Δεν ξαφνιαζόμαστε καθόλου που η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως αποφάσισαν να καταθέσουν τώρα, εν μέσω πανδημίας και γενικής καραντίνας, το σχέδιο νόμου για την παιδεία με τίτλο «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις» που περιλαμβάνει μέτρα και αλλαγές για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και η διαβούλευση του θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη 6 Μαΐου. Με τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και φοιτητές αλλά και τους γονείς κλεισμένους μέσα στα σπίτια τους είναι πολύ πιο εύκολο να περάσει αυτά τα μέτρα τώρα, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα βρει ισχυρές αντιστάσεις. Το ίδιο άλλωστε έκανε και με την κατάργηση του ασύλου, που την πέρασε μέσα στο καλοκαίρι του 2019, προκειμένου να περιορίσει τις αντιδράσεις.
Το σχέδιο νόμου έχει καταδικάσει μέχρι και η παράταξη των εκπαιδευτικών της ΝΔ (ΔΑΚΕ), που κατηγορεί το υπουργείο για «αντιδημοκρατικές μεθόδους». Κι αυτό παρά το ρόλο που έχει παίξει η ΔΑΚΕ όλα αυτά τα χρόνια στο χώρο της Εκπαίδευσης, σαν δεξί χέρι των πολιτικών της ΝΔ και παρά τα εμπόδια που έβαζε στις κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών.
Σε πρώτες δηλώσεις της ήδη η υπουργός Νίκη Κεραμέως απέφυγε να απαντήσει στα πιο επίμαχα σημεία του νομοσχεδίου, όπως η αύξηση των μαθητών ανά τάξη ή το «ψαλίδι» στους μαθητές των ΕΠΑΛ, στα οποία μπήκε όριο ηλικίας στα 17 έτη προκειμένου κάποιος να φοιτήσει εκεί και αποκόπτοντας έτσι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που θέλουν να λάβουν δωρεάν επαγγελματική εκπαίδευση. Πού θα απευθυνθούν άραγε όλοι αυτοί που βγαίνουν εκτός; Στα ιδιωτικά κολέγια, προφανώς, που τόσο έχει ωφελήσει η κυβέρνηση της ΝΔ.
Ήδη βέβαια η κυβέρνηση είχε δείξει τις προθέσεις της για την παιδεία, με την εξίσωση πριν λίγους μήνες των πτυχίων των Πανεπιστημίων και των ιδιωτικών κολεγίων, με το περαιτέρω άνοιγμα στην ιδιωτική εκπαίδευση και το σχεδιασμό ενός εκπαιδευτικού συστήματος για όσους μπορούν να το πληρώσουν.
Νέο νομοσχέδιο – οι αλλαγές στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Μεταξύ των πολλών αλλαγών που κατατέθηκαν, οι πιο σημαντικές αφορούν το σχολείο, το οποίο μετατρέπεται σε ένα θεσμό ακόμα πιο ανταγωνιστικό και εξεταστικο-κεντρικό, ένα σχολείο πολλών ταχυτήτων, με αυξημένες εξετάσεις και άγχος για τους μαθητές.
Ξεκινώντας από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αυξάνεται ο μέγιστος αριθμός νηπίων, προνηπίων και μαθητών ανά τμήμα σε Νηπιαγωγεία και Δημοτικά από 22 σε 24, ενώ προβλέπεται η δυνατότητα προσαύξησης έως και 10%, που μπορεί να ανεβάσει τον αριθμό σε 26-27.
Ο μεγάλος αριθμός μαθητών ανά τάξη αποτελούσε ήδη πρόβλημα που τώρα θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο (άσχετα αν αυτές τις μέρες συζητιούνται μέτρα αποσυμφόρησης των τάξεων λόγω πανδημίας) πράγμα που πέρα από τον αντι-εκπαιδευτικό του χαρακτήρα θα έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των αναπληρωτών καθηγητών (λόγω της μείωσης των τμημάτων). Όσον αφορά τους αναπληρωτές, όσοι προσληφθούν και παραιτηθούν ή δεν αναλάβουν υπηρεσία επειδή στέλνονται σε κάποια απομακρυσμένη ή δυσπρόσιτη περιοχή, «τιμωρούνται» με διετή ή –σε κάποιες περιπτώσεις– τριετή αποκλεισμό από τους πίνακες.
Στο γυμνάσιο προβλέπεται η αύξηση από τέσσερα σε επτά των γραπτά εξεταζόμενων μαθημάτων που εντάσσονται στην Ομάδα Α′ μαθημάτων στις ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις κάθε τάξης. Δηλαδή, στα τέσσερα μαθήματα που ήδη εξετάζονται γραπτά (Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, Μαθηματικά, Φυσική και Ιστορία), προστίθενται τα μαθήματα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Αρχαία Ελληνικά Κείμενα από Μετάφραση), της Βιολογίας και των Αγγλικών. Επαναφέρεται επίσης η βάση του 10 για την προαγωγή από τη μία τάξη στην άλλη.
Στο Λύκειο επιστρέφει η μισητή Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας, ένα μέτρο που όταν εφαρμόστηκε για πρώτη φορά τη χρονιά 2013-14 το 40% των εξεταζόμενων μαθητών επανεξετάστηκε στις επαναληπτικές εξετάσεις του Σεπτεμβρίου!
Επαναφέρεται επίσης η αναχρονιστική αναγραφή του χαρακτηρισμού της διαγωγής των μαθητών στους τίτλους σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως ίσχυε μέχρι το 2017. Όπως αναφέρεται στη σελίδα του Υπουργείου, «η εν λόγω αναγραφή συνιστά αμιγώς παιδαγωγικό μέτρο, που συνάδει με τον σφαιρικότερο παιδευτικό ρόλο του σχολείου. Και ως τέτοιο δεδομένο παιδαγωγικού χαρακτήρα, αναγράφεται στους οικείους τίτλους σπουδών». Η διαγωγή σε συνδυασμό με τις πολυήμερες αποβολές που επανέρχονται είναι μέτρα εκφοβισμού για τους μαθητές που καλούνται να είναι υπάκουοι, και συγκεντρωμένοι αποκλειστικά στα μαθήματά τους, διαφορετικά θα έχουν συνέπειες.
Επαναφέρονται τα Λατινικά σαν εξεταζόμενο μάθημα αντί της Κοινωνιολογίας στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Κι αυτό, παρόλο που η Κοινωνιολογία είναι βασικό μάθημα για σχολές Οικονομικών, Ψυχολογίας, Εκπαίδευσης, κλπ. και άρα περισσότερο χρήσιμη για τους μαθητές που θέλουν να περάσουν σε αυτές τις σχολές.
Προβλέπεται επίσης τα μαθήματα που θα δίνουν ενδοσχολικά οι μαθητές της Γ’ λυκείου στις απολυτήριες εξετάσεις να αυξηθούν κατά ένα, σε πέντε από τέσσερα που είναι σήμερα. Το επιπλέον «κόντρα μάθημα», θα είναι μάθημα που δεν εντάσσεται στο επιστημονικό πεδίο της ομάδας προσανατολισμού, πχ οι μαθητές των ανθρωπιστικών σπουδών θα παρακολουθήσουν υποχρεωτικά και μαθηματικά, και οι μαθητές των άλλων ομάδων προσανατολισμού θα παρακολουθήσουν ιστορία. Καταλαβαίνουμε βέβαια πόσο επιπλέον άγχος θα δημιουργήσει αυτό στους μαθητές που θα πρέπει όλη τη χρονιά να προετοιμάζονται για τις τρομερά απαιτητικές πανελλαδικές εξετάσεις, με πολύωρο και εξαντλητικό διάβασμα και ακόμα λιγότερο ελεύθερο χρόνο, με την προσθήκη ενός «κόντρα» μαθήματος, το οποίο δεν θα διδάσκονται απλά για να έχουν σφαιρικότερες γνώσεις, αλλά θα πρέπει να εξεταστούν σε αυτό με επιτυχία. «Αριστεία», με βάση τη λογική των κυβερνώντων, ίσον εξετάσεις.
Αλλαγές στην Ανώτατη Εκπαίδευση
Δεν λείπουν βέβαια και οι αλλαγές για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με παρόμοια κριτήρια, με περισσότερα εμπόδια για όσους θέλουν να σπουδάσουν και Πανεπιστήμια για όσους το σηκώνει η τσέπη τους.
Προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η μείωση του αριθμού των εισακτέων και ο περιορισμός της δυνατότητας μετεγγραφών των φοιτητών, με καθιέρωση βάσης μετεγγραφής (που θα είναι η βάση εισαγωγής μείον 2.750 μόρια) και έλεγχο των οικονομικών κριτηρίων και εισοδημάτων τα τελευταία 3 έτη και όχι το τελευταίο μόνο έτος όπως ίσχυε μέχρι τώρα.
Ακόμη, στο νομοσχέδιο αναφέρεται η δυνατότητα ίδρυσης ξενόγλωσσων τμημάτων από κάθε ΑΕΙ με δίδακτρα για κατοίκους χωρών εκτός ΕΕ (πρόγραμμα το οποίο ήδη διαφημίζει το ΕΚΠΑ), θεσμοθετούνται κοινά πτυχία με ξένα ιδρύματα, θερινά προγράμματα και δράσεις για προσέλκυση ξένων φοιτητών, κοκ. Ανοίγει ο δρόμος δηλαδή για δίδακτρα σε προπτυχιακές σπουδές, αφού στις μεταπτυχιακές ήδη υπάρχουν δίδακτρα – με αποτέλεσμα οι φοιτητές που προέρχονται από φτωχές εργατικές και λαϊκές οικογένειες να έχουν ακόμα ένα εμπόδιο να αντιμετωπίσουν στην εξέλιξη των σπουδών τους.
Ποιο είναι το εκπαιδευτικό σύστημα που ονειρεύεται η κυβέρνηση της ΝΔ;
Τα χρόνια προβλήματα και κενά που υπάρχουν στην εκπαίδευση φάνηκαν πολύ καθαρά μέσα στην κρίση της πανδημίας. Μετά από χρόνια υποχρηματοδότηση της Παιδείας, υποστελέχωση των σχολείων, έλλειψη καθηγητών και τεχνολογικού εξοπλισμού, η εκπαιδευτική κοινότητα δεν ήταν προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει την κρίση. Εδώ ίσως κάποιος να ισχυριστεί ότι «δεν μπορεί να είμαστε προετοιμασμένοι για κάθε έκτακτο ενδεχόμενο», κάτι το οποίο έχει μια λογική, όμως οι δηλώσεις της Κεραμέως για πλήρη ετοιμότητα στην εισαγωγή της τηλεκπαίδευσης και την προσπάθεια περιγραφής ενός «success story», απέχουν πολύ από την πραγματικότητα.
Οι ιντερνετικές πλατφόρμες παρουσίασαν προβλήματα, καθηγητές και μαθητές δυσκολεύτηκαν να τις χρησιμοποιήσουν, κάποιοι μαθητές χωρίς τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό αποκλείστηκαν εντελώς, ενώ στην ιδιωτική Εκπαίδευση, σύμφωνα με καταγγελίες, έγινε εργοδοτικό «πάρτι», βάζοντας τους μαθητές να πληρώνουν κανονικά δίδακτρα αλλά «πληρώνοντας» τους καθηγητές με το επίδομα των 800 ευρώ!
Η Νίκη Κεραμέως έχει δείξει από την αρχή τι εκπαιδευτικό σύστημα ονειρεύεται. Συμβουλεύοντας τους εκπαιδευτικούς να κάνουν ότι μπορούν για την «ενίσχυση της χριστιανικής θρησκευτικής πίστης» των μαθητών, αυστηροποιώντας τις εξετάσεις και τις τιμωρίες και προωθώντας τα ιδιωτικά συμφέροντα στην εκπαίδευση, υποβαθμίζοντας την δημόσια παιδεία. Θέλει ένα σχολείο συντηρητικό και πειθαρχημένο, μαθητές «ρομποτάκια», ένα σχολείο ταξικό, για λίγους και ένα Πανεπιστήμιο για ακόμα λιγότερους.
Ποια πρέπει να είναι η απάντησή μας
Παρά την αυστηρή καραντίνα, την Παρασκευή 24/04 έγιναν κάποιες εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που οργανώθηκαν από Συλλόγους Δασκάλων και ΕΛΜΕ, μαθητικές συλλογικότητες και κάποιους φοιτητικούς συλλόγους, τηρώντας τα μέτρα προστασίας και θέλοντας να δώσουν το μήνυμα ότι το νομοσχέδιο δεν θα περάσει χωρίς αντιδράσεις.
Η κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε τις συνθήκες καραντίνας για να φέρει προς συζήτηση αυτό το σχέδιο νόμου χωρίς να δεχτεί κριτική. Το εκπαιδευτικό κίνημα πρέπει να παλέψει ακόμα και μέσα σε αυτές τις συνθήκες για:
- Άμεση απόσυρση του Νομοσχεδίου
- Ανακοίνωση άμεσα της ημερομηνίας των Πανελλαδικών εξετάσεων και μείωση της εξεταστέας ύλης για την Γ’ Λυκείου έως το σημείο που είχε διδαχτεί μέχρι τις 11 Μάρτη που έκλεισαν τα σχολεία
- Η προαγωγή για τις υπόλοιπες τάξεις να γίνει με βάση τον προφορικό βαθμό (και όχι με εξετάσεις)
- Να παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, με αύξηση των αιθουσών εξέτασης, δωρεάν παροχή μέσων ατομικής προστασίας (μάσκες, γάντια, αντισηπτικά) για μαθητές και επιτηρητές εκπαιδευτικούς
- Ιδιαίτερη μέριμνα για μαθητές και εκπαιδευτικούς που ανήκουν οι ίδιοι ή μέλη των οικογενειών τους σε ευπαθείς ομάδες
- Εκστρατεία ενημέρωσης όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας αλλά και της κοινωνίας για το νέο νομοσχέδιο και τα μέτρα του υπουργείου
- Συντονισμός μαθητών, φοιτητών, εκπαιδευτικών και γονιών με σκοπό τη δημιουργία ενός πανεκπαιδευτικού μετώπου ενάντια στην υποβάθμιση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας και για την επίλυση των προβλημάτων του εκπαιδευτικού συστήματος
- Αγώνας για ένα εκπαιδευτικό σύστημα για τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι για τα συμφέροντα των επιχειρήσεων
ΝΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΥΜΕ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΕΣ
