Σε μια προεκλογική εκστρατεία που πρέπει να αντιμετωπίσει τη φθορά της κυβέρνησης από το έγκλημα στα Τέμπη, το σκάνδαλο των υποκλοπών, την ακρίβεια, τον κίνδυνο για 700.000 εξώσεις πρώτης κατοικίας, τη διάλυση της δημόσιας υγείας, κλπ, η ΝΔ προβάλλει για μια ακόμα φορά τη σκληρή αντιπροσφυγική της ατζέντα και τους κινδύνους από τον «εξωτερικό εχθρό».
Ένας από τους κύριους στόχους της ΝΔ είναι να συσπειρώσει το δικό της ακροδεξιό ακροατήριο και να αντλήσει ψηφοφόρους από την εκλογική δεξαμενή της Ελληνικής Λύσης του Κ. Βελόπουλου και των «ορφανών» ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής και του Εθνικού Κόμματος-Έλληνες του Η. Κασιδιάρη. «Μπορούμε και ακροδεξιότερα» είναι το μήνυμα που στέλνει σε όλους αυτούς ο Κ. Μητσοτάκης.
Η Λέσβος
Εξού και διάλεξε την άδεια και μαρτυρική Μόρια στη Λέσβο για τις δηλώσεις του στις 12 Μάη:
«Εσείς θα εξασφαλίσετε ότι το Αιγαίο είναι μπλε, γιατί το μπλε δεν είναι μόνο το χρώμα της παράταξής μας. Είναι το χρώμα του Αιγαίου, είναι το χρώμα του ουρανού, είναι το χρώμα της ελληνικής σημαίας… 600 χιλιάδες παράνομοι μετανάστες είχαν περάσει από το νησί σας στα τέσσερα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ. Επί δικών μας ημερών είναι λιγότερο από δέκα χιλιάδες… Αφήσαμε πίσω μας τις δύσκολες μέρες του προσφυγικού και η Λέσβος ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία».
Για το χρώμα του ουρανού και της θάλασσας δεν υπάρχει αμφιβολία, αλλά το μόνο χρώμα που ταιριάζει στις πολιτικές της ΝΔ για το προσφυγικό και για τα νησιά, είναι το μαύρο.
Μαύρο για τους ακτινολόγους και τους καρδιολόγους που λείπουν εντελώς από τα Κέντρα Υγείας στη Λέσβο και για τους παιδίατρους και τους γυναικολόγους που δεν φτάνουν για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Μαύρο και για τις αποζημιώσεις που ακόμα περιμένουν οι κάτοικοι στα Βατερά και στον Σταυρό που κατακάηκαν το καλοκαίρι του 2022.
Και κυρίως μαύρο για τους νεκρούς πρόσφυγες που πνίγονται στην προσπάθεια να ξεφύγουν από τους κινδύνους στις χώρες τους και μαύρο για τις συνθήκες ζωής όσων καταφέρνουν να φτάσουν στη στεριά για να καταλήξουν στις Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές (ΚΕΔ) στη Λέσβο και τ’ άλλα νησιά.
Η έρευνα της RSA
Στις 3 Μάη δημοσιοποιήθηκε η έκθεση
«Τι συμβαίνει σήμερα στις προσφυγικές δομές στα νησιά του Αιγαίου: Σοβαρά προβλήματα στις χρηματοδοτούμενες από την Ε.Ε. δομές».
της Refugee Support Aegean (RSA -Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο)
Στηρίχθηκε σε επιτόπου επισκέψεις σε Λέσβο και Κω το διάστημα Φλεβάρη-Μάρτη 2023, σε επίσημα (και δημόσια) στατιστικά της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αλλά και σε στοιχεία από πρόσφυγες, εργαζόμενους στις δομές, εθελοντές και αλληλέγγυους.
Όπως σημειώνει:
«Μπορεί οι συνθήκες στέγασης και ασφάλειας να έχουν βελτιωθεί στις δομές στα πέντε νησιά σε σχέση με το παρελθόν (με εξαίρεση την Ελεγχόμενη Δομή Προσωρινής Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο Δυτικής Λέσβου), καθώς δεν υπάρχουν πια σκηνές και αυτοσχέδια παραπήγματα, ωστόσο εξακολουθούν να μην ανταποκρίνονται στις ανάγκες υποδοχής και προστασίας των αιτούντων διεθνή προστασία παρά τα τεράστια ποσά που έχουν δοθεί για την κατασκευή τους… Επτά χρόνια μετά την υπογραφή της τοξικής “συμφωνίας” Ε.Ε.-Τουρκίας, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου παραμένουν “μαύρες τρύπες” για τα θεμελιώδη δικαιώματα των αιτούντων και των αιτουσών διεθνή προστασία». (Οι υπογραμμίσεις δικές μας).
Δαπανήθηκαν δηλαδή 121 εκατομμύρια ευρώ τον Νοέμβριο του 2020 για τα ΚΕΔ Σάμου, Κω και Λέρου και επιπλέον 155 εκατομμύρια ευρώ τον Μάρτη του 2021 για τα ΚΕΔ Λέσβου και Χίου αλλά οι συνθήκες ζωής για τους πρόσφυγες παραμένουν εξαιρετικά σκληρές. και επί της ουσίας εμφανίζουν δραματική χειροτέρευση σε όλα τα επίπεδα
Οι πρόσφυγες παραμένουν απομονωμένοι από τις τοπικές κοινωνίες. Η ΚΕΔ Σάμου απέχει 8 χιλιόμετρα από τον αστικό ιστό, στη Χίο η απόσταση είναι 8 χιλιόμετρα, στην Κω 15 και στη Λέρο 6, ενώ η συγκοινωνία είναι πολύ αραιή. Την ίδια ώρα η ημερήσια είσοδος και έξοδος από τις δομές γίνεται από τουρνικέ, μαγνητικές πύλες, ακτίνες Χ, με έλεγχο ταυτότητας και δακτυλικών αποτυπωμάτων, κάποτε και σωματικό έλεγχο!
Όσον αφορά στην υγειονομική κάλυψη των προσφύγων, τα προβλήματα είναι εξίσου μεγάλα. Για παράδειγμα στις ΚΕΔ Χίου, Σάμου και Κω δεν υπάρχει καθόλου γιατρός στο εσωτερικό των δομών! Κι ο κατάλογος συνεχίζει με ελλείψεις σε ζεστό νερό, παιδικό γάλα, βρεφικές πάνες, κακής ποιότητας φαγητό, καθυστερήσεις στην καταβολή των μηνιάτικων επιδομάτων από πόρους της Ε.Ε. κλπ.
Ο φράχτης
Κι αν οι ΚΕΔ και οι επαναπροωθήσεις (pushbacks) αποτελούν έμβλημα της αντιπροσφυγικής πολιτικής στα νησιά του Αιγαίου, ο φράχτης είναι το αντίστοιχο έμβλημα στα χερσαία σύνορα του Έβρου. Την «πατρότητά» του μάλιστα ή τη «συνεπιμέλεια» έχουν και τα τρία κόμματα που κυβέρνησαν τα τελευταία 10-15 χρόνια (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ). Το ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε την κατασκευή του το 2009-2010, ο ΣΥΡΙΖΑ τον άφησε ανέπαφο και τον ενέταξε στους σχεδιασμούς του και η ΝΔ τον επέκτεινε, ενώ ο μελλοντικός της στόχος είναι να καταλαμβάνει 140 χιλιόμετρα στην παραποτάμια περιοχή.
Η σύμπνοια των τριών κομμάτων στο θέμα του φράχτη καταγράφεται κατ’ επανάληψη στα περισσότερα προεκλογικά τηλεοπτικά πάνελ που ασχολήθηκαν με το θέμα.
Στο έδαφος αυτής της συναντίληψης των τριών κομμάτων για τον ρόλο του ελληνικού καπιταλισμού στην περιοχή, ως Ελλάδα-φρούριο στα πλαίσια της Ευρώπης-φρούριο, αναπτύχθηκε και το φαινόμενο της αποδοχής του φράχτη από τις τοπικές κοινωνίες. Σύμφωνα μάλιστα με ρεπορτάζ του thesstoday, ο φράχτης έχει μετατραπεί σε …τουριστικό αξιοθέατο, καθώς οργανώνονται βαρκάδες για τους τουρίστες που επισκέπτονται την περιοχή που φτάνουν σε απόσταση μόλις 50 μέτρων από αυτόν, στο πλαίσιο της ξενάγησης στο Δέλτα του Έβρου!
Κοινός αγώνας ντόπιων και προσφύγων
Όλα τα παραπάνω αποκαλύπτουν ότι δυστυχώς, δεν μπορούμε να περιμένουμε κάποια θετική εξέλιξη στο προσφυγικό ζήτημα από τις εκλογές κι από την επόμενη κυβέρνηση, όποια κι αν είναι αυτή. Όπως δεν μπορούμε να περιμένουμε κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες συνολικά των εργαζομένων, της νεολαίας και των λαϊκών στρωμάτων.
Γι’ αυτό θα πρέπει συνεχίσουμε να παλεύουμε για:
- Ανακατεύθυνση των πόρων που σπαταλά η Ε.Ε. και ο ελληνικός καπιταλισμός για τις πολιτικές της καταστολής και της αποτροπής. Με αυτά τα ίδια κονδύλια να στηριχθούν οι λαοί των χωρών που υποφέρουν από πολέμους, διώξεις, αλλά και φυσικές καταστροφές ή την κλιματική κρίση.
- Να σταματήσουν οριστικά οι επαναπροωθήσεις στα ελληνικά θαλάσσια και χερσαία σύνορα και να εφαρμοστούν πολιτικές σεβασμού των διεθνώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των προσφύγων.
- Αναλογικός επιμερισμός των προσφύγων σε όλη την ελληνική επικράτεια σε μικρές, αξιοπρεπείς, ελεγχόμενες δημοκρατικά από τις τοπικές κοινωνίες, δομές. Με ειδική πρόνοια για τα παιδιά, τις οικογένειες, τους υπερήλικες, τους αρρώστους και τις ευάλωτες ομάδες. Να κλείσουν οι ΚΕΔ με παράλληλη μεταφορά των εργαζομένων σε αυτές σε άλλες θέσεις εργασίας σε Δήμους.
- Κατάργηση της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, με βάση την οποία η Τουρκία κρατά τους πρόσφυγες έναντι πληρωμών από την Ε.Ε., κάτω από εντελώς απάνθρωπες συνθήκες. Για το δικαίωμα αυτών των ανθρώπων να διαλέξουν που θα ζήσουν. Και για τον καταμερισμό τους σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. αναλογικά με βάση τον πληθυσμό και την οικονομική κατάσταση.
- Κοινός αγώνας των προσφύγων μαζί με τους Έλληνες και τους Ευρωπαίους εργαζόμενους και λαϊκά στρώματα, ενάντια στο σύστημα που γεννά τη φτώχεια, την καταπίεση, τον ρατσισμό, την κλιματική κρίση και τον πόλεμο. Για μια ενωμένη σοσιαλιστική Ευρώπη, σε εθελοντική, δημοκρατική και ισότιμη βάση, γιατί όσο επιβιώνει το καπιταλιστικό σύστημα θα συνθλίβονται εξίσου τα δικαιώματα προσφύγων και ντόπιων.
