Του Danny Byrne, CWI
Μετάφραση – επιμέλεια: Δημήτρης Πανταζόπουλος
Σε μια περίοδο που οι καπιταλιστές και οι κυβερνήσεις τους διεθνώς επιβάλλουν μια πολιτική σκληρών επιθέσεων στους εργαζόμενους, κάθε σημαντική νίκη εργατικών κινητοποιήσεων σε όλο τον κόσμο πρέπει να λειτουργεί σαν παράδειγμα. Μια τέτοια περίπτωση είναι και οι αγώνες των λιμενεργατών σε Χιλή και Πορτογαλία όπου κατάφεραν να πετύχουν σημαντικές νίκες με τους αγώνες τους. Αυτές οι επιτυχίες ήταν αποτέλεσμα των πολύ μαχητικών μορφών πάλης που χρησιμοποίησαν, του αγώνα διαρκείας αλλά και του διεθνούς κινήματος αλληλεγγύης που αναπτύχθηκε.
Αυτά τα παραδείγματα έδειξαν ξεκάθαρα ότι παρά την εγκληματική στάση της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας στις περισσότερες χώρες, η οποία μπαίνει εμπόδιο σε κάθε μικρό ή μεγάλο αγώνα, η εργατική τάξη μπορεί να έχει σημαντικές επιτυχίες, όταν οργανώνεται στη βάση μαχητικών μορφών πάλης. Έδειξαν ταυτόχρονα ότι ενώ οι ηγεσίες των συνδικάτων χαρακτηρίζονται από παθητικότητα και υποτακτικότητα μπροστά στα αφεντικά, οι μαχητικές παραδόσεις της εργατικής τάξης δεν έχουν σε καμιά περίπτωση ξεχαστεί από τη βάση των εργαζομένων.
Πορτογαλία: μεγάλη νίκη μετά από αγώνα 2 χρόνων
Στην Πορτογαλία, όπου οι εργαζόμενοι και η νεολαία βιώνουν την σκληρή επίθεση των κυβερνήσεων και της Τρόικα, έχουν δοθεί σημαντικοί αγώνες ανάμεσα στους οποίους και 4 γενικές απεργίες. Παρόλα αυτά οι συνδικαλιστικές ηγεσίες σε καμία περίπτωση δεν προσπάθησαν να δώσουν προοπτική στους αγώνες, να συντονίσουν τις διάφορες δράσεις και να προτείνουν ένα μαχητικό πρόγραμμα για να ηττηθεί η Τρόικα και οι κυβερνήσεις. Αντίθετα περιορίστηκαν σε 24ωρες κινητοποιήσεις ασύνδετες μεταξύ τους και χωρίς προοπτική.
Σε αντίθεση με αυτή την πρακτική οι λιμενεργάτες έδωσαν μία μάχη που κράτησε 2 χρόνια απέναντι στα σχέδια ιδιωτικοποίησης των λιμανιών που εκτός των άλλων θα τα μετέτρεπαν σε ζώνες ελαστικής εργασίας χωρίς δικαιώματα και με δραματικές μειώσεις στους μισθούς.
Οι εργαζόμενοι στα λιμάνια προχώρησαν σε μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις αυτά τα 2 χρόνια συνδυασμένες με μία σειρά άλλες δράσεις. Απέναντι τους στήθηκε ένας μεγάλος μηχανισμός καταστολής με αποκορύφωμα 47 απολύσεις για συνδικαλιστική δράση!
Μέσα από τη μαχητική δράση τους οι εργαζόμενοι κατάφεραν όχι μόνο την επαναπρόσληψη των 47 συναδέλφων τους, αλλά και την κατάργηση των συμβάσεων ελαστικής εργασίας και νέα συλλογική σύμβαση που περιλαμβάνει όχι μόνο τους παλιούς λιμενεργάτες αλλά και όσους εν τω μεταξύ είχαν προσληφθεί με συμβάσεις ελαστικής εργασίας!
Αυτός ο αγώνας ήταν όχι μόνο παράδειγμα μαχητικότητας αλλά και δημοκρατίας στα σωματεία αφού οι γενικές συνελεύσεις των εργαζομένων έπαιζαν κυρίαρχο ρόλο στις αποφάσεις για την πορεία των κινητοποιήσεων.
Χιλή: τοπική απεργία λιμενεργατών εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα και κερδίζει
Στη Χιλή όλα άρχισαν όταν οι λιμενεργάτες στο λιμάνι της πόλης Μεχιλόνες (Mejillones) ξεκίνησαν τη δεύτερη μέσα σε 1 χρόνο απεργία τους ενάντια στις καθυστερήσεις των μισθών και τους περιορισμούς της συνδικαλιστικής δράσης που επέβαλε η εργοδοσία. Στην αρχή, με ευθύνη της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, ο αγώνας ήταν απομονωμένος από την υπόλοιπη χώρα αλλά η κατάσταση άλλαξε όταν η αστυνομία επιτέθηκε στον καταυλισμό των απεργών και των οικογενειών τους τραυματίζοντας εργαζόμενους.
Ο αγώνας αυτός είχε ακόμα μεγαλύτερη σημασία γιατί εκτός από την εργοδοσία ήρθε σε σύγκρουση με τη δρακόντεια εργατική νομοθεσία που ισχύει από τη δικτατορία του Πινοσέτ. Σύμφωνα με αυτή τη νομοθεσία οι συλλογικές συμβάσεις που υπογράφουν οι εργοδότες δεν περιλαμβάνουν τους εποχικούς εργαζόμενους στα λιμάνια (που αντιπροσωπεύουν το 80% των λιμενεργατών) οι οποίοι δουλεύουν με άθλιες συνθήκες.
Απέναντι σε όλα αυτά εργάτες από 9 μεγάλα λιμάνια της χώρας μπήκαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις αλληλεγγύης με αυτούς στη Mejillones βάζοντας και τα δικά τους αιτήματα σπάζοντας στην πράξη τη νομοθεσία που απαγορεύει απεργίες σε ένδειξη αλληλεγγύης.
Μετά από ένα μήνα απεργίας οι λιμενεργάτες κέρδισαν τα περισσότερα από τα αιτήματα τους ανάμεσα τους και αυτό των ενιαίων συλλογικών συμβάσεων.
Η νίκη των λιμενεργατών σε Χιλή και Πορτογαλία δείχνει το δρόμο για όλους τους εργαζόμενους που δουλεύουν σε τομείς – κλειδιά της οικονομίας και το πώς μπορούν να πιέσουν σταματώντας την κερδοφορία του κεφαλαίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αστικός τύπος στη Χιλή έγραψε ότι οι εργοδότες υποχώρησαν κάτω από βάρος ζημιών πολλών εκατομμυρίων που τους προκάλεσε η απεργία.
Ο σημαντικός ρόλος της διεθνούς αλληλεγγύης
Αυτοί οι δύο σημαντικοί αγώνες των λιμενεργατών ανέδειξαν και ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο. Το ρόλο της διεθνούς αλληλεγγύης.
Δύο διεθνείς μέρες δράσης οργανώθηκαν σε αλληλεγγύη με τους απεργούς στην Πορτογαλία. Στην τελευταία από αυτές, τον περασμένο Ιανουάριο, έγιναν δράσεις και απεργιακές κινητοποιήσεις σε Σουηδία, Γαλλία, ΗΠΑ και αλλού. Και στη Χιλή εκτός από την στήριξη των εργαζομένων σε όλη τη χώρα οι λιμενεργάτες είχαν τη στήριξη των συναδέλφων τους σε άλλες χώρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι τις μέρες πριν την υποχώρηση της εργοδοσίας λιμενεργάτες σε Αργεντινή, ΗΠΑ και χώρες της Νότιας Ευρώπης μπλόκαραν τις μεταφορές χιλιανών προϊόντων στις χώρες τους αυξάνοντας έτσι την πίεση στα αφεντικά.
