Αν και η ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος για την προστασία του Υμηττού δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη, αποτελεί σίγουρα ένα ακόμη πλήγμα για το ήδη ταλαιπωρημένο βουνό και το οικοσύστημά του. Στις 22/9, το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε να δικαιώσει τους Δήμους που είχαν προσφύγει κατά του Προεδρικού Διατάγματος (Δήμοι Κρωπίας, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Παπάγου – Χολαργού, Ηλιούπολης, Παιανίας – Γλυκών Νερών και Γλυφάδας.
Κάποιοι θέλουν τσιμέντο…
Οι παραπάνω Δήμοι, προσέφυγαν στο ΣΤΕ με πρόσχημα το γεγονός ότι το Προεδρικό Διάταγμα δε συνοδευόταν από Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, κάτι που είναι υποχρεωτικό με βάση την κοινοτική Οδηγία 2001/42/ΕΚ. Προφανώς οι πραγματικοί λόγοι για τους οποίους οι παραπάνω Δήμοι επιδίωξαν την ανατροπή του νομικού καθεστώτος προστασίας του Υμηττού, δεν είναι… περιβαλλοντικοί, αλλά έχουν να κάνουν με τις δικές τους βλέψεις επέκτασης προς το βουνό.
Αμέτρητα αυθαίρετα που περιμένουν να νομιμοποιηθούν, νεκροταφεία που «χρειάζονται επέκταση» προς το βουνό, διεκδικήσεις 28.000 στρεμμάτων από ιδιώτες και την εκκλησία, είναι μερικοί μόνο από τους πραγματικούς λόγους που οδήγησαν τους παραπάνω Δήμους στην προσφυγή ενάντια στο Προεδρικό Διάταγμα.
Και κάποιοι τους αφήνουν…
Τι έκανε όμως η «περιβαλλοντικά ευαίσθητη» κυβέρνηση, προκειμένου να αποτρέψει την ανατροπή του καθεστώτος προστασίας του Υμηττού; Αρχικά δεν έκανε απολύτως τίποτα! Παρά το γεγονός ότι γνώριζε από το 2015 τους πολύ συγκεκριμένους κινδύνους οι οποίοι απειλούν το βουνό, αντί να συντάξει Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να θωρακίσει το Προεδρικό Διάταγμα, άφησε να περάσει πολύτιμος χρόνος. Για την ακρίβεια, δύο ολόκληρα πολύτιμα χρόνια!
Στη συνέχεια, τον περασμένο Μάρτη, σε μια κίνηση που αποτέλεσε το τελειωτικό χτύπημα για το καθεστώς προστασίας του βουνού, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη μεταφορά του γηπέδου του ΠΑΟ στο πάρκο Γουδί. Σε μια έκταση δηλαδή 4.500 στρεμμάτων, που όχι μόνο οι κάτοικοι της περιοχής διεκδικούν εδώ και δεκαετίες να μετατραπεί σε Μητροπολιτικό πάρκο πρασίνου, αλλά βρίσκεται στα όρια της Δ΄ Ζώνης προστασίας του Υμηττού με βάση το Προεδρικό Διάταγμα που ανατράπηκε.
Το Προεδρικό Διάταγμα
Το Προεδρικό Διάταγμα 187/2011, μπορεί να μην ήταν το ιδανικό, ή το αυστηρότερο περιβαλλοντικά νομικό όπλο ανάσχεσης των επίδοξων καταπατητών του βουνού. Όσο υπήρχε όμως, παρείχε μια αρκετά ισχυρή προστασία, τουλάχιστον για τον πυρήνα του ορεινού όγκου και του οικοσυστήματός του. Συγκεκριμένα, για την Α΄ ζώνη προστασίας, η οποία αυξήθηκε από τα 76.000 σε 93.000 στρέμματα, δεν επιτρεπόταν σχεδόν καμία παρέμβαση:
«Στη Ζώνη Α επιτρέπονται μόνο χρήσεις που είναι συμβατές ή κρίνονται απαραίτητες για τις ανάγκες προστασίας της περιοχής, όπως έργα αντιπυρικής προστασίας, πυροσβεστικοί κρουνοί, εργασίες δασικής διαχείρισης, χάραξη μονοπατιών και ποδηλατικών διαδρομών…».
Θανάσιμοι κίνδυνοι
Ο Υμηττός έχει τα τελευταία χρόνια υποστεί ανυπολόγιστες βλάβες. Μόνο φέτος το καλοκαίρι, κάηκαν πάνω από εκατό στρέμματα δάσους πάνω από το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, μια καταστροφή βέβαια, η οποία δε συγκρίνεται ούτε στο ελάχιστο με τη μεγάλη φωτιά του 2015, που εξαφάνισε τεράστιες δασικές εκτάσεις από το Βύρωνα και την Ηλιούπολη, μέχρι τη Γλυφάδα.
Το ερώτημα από εδώ και πέρα, είναι τι θα συμβεί καταρχήν στις καμένες εκτάσεις, αυτές δηλαδή που μπορούν πιο εύκολα είτε να τσιμεντοποιηθούν (που είναι το πιο συνηθισμένο) είτε να «αξιοποιηθούν» με άλλο τρόπο. Είναι χαρακτηριστικό ότι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη φωτιά του 2008 στην περιοχή των Γλυκών Νερών, κοπάδια αιγοπροβάτων καταβρόχθιζαν τη φυσική αναδάσωση!
Χωρίς νομικό καθεστώς προστασίας, ο Υμηττός βρίσκεται στο έλεος κάθε επίδοξου καταπατητή. Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, που άφησαν τα πράγματα να φτάσουν μέχρι αυτό το σημείο, οφείλουν τουλάχιστον, να απαγορεύσουν άμεσα, οποιουδήποτε είδους δόμηση στον Υμηττό, ή οποιαδήποτε εργασία που δε σχετίζεται με την προστασία του βουνου, μέχρι να υπάρξει νέο νομικό πλαίσιο για την προστασία του. Δεδομένης όμως της μέχρι στιγμής εγκληματικής ολιγωρίας τους, δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά. Ο Υμηττός, όπως και όλος ο φυσικός πλούτος της χώρας, δε θα είναι ποτέ πραγματικά ασφαλής, αν οι τοπικές κοινωνίες και το περιβαλλοντικό κίνημα δεν επιβάλουν την προστασία του!