Σχόλιο του «Ξ»
Το νέο σύστημα των «κοινωνικών πόντων», που ήδη εφαρμόζεται πιλοτικά σε κάποιες πόλεις της Κίνας, με σχέδιο να επεκταθεί στο σύνολο της χώρας μέχρι το 2020, έχει προκαλέσει μεγάλη συζήτηση διεθνώς.
170 εκατομμύρια (!) κάμερες σε ολόκληρη τη χώρα, παρακολουθούν κάθε κίνηση των πολιτών, και με βάση την παρακολούθηση αυτή «βαθμολογούνται» οι πολίτες. Η σωστή συμπεριφορά φέρνει επιπλέον πόντους στη συνολική «κοινωνική» αξιολόγηση, ενώ η παραβατική συμπεριφορά αφαιρεί πόντους.
Με βάση την βαθμολογία, οι πολίτες επιβραβεύονται (π.χ. με εκπτώσεις σε λογαριασμούς, ή διευκόλυνση της διαδικασίας λήψης δανείου, κλπ) ή τιμωρούνται, ακόμη και με στέρηση του δικαιώματος να ταξιδέψουν, είτε χάνοντας την πρόσβαση στην αγορά αεροπορικών ή σιδηροδρομικών εισιτηρίων, είτε ακόμη και με την κατάσχεση του διαβατηρίου τους!
Το σύστημα των «κοινωνικών πόντων»
Το σύστημα βασίζεται στην καθημερινή παρακολούθηση κάθε πτυχής της ζωής των πολιτών. Άφησες τους πεζούς να περάσουν τη διασταύρωση όταν οδηγούσες; Βοήθησες στην καθαριότητα των δρόμων της πόλης σου; Πληρώνεις τακτικά φόρους; Τότε είναι πιθανό να βρεθείς στον τιμητικό πίνακα με τους «καλύτερους», που τοιχοκολλείται σε δημόσιους χώρους, για να μπορούν να δουν όλοι τα πρόσωπα και τα ονόματα των «υποδειγματικών πολιτών». Αν όμως η συμπεριφορά σου δεν είναι τόσο… υποδειγματική, τότε όχι μόνο θα στερηθείς τα προνόμια και τη δόξα των «καλών πολιτών», αλλά ενδέχεται να βρεθείς στη μαύρη λίστα του καθεστώτος.
Τα στοιχεία κάθε ανθρώπου, αποστέλλονται σε μια ειδική υπηρεσία, από την αστυνομία, τα δικαστήρια, την εφορία, κλπ και έτσι προκύπτει ένα συνολικό προφίλ που καταλήγει σε μια βαθμολογία, με χαμηλότερο βαθμό το D και υψηλότερο το ΑΑΑ.
Κάμερες παντού
Θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι το παραπάνω σύστημα αποθαρρύνει την αντικοινωνική συμπεριφορά, ενώ επιβραβεύει όσους και όσες λειτουργούν στα πλαίσια του νόμου και της καλής συνύπαρξης με τους γύρω τους. Το σύστημα όμως, αναδεικνύει μια σειρά θέματα τα οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.
Το πρώτο έχει να κάνει με τη συστηματική παρακολούθηση κάθε πτυχής της δημόσιας ζωής των πολιτών. Από την ώρα που βγαίνει ένας άνθρωπος από το σπίτι του, έχει διαρκώς μια κάμερα στραμμένη πάνω του, να καταγράφει λεπτομερώς τι λέει, τι κάνει, ποιους συναντάει, κλπ. Αυτό από μόνο του, είναι μια τεράστια παραβίαση κάθε έννοιας ελευθερίας, αφού κανείς δεν μπορεί να συμπεριφερθεί φυσιολογικά, ξέροντας πως κάθε βήμα, λέξη ή ενέργειά του παρακολουθείται.
Τι σημαίνει «κακή συμπεριφορά»;
Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή. Δεδομένου ότι με ή χωρίς τις κάμερες, το κινεζικό καθεστώς κάθε άλλο παρά παράδεισος δημοκρατίας μπορεί να χαρακτηριστεί, τα τελευταία χρόνια αυξάνονται όλο και περισσότερο οι άνθρωποι που αμφισβητούν, παλεύουν για τα ανθρώπινα και τα δημοκρατικά δικαιώματα, συμμετέχουν σε κινήματα, κλπ. Οι άνθρωποι αυτοί, θα είναι προφανώς οι πρώτοι που θα μπουν στη «μαύρη λίστα» του καθεστώτος.
Ας φανταστούμε, τι δυνατότητες για έλεγχο του πληθυσμού δίνει αυτό το νέο σύστημα σε ένα δικτατορικό καθεστώς σαν της Κίνας. Ήδη υπολογίζεται ότι 11 εκατομμύρια άνθρωποι απαγορεύεται να αγοράσουν αεροπορικά εισιτήρια, ενώ άλλα 4 εκατομμύρια απαγορεύεται να μετακινηθούν με τρένο, στα πλαίσια των κατασταλτικών μέτρων της κινέζικης κυβέρνησης.
Οι «φωτισμένοι ηγέτες» του Κινέζικου Κομμουνιστικού Κόμματος φοβούνται την τεράστια εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα της χώρας, που δουλεύουν χωρίς να έχουν σχεδόν καθόλου δικαιώματα. Φοβούνται την πιθανότητα να ξεσπάσουν τοπικές εξεγέρσεις, ή και μια συνολική εξέγερση όπως αυτή την πλατείας Τιέν Ανμέν το 1989. Γι’ αυτό παίρνουν «προληπτικά» τα μέτρα τους, αυξάνοντας την παρακολούθηση και καταστολή των πολιτών.
«Κακή συμπεριφορά» λοιπόν, δεν είναι μόνο η αδιαφορία για την καθαριότητα των δρόμων της γειτονιάς σου, ή το πως περνάς μια διάβαση. «Κακή συμπεριφορά» είναι και οποιαδήποτε αμφισβήτηση του αντιδημοκρατικού κινεζικού καθεστώτος, η υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η συμμετοχή στα κινήματα, κλπ. Με αυτό τον εφιαλτικό τρόπο, η νέα τεχνολογία χρησιμοποιείται ενάντια στους πολίτες. Το «1984» του Όργουελ μοιάζει τόσο κοντινό…
