Του Χάρη Σαββίδη
συνδικαλιστικού εκπροσώπου των εργαζομένων της Ημερησίας στο Μεικτό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ
Μια από τις πιο κρίσιμες μάχες του πολέμου που έχουν κηρύξει οι εργοδότες στα δικαιώματα των εργαζομένων, βρίσκεται σε εξέλιξη στον χώρο του Τύπου. Αξιοποιώντας τα εγκληματικά λάθη της συνδικαλιστικής ηγεσίας των δημοσιογράφων, οι εκδότες προχωρούν μόνοι τους τον δρόμο της… «εξυγίανσης» των επιχειρήσεων, οι περισσότερες από τις οποίες είναι βαθιά προβληματικές. Πέραν της κρίσης που συγκλονίζει την Ελληνική και την παγκόσμια οικονομία, ο Τύπος πλήττεται από το σκάσιμο της «φούσκας» που αναπτύχθηκε τα προηγούμενα χρόνια, όταν εφημερίδες και οι σταθμοί «φύτρωναν σαν μανιτάρια». Σαν να μην φτάνει αυτό, ο κλάδος βρίσκεται διεθνώς σε μεταβατική φάση, καθώς οι αλλαγές που φέρνει το διαδίκτυο απειλούν να σαρώσουν όλες τις παραδοσιακές μορφές ενημέρωσης.
Ζημιές
Το τριπλό αυτό «κραχ» έχει οδηγήσει τους ισολογισμούς των μεγαλύτερων ομίλων στο… βαθύ κόκκινο. Ο όμιλος ΔΟΛ (Νέα, Βήμα, μέρος του Αγγελιοφόρου, πλήθος περιοδικών, in.gr, Travel Plan, Studio ATA, 50% Iris εκτυπώσεις, Βιβλιοπωλεία Παπασωτηρίου, μέρος του πρακτορείου διανομής Άργος) κατέγραψε το 2010 ζημίες 46,9 εκατ. ευρώ, στον Πήγασο (Έθνος, Ημερησία, μέρος του Αγγελιοφόρου, πλήθος περιοδικών, Goal, SentraFM, e-go.gr, Lexitel, 50% Iris εκτυπώσεις) οι ζημίες έφτασαν τα 31,1 εκατ. ευρώ, στον όμιλο Αλαφούζου (Σκαι, Καθημερινή) τα 7,5 εκατ. ευρώ, στον όμιλο Τεγόπουλου (Ελευθεροτυπία) τα 23,1 εκατ. ευρώ και στον Τηλέτυπο (το 49% των μετοχών της εταιρείας που ελέγχει το Mega ανήκουν σε ΔΟΛ και Μπόμπολα) τα 18,3 εκατ. ευρώ.
Ευθύνες ΕΣΗΕΑ
Οι συνθήκες μάλιστα συνεχίζουν να επιδεινώνονται και το τελευταίο διάστημα ήρθαν να προστεθούν στα δεινά του χώρου τα «κανόνια» μεγάλων διαφημιστικών εταιρειών. Στους περισσότερους ομίλους έχουν ήδη γίνει εκατοντάδες απολύσεις και για να μην βάλουν «λουκέτο» οι εκδότες ζητούν μειώσεις μισθών. Η ισχύουσα Συλλογική Σύμβαση έχει λήξει από τα τέλη του 2009 και οι διαπραγματεύσεις για νέα δεν έχουν ακόμα αποτέλεσμα. Το χειρότερο, δε, είναι ότι μετά τις εκλογές του Μαΐου, το ΔΣ της ΕΣΗΕΑ που προέκυψε δεν κατάφερε να εκλέξει Προεδρείο αν και θεωρητικά υπάρχει αριστερή πλειοψηφία (ΠΑΜΕ, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Ως αποτέλεσμα δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Οι εκδότες «πατάνε» σε αυτό το επιχείρημα και ζητούν τις μειώσεις μισθών μέσω ατομικών συμβάσεων. Ήδη αρκετές επιχειρήσεις του κλάδου τα έχουν καταφέρει (Σκάι, Star, Πρώτο Θέμα) και τώρα επιχειρείται να επιβληθούν οι ατομικές συμβάσεις στους μεγάλους ομίλους, με αιχμή του δόρατος τον Πήγασο.
Απολύσεις στον Πήγασο
Την Παρασκευή πριν το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος απολύθηκε αιφνιδιαστικά η επί χρόνια εκπρόσωπος των εργαζομένων στο Έθνος, Πόπη Χριστοδουλίδου. Αν και υπήρξε άμεση αντίδραση και κήρυξη 48ωρης απεργίας, τελικά αυτή απέτυχε, καθώς το Έθνος κυκλοφόρησε απεργοσπαστικά και η πλειοψηφία των εργαζομένων στην Ημερησία δήλωσε την διαφωνία της με την απεργία (χωρίς, όμως, να την παραβιάσει). Είχε προηγηθεί η προειδοποίηση – εκβιασμός από την εργοδοσία ότι θα μπει «λουκέτο» στον Όμιλο, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να τρομοκρατηθούν. Ακολούθησαν δύο ακόμα απολύσεις στο Έθνος (Κώστας Τομαράς, Βούλα Βονάτσου) και στις αρχές Ιουλίου σειρά είχε η Ημερησία, όπου απολύθηκαν οι συνδικαλιστές Κώστας Σαρρής και Σόνια Χαϊμαντά. Αμέσως μετά η εργοδοσία ενέτεινε τις πιέσεις προς όλους τους δημοσιογράφους στον Όμιλο να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις με μειώσεις μισθών 10%.
Δυστυχώς στο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ συνεχίζουν να μην εκλέγουν Προεδρείο, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να νιώθουν απολύτως ανυπεράσπιστοι, την ώρα που έχουν ανάγκη ηθική στήριξη (η 48ωρη απεργία του Ιουνίου άφησε γεύση ήττας) και συνδικαλιστική καθοδήγηση (οι εργαζόμενοι πλην δημοσιογράφων έχουν ήδη υπογράψει ατομικές συμβάσεις, οι εργαζόμενοι στην μία εφημερίδα δεν επιθυμούν να απεργούν για απολύσεις στην άλλη κλπ). Εξαιρετικά αρνητική είναι και η χρονική συγκυρία (σίγουρα όχι από τύχη), καθώς οι απεργιακές κινητοποιήσεις είναι ακόμα πιο δύσκολες εν μέσω καλοκαιριού.
Αλληλεγγύη
Το ίδιο, βέβαια, ισχύει σχεδόν για κάθε κλάδο στην οικονομία. Απλώς ο συγκεκριμένος χώρος είναι από τους ελάχιστους όπου συνεχίζουν να υπάρχουν μεγάλες επιχειρήσεις (με εκατοντάδες εργαζομένους) και γίνονταν συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Πρόκειται για την μεγαλύτερη μέχρι σήμερα σύγκρουση, στην προσπάθεια εφαρμογής όσων προβλέπει το Μνημόνιο για τις εργασιακές σχέσεις. Για τον λόγο αυτό ο αγώνας των δημοσιογράφων αφορά το σύνολο της κοινωνίας. Αλλά και αντιστρόφως, μόνοι τους οι δημοσιογράφοι, χωρίς την συμπαράσταση των υπολοίπων εργαζομένων, δεν πρόκειται να νικήσουν τους εκδότες.
Η μεγαλύτερη ευθύνη, βέβαια, βαραίνει το ΔΣ της ΕΣΗΕΑ και κυρίως όσους δηλώνουν σε αυτό αριστεροί. Οφείλουν άμεσα να πάψουν να οχυρώνονται πίσω από γραφειοκρατικά προσχήματα, να αναλάβουν την ηγεσία του συνδικαλιστικού οργάνου και να οργανώσουν έναν αγώνα στο σύνολο του Τύπου με στόχο την προάσπιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των θέσεων εργασίας.
