Του Robert Bechert, από το σάιτ της CWI , www.socialistworld.net, 30/03/2011. Μετάφραση: Δημήτρης Πανταζόπουλος
Η επανάσταση στη Λιβύη βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Το σημείο καμπής δεν είναι απλά οι μάχες που μαίνονται γύρω από τον κόλπο της Σύρτης, αλλά ότι γινόμαστε μάρτυρες μιας αποφασιστικής προσπάθειας των δυτικών δυνάμεων να ελέγξουν την πορεία της λαϊκής εξέγερσης και να την εκμεταλλευτούν για τους δικούς τους σκοπούς.
Πρόκειται για ένα γεγονός που θα μπορούσε να δυναμώσει το καθεστώς του Καντάφι, αντί για το αντίθετο, παρότι δεν έχουμε τη δυνατότητα να ξέρουμε το βαθμό στον οποίο το καθεστώς έχει εξαντλήσει την πολιτική του επιρροή στη χώρα και ειδικά στις πολυπληθείς περιοχές που ελεγχονται απο τις δυνάμεις του.
Είναι εντελώς ξεκάθαρο ότι η στρατιωτική επέμβαση, κάτω από την ηγεσία του ΝΑΤΟ, δεν γίνεται απλά για να «σώθούν» οι άμαχοι. Οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία, έχουν ξεκαθαρίσει ότι θέλουν την απομάκρυνση του Καντάφι. Στην ουσία δρουν σαν η αεροπορική δύναμη των αντικαθεστωτικών, αρνούμενοι, για παράδειγμα, να κάνουν οτιδήποτε για να σταματήσουν την εξόντωση αμάχων από τις δυνάμεις των εξεγερμένων στη Σύρτη. Προς το παρόν όμως και παρά τις αεροπορικές επιδρομές οι δυνάμεις του Καντάφι κρατούν τις θέσεις τους και προελαύνουν και πάλι.
Με το φόβο να βρεθεί μπλεγμένος σε ένα νέο Ιράκ ή Αφγανιστάν ο Ομπάμα αποφεύγει να στείλει χερσαίες δυνάμεις, σε αντίθεση με τον βρετανό πρωθυπουργό Κάμερον που ήδη έχει στείλει μικρές δυνάμεις καταδρομών μέσα στη χώρα. Αλλά αυτή είναι για ριψοκίνδυνη επιλογή, όχι μόνο στη Λιβύη, αλλά και στο εσωτερικό της Βρετανίας μια και μια σειρά δημοσκοπήσεις τόσο στη Βρετανία όσο και στις ΗΠΑ δείχνουν άνοδο της δυσαρέσκειας και ισχυρή αντίθεση στην αποστολή χερσαίων δυνάμεων. Έτσι με τις δυνάμεις του Καντάφι και πάλι στην επίθεση (30/3/11) έχει ξεκινήσει, ανοιχτά, η συζήτηση για την προμήθεια όπλων στους αντικαθεστωτικούς, τουλάχιστον στο φιλοδυτικό κομμάτι τους που εμπιστεύεται το ΝΑΤΟ. Ακόμα κι αυτό όμως δεν εγγυάται τη νίκη τους.
Η Διάσκεψη του Λονδίνου για τη Λιβύη
Η διάσκεψη για τη Λιβύη της 29ης Μαρτίου στο Λονδίνο, έμεινε ένα βήμα πίσω από τη θέση του Σαρκοζί για άμεση αναγνώριση του αυτοδιορισμένου «Μεταβατικού Εθνικού Συμβουλίου» (ΜΕΣ) σαν το πρόπλασμα για μία νέα κυβέρνηση. Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό αφού, κατά το χρόνο της διάσκεψης, το ΜΕΣ έλεγχε μόνο ένα μέρος της χώρας και οι δυνάμεις του βρισκόταν σε υποχώρηση.
Στη διάσκεψη αυτή περίσσεψε η υποκρισία. Στο τελικό της ψήφισμα ισχυρίζεται ότι: «ο λαός της Λιβύης πρέπει να είναι ελεύθερος να καθορίσει το μέλλον του», αλλά οι συντριπτική πλειοψηφία των χωρών που συμμετείχαν στη διάσκεψη κάθε άλλο παρά άσκησαν κριτική στην καταπίεση και την έλλειψη δημοκρατικών ελευθεριών στο Μπαχρέιν, τη Σαουδική Αραβία, τη Συρία ή την Υεμένη.
Στην πραγματικότητα οι δυτικοί κινούνται για να κλέψουν τους καρπούς της λαϊκής εξέγερσης που ξεκίνησε το Φλεβάρη. Αυτή η διαδικασία έχει κάποιες ομοιότητες με τον τρόπο που πριν 20 χρόνια, τα μαζικά κινήματα για δημοκρατικά δικαιώματα και για να μπει ένα τέλος στα προνομία της γραφειοκρατίας στην πρώην Σοβιετική Ένωση και την υπόλοιπη ανατολική Ευρώπη, εκτραπήκαν προς το κανάλι της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στις χώρες αυτές, με καταστροφικά αποτελέσματα για τους πληθυσμούς τους.
Η απουσία ενός ανεξάρτητου κινήματος των εργαζομένων
Σήμερα στη Λιβύη, η απουσία ενός ανεξάρτητου κινήματος των εργαζομένων που θα μπορούσε να χτίσει μια πραγματική δημοκρατική εναλλακτική στο καθεστώς του Καντάφι επιτρέπει σε πρόσφατους αποστάτες του καθεστώτος σε συνδυασμό με φιλοδυτικά στοιχεία να προσπαθήσουν να χτίσουν την εξουσία τους με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ.
Ο τελευταίος στρατιωτικός διοικητής των εξεγερμένων, ο Χαλιφά Χίφτερ (Khalifa Hifter) είναι ένας παλιός συνεργάτης του Καντάφι στον οποίο μέχρι πριν λίγες εβδομάδες η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέτρεπε να ζει άνετα κοντά στην Ουάσιγκτον για 20 σχεδόν χρόνια. Όλο αυτό το διάστημα προσπαθούσε να χτίσει μια στρατιωτική δύναμη ενάντια στον Καντάφι. Προφανώς οι κυβερνήσεις Κλίντον και Μπούς αντιμετώπιζαν τον Χίφτερ σαν δικό τους άνθρωπο.
Στην πραγματικότητα ούτε οι ΗΠΑ ούτε καμιά άλλη δυτική κυβέρνηση νοιάζονται ειλικρινά για τα πραγματικά συμφέροντα της πλειοψηφίας του Λιβυκού λαού. Αντίθετα αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να ξαναπάρουν τον έλεγχο του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Λιβύης αλλά και να δείξουν τη δύναμη τους στη ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Αυτός είναι και ένας λόγος που εξηγεί γιατί από την αρχή υπήρχαν κόντρες και διαμάχες ανάμεσα στις διάφορες δυτικές κυβερνήσεις.
Το τελευταίο που τους ενδιαφέρει είναι η δημοκρατία
Οι δυτικοί δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για τη δημοκρατία. Φτάνει να δει κανείς με πόσο σθένος υποστηρίζουν το καθεστώς στη Σαουδική Αραβία: μόλις τον προηγούμενο Σεπτέμβρη οι ΗΠΑ έκλεισαν συμφωνία για πωλήσεις όπλων προς τη Σαουδική Αραβία και άλλα δικτατορικά καθεστώτα του Περσικού Κόλπου αξίας 123 δις δολαρίων. Πρόκειται για χώρες οι οποίες εξοπλίζονται «μέχρι τα δόντια» από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και άλλες χώρες παρά το γεγονός ότι στο εσωτερικό τους δεν υπάρχουν ούτε τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα.
Το πρόγραμμα του ΜΕΣ «ένα όραμα για μια δημοκρατική Λιβύη» ανακοινώθηκε στα ΜΜΕ από τον υπουργό εξωτερικών της Βρετανίας κατά τη διάρκεια της διάσκεψης του Λονδίνου. Είναι γεμάτο από γενικότητες για «ελευθερία» και «δημοκρατία» και άλλους «ευγενείς» σκοπούς. Αλλά χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη δημοκρατία, το αυτοδιορισμένο ΜΕΣ έδωσε στον εαυτό του, σύμφωνα με το πρόγραμμα του, τη εξουσία να φτιάξει ένα νέο σύνταγμα, υποσχόμενο αργότερα να «επικυρωθεί με δημοψήφισμα». Ειδικότερα, σε μία κίνηση καλής θέλησης προς τους ιμπεριαλιστές το ΜΕΣ διακήρυξε ότι: «τα συμφέροντα και τα δικαιώματα ξένων κρατών και εταιρειών είναι υπό προστασία»
Ο Καντάφι, αντιιμπεριαλιστής
Η στήριξη του ΜΕΣ στους νατοϊκούς βομβαρδισμούς δίνει στον Καντάφι το πάτημα να κατηγορεί το ΜΕΣ ότι βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο των – μέχρι τον προηγούμενο μήνα συμμάχων και φίλων του Καντάφι – Δυτικών, που θέλουν να εκμεταλλευτούν τη Λιβύη.
Επιπλέον ακόμα και δυτικοί δημοσιογράφοι μεταδίδουν ότι πολλοί στη Δυτική Λιβύη φοβούνται τι θα γίνει αν ο Καντάφι ανατραπεί: θα διασπαστεί η Λιβύη όπως η Σομαλία, θα ανέβει ο φονταμενταλισμός, τι θα γίνει με τα κοινωνικές παροχές στην υγεία την παιδεία κτλ που υπάρχουν εδώ και 40 χρόνια;
Η μαρτυρία του ανώτατου διοικητή του ΝΑΤΟ ναύαρχου Τζέιμς Σταυρίδη (James Stavridis) στη Γερουσία των ΗΠΑ ότι στις δυνάμεις των εξεγερμένων στη Λιβύη υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ύπαρξης της Αλ-Κάιντα κάνουν τον Καντάφι να φαίνεται, τουλάχιστον σε ένα τμήμα του πληθυσμού της Λιβύης σαν το «μικρότερο κακό» απέναντι σε ένα μέτωπο Δυτικών και φονταμενταλιστών.
Η επανάσταση μπορεί να σωθεί μόνο αν περάσει στον έλεγχο των εργαζόμενων μαζών
Για όλους αυτού τους λόγους η σωτηρία της επανάστασης βρίσκεται στα χέρια των μαζών των εργαζομένων. Η Τυνησία και η Αίγυπτος έχουν ήδη δείξει ότι ο αποφασιστικός αγώνας μπορεί να ανατρέψει δικτατορίες. Από την άλλη όμως τα γεγονότα αυτής της χρονιάς σε αυτές τις 3 χώρες δείχνουν ότι δεν αρκεί η θέληση για αγώνα. Οι μάζες των εργαζομένων πρέπει να έχουν τις δικές τους ανεξάρτητες (από την άρχουσα τάξη) και δημοκρατικές οργανώσεις, συνδικαλιστικές και πολιτικές, στις οποίες να συσπειρώνονται οι μάζες των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, με ένα σαφές πρόγραμμα υπέρ της επαναστατικής ανατροπής, ώστε να μην είναι δυνατό τα όσα κερδίσει μια επανάσταση να τα αρπάξουν μέλη της παλιάς ή της νέας, υπό διαμόρφωση, ελίτ σε συνεργασία με τους ιμπεριαλιστές.
Είναι μεγάλοι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι μάζες στη Λιβύη όσο οι μάχες συνεχίζονται και η παρέμβαση των δυτικών εντείνεται. Οι δυνάμεις των εργαζομένων που θέλουν να δουν την επανάσταση να προχωρά πρέπει να απορρίψουν οποιαδήποτε εμπιστοσύνη στον ΟΗΕ ή το ΝΑΤΟ και να απαιτήσουν ένα άμεσο τέλος σε αυτήν την επέμβαση. Για να νικήσουν το καθεστώς Καντάφι, οι εργαζόμενοι και η νεολαία πρέπει να χτίσουν τη δική τους πολιτική δύναμη που μπορεί να φέρει την επανάσταση στη νίκη, μια νίκη που δε θα σημαίνει μόνο κατάκτηση δημοκρατικών δικαιωμάτων αλλά που θα εξασφαλίζει ότι ο πλούτος της Λιβύης τους ανήκει πραγματικά και ελέγχεται δημοκρατικά από αυτούς με γνώμονα τα λαϊκά συμφέροντα.
Σε αυτές τις εξελίξεις βρίσκονται και οι βάσεις για την απελευθέρωση και το γνήσιο σοσιαλισμό (σε αντίθεση με τη κάλπικη εκδοχή του Καντάφι) που θα μπορούσε να απλωθεί στην Μέση Ανατολή την Αφρική και ακόμα μακρύτερα.
