«Γονείς είδαν να τους αρπάζουν τα παιδιά τους από τα χέρια τους, να τα μεταφέρουν σε άγνωστα και μακρινά μέρη και δεν τα ξαναείδαν ποτέ. Θαμμένα σε τάφους ανώνυμους, ξεχασμένους από καιρό και καλυμμένους από βλάστηση. Σκεφτείτε το. Αντέξτε το. Φανταστείτε το».
Αυτά είναι τα λόγια της Μαρί Ουίλσον, μίας από τους τρεις επιτρόπους της «Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης του Καναδά», η οποία είχε σαν στόχο να μελετήσει την ιστορία και τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των Αβοριγίνων στη διάρκεια του 20ου αιώνα.
Για πάνω από έναν αιώνα, περισσότερα από 150.000 παιδιά Αβοριγίνων στον Καναδά υφαρπάχτηκαν από τους γονείς τους και αναγκάστηκαν να κλειστούν σε καθολικά σχολεία, σαν μέρος του σχεδίου Κυβέρνησης και εκκλησίας να «αφομοιωθούν» οι Αβορίγινες στην κοινωνία. Στην πραγματικότητα, όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι ιθαγενείς αλλά και το πόρισμα της Επιτροπής, το σχέδιο αυτό στόχευε στην πολιτιστική γενοκτονία των Πρώτων Λαών του Καναδά, από τους αποικιοκράτες.
Πολιτιστική γενοκτονία και φυσική εξόντωση
Μέσα σε αυτά τα σχολεία, τα μικρά παιδιά έπεφταν θύματα λεκτικής, σωματικής και σεξουαλικής βίας, ενώ υπολογίζεται πως μέχρι και 6.000 έχασαν τη ζωή τους από ασθένειες, ατυχήματα και πυρκαγιές και κατέληξαν θαμμένα σε τάφους χωρίς στοιχεία, αφού ήταν οικονομικότερο από το να τα στείλουν πίσω στους γονείς τους, οι οποίοι δεν ενημερώθηκαν ποτέ για το τι απέγιναν.
Τα στοιχεία της έρευνας της Επιτροπής είναι ανατριχιαστικά: τα ποσοστά θανάτου μεταξύ των παιδιών των ιθαγενών στα σχολεία αυτά, ήταν υψηλότερα από ό,τι μεταξύ των Καναδών στρατιωτών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο!
Η Sue Caribou, ένα από τα παιδιά που επιβίωσε από την τραυματική εμπειρία σε καθολικό σχολείο περιγράφει με γλαφυρό και ανατριχιαστικό τρόπο το τι έζησε:
«Με πετούσαν κάτω από το κρύο ντουζ κάθε βράδυ, μερικές φορές αφού πρώτα είχα βιαστεί».
«Έπρεπε να στεκόμαστε σαν στρατιώτες και να τραγουδάμε τον εθνικό ύμνο, αλλιώς θα μας χτυπούσαν».
Επιπλέον αναφέρει πως την αποκαλούσαν «σκυλί», πως την υποχρέωναν να τρώει σάπια λαχανικά και της απαγόρευαν (όπως και σε όλα τα παιδιά ιθαγενών) να μιλάει στη μητρική της γλώσσα, την Κρι.
Πάνω από 1.000 τάφοι μικρών παιδιών σε οικοτροφεία
Στα τέλη του περασμένου Μαΐου (2021) η πληγή για τους ιθαγενείς του Καναδά άνοιξε και πάλι, όταν ανακαλύφτηκαν ανώνυμοι τάφοι 215 μικρών παιδιών, τα μικρότερα από τα οποία πέθαναν σε ηλικία περίπου 3 χρονών, στα εδάφη ενός καθολικού οικοτροφείου στην περιοχή Κάμλουψ της Βρετανικής Κολομβίας.
Το οικοτροφείο ιδρύθηκε το 1890 από την Καθολική Εκκλησία και λειτούργησε έως το 1978 με την έγκριση του κράτους.
Ο George Manuel, ο οποίος επιβίωσε από τον εγκλεισμό του στο οικοτροφείο τη δεκαετία του 1920, δήλωσε πως «Κάθε Ινδιάνος μαθητής μύριζε πείνα».
Το σχολείο ήταν κρύο το χειμώνα και ανθυγιεινό. Έγγραφα αναφέρουν ότι οι μαθητές/τριες ήταν εκτεθειμένοι/ες σε κρούσματα ιλαράς, φυματίωσης, γρίπης και άλλων μεταδοτικών ασθενειών και πολλοί/ες πέθαναν από αυτές. Όταν το 1935 υπήρξε θάνατος από ιλαρά στο οικοτροφείο, μία έκθεση ανέφερε πως 285 μαθητές και μαθήτριες ζούσαν στοιβαγμένοι/ες σε 5 κοιτώνες, κάτι που καθιστούσε αδύνατο κατά τη διάρκεια μίας επιδημίας να απομονωθούν οι ασθενείς και να περιοριστούν τα κρούσματα.
Με λίγα λόγια, η ιστορία έχει ως εξής: μικρά παιδιά αποχωρίστηκαν βίαια τους γονείς τους, κλείστηκαν σε οικοτροφεία όπου βασανίζονταν σωματικά και ψυχικά, ήταν έρμαια ασθενειών και όσα δεν επιβίωναν, θάβονταν με συνοπτικές διαδικασίες, σε τάφους που δεν είχαν καν μία ταφόπλακα που να αναφέρει τα ονόματά τους.
Η είδηση όμως δεν τελειώνει εδώ. Στα τέλη Ιούνη, μία ομάδα ιθαγενών στην καναδική επαρχία του Σασκάτσουαν δήλωσε ότι βρήκε ανώνυμους τάφους περίπου 751 ανθρώπων σε ένα κλειστό πλέον οικοτροφείο, με τα περισσότερα λείψανα να ανήκουν και πάλι σε μικρά παιδιά. Επιπλέον, στις αρχές Ιούλη, βρέθηκαν άλλα 182 ανθρώπινα λείψανα σε ανώνυμους τάφους στο χώρο ενός άλλου οικοτροφείου στη Βρετανική Κολομβία.
Διαχρονική καταπίεση των ιθαγενών
Τα ευρήματα της τελευταίας περιόδου πυροδότησαν νέα κύματα οργής απέναντι στο κράτος και την Καθολική Εκκλησία, αφού οι συνέπειες των εγκλημάτων τους είναι ακόμα ζωντανές.
Οι εκπρόσωποι των ιθαγενών μάλιστα υποστηρίζουν πως η κακοποίηση και το τραύμα που έχουν υποστεί γενιές και γενιές, εξακολουθούν να αποτελούν τη βασική αιτία των επιδημικών ποσοστών αλκοολισμού και εθισμού στα ναρκωτικά στους καταυλισμούς τους.
Μέχρι και σήμερα οι ιθαγενείς εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις και καταπίεση. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία μίας έρευνας του 2009 σύμφωνα με τα οποία οι αυτόχθονες γυναίκες είναι σχεδόν 3 φορές πιθανότερο να πέσουν θύματα βίαιων εγκλημάτων σε σχέση με τις υπόλοιπες Καναδές. Μόλις το 2015 έγιναν καταγγελίες για υποχρεωτικές στειρώσεις ιθαγενών γυναικών όταν πήγαν στα νοσοκομεία για να γεννήσουν! Παράλληλα, οι αυτόχθονες πληθυσμοί αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα ποσοστά φτώχειας ενώ η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη αλλά ακόμα και πόσιμο νερό είναι περιορισμένη.
Η οργή βγήκε στους δρόμους
Η οργή για τις συνθήκες στις οποίες ζουν μέχρι και σήμερα οι ιθαγενείς ξεχείλισε μετά τα πρόσφατα ευρήματα. Πολλές καθολικές εκκλησίες έχουν καεί ή και βανδαλιστεί σε περιοχές όπου ζουν Αβορίγινες. Ενώ την 1η Ιουλίου, «Ημέρα του Καναδά» κατά την οποία οργανώνονται εκδηλώσεις για την ανεξαρτησία της χώρας, οργανώθηκαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και πορείες από τους αυτόχθονες.
Την ίδια μέρα, ακόμα 10 εκκλησίες πυρπολήθηκαν σε περιοχές της Βρετανικής Κολομβίας, ενώ διαδηλωτές πέταξαν μπογιές και έριξαν από τα βάθρα τους τα αγάλματα της βασίλισσας Βικτωρίας και της βασίλισσας Ελισάβετ Β’, αγάλματα που συμβολίζουν τα εγκλήματα κατά των αυτοχθόνων από τους αποικιοκράτες.
Τα υποκριτικά δάκρυα για ένα έγκλημα χωρίς τέλος
Η καναδική κυβέρνηση έχει ζητήσει επίσημα συγγνώμη από τους αυτόχθονες για τα εγκλήματα στα οικοτροφεία ήδη από το 2008, κάτι όμως που η Καθολική Εκκλησία αρνείται πεισματικά να πράξει ακόμα και σήμερα, μετά την ανακάλυψη πάνω από 1.000 παιδικών λειψάνων και παρά το ότι είναι κάτι που απαιτούν οι αυτόχθονες φυλές.
Η «συγγνώμη» του κράτους όμως δεν είναι τίποτα περισσότερο από λόγια, αφού στην πράξη οι διακρίσεις κατά των ιθαγενών παραμένουν. Εξάλλου αυτή είναι η πραγματικότητα, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, για όλους τους λαούς σε όλες τις νέο-αποικιακές χώρες.
Παρότι σήμερα οι ηγέτες του λεγόμενου “ανεπτυγμένου” κόσμου χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τα εγκλήματα του παρελθόντος, το γεγονός πως συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται και να καταπιέζουν τους αυτόχθονες λαούς αποδεικνύει πως η βαρβαρότητα δεν έχει τελειώσει.
Η βαρβαρότητα μπορεί να τελειώσει μόνο μέσα από κοινούς αγώνες του καναδικού λαού, των εργαζομένων και της νεολαίας, που θα θέσουν ψηλά στην ατζέντα τους την κοινή πάλη με τους αυτόχθονες, για τα δίκαια αιτήματα και δικαιώματα των τελευταίων. Και τελικά να αγωνιστούν μαζί ενάντια στη «ρίζα του κακού», το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα που πατάει πάνω στις ανισότητες, «τρέφεται» και θεριεύει από τις διακρίσεις και επιστρέφει πίσω ψίχουλα και ψεύτικες «συγγνώμες». Μόνο έτσι μπορεί να δοθεί τέλος στις διακρίσεις και τις ανισότητες, μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει δικαίωση έστω ώς ένα βαθμό απέναντι στα εγκλήματα που συντελέστηκαν ενάντια στους αυτόχθονες από τους Ευρωπαίους αποίκους στον Καναδά και όχι μόνο.
