Διαβάστε εδώ και την προκήρυξη του «Ξ» που θα μοιραστεί στις σημερινές συγκεντρώσεις και μοτοπορείες των εργαζομένων στην efood.
Οι διανομείς φαγητού, προϊόντων και εμπορευμάτων ήταν μεταξύ των καθημερινών ηρώων το προηγούμενο διάστημα των συνεχόμενων λοκντάουν. Τα «παιδιά με τα μηχανάκια» ήταν και αυτά που συνέβαλαν καθοριστικά στην άνοδο των κερδών online εταιρειών παραγγελιών όπως της efood.
Μόνο για τον πρώτο χρόνο πανδημίας η efood είδε τον κύκλο εργασιών της να εκτινάσσεται κατά 49% φτάνοντας τα 64,4 εκατ. ευρώ με καθημερινά καθαρά κέρδη 86.575 ευρώ.
Ο τρόπος όμως με τον οποίο η εταιρεία «αντάμειψε» τους εργαζόμενους διανομείς της, ήταν η αφορμή για να ξεσπάσει ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης μέσα από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, ξεκινώντας από το Twitter (37.000 χιλιάδες tweets την ίδια μέρα), και να εξαπλωθεί στη συνέχεια σε Facebook και Instagram.
Μαζική αντίσταση από την κοινωνία
Όλα ξεκίνησαν όταν η εταιρεία efood έστειλε ηλεκτρονικό μήνυμα σε 115 διανομείς εργαζόμενους ενημερώνοντάς τους ότι δεν μπορεί να ανανεωθεί η 3μηνη σύμβαση τους με τους ίδιους όρους και ότι η μόνη επιλογή που έχουν είναι να γίνουν ελεύθεροι επαγγελματίες.
Οι εργαζόμενοι κοινοποίησαν την απαράδεκτη τακτική της εταιρείας η οποία τους έδειχνε ή τον δρόμο της απόλυσης ή της συνέχισης της συνεργασίας με δυσμενέστερους όρους.
Χιλιάδες χρήστες αξιολόγησαν αρνητικά την εφαρμογή efood ή την απεγκατέστησαν τελείως με αποτέλεσμα την πτώση των παραγγελιών κατά 30% μέσα σε μια μέρα.
Η αντίδραση της εταιρείας, μπροστά στην πτώση των κερδών και τη δυσφήμιση της, ήταν άμεση. Έστειλε νέο μήνυμα το οποίο ανακαλούσε ως λανθασμένη διατύπωση το προηγούμενο μήνυμα και έδινε την επιλογή στους εργαζόμενους να ανανεώσουν τη σύμβασή τους με τους ίδιους όρους ή να γίνουν ελεύθεροι επαγγελματίες αν το επιθυμούν.
Με τις πλάτες του νέου εργασιακού νόμου Χατζηδάκη
Το χρονικό σημείο που επέλεξε η διοίκηση της efood να αλλάξει τις εργασιακές σχέσεις των διανομέων της δεν είναι καθόλου τυχαίο. Ο νέος εργασιακός νόμος Χατζηδάκη είναι αυτός που της δίνει το δικαίωμα να το πράττει με τη βούλα το νόμου.
Συγκεκριμένα το άρθρο 69 του νέου εργασιακού νόμου 4808/2021 μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Η σύμβαση μεταξύ ψηφιακής πλατφόρμας και παρόχου υπηρεσιών τεκμαίρεται ότι δεν είναι εξαρτημένης εργασίας, εφόσον ο πάροχος υπηρεσιών δικαιούται, βάσει της σύμβασής του, σωρευτικά: α) Να χρησιμοποιεί υπεργολάβους ή υποκατάστατους για να παρέχουν τις υπηρεσίες που έχει αναλάβει να προσφέρει».
Η μη υποχρέωση υπογραφής σύμβασης εξαρτημένης εργασίας (μισθωτού εργαζόμενου) με τον εργοδότη δεν είναι κάτι καινούργιο στη διεθνή και ελληνική αγορά εργασίας, αλλά ίσχυε και επί προηγούμενων κυβερνήσεων. Όμως, με το νέο νόμο που πέρασε το καλοκαίρι επεκτάθηκε και σε άλλες κατηγορίες επαγγελμάτων όπως των εργαζόμενων σε επιχειρήσεις ψηφιακών πλατφορμών με παροχή υπηρεσιών, όπως η efood.
Ακόμη χειρότερα συνεχίζει να διατηρείται το καθεστώς ενοικιαζόμενης εργασίας, εταιρειών δηλαδή που επινοικιάζουν τους εργαζόμενους τους σε άλλες εταιρείες (στην περίπτωση της efood είναι η Manpower) προκειμένου οι άμεσοι εργοδότες να απαλλάσσονται από κάθε ευθύνη απέναντί τους.
Οι εργαζόμενοι εργάζονται υπό καθεστώς ομηρίας μηνιαίων συμβάσεων, συνεχούς φόβου απόλυσης και εντεινόμενης πίεσης, γεγονός που οδηγεί στην αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων.
Αθέμιτες πρακτικές της εταιρείας και στο εξωτερικό
Η μητρική εταιρεία στην οποία ανήκει η efood ονομάζεται Delivery Hero και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γερμανικές πολυεθνικές με ετήσιο τζίρο πάνω από 1,2 δισ. ευρώ.
Η γερμανική πολυεθνική εξαγόρασε το 2015 την efood έναντι 21 εκατ. ευρώ ενώ το ίδιο έκανε και το 2018 εξαγοράζοντας την επίσης ελληνική εταιρεία DELIVERAS Α.Ε. προσφέροντας 4,7 εκατ. ευρώ.
Η Delivery Hero έχει κατηγορηθεί πολλές φορές σε χώρες του εξωτερικού ότι ακολουθεί αθέμιτες πρακτικές και επιβάλει εργασιακό μεσαίωνα.
Μάλιστα στον Καναδά και στην Αυστραλία, χώρες όπου υπάρχουν ισχυρά συνδικάτα, μετά από αγωγές και οργανωμένες κινητοποιήσεις τους, οι εργαζόμενοι κατάφεραν να δικαιωθούν από τα δικαστήρια κερδίζοντας δικαιώματα τα οποία τους στερούσε η εργοδοσία.
Η σχέση εργολαβίας έναντι της μισθωτής εργασίας, ήταν αυτή που απέφερε στην εταιρεία σημαντικά κέρδη. Η Delivery Hero απέφευγε με αυτόν τον τρόπο να παρέχει στους εργαζόμενους αποζημίωση σε περίπτωση διακοπής συνεργασίας ή απόλυσης, αναρρωτικές και κανονικές άδειες, να πληρώνει υπερωρίες, επιδόματα και δώρα, πρόσθετες αμοιβές λόγω κινδύνου, ιατρική ασφάλιση και ένσημα.
Η δύναμη των social media και η ανάγκη ίδρυσης σωματείων στους χώρους δουλειάς
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη διάδοση της πληροφορίας και να ενισχύσουν κοινωνικούς αγώνες και κινήματα. Δεν μπορούν όμως να αντικαταστήσουν τα ίδια τα κινήματα και τις δράσεις τους.
Στους χώρους εργασίας είναι απαραίτητη η οργάνωση των ίδιων των εργαζόμενων προκειμένου να συζητήσουν τις δυσκολίες που βιώνουν και να βρουν τον καλύτερο δυνατό τρόπο υπεράσπισης και διεκδίκησης των εργασιακών τους δικαιωμάτων.
Την έλλειψη επιχειρησιακού σωματείου στην efood ήρθαν να αναπληρώσουν το ομοιοεπαγγελματικό Σωματείο Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Διανομέων (ΣΒΕΟΔ) και τα κλαδικά Συνδικάτα Επισιτισμού, Τουρισμού, Ξενοδοχείων και Επιχειρήσεων σε διάφορες περιοχές της χώρας. Αυτό το διάστημα διοργανώνουν συσκέψεις με τους εργαζόμενους ενώ ταυτόχρονα προχωρούν σε προειδοποιητικές απεργιακές κινητοποιήσεις.
Οι εργαζόμενοι αποφάσισαν:
Την Τετάρτη 22/9 να γίνουν 4ωρες στάσεις εργασίας 12:00 – 16:00 σε μια σειρά πόλεις. Παράλληλα με την στάση θα γίνουν και μοτοπορείες. Στην Αθήνα θα ξεκινήσει στις 11:00 από το Πεδίον του Άρεως, θα κατευθυνθεί στο υπουργείο Εργασίας και στη συνέχεια στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας. Στην Θεσσαλονίκη θα ξεκινήσεις στις 12.00 απ’ το Άγαλμα Βενιζέλου και θα καταλήξει επίσης στα γραφεία της εταιρείας επί της Εθνικής Αντιστάσεως.
Ακόμα, έχει αποφασιστεί 24ωρη πανελλαδική απεργία για την Παρασκευή 24 Σεπτέμβρη.
Είναι σημαντικό ότι τα δίκαια αιτήματα των εργαζόμενων στηρίζουν οι συνάδελφοι (τεχνικοί, υπάλληλοι τηλεφωνικών κέντρων) που εργάζονται στα γραφεία της εταιρείας.
Η διάρκεια, το σχέδιο και η κλιμάκωση των κινητοποιήσεων με τη συμμετοχή και άλλων κλάδων εργαζόμενων αποτελούν σημεία κλειδιά προκειμένου να έχουν νικηφόρο αποτέλεσμα αυτοί οι αγώνες.
