Την ώρα που η πανδημία «καλά κρατεί» και το ΕΣΥ βρίσκεται εδώ και βδομάδες εντελώς πέρα από όριά του, η κυβέρνηση της ΝΔ όχι μόνο δεν χάνει χρόνο για την εφαρμογή του ακραίου νεοφιλελεύθερου προγράμματός της, αλλά προσπαθεί να το επιταχύνει κιόλας όσο η κοινωνία βρίσκεται σε λοκντάουν.
Ένας από τους «ανοιχτούς λογαριασμούς» που έχει με το κεφάλαιο είναι η επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων (ή αποκρατικοποιήσεων όπως προτιμούν να τις αναφέρουν) οι οποίες το 2020 είχαν παγώσει σε σημαντικό βαθμό κι αυτό… στεναχώρησε τους διάφορους «επενδυτές».
Κοιτώντας κανείς τη σχετική λίστα που περιλαμβάνει αεροδρόμια, υπηρεσίες ηλεκτρικής ενέργειας, υποδομές φυσικού αερίου, αυτοκινητόδρομους, λιμάνια, μαρίνες, «ανεκμετάλλευτε εκτάσεις» κλπ, γίνεται ξεκάθαρο ότι η ΝΔ ετοιμάζεται για το «μεγάλο ξεπούλημα» και το κεφάλαιο για το «μεγάλο φαγοπότι».
Λιμάνια, αεροδρόμια, δίκτυα, δημόσιες εκτάσεις γης στο σφυρί
Πιο συγκεκριμένα, αναμένεται η άμεση παραχώρηση της έκτασης του Ελληνικού στην Lamda Development συμφερόντων Λάτση για 100 χρόνια και σε πολύ χαμηλό κόστος, η πώληση του ΑΔΜΗΕ (του διαχειριστή των δικτύων του ηλεκτρικού ρεύματος), των ΔΕΠΑ Εμπορίας και Υποδομών, της Βόρειας Αφάντου (παραθαλάσσια έκταση γκολφ στη Ρόδο), περιφερειακών λιμανιών (Αλεξ/πολη, Ηγουμενίτσα, Ηράκλειο, Βόλος κα), αποθήκη φυσικού αερίου Καβάλας κλπ.
Πέρα από το «Ελληνικό», από τις πιο εμβληματικές ιδιωτικοποιήσεις είναι αυτή της πώλησης του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, της Εγνατίας Οδού καθώς και η προετοιμασία της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού (που λήγει το 2024).
Πρόκειται για υποδομές σαφώς κερδοφόρες ήδη (όπως η περίπτωση της Αττικής Οδού που έχει αποδώσει στους μετόχους της εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τα προηγούμενα χρόνια) ή με δυνατότητες τεράστιας κερδοφορίας, όπως πχ το Ελληνικό.
Όπως επισημαίνει ο Σύλλογος Εργαζομένων στην Εγνατία Οδό, είναι εξαιρετικά πιθανόν οι προσφορές να διαμορφωθούν με βάση τα τρέχοντα σενάρια εσόδων, να είναι δηλαδή εξαιρετικά χαμηλές λόγω των μειωμένων μετακινήσεων. Πιθανότατα αυτό να «τρέχει να προλάβει» η κυβέρνηση της ΝΔ, έτσι ώστε να κάνει ακόμα ένα δωράκι στους μεγαλοεπιχειρηματίες.
Fraport – ένα ενδεικτικό παράδειγμα
Για το τι συμβαίνει με τις ιδιωτικοποιήσεις και ποιόν τελικά συμφέρουν, υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα που δίνουν την ίδια εικόνα, ένα εκ των οποίων είναι και το ξεπούλημα των περιφερειακών αεροδρομίων στη γερμανική Fraport.
Η Fraport πήρε στον έλεγχό της δεκάδες αεροδρόμια, με την υποχρέωση να κάνει επενδύσεις, τις οποίες, φυσικά πραγματοποιεί με δανεισμό! Δηλαδή, παίρνοντας χρήματα από τις ίδιες τράπεζες που το κράτος έχει «σώσει» δύο και τρεις φορές με τα δικά μας λεφτά και με χρέη που εμείς θα πληρώνουμε μέχρι το 2060, η Fraport παριστάνει τον «σωτήρα», χωρίς να βάλει το χέρι στην τσέπη.
Εκτιμάται δε ότι θα έχει κάνει απόσβεση των επενδύσεων στην 1η δεκαετία πράγμα που σημαίνει πως θα της απομένουν ακόμα 40 χρόνια καθαρής κερδοφορίας, με βάση τη σύμβαση παραχώρησης.
Τα κέρδη δικά τους, οι ζημιές δικές μας
Και τι συμβαίνει εάν τα πράγματα «στραβώσουν», για παράδειγμα με αφορμή την πανδημία;
Ας είναι καλά οι κυβερνήσεις της άρχουσας τάξης, αφού αν υπάρξουν ζημίες προβλέπονται διευκολύνσεις και αναστολές πληρωμών προς το δημόσιο. Αυτό συνέβη άλλωστε και με τις εταιρείες διοδίων που διεκδικούσαν λίγο κάτω από 100 εκ. ευρώ λόγω της μειωμένης κίνησης στους αυτοκινητόδρομους και της συνεπακόλουθης μείωσης των κερδών τους. Το ίδιο συνέβη και με την ιδιωτικοποιημένη Aegean.
Το ερώτημα λοιπόν που προκύπτει είναι το εξής: εάν ο λόγος που ιδιωτικοποιούνται τα πάντα είναι γιατί «το δημόσιο δεν έχει χρήματα για επενδύσεις», αλλά όταν ο ιδιωτικός τομέας αντιμετωπίζει προβλήματα ή καταρρέει, η κυβέρνηση βρίσκει πάντα εκατοντάδες εκατομμύρια για να τις διασώσει, τότε μήπως κάτι άλλο συμβαίνει; Η απάντηση είναι προφανέστατη.
Πανδημία – η σημασία της δημόσιας Υγείας
Το πόσο σημαντικός είναι ο δημόσιος τομέας αποδείχθηκε περίτρανα τον τελευταίο χρόνο με την πανδημία και το σύστημα υγείας.
Την ώρα που ο ιδιωτικός τομέας ήταν τουλάχιστον απρόθυμος να συμβάλει (μέχρι η κυβέρνηση να χρυσοπληρώσει ενοικιάζοντας ιδιωτικές κλινικές σε μια κατ’ όνομα επίταξη) το δημόσιο σύστημα Υγείας, που επί δεκαετίες υποχρηματοδοτούνταν για να δημιουργηθεί πελατεία για το ιδιωτικό, ήταν αυτό που έβγαλε τα κάστανα απ’ τη φωτιά.
Η κυβέρνηση της ΝΔ χρησιμοποιεί και πάλι την πανδημία για να πουλήσει όσο-όσο τη δημόσια περιουσία στο μεγάλο κεφάλαιο, για να ακολουθήσει υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και χειροτέρευση των εργασιακών συνθηκών, με στόχο την κερδοφορία των επιχειρηματιών.
Χρειάζεται μαζική αντίσταση σε κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης. Χρειάζεται συνεργασία της Αριστεράς και των κινημάτων και συντονισμός των αγώνων για να μπορέσουμε να ανατρέψουμε αυτά τα σχέδια και αυτές τις πολιτικές.