Δημοσιεύουμε κοινή ανακοίνωση του Αριστερού Ριζοσπαστικού Σχήματος στον Δήμο Θεσσαλονίκης «Η πόλη ανάποδα» (στο οποίο συμμετέχει το Ξεκίνημα) και της Δύναμης Ανατροπής στο Δήμο Θεσσαλονίκης.
Στη συνεδρίασή της 23ης Μαρτίου, το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Θεσσαλονίκης, ενέκρινε -μετά και από τη θετική γνωμοδότηση του συμβουλίου της 5ης κοινότητας- την ίδρυση δομής φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων σε τριώροφο ακίνητο του δήμου επί της οδού Αλεξανδρείας. Η δομή πρόκειται να φιλοξενήσει 20 ανηλίκους και θα παρέχει στέγαση, σίτιση, καθαριότητα, φύλαξη, καθώς και πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, φαρμακευτικής και υγειονομικής περίθαλψης. Τη δομή επίσης θα στελεχώσουν κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, εκπαιδευτικοί, διερμηνείς, νοσηλευτές, νομικός σύμβουλος, φύλακες και διοικητικό προσωπικό. Στόχος της δεν είναι απλώς η φιλοξενία, αλλά η κοινωνικοποίηση και η ομαλή ένταξη των ανηλίκων αυτών στην ελληνική κοινωνία.
Μια αυτονόητη, ανθρώπινη κίνηση θα έλεγε κάποιος/κάποια, και μάλλον ανεπαρκής σε σχέση με τις ανάγκες στήριξης των προσφύγων, θα συμπληρώναμε εμείς. Κι όμως, η δημοτική παράταξη «Θεσσαλονίκη πόλη ελληνική» με επικεφαλής τον Ι. Κουριαννίδη, μαζί με την ακροδεξιά ομάδα «Ιερός Λόχος», απαιτούν τη διακοπή του προγράμματος. Μάλιστα, για τον λόγο αυτό ξεκίνησαν συλλογή υπογραφών με ένα κείμενο που διατυπώνει ισχυρισμούς που δεν στέκουν και ερωτήματα που θα μπορούσαν να απαντηθούν με μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο.
Συγκεκριμένα, το κείμενο αναφέρει ότι «ανάλογες δομές σε άλλες περιοχές της πόλης μας έχουν δημιουργήσει αναστάτωση στην καθημερινότητα των περιοίκων», ενώ επαναλαμβάνει διαρκώς το επιχείρημα περί «αντίστοιχων δομών» ανά την Ελλάδα, λες και είναι το ίδιο η αποθήκη δεκάδων χιλιάδων ψυχών στη Μόρια με μια οργανωμένη δομή 20 ατόμων. Στην πραγματικότητα, οι -ελάχιστες δυστυχώς- «ανάλογες» δομές, δηλαδή μικρές δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, είτε πρόκειται για ασυνόδευτους ανήλικους είτε για μονογονεϊκές οικογένειες, που βρίσκονται στον Δήμο Θεσσαλονίκης (Άνω Πόλη, Τούμπα -καμία από αυτές στη Β΄ Δημοτική Κοινότητα, όπως αναφέρεται στο κείμενο) ή πέριξ αυτού (Πυλαία, Ωραιόκαστρο, Ταγαράδες), δεν έχουν δημιουργήσει κανένα πρόβλημα στις γειτονιές τους, ακριβώς επειδή πρόκειται για δομές που φιλοξενούν λίγα άτομα στα οποία, όπως αναφέραμε, προσφέρεται πολυδιάστατη και σταθερή φροντίδα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του φιλοξενείου μονογονεϊκών οικογενειών αιτούντων άσυλο στην Τούμπα, ενάντια στη δημιουργία του οποίου το 2014 επίσης υπήρχαν αρχικά έντονες τοπικές αντιδράσεις. Τελικά, μετά από παρέμβαση κινηματικών προοδευτικών συλλογικοτήτων και ενημέρωση των κατοίκων, οι αντιδράσεις κάμφθηκαν και το έργο προχώρησε. Έπειτα, η συνεργασία με την γειτονιά υπήρξε εξαιρετική και δεν έλειψαν οι φορές που έγιναν και ανοιχτές εκδηλώσεις με την συμμετοχή ντόπιων και προσφύγων. Πιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν η αντιρατσιστική γιορτή που διοργάνωσε το 28ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, το οποίο άνοιξε τις πόρτες του στις οικογένειες του φιλοξενείου και το σχολείο πλημμύρισε από χαρούμενα παιδικά πρόσωπα.
Στη συνέχεια, οι συντάκτες του κειμένου συλλογής υπογραφών θέτουν πέντε ερωτήματα, οι απαντήσεις στα οποία είτε είναι προφανείς είτε έχουν δοθεί ήδη από τα εισηγητικά κείμενα για τη δημιουργία της δομής:
- Αριθμός φιλοξενούμενων: 20
- Ηλικία φιλοξενούμενων: Ανήλικοι 12 έως 18 ετών· οι εξετάσεις για τη διαπίστωση της ανηλικότητας είναι αρμοδιότητα των υπηρεσιών του ελληνικού κράτους (Κέντρα Υποδοχής-Ταυτοποίησης, Υπηρεσία Ασύλου κοκ.), και όχι του Δήμου ή της δομής (ή κάποιας ΜΚΟ!). Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι οι δομές αυτές όχι μόνο δεν ευθύνονται για το γεγονός ότι συχνά σε αυτές οδηγούνται αιτούντες για άσυλο που δεν είναι ανήλικοι, αλλά είναι πάγιο αίτημά τους -και των εργαζομένων σε αυτές- να μη συμβαίνει αυτό, γιατί οι τυχόν αρνητικές επιπτώσεις αφορούν πρωτίστως τους ίδιους τους ανήλικους που φιλοξενούνται.
- Μέριμνα για επανασύνδεση των εν λόγω ανηλίκων με τις οικογένειές τους: Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι παραπέμπονται από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης στις δομές αυτές, πληρώντας τα κριτήρια ανηλικότητας και η έπειτα η δομή, σε συνεργασία με τον κατά τόπους Εισαγγελέα Ανηλίκων, αναλαμβάνει τη διαφύλαξη και προώθηση του βέλτιστου συμφέροντος του κάθε παιδιού (π.χ. οικογενειακή επανένωση). Η οικογενειακή επανένωση δεν είναι εφικτή σε όλες τις περιπτώσεις.
- Διάρκεια λειτουργίας δομής: Δώδεκα μήνες (δυστυχώς), με δυνατότητα παράτασης.
- Παραβατικότητα: Το τελευταίο ερώτημα δείχνει τουλάχιστον άγνοια για το τι σημαίνει ξενώνας φιλοξενίας: ακριβώς λόγω του τρόπου λειτουργίας τους, οι δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων ΔΕΝ προσεγγίζονται, ούτε κατά κανόνα ούτε κατ’ εξαίρεση, από ανθρώπους (η λέξη «στοιχεία» του κειμένου μάς εξοργίζει) που αναπτύσσουν παραβατικές συμπεριφορές, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για στελέχωση της δομής με προσωπικό όλο το 24ωρο. Εξάλλου, με τη δημιουργία μιας τέτοιας δομής φιλοξενίας μέσα στον αστικό ιστό προωθείται η ομαλότερη κοινωνική ένταξη των παιδιών, που προφυλάσσονται καλύτερα από την όποια απειλή, με τη βοήθεια και την ενεργή στήριξη και της τοπικής κοινωνίας.
Πέρα από αυτά τα προφανή όμως, οι πρόσφυγες, και πολύ περισσότερο τα ανήλικα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, είναι άνθρωποι που αναγκάστηκαν να φύγουν από τις χώρες τους λόγω πολέμων, αυταρχικών καθεστώτων, εξαθλίωσης. Άνθρωποι κυνηγημένοι, πολλοί από τους οποίους έχουν χάσει τις οικογένειές τους, πέρασαν βουνά και θάλασσες αναζητώντας μια αξιοβίωτη ζωή, όπως κάποτε συνέβαινε και με τους Έλληνες και τις Ελληνίδες που έζησαν ανάλογες καταστάσεις. Το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε ως κοινωνία είναι να τους δώσουμε την αναγκαία στήριξη για να νιώσουν ασφαλείς και να σταθούν στα πόδια τους, πολύ δε περισσότερο όταν μιλάμε για παιδιά.
Ως Πόλη Ανάποδα – Δύναμη Ανατροπής διεκδικούμε τη δημιουργία μικρών δομών, κατανεμημένων αναλογικά σε διάφορα σημεία της πόλης, ενταγμένων στον αστικό ιστό και ανοικτών στην κοινωνία, με στόχο την ένταξη των προσφύγων σε αυτή. Στρατόπεδα συγκέντρωσης όπως στη Μόρια, αλλά και στα Διαβατά, πρέπει άμεσα να καταργηθούν· είναι απάνθρωπα, δημιουργούν συνθήκες γκετοποίησης και δυσχεραίνουν την επικοινωνία ανάμεσα σε ντόπιους και πρόσφυγες, ενισχύοντας έτσι τον ρατσισμό και την ξενοφοβία.
Επιπλέον, οι δομές αυτές, που πρέπει να είναι δημόσιες, δεν μπορεί να έχουν μόνο ετήσια διάρκεια, όπως προβλέπεται για τη συγκεκριμένη. Απαιτείται χρόνος, διάθεση και σταθερή χρηματοδότηση για πραγματική βοήθεια και στήριξη. Οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν να είναι σταθερής και πλήρους απασχόλησης. Οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες να συμμετέχουν ενεργά στις αποφάσεις και στη διοίκηση της δομής.
Τέλος, διεκδικούμε γενναία αύξηση της χρηματοδότησης προς τους Δήμους με στόχο να ενισχυθεί η κοινωνική πολιτική. Πέρα από τις προσφυγικές δομές, να δημιουργηθούν κέντρα φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών, υπνωτήρια αστέγων, κοινωνικά παντοπωλεία και φαρμακεία κ.α.
Από τη μεριά μας, θα παλέψουμε να πρυτανεύσει η λογική και η αλληλεγγύη ως απάντηση σε κάθε προσπάθεια διασποράς ψευδών ειδήσεων και στην καλλιέργεια κλίματος μίσους απέναντι στους πιο αδύναμους. Και επειδή κάποιοι και κάποιες θέλουν να το ξεχνάνε, εμείς θα υπενθυμίζουμε διαρκώς κάτι που έγραψε ένας Βυζαντινός λόγιος τον 14ο αιώνα: «Κανείς δεν μένει χωρίς πατρίδα [άπολις], όσο υπάρχει η Θεσσαλονίκη».
