρόλος των ΜΚΟ, οι οποίες ανέλαβαν τις υποχρεώσεις του κράτους καλύπτοντας μεγάλο κενό με ιδιωτικούς όρους, σε σχέση με δομές υγείας, στέγαση, εκπαίδευση. Αυτό ήταν τμήμα τις ευρείας πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων που εφαρμόζονταν ήδη στη χώρα.
Σήμερα η επίθεση ενάντια στους πρόσφυγες διευρύνεται με την επίθεση και ενάντια σε όσους υπερασπίζονται τους πρόσφυγες. Σε αυτό το πλαίσιο είχαμε τη στοχοποίηση και τις συλλήψεις διασωστών, που συνοδεύτηκαν από δίκες – παρωδία. Τα εγκλήματα της ελληνικής κυβέρνησης με τις ευλογίες της ΕΕ δε σταματούν όμως εκεί. Οι συστηματικές επαναπροωθήσεις έχουν κοστίσει τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους, κυρίως στη θάλασσα, αλλά και στα χερσαία σύνορα της χώρας. Ήδη για την περασμένη χρονιά ο ΟΗΕ έχει σημειώσει 540 καταγεγραμμένες επαναπροωθήσεις με κάποιες να καταλήγουν σε θανατηφόρα ναυάγια, με πιο σοκαριστική την περίπτωση των εκατοντάδων προσφύγων που πνίγηκαν στο ναυάγιο της Πύλου.
Ήδη, λίγο πριν τις Ευρωεκλογές και με τη μετανάστευση στο επίκεντρο της πολιτικής ατζέντας της Ε.Ε., προτάθηκε από μερίδα ευρωβουλευτών, με μορφή επιστολής προς την Κομισιόν, η περαιτέρω αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής, ώστε να περιοριστούν οι αφίξεις μεταναστών στην Ευρώπη.
Στην πραγματικότητα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ψηφίσει και εφαρμόζει σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα των ακροδεξιών κομμάτων της ΕΕ για το προσφυγικό και το μεταναστευτικό. Έχει στηρίξει τις πιο ακραίες αντιμεταναστευτικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν την τελευταία δεκαετία από μια σειρά κράτη μέλη της, νομιμοποιώντας έτσι και ενισχύοντας τα ακροδεξιά κόμματα.
Όπως και να έχει, καμιά τέτοιου είδους συμφωνία δεν μπορεί να λύσει τα δομικά αίτια της μετανάστευσης.
Η ακραία φτώχεια, η καταπίεση, οι πόλεμοι, αλλά και η κλιματική κρίση, είναι και θα είναι οι μεγάλοι ένοχοι για τις μετακινήσεις πληθυσμών. Και σ’ αυτό έχει βαθιά χωμένα τα χέρια του ο Δυτικός καπιταλισμός.
Πλούσια συζήτηση
Τις εισηγήσεις ακολούθησαν πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις, ανάμεσα σε άλλες και από συμμετέχοντες στο κάμπινγκ από άλλες χώρες. Συζητήθηκε η ανάγκη διεκδίκησης ασφαλούς διέλευσης των προσφύγων και της υιοθέτησης πολιτικών προτάσεων από τα κινήματα και την Αριστερά για την ενσωμάτωση τους στις χώρες της ΕΕ. Τονίστηκε η δυσκολία της οργάνωσης των ίδιων των εργαζομένων μεταναστών λόγω της απουσίας αγωνιστικών σωματείων βάσης στους εργατικούς χώρους. Δόθηκαν από εργαζόμενους σε προσφυγικές δομές παραδείγματα από τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν, ακόμη και για περιστατικά εκτεταμένου τράφικινγκ (και της συγκάλυψής του) στο εσωτερικό των κέντρων κράτησης, ενώ έγινε και ενημέρωση από την Τουρκία για την έξαρση της ρατσιστικής βίας στη χώρα, αποτέλεσμα της ακροδεξιάς ρητορικής της τουρκικής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, που πατάει στα προβλήματα της τουρκικής κοινωνίας για να ενισχύσει τον φόβο και το μίσος ενάντια στους ξένους, κυρίως ενάντια στους Σύριους πρόσφυγες. Ακόμα, έγινε συζήτηση σχετικά με τα συνθήματα που μπορεί και πρέπει να υιοθετήσει το αντιρατσιστικό κίνημα προκειμένου να απευθυνθεί πλατιά στην κοινωνία.
Απέναντι στις εγκληματικές πολιτικές της Ευρώπης-φρούριο, εμείς πρέπει να απαντούμε ξεκάθαρα υπέρ της αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και ενάντια σε όσους προκαλούν και υποστηρίζουν τους πολέμους, τη φτώχεια, την καταπίεση, την καταστροφή του περιβάλλοντος, οδηγώντας πληθυσμούς στον ξεριζωμό και τον θάνατο.
Το αντιρατσιστικό κίνημα πρέπει να οργανωθεί και να παλέψει πρώτα απ’ όλα ενάντια στις δολοφονίες, αλλά και για να σταματήσουν οριστικά οι επαναπροωθήσεις στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της ΕΕ, η συστηματική χρήση βίας, οι φράχτες και η στρατιωτικοποίηση των συνόρων. Πρέπει να συστηματοποιηθούν οι αποστολές και επιχειρήσεις διάσωσης και να δημιουργηθούν πραγματικά ασφαλείς και νόμιμες διαδρομές ώστε να πάψουν να χάνονται ζωές στα σύνορα.
Πρέπει επίσης να διεκδικήσουμε χορήγηση ασύλου στους πρόσφυγες, με βάση το διεθνές δίκαιο, και την αναλογική κατανομή των προσφύγων στην ΕΕ, με ουσιαστική βοήθεια ώστε να ενταχθούν στις τοπικές κοινότητες όπου εγκαθίστανται.
Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει ντόπιοι και μετανάστες εργαζόμενοι να αγωνιστούμε από κοινού για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για όλους, ενάντια στο κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις που μας φτωχοποιούν. Χρειαζόμαστε δημοκρατικά και αγωνιστικά σωματεία βάσης, στα οποία να συμμετέχουν τόσο οι ντόπιοι όσο και οι πρόσφυγες/μετανάστες εργαζόμενοι, μαχητικές αντιρατσιστικές και αριστερές οργανώσεις, τοπικές πρωτοβουλίες, όπου θα μπορούν να ενταχθούν και να δώσουν μαζί τη μάχη ντόπιοι και ξένοι, για μια καλύτερη ζωή για όλους/ες.
