«Το διεθνές περιβάλλον σκεπάζουν μαύρα σύννεφα… προοιωνίζοντας έναν εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα…η Ρωσία επιτίθεται συνολικά πλέον στην Ευρώπη, με όπλο το φυσικό αέριο… η Κυβέρνηση υψώνει αναχώματα στις αυξήσεις… όμως, οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι… η σημερινή απειλή έχει πολλά κοινά στοιχεία με την πανδημία… θα έχει συνέπειες στο πορτοφόλι του κάθε νοικοκυριού…οι πολίτες θα πρέπει και πάλι να συστρατευθούν… η κοινωνία να δείξει υπευθυνότητα.»
Κ. Μητσοτάκης 30/8/2022
«Προτρέπω τους Έλληνες να πάρουν όποιο μέτρο μπορούν για να μειώσουν την κατανάλωση ρεύματος… δεν υπάρχει τρόπος, ώστε να μην υπάρχουν αυξήσεις στο ράφι του σούπερ μάρκετ… Αν ως λαός δεν δείξουμε κάποια πειθαρχία δεν μπορεί να κλαιγόμαστε αύριο γιατί η οικονομία μας δεν πάει καλά…τα περιθώρια του κράτους δεν είναι ανεξάντλητα.»
Α. Γεωργιάδης 29/8/2022
«Αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ’ το τραπέζι
Κηρύχνουν τη λιτότητα
Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσήματα
Ζητάνε θυσίες
Οι χορτάτοι μιλάνε στους πεινασμένους
Για τις μεγάλες εποχές που θα ’ρθουν»
Μπέρτολτ Μπρέχτ, «Γερμανικό Εγχειρίδιο Πολέμου», 1939
Η προπαγάνδα της κυβέρνησης και των «Πέτσινων» ΜΜΕ ισχυρίζεται ότι για όλα τα σημερινά δεινά φταίει ο σατανικός και παρανοϊκός Πούτιν και ότι η ίδια είναι άμοιρη ευθυνών και κάνει ότι μπορεί για να προστατέψει τον κόσμο. Σύμφωνα και πάλι με την κυβέρνηση, ο λαός θα πρέπει να προετοιμαστεί για να πληρώσει το κόστος της επερχόμενης κρίσης αφού οι κρατικοί πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι. Δηλαδή να δεχτεί ο λαός να ζει σε παγωμένα και σκοτεινά σπίτια, περικοπές ακόμη και στα τρόφιμα και γενική μείωση του βιοτικού επιπέδου. Επαναλαμβάνουν με θράσος τα εξοργιστικά λόγια του Μακρόν για τέλος της «ανεμελιάς», λες και μέχρι τώρα ο λαός ζούσε πλουσιοπάροχα.
Αποτυχημένη συνταγή στην οικονομία
Πίσω από αυτή την ελεεινή προπαγάνδα, ο Μητσοτάκης προσπαθεί να κρύψει την αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής – μια πολιτική που στους βασικούς της άξονες εφαρμόστηκε από όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Ας δούμε επιγραμματικά ποια ήταν η πολιτική που εφαρμόστηκε στην οικονομία από την προηγούμενη κρίση και μετά.
Για να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους του 2010 οι διαδοχικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ πέρασαν μια σειρά σκληρά νεοφιλελεύθερα μέτρα (μνημόνια). Το βιοτικό επίπεδο του λαού τσακίστηκε, η ανεργία εκτινάχθηκε στο 28% (το 2013), 500 χιλιάδες νέοι έφυγαν μετανάστες.
Παράλληλα, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι στηρίχτηκαν με κρατικό (δικό μας) χρήμα, πήραν τον έλεγχο της δημόσιας περιουσίας και των υποδομών και έτσι κράτησαν ψηλά την κερδοφορία τους. Μεγάλα ιδιωτικά κεφάλαια της Ευρώπης πήραν τον έλεγχο υποδομών όπως τα αεροδρόμια, τα λιμάνια κλπ.
Τι μας έλεγαν οι κυβερνήσεις όλα αυτά τα χρόνια; Ότι αυτές οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι αναγκαίες για να ξεπεραστεί η κρίση και ότι αυτές οι πολιτικές εφαρμόζονται στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες και φέρνουν αποτελέσματα.
Αντί όμως να βλέπουμε σήμερα τα θαυμαστά αποτελέσματα των 12 χρόνων μνημονίων η ελληνική οικονομία είναι για άλλη μια φορά σε μια δύσκολη κατάσταση η οποία μάλιστα προκαλεί μεγάλες ανησυχίες σε σοβαρούς αστούς αναλυτές.
Το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι στο 190% του ΑΕΠ (350 δισ. ευρώ), το πρωτογενές έλλειμα του προϋπολογισμού στο 3,5%, ο πληθωρισμός πάνω από 11%. Αυτά τα προβλήματα δεν τα δημιούργησε ο πόλεμος, υπήρχαν και πριν τον Φλεβάρη του 2022! Σ’ ότι αφορά την έκταση της ενεργειακής κρίσης, γι’ αυτήν φταίνε περισσότερο οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας από τη Δύση παρά ο πόλεμος καθαυτός.
Για τον ίδιο λόγο, οι προοπτικές για τη διεθνή οικονομία είναι ζοφερές. Αναλυτές του συστήματος και κυβερνήσεις τρέμουν την ενεργειακή κρίση που βαθαίνει και την νέα διεθνή ύφεση που έρχεται. Χαρακτηριστική η δήλωση του πρωθυπουργού του Βελγίου, Αλεξάντερ Ντε Κρο, ότι «οι επόμενοι πέντε με δέκα χειμώνες θα είναι δύσκολοι».
Το συμπέρασμα είναι πολύ καθαρό: οι οικονομικές πολιτικές που εφάρμοσαν όλα αυτά τα χρόνια αποδείχτηκαν, από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων, μια παταγώδης αποτυχία και σήμερα μας ζητάνε νέες θυσίες!
Ομολογία αποτυχίας στην εξωτερική πολιτική
Το ίδιο αποτυχημένη αποδείχτηκε η πολιτική της κυβέρνησης και στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Όπως έχουμε γράψει πολλές φορές, οι μεγάλες δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις θεώρησαν ότι είχαν τη δύναμη να δώσουν ένα μάθημα στον Ρωσικό ιμπεριαλισμό και έτσι να ενισχύσουν τη θέση τους και απέναντι στον κύριο εχθρό τους, τον Κινέζικο ιμπεριαλισμό.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έτρεξε να παρουσιαστεί ως «βασιλικότερη του βασιλέως», μίλησε για τη «σωστή πλευρά της ιστορίας», έστειλε μαζικά όπλα στην Ουκρανική κυβέρνηση, έδωσε βάσεις και λιμάνια στο ΝΑΤΟ, εφάρμοσε τις κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία, έδωσε βήμα στους φασίστες του Αζόφ να μιλήσουν στη Βουλή κοκ.
Όταν όμως παίρνεις μέρος σε μια σύγκρουση ανάμεσα σε δυο συμμορίες ληστών τότε πρέπει να είσαι έτοιμος να υποστείς τις συνέπειες στην περίπτωση που η δική σου συμμορία δεν τα πάει και τόσο καλά.
Αυτό γίνεται σήμερα με την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Αλήθεια είναι δυνατόν όλοι αυτοί οι «σοφοί» της κυβέρνησης και της ΕΕ να νόμιζαν ότι ο Πούτιν θα καθόταν με σταυρωμένα τα χέρια απέναντι στον τεράστιο εξοπλισμό της Ουκρανίας και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία; Δεν είναι η μείωση της τροφοδοσίας της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο λογικό συνεπακόλουθο της σύγκρουσης στην Ουκρανία; Είναι δυνατόν να είναι τόσο αφελείς, κοντόφθαλμοι και ανόητοι;
Γιατί λοιπόν θα πρέπει να δεχτεί ο λαός να πληρώσει τις συνέπειες της εξωτερικής πολιτικής του Μητσοτάκη και του Άδωνι που υπηρετεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της ΕΕ στη σύγκρουση τους με τη Ρωσία και την Κίνα;
Έχουμε ήδη πληρώσει πολλά
Η κυβέρνηση ζητάει νέες θυσίες όμως τα εργατικά λαϊκά στρώματα έχουν ήδη πληρώσει πάρα πολλά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μεταξύ Ιουλίου 2021 και Ιουλίου 2022:, καταγράφηκε αύξηση:
- στο φυσικό αέριο 178,9%
- στο πετρέλαιο 65,1%
- στα καύσιμα 33%
- στον ηλεκτρισμό 55,8%
- στα κρεατικά 16,7%
- στα λαχανικά 13,4%
- στο λάδι 27,3%
- στο ψωμί 16,7 %
- στα γαλακτοκομικά και τα αβγά 16,4%
- στον καφέ 11,4%
Ο πληθωρισμός έφτασε το 11,6% ο δε δείκτης των τροφίμων διαμορφώθηκε στο 13%!
Η επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος και τα διάφορα άλλα επιδόματα, που έχουν προεκλογικό χαρακτήρα, κάλυψαν ένα μέρος μόνο και όχι το σύνολο των αυξήσεων και βέβαια δεν θα ισχύουν για πάντα. Αυτό ακριβώς δεν λένε με τις πρόσφατες δηλώσεις τους ο Μητσοτάκης και ο Γεωργιάδης;
Τα κέρδη των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων αυξάνονται
Την ίδια ώρα όμως, υπάρχουν κάποιοι που για ακόμη μια φορά… «ξεφεύγουν» από τη δύσκολη κατάσταση. Κι αυτοί δεν είναι άλλοι από τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας. Ας δούμε κάποια παραδείγματα.
Με βάση τα αποτελέσματα που δημοσίευσαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες (Εθνική, Άλφα, Πειραιώς, Eurobank) για το 1ο 6μηνο του 2022 η συνολική κερδοφορία τους θα είναι φέτος υψηλότερη από τους στόχους που είχαν βάλει οι ίδιες οι τράπεζες!.
Για παράδειγμα η Eurobank αύξησε τα κέρδη της κατά 71% και έβγαλε μέσα σε έξι μήνες καθαρά κέρδη σχεδόν 1 δισ. ευρώ!
Σε ένα άλλο παράδειγμα, ο όμιλος Μυτιλιναίου (Protergia, Aluminium, ΜΕΤΚΑ) υπολογίζει πως το 2022 θα βγάλει διπλάσια κέρδη σε σύγκριση με το 2020, συνολικά πάνω από 260 εκ ευρώ!
Ακόμη μεγαλύτερο φαγοπότι γίνεται βέβαια στον κλάδο του πετρελαίου.
Η Motoroil του Βαρδινογιάννη και τα ΕΛΠΕ του Λάτση το 2022 αύξησαν τα ετήσια καθαρά κέρδη τους κατά 466% και κατά 323%αντίστοιχα! Από κοινού έβγαλαν κέρδη 2,2 δισ. ευρώ μέσα σε μόλις 6 μήνες! Ενώ η ΔΕΠΑ Εμπορίας (όπου επίσης έχει μετοχές ο Λάτσης) αύξησε τα κέρδη της 13 φορές μέσα σε ένα χρόνο!
Δεν χρειάζεται να κουράσουμε άλλο με στοιχεία. Άλλωστε είναι αδύνατο να έχουμε την πραγματική εικόνα για τα κέρδη κάθε μεγαλοκαπιταλιστή γιατί έχει χίλιους δυο τρόπους να τα κρύβει.
Η ουσία είναι ότι οι μεγάλοι καπιταλιστικοί όμιλοι αυξάνουν τα κέρδη τους τη στιγμή που η κυβέρνηση ζητά από το λαό να κάνει κι άλλες θυσίες. Αυτός είναι ο καπιταλισμός και οι νόμοι του.
Ποια η απάντηση;
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, θεωρούμε ότι η Αριστερά (δεν μιλάμε φυσικά για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ που έχει ενσωματωθεί στο σύστημα) οφείλει να συνεργαστεί και να προβάλει ριζοσπαστικές διεκδικήσεις που δίνουν άμεσες λύσεις στα καυτά προβλήματα.
Διεκδικήσεις όπως η κατάργηση του χρηματιστηρίου της ενέργειας, η κοινωνικοποίηση/ εθνικοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, των διυλιστηρίων και του φυσικού αερίου πρέπει να είναι στην αιχμή του δόρατος. Παράλληλα βέβαια με τη διεκδίκηση άλλων άμεσων μέτρων αντιμετώπισης της ακρίβειας όπως η ριζική μείωση του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων σε όλα τα ήδη πλατιάς κατανάλωσης, η δωρεάν μετακίνηση των εργαζομένων και της νεολαίας με τα ΜΜΜ, οι πραγματικές αυξήσεις σε μισθούς συντάξεις κοκ.
Όλοι οι σημαντικοί αγώνες της προηγούμενης περιόδου, όπως για παράδειγμα στην e-food, πέτυχαν και είχαν μαζικότητα γιατί οι δυνάμεις της Αριστεράς και του κινήματος συνεργάστηκαν και προέβαλαν ένα μαχητικό πρόγραμμα διεκδικήσεων. Αυτό χρειάζεται να γίνει και σε όλα τα μέτωπα της επόμενης περιόδου, στοχεύοντας τελικά στη ρίζα όλων των παραπάνω προβλημάτων, που δεν είναι άλλη από το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
