Την Πέμπτη 5 Αυγούστου στα πλαίσια του 28ου κάμπινγκ AntinaziZone-YRE οργανώθηκε συζήτηση σχετικά με το νόμο Κεραμέως αλλά και τους φοιτητικούς αγώνες που αναπτύχθηκαν την προηγούμενη περίοδο, με ομιλητές τον Ζήση Σούρλα, φοιτητή στο Πανεπιστήμιο Πατρών και την Δήμητρα Χατζηνικολάου, φοιτήτρια στο ΑΠΘ.
Σαρωτική επίθεση στην παιδεία
Ο Ζήσης Σούρλας άνοιξε την κουβέντα αναφέροντας ότι ο νόμος Κεραμέως και ιδιαίτερα η πιο αυταρχική πτυχή του, δηλαδή η δημιουργία Πανεπιστημιακής Αστυνομίας εντάσσεται στη συνολική επίθεση της κυβέρνησης ενάντια στη Δημόσια Παιδεία. Η επίθεση αυτή περιλαμβάνει την κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου, τον νόμο για την χρηματοδότηση των ΑΕΙ που συνδέεται άμεσα με την αξιολόγησή τους και σαν αποτέλεσμα έχει την ολοένα και μεγαλύτερη υποχρηματοδότηση των Πανεπιστημίων, αλλά και την εξίσωση των πτυχίων των ΑΕΙ με αυτά των ιδιωτικών κολεγίων.
Η τοποθέτηση αστυνομίας στα πανεπιστήμια εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ, την ίδια ώρα που η Δημόσια Παιδεία αντιμετωπίζει τεράστιες ελλείψεις σε επίπεδο υποδομών, υλικού, διδακτικού προσωπικού κτλ.
Η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως η εγκατάσταση της αστυνομίας στα πανεπιστήμια γίνεται από τη μια για να καταπολεμήσει την «ανομία και την εγκληματικότητα» και από την άλλη για τον «εξευρωπαϊσμό» τους. Στην πραγματικότητα κανένα πανεπιστήμιο δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα εγκληματικότητας επειδή είναι πανεπιστήμιο. Η εγκληματικότητα είναι ένα φαινόμενο που αφορά το σύνολο της κοινωνίας και η πανεπιστημιακή αστυνομία δεν πρόκειται να το λύσει. Εξάλλου κατά κανόνα, η εγκληματική δραστηριότητα είναι πιο έντονη μακριά από τους χώρους των πανεπιστημίων. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα των δρόμων γύρω από το «σκληροτράχηλο» ΑΤ Ομόνοιας, που είναι πιάτσες διακίνησης ναρκωτικών, πορνείας κτλ. Παράλληλα, σημείωσε πως τα πανεπιστήμια της Ευρώπης, όχι μόνο δεν έχουν τίποτε αντίστοιχο της πανεπιστημιακής αστυνομίας, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, αλλά η φύλαξη γίνεται από φύλακες που είναι υπάλληλοι του εκάστοτε πανεπιστημίου και μάλιστα δεν έχουν κανένα δικαίωμα να ασκήσουν βία ή να προχωρήσουν σε σύλληψη.
Το σχέδιο του Υπουργείου Παιδείας δεν περιορίζεται μόνο στην ίδρυση Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, καθώς σύμφωνα με τον νόμο προβλέπεται η δημιουργία «Κέντρου ελέγχου και λήψης σημάτων και εικόνων», το οποίο θα συνδέεται με όλα τα συστήματα ασφαλείας του Πανεπιστημίου και σαν στόχο θα έχει να παρακολουθούνται τα τηλέφωνα και τα email όσων βρίσκονται εντός του χώρου του πανεπιστημίου. Επιπρόσθετα, προαιρετικά μπορούν να εφαρμοστούν μια σειρά μέτρα, όπως η εγκατάσταση καμερών και ανιχνευτών μετάλλων.
Η υποχρεωτική ελεγχόμενη πρόσβαση στους χώρους των πανεπιστημίων προβλέπει ότι μόνο φοιτητές, εκπαιδευτικό, διοικητικό και άλλο προσωπικό των σχολών θα μπαίνει εντός των χώρων του πανεπιστημίου. Η εφαρμογή αυτού του μέτρου θα σημάνει την απαγόρευση εισόδου σε φοιτητές άλλων σχολών ή άλλα κομμάτια της νεολαίας, προκειμένου να παρακολουθήσουν μια συνέλευση, ή μια πολιτική εκδήλωση. Στόχος της κυβέρνησης είναι το πανεπιστήμιο να χάσει τα χαρακτηριστικά που είχε μέχρι τώρα και να δημιουργηθούν αποστειρωμένες από την πολιτική ζωή σχολές.
Επίσης, ο νόμος προβλέπει πειθαρχικές διατάξεις και ορίζει πειθαρχικές διαδικασίες και ποινές για «οποιοδήποτε χρήση χώρου του πανεπιστημίου χωρίς άδεια» αλλά και «για οποιαδήποτε χρήση χώρου που δεν συνάδει με την αποστολή του πανεπιστημίου». Δηλαδή μια πολιτική εκδήλωση, ή μια συνέλευση που δεν έχει λάβει άδεια μπορεί να θεωρηθεί πειθαρχικό παράπτωμα, ενώ οι ποινές που μπορούν να επιβληθούν φτάνουν μέχρι και στη διαγραφή του φοιτητή που θα υποπέσει σε κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα.
Το κερασάκι στην τούρτα του νόμου είναι η θεσμοθέτηση ορίου σπουδών, Ν+2 (όπου Ν η υποχρεωτική διάρκεια σπουδών) για τις 4ετείς και Ν+3 για τις 5ετείς και 6ετείς σχολές, στερώντας έτσι το πτυχίο από φοιτητές που αναγκάζονται να εργάζονται, κάνοντας πρακτικά αδύνατο το να μπορεί κάποιος να δουλεύει και να σπουδάζει ταυτόχρονα.
Στόχος του νόμου Κεραμέως είναι να χτυπηθεί η ελεύθερη διακίνηση ιδεών μέσα στα πανεπιστήμια, οι παραστάσεις διαμαρτυρίας, οι καταλήψεις και συνολικά η δράση του φοιτητικού κινήματος που στέκεται απέναντι στα σχέδια της κυβέρνησης υπερασπιζόμενο τη Δημόσια Παιδεία.
Η απάντηση του φοιτητικού κινήματος
Η Δήμητρα Χατζηνικολάου μίλησε για το φοιτητικό κίνημα το οποίο αναπτύχθηκε μέσα σε δύσκολες συνθήκες, καθώς ταυτόχρονα είχαμε την εξάπλωση της πανδημίας του κορονοϊού. Το κίνημα έκανε τον περασμένο Γενάρη τα πρώτα του βήματα και κατέληξε να πάρει τη μορφή ενός οργανωμένου αγώνα που έθετε σαν στόχο την ανατροπή του νομοσχεδίου και την επαναλειτουργία των πανεπιστημίων.
Την ίδια στιγμή τα αναποτελεσματικά ή/και σε λάθος κατεύθυνση υγειονομικά μέτρα της κυβέρνησης και η έκρηξη καταστολής αύξαναν ολοένα και περισσότερο το αίσθημα οργής και της αγανάκτησης. Η συσσωρευμένη οργή έκανε πολλούς από τους φοιτητές να επιστρέψουν στις πόλεις που σπουδάζουν προκειμένου να οργανώσουν τα επόμενα βήματα του αγώνα, ενώ ταυτόχρονα δίνανε το αγωνιστικό «παρών» στις απεργιακές συγκεντρώσεις των υγειονομικών.
Καθημερινά οι φοιτητές βρίσκονταν στους δρόμους, πραγματοποιώντας παρεμβάσεις στις γειτονιές, αντιμαθήματα στα προαύλια των πανεπιστημίων και μαζικά συλλαλητήρια.
Ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα είναι το φοιτητικό κίνημα που αναπτύχθηκε στη Θεσσαλονίκη και ιδιαίτερα η κατάληψη της Πρυτανείας του ΑΠΘ που ξεκίνησε από τον Γενάρη του 2021 μετά από απόφαση των φοιτητικών συλλόγων. Για τις επόμενες βδομάδες η κατειλημμένη Πρυτανεία αποτέλεσε κέντρο αγώνα του φοιτητικού κινήματος, όπου καθημερινά οργανωνόντουσαν δράσεις.
Παρά την απόφαση της συνέλευσης της κατάληψης της Πρυτανείας που είχε δηλώσει δημόσια ότι η κατάληψη θα έληγε οργανωμένα, την επόμενη μέρα ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις εισέβαλαν στον χώρο της κατάληψης προχωρώντας σ’ άλλο ένα όργιο καταστολής, προσαγωγών και συλλήψεων, με ξεκάθαρο στόχο την τρομοκράτηση των αγωνιζόμενων φοιτητών. Με τη σειρά τους οι φοιτητές απάντησαν την ίδια μέρα με μια μαζική πορεία 10.000 ατόμων στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.
Την ημέρα που η κυβέρνηση είχε προγραμματίσει την εγκατάσταση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, το φοιτητικό κίνημα της πόλης έδωσε άμεση απάντηση πραγματοποιώντας 3ήμερο αποκλεισμό του ΑΠΘ που κορυφώθηκε με άλλη μια μαζική διαδήλωση. Αυτές οι κινητοποιήσεις κατάφεραν να πετύχουν την αναβολή των σχεδίων της κυβέρνησης, η οποία ανακοίνωσε τελικά ότι το σχέδιο θα εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβρη του 2021.
Καταλυτικός παράγοντας για αυτές τις επιτυχίες ήταν η ενωτική στάση ανάμεσα στις δυνάμεις της φοιτητικής Αριστεράς που καλούσαν σε κοινές δράσεις. Μέσα από αυτή την ενωτική και μαχητική διάθεση, τα αιτήματα των φοιτητών έγιναν γνωστά σε όλη την πόλη.
Παρά το γεγονός ότι ο νόμος Κεραμέως έχει ψηφιστεί και η κυβέρνηση σχεδιάζει την άμεση εφαρμογή του, το φοιτητικό κίνημα χρειάζεται να ξαναβγεί στον δρόμο του αγώνα προκειμένου να τον καταργήσει στην πράξη συνεχίζοντας την ενωτική και μαχητική δράση που έχει αναπτύξει το προηγούμενο διάστημα.
Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση
Η συζήτηση ήταν ζωντανή και πλούσια με φοιτητές και φοιτήτριες να μεταφέρουν στη συζήτηση τις εμπειρίες τους από το κίνημα που αναπτύχθηκε σε μια σειρά πόλεις και πανεπιστήμια της χώρας.
Σημειώθηκε επίσης ότι ο πετροπόλεμος και συνολικά οι πρακτικές του «μπάχαλου», όχι μόνο δεν έχουν καμία σχέση με τις μαζικές διαδικασίες του φοιτητικού κινήματος, αλλά εντέλει αποδυναμώνουν και εκφυλίζουν το ίδιο το κίνημα. Αντιθέτως, οι οργανωμένες δυνάμεις που κατάφεραν να συντονιστούν ήταν αυτές που έδωσαν πνοή στο κίνημα.
Κοινό συμπέρασμα ήταν η ανάγκη συνέχισης του αγώνα από το νέο ακαδημαϊκό έτος, με καλύτερη οργάνωση και με το χτίσιμο ενός πανεκπαιδευτικού μετώπου, που θα στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην κυβέρνηση: δεν πρόκειται να διαλύσουν την δημόσια και δωρεάν Παιδεία, δεν θα επιτρέψουμε να μπει μέσα στα πανεπιστήμια η αστυνομία!
